Interpretacja indywidualna z dnia 15 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.727.2025.4.MN

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• nieprawidłowe – w części dotyczącej okresu za jaki należy dokonać korekt zeznań, skutków podatkowych otrzymania odsetek skapitalizowanych i naliczonych od dnia złożenia pozwu, możliwości skorzystania z kwoty wolnej od podatku oraz ulgi dla osób samotnie wychowujących dzieci;
• prawidłowe – w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 7 września 2025 r. (wpływ 7 września 2025 r.), z 19 września 2025 r. (wpływ 19 września 2025 r.) oraz z 22 września 2025 r. (wpływ 22 września 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W 2007 r. zakupiła Pani mieszkanie w (…), finansując je kredytem hipotecznym denominowanym we franku szwajcarskim (CHF).

Lokal był od początku wynajmowany, a dochody z tego tytułu rozliczane były na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Wybrano tę formę opodatkowania, ponieważ była w tamtym momencie korzystniejsza - umożliwiała uwzględnienie kosztów uzyskania przychodu, m.in. odsetek od kredytu oraz różnic kursowych dotyczących części kapitałowej, co było zgodne z obowiązującymi wówczas interpretacjami podatkowymi (w tym własną).

Wszystkie umowy najmu były zgłoszone do urzędu skarbowego, a podatek był płacony terminowo.

Mieszkanie nie było wynajmowane w sposób ciągły.

Od 2023 r., zgodnie z obowiązującymi przepisami, przychody z najmu są rozliczane wyłącznie ryczałtem, więc unieważnienie umowy kredytowej nie ma wpływu na podatek płacony za rok 2023 r. i kolejne.

W lipcu 2025 r. zapadł prawomocny wyrok sądu unieważniający umowę kredytu, zgodnie z którym jest ona traktowana jako nigdy niezawarta.

Obecnie trwają dwa osobne proces dotyczący rozliczenia stron – możliwy jest ekstremalny scenariusz, w którym bank będzie zobowiązany do zwrotu wszystkich świadczeń (rat, składek ubezpieczeniowych, wszelkich innych opłat), a Pani nie będzie musiała bankowi zwracać nic ze względu na przedawnienie się roszczeń.

Dodatkowo sąd może zasądzić: zwrot skapitalizowanych odsetek (od daty złożenia pozwu do daty jego aktualizacji), odsetki ustawowe naliczone od całości roszczenia (od dnia aktualizacji pozwu do dnia wypłaty środków).

Istotne wydaje się także, że część środków była wpłacana bezpośrednio w CHF.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Nigdy nie prowadziła Pani działalności gospodarczej w zakresie najmu nieruchomości.

Lokal nigdy nie był używany w ramach prowadzonej działalności, nie była ona tam nawet nigdy zarejestrowana.

Najem był prowadzony w ramach najmu prywatnego.

Lokal, z tego co Pani pamięta (nie posiada Pani starszych dokumentów), wynajmowany był w latach 2007-2012, 2018 do chwili obecnej.

Rozliczała Pani najem na zasadach ogólnych do roku 2022 włącznie, czyli w okresie, w którym ryczałt nie był obowiązkowy.

Nie otrzymała Pani żadnych świadczeń, w procesie grupowym jedynie zostały unieważnione umowy kredytowe. Wyrok jest prawomocny, ale bank zapowiada skargę kasacyjną.

Na ten moment (stan faktyczny) wie Pani jedynie, że umowa jest nieważna.

Teraz jest Pani w trakcie kolejnego procesu indywidualnego (a właściwie dwóch: z Pani powództwa i powództwa banku). Uważa Pani więc, że na chwilę obecną, tj. braku rozliczenia się z bankiem, a jedynie unieważniona umową kredytową, nie ma Pani obowiązku składać żadnych korekt.

Pytanie nie dotyczy stanu faktycznego, a zdarzenia przyszłego, w którym to w przedstawionej przez Panią sytuacji „ekstremalnej” (przedawnienie roszczeń banku), bank zwróci Pani wszystkie środki, które Pani zapłaciła (wszystkie zapłacone raty w PLN i CHF), a Pani bankowi nie będzie musiała zwrócić środków. I taka sytuacja Panią interesuje.

