Interpretacja indywidualna z dnia 15 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.371.2025.1.SP
Planowana wymiana udziałów, polegająca na wniesieniu "starych" oraz "nowych" udziałów w F. do B., nie stanowi wymiany neutralnej podatkowo zgodnie z art. 12 ust. 4d ustawy o CIT. Transakcja w zakresie "nowych" udziałów podlega skutkom opodatkowania na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc ustawy o CIT.
Interpretacja indywidualna
- stanowisko w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie:
- uznania że planowana reorganizacja polegająca na wniesieniu aportem zarówno „nowych”, jak i „starych” udziałów w spółce F., w zamian za udziały Zainteresowanego 2 będą stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT, neutralną podatkowo dla obojga Zainteresowanych- jestnieprawidłowe,
- uznania, że w zakresie udziałów w F., które nie zostały objęte przez Zainteresowanego 1 w wyniku podziału (tj. „starych udziałów”) planowana reorganizacja będzie stanowić wymianę udziałów, neutralną podatkowo dla Zainteresowanych - jestprawidłowe,
- uznania, że w zakresie udziałów w F. nabytych przez Zainteresowanego 1 w wyniku podziału (tj. „nowych udziałów”), planowana reorganizacja nie spowoduje powstania przychodu po stronie Zainteresowanego 2 zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT, ani przychodu po stronie Zainteresowanego 1 zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT - jestprawidłowe.
Zakres wnioskuwspólnegoowydanieinterpretacjiindywidualnej
16 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 16 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia, czy planowana reorganizacja stanowi wymianę udziałów i nie spowoduje powstania przychodu po stronie Zainteresowanych. Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzywystąpilizwnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
A. Sp. z o.o.
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B. Sp. z o.o.
Opis zdarzeniaprzyszłego
Działając w imieniu A. sp. z o.o. z siedzibą w (...) (dalej: „Zainteresowany 1”, „A.”) oraz B. sp. z o.o. (dalej: „Zainteresowany 2”, „B.”), na podstawie art. 14b § 1, art. 14b § 2 oraz art. 14r § 1, art. 14r § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2025 r. poz. 111, z późn. zm., dalej: „Ordynacja podatkowa”), zwracam się z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, tj. art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT, art. 12 ust. 1 pkt 8bb Ustawy o CIT oraz art. 12 ust. 1 pkt 8bc Ustawy o CIT, w indywidualnej sprawie Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2, dotyczącej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych opisanej w zdarzeniu przyszłym transakcji wymiany udziałów. Zgodnie z obowiązkiem wynikającym z treści przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, Zainteresowani przedstawiają opis zdarzenia przyszłego i własne stanowisko w sprawie oraz wnoszą o potwierdzenie jego prawidłowości i zasadności.
Zainteresowany 1 jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w rozumieniu art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT. A. jest podmiotem wymienionym w Załączniku nr 3 do Ustawy o CIT (pkt 29). Zainteresowany 1 jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). A. jest podmiotem spełniającym bezpośrednio lub pośrednio funkcje holdingowe w stosunku do większości polskich spółek Grupy kapitałowej D. (dalej: „Grupa D.”). Grupa D. zajmuje się m.in. gospodarką odpadami.
Spółki z Grupy specjalizują się m.in. w odbiorze i przetwarzaniu odpadów komunalnych i przemysłowych, jak również świadczą usługi pośrednictwa w gospodarce odpadami. Spółki z Grupy D. współpracują z podmiotami komercyjnymi, ale również z podmiotami publicznymi, np. jednostkami samorządu terytorialnego, jednostkami budżetowymi, podmiotami z sektora publicznego. Jak zostało wskazane powyżej, A. jest spółką holdingową, która posiada udziały i akcje w spółkach działających w branży odpadowej. Wśród tych spółek znajdują się między innymi B., E. S.A. (dalej: „E.”) oraz F. sp. z o.o. (dalej: „F.”), jak również G. sp. z o.o. (dalej: „G.”), H. sp. z o.o. (dalej: „H.”). A. jest jedynym akcjonariuszem, udziałowcem tych podmiotów, przez co ww. spółki to tzw. spółki „siostry”.