Bank zwróci Pani także odsetki od tych kwot, które zostały skapitalizowane oraz kolejne od całości od dnia skapitalizowania odsetek do dnia wypłaty po prawomocnym wyroku.

Zaliczała Pani odsetki do kosztów uzyskania przychodów we wszystkich latach, kiedy wynajmowała Pani mieszkanie na zasadach ogólnych. Odsetki były płacone na bieżąco – płaciła Pani raty kredytu składające się z części kapitałowej i odsetkowej.

Ale w przypadku zdarzenia przyszłego i rozliczenia z bankiem, nawet jeśli bankowi kapitał się nie przedawnił, Pani wpłaty będą traktowane tylko jako spłata kapitału, a nie kapitału i odsetek.

Ale interesuje Panią inny scenariusz.

Odsetki nie były umorzone ani przez US, ani przez bank. Jeśli zrealizowany zostanie opisany przez Panią stan przyszły, to nie będzie takiej pozycji jak część odsetkowa raty kredytowej, bo kredyt jest nieważny.

Odnośnie stanu przyszłego, to opisała go Pani dokładnie: „Dodatkowo sąd może zasądzić: - zwrot skapitalizowanych odsetek (od daty złożenia pozwu do daty jego aktualizacji), - odsetki ustawowe naliczone od całości roszczenia (od dnia aktualizacji pozwu do dnia wypłaty środków). Istotne wydaje się także, że część środków była wpłacana bezpośrednio w CHF”.

Podsumowując - odsetki od wszystkich wpłaconych przez Panią środków (związanych z kredytem) do banku od dnia wystąpienia z Pani powództwem do dnia skapitalizowania odsetek, a także odsetki od kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek (od dnia skapitalizowania odsetek do dnia wypłaty po przyszłym prawomocnym wyroku we wciąż toczących się pozwach).

Pierwszy proces wytoczony przez Panią przeciwko bankowi dotyczy zwrotu wpłaconych przez Panią wszystkich środków związanych z kredytem ze względu na nieważność kredytu, a także skapitalizowanych odsetek od tych kwot od dnia złożenia aktualizacji roszczenia do przyszłego dnia prawomocnego wyroku i rozliczenia.

Drugi (późniejszy) pozew wytoczony przez bank przeciwko Pani dotyczy zwrotu całego kredytu oraz odsetek liczonych od dnia złożenia pozwu do dnia prawomocnego wyroku i rozliczenia.

Jednak w opisanym przez Panią stanie przyszłym nazwanym przez Panią „ekstremalnym”, ten drugi proces zostanie odrzucony przez sąd i nie będzie Pani musiała bankowi zwracać żadnych środków.

W sumie pojawia się tu kolejne pytanie, czy w takiej przyszłej sytuacji już nie nawiązując zupełnie do wynajmu mieszkania, powinna Pani zapłacić jakikolwiek podatek od przedawnionego i niezwróconego bankowi kapitału.

Ze swojej perspektywy od początku podaje Pani:

1.stan faktyczny i pyta Pani, czy w związki z nim ciążą na Pani jakieś zobowiązania oraz przedstawia Pani moje stanowisko,

2.zdarzenie przyszłe, w którym konkretnie wskazuje Pani, jakie będą wyroki dwóch procesów, kto co otrzyma i pyta Pani, jakie wtedy na Pani będą ciążyć zobowiązania podatkowe i w jakim terminie powinna je Pani uregulować, z jakich ulg może Pani skorzystać oraz opisuje Pani swoje stanowisko.

Nie jest potrzebna Pani opinia prawnopodatkowa, ponieważ od Pani nic nie zależy, nie ma Pani żadnej decyzji do podjęcia. Ma Pani pytanie o to, czy i ewentualnie jakie korekty (za jakie lata) / jakie roczne zeznania podatkowe powinna Pani złożyć.