Zainteresowany 2 jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w rozumieniu art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT. B. jest podmiotem wymienionym w Załączniku nr 3 do Ustawy o CIT (pkt 29). Zainteresowany 2 jest również czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem przeważającej działalności B. jest zgodnie z danymi ujawnionymi w Krajowym Rejestrze Sądowym odzysk surowców z materiałów segregowanych. Działalność B. obejmuje również zbieranie odpadów innych niż niebezpieczne, sprzedaż hurtową odpadów i złomu, sprzedaż hurtową niewyspecjalizowaną, obróbkę i usuwanie odpadów innych niż niebezpieczne, transport drogowy towarów, magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów, zbieranie odpadów niebezpiecznych, działalność związaną z rekultywacją i pozostałą działalność usługowa związana z gospodarką odpadami, jak również działalność holdingów finansowych. B. w założeniu ma być spółką głównie holdingową, nieprowadzącą działalności operacyjnej. B. jest spółką nowo zawiązaną.
F. posiada siedzibę na terytorium Polski oraz podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Polsce, bez względu na miejsce ich osiągania i działa w formie prawnej określonej w Załączniku nr 3 (pkt 29) do Ustawy o CIT. F. jest również czynnym podatnikiem VAT. F. prowadzi aktywną działalność z zakresu gospodarki odpadami. Spółka prowadzi działalność związaną z odbiorem, gospodarowaniem i przetwarzaniem zanieczyszczeń, tj. działalność w zakresie obróbki i usuwania odpadów innych niż niebezpieczne, odprowadzania i oczyszczania ścieków, związaną ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów, odzyskiem surowców, związaną ze sprzątaniem budynków i obiektów przemysłowych, z zagospodarowaniem terenów zieleni, jak również działalność w zakresie sprzedaży hurtowej odpadów i złomu. F. realizuje kompleksowe usługi gospodarki odpadami dla klientów indywidualnych, instytucjonalnych i przemysłowych. Zarządza strumieniem odpadów komunalnych i przemysłowych - od selektywnej zbiórki poprzez segregację aż do zagospodarowania w województwie (…). Podstawowe usługi F. obejmują: odbiór odpadów komunalnych, selektywna zbiórka odpadów, sortowanie odpadów, wywóz odpadów poremontowych i pobudowanych w kontenerach i big bagnach, odbiór odpadów przemysłowych i niebezpiecznych, zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, kompleksowa obsługa zakładów przemysłowych w zakresie gospodarki odpadami.
E. to spółka, która z jednej strony prowadzi aktywną działalność z zakresu gospodarki odpadami, a z drugiej strony jest podmiotem, który (bezpośrednio lub pośrednio) kontroluje spółki prowadzące działalność operacyjną. Działalność operacyjna E. związana ze zbiórką oraz zagospodarowaniem odpadów prowadzona była w lokalizacjach stanowiących samodzielne oddziały, w tym w Oddziale w I., Oddziale w J. i Oddziale w K. Grupa D. podjęła kroki zmierzające do reorganizacji działalności Grupy, w tym mające na celu dyslokację części aktywów operacyjnych E. niezwiązanych z działalnością holdingową i przypisanie ich do poszczególnych spółek z Grupy D., z uwzględnieniem pełnionych przez nie funkcji i synergii geograficznych. W ramach reorganizacji, w (…) 2024 r. miał miejsce podział E. przez wydzielenie z E. 3 ww. oddziałów: Oddział w I., K., J., stanowiących zorganizowane części przedsiębiorstwa i przeniesienie wydzielonych oddziałów na 3 odrębne spółki przejmujące, tj. F., G., H., których lokalizacja geograficzna pokrywa się z obszarem działalności danego oddziału. Podział przez wydzielenie przeprowadzony został poprzez podwyższenie kapitału zakładowego spółek przejmujących. Nowo wyemitowane udziały w wartościach odpowiadających wartości otrzymanych składników majątku zostały wydane jedynemu akcjonariuszowi E., tj. A. W rezultacie, w wyniku podziału E. zwiększyła się ilość udziałów, jakie A. posiadał w F. A. posiada zatem w F. dwie grupy udziałów, tj. „stare” udziały, nabyte przy założeniu F. (A. dokonał wpłaty na kapitał zakładowy spółki) oraz udziały objęte w wyniku podziału A. - „nowe” udziały. Powyższe stanowiło pierwszy etap reorganizacji.