Ze wspomnianych ulg według Pani może Pani skorzystać w przyszłości (jeśli będą nadal obowiązywać). Rozliczenie to dotyczyć będzie zdarzenia przyszłego, więc jeszcze nie korzystała Pani z żadnych ulg ani nie będzie przy rozliczaniu swoich przychodów ryczałtem. Pytanie dotyczące możliwości skorzystania z ulg (kwota wolna od podatku i ulga dla samotnych rodziców) nie dotyczyło składania korekt kosztów najmu za dotychczasowe rozliczenia. Uważa Pani, że ma Pani prawo skorzystać ze wspomnianych ulg w przypadku konieczności zapłacenia podatku od otrzymanych od banku w wyniku rozliczenia odsetek.

Stan faktyczny

Posiada Pani mieszkanie zakupione w 2007 roku poprzez zaciągnięcie kredytu hipotecznego denominowanego kursem franka szwajcarskiego.

Obecnie ma Pani unieważniony kredyt hipoteczny w CHF (prawomocny wyrok sądu), ale nie doszło jeszcze do rozliczenia finansowego z bankiem. Wyrok sądu dotyczy jedynie stwierdzenia nieważności umowy. Nie ma w nim mowy o żadnych rozliczeniach/świadczeniach, które się Pani należą.

Mieszkanie, kupione na tenże unieważniony kredyt, było wynajmowane (najem prywatny) w latach 2007-2012 oraz od 2018 do chwili obecnej.

Najem rozliczała Pani na zasadach ogólnych do 2022 roku, od 2023 płaci Pani ryczałt, gdyż jest to jedyna możliwa opcja.

Do 2022 włącznie pracowała Pani na etacie i rozliczała się łącznie z wynajmem na druku PIT-36.

Od 2022 prowadzi Pani JDG, ale nigdy nie miała ona związku z wynajmowaniem mieszkań ani nie mieściła się w lokalu.

Przez lata 2007-2012, 2018-2022 wynajmowała Pani mieszkanie na zasadach ogólnych (najem prywatny), w koszty wliczała Pani m.in. część odsetkową raty, a także różnice kursowe części kapitałowej raty (zostało to potwierdzone w interpretacji indywidualnej), także amortyzację, rachunki za media czy czynsz płatny do spółdzielni.

Wynajem mieszkania był zawsze zgłaszany do US i odpowiedni podatek płacony terminowo.

Zdarzenie przyszłe

Oprócz powyższych informacji dotyczących stanu faktycznego, do analizy zdarzenia przyszłego znaczenie mają także następujące fakty:

Obecnie prowadzi Pani JDG i rozlicza się Pani ryczałtem.

Jest Pani samotną matką, której przysługują z tego powodu ulgi dla samotnych rodziców czy kwota wolna od podatku, ale ze względu na płacony ryczałt nie korzysta Pani z tych ulg.

Zdarzenie przyszłe dotyczy konsekwencji podatkowych w wyniku zakończenia dwóch procesów sądowych wytoczonych - jeden przez Panią, drugi przez bank w celu odzyskania odpowiednio wpłaconych/wypłaconych środków finansowych/rozliczenia się.

W wyniku trwających dwóch procesów sądowych:

Proces wytoczony przez bank zakończy się oddaleniem powództwa, w wyniku przedawnienia roszczeń. Nie będzie Pani musiała bankowi zwracać kredytu.

Proces wytoczony przez Panią zakończy się przyznaniem Pani wszystkich Pani wpłaconych środków (nazwanych A) oraz odsetek (B) od tych kwot od dnia złożenia pozwu do dnia rozszerzenia pozwu, a po kapitalizacji odsetek, także oraz odsetek (od kwot A+B, nazwanych C) od dnia rozszerzenia pozwu do realnej wypłaty środków. Część środków (A) wpłacana była w PLN, część w CHF.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

1.Czy prawomocne unieważnienie kredytu, który wliczała Pani w koszty wynajmu, ma dla Pani skutki podatkowe?

2.Czy pomimo braku rozliczenia powinna Pani złożyć korekty zeznań podatkowych i za jakie lata?

3.Czy będą ciążyć na Pani jakiekolwiek zobowiązania podatkowe w momencie uprawomocnienia się tych wyroków, przed realnym rozliczeniem się tj. wpłatą środków na konto?

4.Jakie korekty/za jakie lata odnośnie najmu powinna Pani złożyć po rozliczeniu się z bankiem i w jakim terminie?

5.Czy powinna Pani zapłacić podatek albo zgłosić do US fakt, iż w wyniku rozliczenia się z bankiem na mocy prawomocnych wyroków kapitał banku się przedawnił i nie ma Pani obowiązku go zwracać?

6.Jakie podatki, na jakich zasadach, w jakim terminie powinna Pani zapłacić od kwoty zwróconej Pani przez bank?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

Ad. 1.

Dopóki nie rozliczy się Pani z bankiem, nie ma Pani obowiązku składać żadnych korekt.

Ad. 2.

Nie powinna Pani składać żadnych korekt. Nie wie Pani, jak będzie wyglądało rozliczenie, czy i ile środków zostanie Pani zwróconych.

Ad. 3.

Dopóki nie nastąpi rozliczenie środków – wpłata/wypłata środków - nie ma Pani obowiązku składać żadnych korekt zeznań podatkowych dotyczących najmu ani modyfikować bieżącego rozliczenia.

Ad. 4.

Powinna Pani złożyć korekty za ostatnie 5 lat, co oznacza, że w przypadku realnego rozliczenia z bankiem np. w 2026 roku korekty powinny dotyczyć lat 2021-2025.

Ale ponieważ od 2022 najem był rozliczany ryczałtem, to de facto korekty powinny dotyczyć lat 2021-2022. W korektach rozliczeń za lata 2021-2022 powinna Pani z kosztów usunąć koszty kredytu i zapłacić brakujący podatek.

Nie powinna Pani składać korekt zeznań za wcześniejsze lata, gdyż nie ma obowiązku przechowywania zeznań ponad 5 lat. Dla poprzednich lat nie da się jednoznacznie ustalić, jaka część kosztów odliczanych od podatku za wynajem dotyczyła kredytu. W koszty wliczane były także amortyzacja, naprawa sprzętu, wymiana sprzętu AGD, koszty ogłoszeń, malowania, dezynsekcji itp.

Ad. 5.

Nie ma konieczności zgłaszania tego faktu do US ani płacenia podatku.

Ad. 6.

Powinna Pani zapłacić podatek jedynie od otrzymanych odsetek (zarówno tych skapitalizowanych jak i tych naliczonych od dnia rozszerzenia pozwu do dnia wypłaty, nazwane wcześniej B i C). Nie powinna Pani płacić podatku od zwróconych Pani własnych środków (A).

Powinna się Pani rozliczyć do końca terminu rozliczania danego roku podatkowego (do końca kwietnia następnego roku), w którym otrzyma Pani rozliczenie.

Rozliczyć może się Pani na PIT-36 i skorzystać z ulg: kwota wolna od podatku oraz ulga dla samotnych rodziców (jeśli będą nadal obowiązywać), ponieważ swoje przychody rozliczać będzie Pani osobno ryczałtem na PIT-28.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

• dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
• dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ogólne określenie „przychodów” zawiera art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Stosownie do tego przepisu:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wskazała Pani, że na podstawie prawomocnego wyroku sądu została unieważniona Pani umowa kredytowa, a obecnie jest Pani w trakcie dwóch procesów – jednego wytoczonego z powództwa Banku, który zakończy się oddaleniem powództwa w wyniku przedawnienia roszczeń, drugiego z Pani powództwa, który zakończy się zwrotem wszystkich wpłaconych przez Panią środków.

Powzięła Pani wątpliwość, jakie mogą wystąpić dla Pani skutki podatkowe z tytułu powyższych procesów.