Jak wskazano powyżej, spółki z Grupy D. współpracują z podmiotami publicznymi, np. jednostkami samorządu terytorialnego, jednostkami budżetowymi, podmiotami z sektora publicznego. Kontrakty z jednostkami samorządowymi, podmiotami publicznymi, z sektora publicznego pozyskiwane są w ramach procedury przetargowej. Przepisy dotyczące przeprowadzania przetargów wprowadzają ograniczenia, w tym w zakresie warunków formalnych złożenia oferty i udziału w przetargu, jak również gospodarowanie odpadami, jako działalność regulowana, wymaga m.in. uzyskania określonych zezwoleń. Z uwagi na konieczność ograniczenia ryzyk gospodarczych związanych z regulacjami administracyjnymi oraz uczestnictwem w przetargach publicznych, uzasadnione jest stworzenie takiej struktury organizacyjnej, która pozwoli na rozdzielenie funkcji holdingowych w odniesieniu do spółek operacyjnych. Celem planowanej reorganizacji jest również ujednolicenie struktury Grupy D. oraz regionalizacja działalności, w tym podział kompetencji oraz odpowiedzialności na poziomie regionalnym.
W związku z powyższym, planowane są dalsze czynności reorganizacyjne, zakładające wniesienie przez A. aportem, o którym mowa w art. 158 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2024, poz. 18, ze zm., dalej: „KSH”) do B. udziałów jakie A. posiada w F. („starych” i „nowych” udziałów). W zamian za otrzymane udziały w F., B. wyda A. nowo wyemitowane udziały - udziały w podwyższonym kapitale zakładowym. W konsekwencji, B. stanie się jedynym udziałowcem w F., a zatem będzie posiadać bezwzględną większość praw głosu w F. W odniesieniu do G., H., planowane są analogiczne działania, w wyniku których wspólnikami tych spółek będą różne spółki z Grupy D. Wniesione przez A. do B. udziały w F. będą zatem stanowić wkład niepieniężny (aport) przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego B. Wartość rynkowa przekazanych B. udziałów w F., na dzień wymiany udziałów, będzie odpowiadać wartości rynkowej udziałów B., które A. otrzyma w zamian za aport udziałów w F. Ponadto, w ramach planowanej transakcji, B. nie zapłaci na rzecz A. żadnej kwoty pieniężnej w związku z nabyciem udziałów w F. Wartość nabywanych przez A. udziałów w B., która zostanie przyjęta dla celów podatkowych nie będzie wyższa niż wartość zbywanych przez A. udziałów w spółce F., jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów (kontynuacja wyceny wartości podatkowej).
Celem reorganizacji jest dojście do struktury docelowej i świadczenie usług w zamierzonej strukturze. Planowana transakcja zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych w rozumieniu art. 12 ust. 13 i ust. 14 Ustawy o CIT, a głównym celem nie będzie uniknięcie ani uchylenie się od opodatkowania. Jak zostało wskazane powyżej, planowana wymiana udziałów jest podyktowana koniecznością ograniczania ryzyk gospodarczych związanych regulacjami administracyjnymi oraz uczestnictwem w przetargach publicznych, wynika przede wszystkim z uregulowań prawnych ograniczających prowadzenie działalności spółek operacyjnych Grupy D., w tym ograniczających udział w przetargach publicznych, przy określonej strukturze organizacyjnej. Mając na względzie powyższe, biorąc pod uwagę tło prawne oraz biznesowe, historię działań reorganizacyjnych, istnieją uzasadnione cele ekonomiczne warunkujące obrany sposób działania, iż planowana transakcja wymiany udziałów zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych (biznesowych/gospodarczych), a nie z przyczyn podatkowych. Zainteresowani jednocześnie zwracają uwagę, iż kwestia istnienia uzasadnienia ekonomicznego planowanej reorganizacji nie jest przedmiotem zapytania w ramach niniejszego wniosku i należy przyjąć jako element zdarzenia przyszłego, że planowana reorganizacja - wymiana udziałów, zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, głównym lub jednym z głównym celów planowanej reorganizacji nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, i w sprawie nie zachodzą przesłanki do zastosowania klauzul restrukturyzacyjnych.