Nieważność umowy kredytu

Z treści art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.) wynika, że:

Zgodnie z art. 69 ust. 2 ustawy Prawo bankowe:

Z kolei na podstawie art. 58 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Natomiast stosownie do treści art. 58 § 2 tej ustawy:

W myśl art. 385¹ Kodeksu cywilnego:

Sądy orzekają o nieważności jednostkowych umów o kredyt hipoteczny zawartych przez banki. Stwierdzenie nieważności powoduje usunięcie z obrotu prawnego wadliwej czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy kredytu hipotecznego. Nieważność umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron umów, banku i klienta, nigdy nie powstały, a strony zobowiązane są zwrócić to, co świadczyły w związku z nieważną umową jako świadczenia nienależne. Kredytodawca winien zatem zwrócić wszystkie świadczenia pobrane od kredytobiorcy, a kredytobiorca winien zwrócić kwotę faktycznie otrzymanego kredytu. W przypadku stwierdzenia nieważności umowy przez sąd skutki prawne na gruncie cywilnym występują ex tunc (wstecz), a więc od momentu zawarcia umowy dotkniętej wadliwością (przesłanką nieważności), co oznacza, że umowa kredytu, jako nieważna już od chwili jej zawarcia, nie wywołuje skutków prawnych. Mamy do czynienia z sytuacją jakby w ogóle nie doszło do jej zawarcia.

Zatem samo unieważnienie umowy kredytowej nie rodzi żadnych skutków podatkowych i nie ma wpływu na wymiar zobowiązania podatkowego w momencie składania wcześniejszych deklaracji PIT. Z tego tytułu nie ciąży również obowiązek złożenia korekty zeznań. Dopiero wzajemne rozliczenia między bankiem a kredytobiorcą mogą nieść ze sobą ewentualne skutki podatkowe.

Mając na uwadze powyższe, Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1, 2 i 3 jest prawidłowe.

Korekta kosztów

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli między jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Stosownie do treści art. 22 ust. 4 powyższej ustawy:

Podatnik uzyskujący przychody z najmu prywatnego (rozliczający się na zasadach ogólnych do 2022 r.) miał zatem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem że miały one bezpośredni związek z tym najmem, a ich poniesienie miało wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest najem prywatny rozliczanym na zasadach ogólnych do 2022 r., kosztami uzyskania przychodów były wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z najmem, których celem było osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo skutkowego między poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu – każdorazowo spoczywa na podatniku.

Ponadto, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie powołanych regulacji, dopiero zapłacenie odsetek od kredytu (pożyczki) daje możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów, o ile odsetki nie zwiększają kosztów inwestycji.

W konsekwencji odsetki są kosztem podatkowym, jeśli spełniają następujące przesłanki:

• są faktycznie zapłacone,
• pozostają w związku przyczynowym z przychodami,
• nie zwiększają kosztów inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Zatem skoro zaliczała Pani zapłacone odsetki do kosztów uzyskania przychodów i w przypadku realnego rozliczenia z bankiem bank zwróci Pani część tych odsetek, to powstaje obowiązek korekty kosztów podatkowych. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztem uzyskania przychodu może być tylko rzeczywiście poniesiony wydatek.

Odnosząc się do Pani wątpliwości, o której mowa we wniosku, korekty kosztów uzyskania przychodów należy dokonać wstecz, czyli złożyć korektę zeznania podatkowego za rok, w którym ten koszt został ujęty.

Zgodnie natomiast z art. 70 § 1 z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):

Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, a kończy się z upływem 5 lat.

Istotą „przedawnienia” uregulowanego w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa i organ podatkowy nie może skutecznie domagać się od podatnika jego zapłaty, zobowiązanie podatkowe przestaje bowiem istnieć.

Wobec tego, w przedstawionej sytuacji, jeśli rozliczenie z bankiem nastąpi w 2026 roku, to może Pani dokonać korekty zeznań podatkowych za lata, które nie są przedawnione, przy czym jak słusznie Pani wskazała – będą to tylko te lata, w których formą opodatkowania były zasady ogólne (skala podatkowa), a nie ryczałt.

Skoro rozliczenie z bankiem nastąpi w 2026 r., to pierwszym rokiem, za który zobowiązanie podatkowe nie ulegnie przedawnieniu jest rok 2020. W takim przypadku okres 5 lat, o którym mowa w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej należy liczyć od końca 2021 roku, w którym powstało zobowiązanie podatkowe za 2020 rok. Zatem będzie Pani zobowiązana do złożenia korekt zeznań za lata 2020-2022.

Pani stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest nieprawidłowe.

Przedawnienie roszczenia

25 kwietnia 2024 roku, Sąd Najwyższy wydał tzw. dużą uchwałę frankową (sygnatura III CZP 25/22), w której odniósł się m.in. do kwestii przedawnienia roszczeń banków. Sąd Najwyższy orzekł w niej, że bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się dzień po tym, jak kredytobiorca zakwestionuje postanowienia umowy.

W praktyce banki odwołują się do przepisu art. 117¹ § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego:

Przełomowym orzeczeniem okazał się wyrok Sądu Okręgowego w Płocku z 28 sierpnia 2024 roku sygn. akt I C 6/22, w którym Sąd wskazał, że w sprawach dotyczących roszczeń związanych z kredytami frankowymi brak jest okoliczności uzasadniających zastosowanie zasady słuszności.

Wyrok ten oznacza, że konsumenci mogą odzyskać wszystkie wpłaty dokonane na rzecz banku na podstawie nieważnej umowy kredytowej, podczas gdy bank nie odzyska żadnych pieniędzy od kredytobiorców frankowych.

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że prawomocnym wyrokiem sądu Pani umowa kredytowa została uznana za nieważną, a ponadto – proces wytoczony przez Bank zakończy się oddaleniem powództwa w wyniku przedawnienia roszczeń, natomiast proces wytoczony przez Panią zakończy się przyznaniem Pani wszystkich wpłaconych środków.

Skoro zatem nie będzie Pani miała obowiązku zwracać bankowi kredytu, a jednocześnie otrzyma Pani zwrot swoich własnych środków na podstawie umowy, który była nieważna – to zwrot taki nie spowoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie będą Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie będzie skutkowało po Pani stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego i nie będzie Pani zobowiązana do wykazania tych środków w składanym zeznaniu podatkowym.

Zatem Pani stanowisko w zakresie pytania nr 5 jest prawidłowe.

Skutki podatkowe zwrotu środków wpłaconych na rzecz banku

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też, gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Odnosząc się do skutków podatkowych zwrotu, w sytuacji, gdy bank zwraca kredytobiorcy środki, które wcześniej na mocy umowy kredytowej zostały przekazane na rzecz banku, wówczas kredytobiorca otrzymuje środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z jego własnych środków. Nie dojdzie zatem do powstania przysporzenia majątkowego - taka wypłata będzie dla kredytobiorcy neutralna podatkowo – po stronie kredytobiorcy nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Skoro więc otrzyma Pani od banku taki zwrot - to nie będzie on stanowił przychodu.

Tym samym - nie będzie na Pani ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Zatem w kwestii braku opodatkowania zwróconych Pani własnych środków (pytanie nr 6) Pani stanowisko jest prawidłowe.

Skutki podatkowe wypłaty odsetek

Odnosząc się do kwestii odsetek ustawowych za opóźnienie należy wskazać, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym:

Na podstawie art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego:

Nie każde odsetki otrzymane przez osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach, w odniesieniu do odsetek, możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje wyłącznie wówczas, gdy przepis omawianej ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

Ustawą z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono art. 21 ust. 1 pkt 95b, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r.

Zgodnie z ww. przepisem:

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z opodatkowania wszelkie odsetki za opóźnienie wypłacone w związku ze świadczeniami, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Skoro zwrot wpłaconych przez Panią środków tytułem wykonania umowy kredytu nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to wypłacone z tego tytułu odsetki podlegają zwolnieniu z opodatkowania na mocyart. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pani stanowisko dotyczące zapłacenia podatku z tytułu wypłaty odsetek skapitalizowanych oraz naliczonych od dnia rozszerzenia pozwu do dnia wypłaty jest nieprawidłowe.