Podsumowując:
- Przedmiotem aportu Zainteresowanego 1 do Zainteresowanego 2 będą dwa rodzaje udziałów, tj. - udziały w F., które Zainteresowany 1 posiadał przed podziałem E. („stare” udziały, które Zainteresowany 1 nabył przy założeniu F., dokonując wpłaty na kapitał zakładowy F., a więc nie nabyte w wyniku żadnej reorganizacji), jak również - udziały w F., które Zainteresowany 1 objął w wyniku podziału E. („nowe” udziały, nabyte w wyniku podziału E.);
- Wniesione przez A. do B. udziały w F. będą stanowić wkład niepieniężny (aport) przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego B.;
- W ramach planowanej transakcji, B. nie dokona na rzecz A. zapłaty w gotówce w związku z nabyciem udziałów w F.;
- Podwyższenie kapitału zakładowego w B., a tym samym wartość rynkowa udziałów wydanych A., będzie korespondowała z wartością rynkową wniesionych do B. przez A. udziałów w F., czyli emisja udziałów z B. do A. będzie pokrywać 100% wartości udziałów uzyskanych przez B. w F.;
- W związku z powyższym, wartość udziałów jakie A. obejmie w B. w wyniku podziału, na dzień podziału będzie korespondowała z wartością rynkową udziałów przekazanych do B., tj.:
- na dzień wymiany udziałów wartość rynkowa udziałów w F. przekazanych B. przez A. przy wymianie udziałów nie będzie przekraczała wartości rynkowej wydanych w zamian przez A. udziałów wraz z zapłatą w gotówce;
- na dzień wymiany udziałów wartość rynkowa udziałów przekazanych A. przez B. przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce nie będzie przekraczała wartości rynkowej otrzymanych w zamian od A. przez B. udziałów w F.;
- W wyniku wymiany udziałów, B. stanie się jedynym udziałowcem w F., a tym samym uzyska bezwzględną większość praw głosu w F.;
- B., F., jak również A., działają w formie prawnej określonej w Załączniku nr 3 do Ustawy o CIT;
- A., B., jak również F., są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych i podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Polsce, bez względu na miejsce ich osiągnięcia;
- Wartość nabywanych przez A. udziałów w B., która zostanie przyjęta dla celów podatkowych nie będzie wyższa niż wartość zbywanych przez A. udziałów w spółce F., jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów (kontynuacja wyceny wartości podatkowej).
Pytania
1)Czy w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, planowana reorganizacja, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. udziałów w F. (zarówno „starych” udziałów, jak i „nowych” udziałów), w zamian za udziały w B., będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, neutralną podatkowo i nie powodującą powstania po stronie Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2 przychodu podlegającego opodatkowaniu?
2)Czy, w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w ramach pytania nr 1 za nieprawidłowe, w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w zakresie udziałów w F., które nie zostały objęte przez A. w wyniku podziału E. („starych” udziałów), planowana reorganizacja, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. „starych” udziałów w F. w zamian za udziały w B., będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, neutralną podatkowo i nie powodującą w tym zakresie powstania po stronie Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2 przychodu podlegającego opodatkowaniu?
3)Czy, w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w ramach pytania nr 1 za nieprawidłowe, w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w zakresie udziałów w F., nabytych przez A. w wyniku podziału („nowe” udziały) w związku z planowaną reorganizacją, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. „nowych” udziałów w F. w zamian za udziały w B.: a) w odniesieniu do spółki nabywającej - B., zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bb Ustawy o CIT; b) w odniesieniu do wspólnika - A., zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bc Ustawy o CIT, i tym samym, biorąc pod uwagę, że wartość rynkowa udziałów, jakie A. obejmie w B. będzie odpowiadała wartości rynkowej udziałów w F. jakie A. wniesie do B. aportem, po stronie B. i A. nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?
Stanowisko Zainteresowanychwsprawie
Ad 1
Zdaniem Zainteresowanych, planowana reorganizacja, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. udziałów w F. (zarówno „starych” jak i „nowych” udziałów), w zamian za udziały w B., będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, neutralną podatkowo i nie powodującą powstania po stronie Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2 przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Ad 2
Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w ramach pytania nr 1 za nieprawidłowe, w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w zakresie udziałów w F., które nie zostały objęte przez A. w wyniku podziału E. („starych” udziałów), planowana reorganizacja, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. „starych” udziałów w F. w zamian za udziały w B., będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, neutralną podatkowo i nie powodującą powstania w tym zakresie po stronie Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2 przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Ad 3
Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w ramach pytania nr 1 za nieprawidłowe, w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w zakresie udziałów w F., nabytych przez A. w wyniku podziału E. („nowe” udziały) w związku z planowaną reorganizacją, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. „nowych” udziałów w F. w zamian za udziały w B.: a) w odniesieniu do spółki nabywającej - B., zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bb Ustawy o CIT; b) w odniesieniu do wspólnika spółki nabywanej - A., zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bc Ustawy o CIT, i tym samym, biorąc pod uwagę, że wartość rynkowa udziałów, jakie A. obejmie w B. będzie odpowiadała wartości rynkowej udziałów w F. jakie A. wniesie do B. aportem, po stronie B. i A. nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych:
Ad 1
Zgodnie z art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, jeżeli spółka nabywa od wspólnika innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje jej wspólnikowi własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikowi tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia: 1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo 2) spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce - do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikowi tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem, że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).