Możliwość rozliczenia kwoty wolnej od podatku i ulgi dla osób samotnie wychowujących dzieci

Odnosząc się do Pani wątpliwości dotyczących rozliczenia ulgi dla osób samotnie wychowujących dzieci wskazuję, że stosownie do art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 6 ust. 8 tej ustawy wynika, że:

Z powyższych przepisów wynika, że ustawodawca udzielił możliwości preferencyjnego, wspólnego rozliczenia z dzieckiem niektórym rodzajom podatników, ze względu na wyjątkowe okoliczności związane z ich sytuacją rodzinną. Ulga osób samotnie wychowujących dzieci, o której mowa, daje możliwość rozliczenia podatku PIT na preferencyjnych zasadach, co bezpośrednio przyczynia się do obniżenia zobowiązania podatkowego podatnika. Aby jednak wspólne rozliczenie z dzieckiem było możliwe, samotny rodzic musi spełnić kilka warunków, m.in.

• posiadać statusu osoby samotnie wychowującej dzieci (dziecko);
• wychowywać samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka);
• nie może być opodatkowany:
• jednolitą 19% stawką podatku – tzw. podatkiem liniowym (rozliczanie na PIT-36L),
• zryczałtowanym podatkiem dochodowym za wyjątkiem dochodów z prywatnego najmu (rozliczanie na PIT-28),
• zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów osób duchownych (PIT-19A),
• podatkiem tonażowym,
• zryczałtowanym podatkiem od wartości sprzedanej produkcji, zgodnie z przepisami ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Biorąc pod uwagę wskazane przepisy, stwierdzić należy, że negatywną przesłanką do skorzystania przez Panią z możliwości obliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko jest stosowanie przez Panią przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Z treści przytoczonego wcześniej art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że osoba, która samotnie wychowuje dziecko, ale do rozliczania swoich przychodów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej stosuje opodatkowanie na zasadach ryczałtu zgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym – z preferencyjnych zasad opodatkowania, przewidzianych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy, skorzystać nie może.

Fakt, że osoba taka uzyskuje również dochody opodatkowane na tzw. zasadach ogólnych, tj. według skali określonej w art. 27 omawianej ustawy - jest w tej sytuacji bez znaczenia, skoro wolą ustawodawcy – co jasno wynika z treści wyżej powołanych przepisów – było wyłączenie z preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób, które do opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej stosują tzw. ryczałt.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 17 kwietnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gl 1103/11:

Zatem nawet gdyby osiągnęła Pani z tytułu rozliczeń z bankiem dochód podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych, który podlegałby rozliczeniu na formularzu PIT-36, to nie mogłaby Pani skorzystać z ulgi dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Odnosząc się natomiast do kwestii skorzystania z kwoty wolnej od podatku wskazuję, że kwota wolna od podatku wartość, od której w corocznym rozliczeniu podatkowym podatnik nie musi odprowadzać podatku. Rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych zakłada, że podstawą do jej wyliczenia jest dochód podatnika. Z kolei pod pojęciem dochodu należy rozumieć przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania.Kwota wolna od podatku obowiązuje zatem wyłącznie podatników rozliczających się na corocznie składanych deklaracjach podatkowych PIT-36 oraz PIT-37, które podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej.

Oznacza to, że w stosunku do przychodów opodatkowanych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie ma możliwości skorzystania z kwoty wolnej od podatku.

Z tytułu rozliczenia z bankiem również nie zastosuje Pani kwoty wolnej od podatku, gdyż jak wyjaśniłem, zwrot Pani własnych środków nie spowoduje powstania przychodu, a z tytułu wypłaty odsetek powstanie przychód, który korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Zatem nie będzie Pani miała obowiązku rozliczenia się z tego tytułu.

Zatem Pani stanowisko w zakresie pyt. nr 6 dotyczącego możliwości skorzystania z ulgi dla osoby samotnie wychowującej dziecko i skorzystania z kwoty wolnej od podatku jest nieprawidłowe.

Obowiązek złożenia zeznania

Końcowo wskazuję, że stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Mając na uwadze powyższe, w zakresie pyt. nr 6 dotyczącego wskazania, że powinna się Pani rozliczyć do końca kwietnia roku następnego za rok, w którym otrzyma Pani rozliczenie – Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.