Warunki zastosowania powołanego przepisu gwarantującego neutralność podatkową transakcji wymiany udziałów określa art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT, przewidujący następujące przesłanki stosowania art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT:
1)spółka nabywająca oraz spółka, której udziały (akcje) są nabywane, są podmiotami wymienionymi w załączniku nr 3 do ustawy lub są spółkami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz
2)wspólnik jest podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowią wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub w części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej, oraz,
3)zbywane przez wspólnika udziały (akcje) nie zostały nabyte lub objęte w wyniku innej transakcji wymiany udziałów albo przydzielone wcześniej w wyniku łączenia lub podziału podmiotów, oraz
4)wartość nabywanych przez wspólnika udziałów (akcji) przyjęta dla celów podatkowych jest nie wyższa niż wartość zbywanych przez tego wspólnika udziałów (akcji), jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów.
Ostatni z ww. warunków dla neutralności wymiany udziałów przewiduje obowiązek kontynuacji wartości podatkowej udziałów objętych przez wspólnika w zamian za udziały wnoszone aportem przyjętej dla celów podatkowych, która w przyszłości będzie stanowić koszt podatkowy w przypadku zbycia obejmowanych udziałów (art. 12 ust. 11 pkt 4 Ustawy o CIT). Jednakże obowiązek taki wynika z aktualnych przepisów, tj. art. 16 ust. 1 pkt 8d Ustawy o CIT, zgodnie z którym kosztem przy zbyciu udziałów nabywanych w wyniku wymiany udziałów jest koszt historyczny, czyli koszt poniesiony na nabycie udziałów wymienianych (wnoszonych aportem). Stanowi on zatem nowy warunek neutralności wymiany udziałów, który jest powieleniem istniejącej już regulacji.
Ponadto, na podstawie art. 12 ust. 12 Ustawy o CIT, przepis ust. 4d tej ustawy stosuje się również w przypadku, gdy spółka nabywa udziały (akcje) od tego samego wspólnika w ramach więcej niż jednej transakcji w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie.
Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 13 Ustawy o CIT, przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, a zgodnie z art. 12 ust. 14 Ustawy o CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Z kolei art. 12 ust. 16 Ustawy o CIT stanowi, że przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w Załączniku nr 3 do ustawy.
Tym samym, w razie spełnienia warunków wskazanych powyżej, do wymiany udziałów zastosowanie znajdzie norma art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, stanowiąca o neutralności podatkowej. Taki sposób rozumienia przepisu art. 12 ust. 4d i ust. 11 Ustawy o CIT jest potwierdzony w stanowiskach organów podatkowych. Tak np. indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 stycznia 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.639.2023.3.AND, w której organ podatkowy wskazał: „Mając na uwadze powyższe, opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja, w ramach której Wnioskodawca dokona wniesienia do Spółki Holdingowej wkładu niepieniężnego w postaci własności udziałów w Spółkach Operacyjnych, uprawniających do bezwzględnej większości głosów na zgromadzeniu wspólników Spółki Holdingowej, w zamian za objęcie nowych akcji w kapitale zakładowym i kapitale zapasowym Spółki Holdingowej, spełni wszystkie warunki wymiany udziałów w rozumieniu art. 12 ust. 4d i ust. 11 ustawy o CIT. W konsekwencji, w wyniku dokonania ww. transakcji, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wobec powyższego, Państwa stanowisko, iż planowane wniesienie przez Wnioskodawcę wszystkich posiadanych udziałów w poszczególnych Spółkach Operacyjnych do nowo utworzonej Spółki Holdingowej (w zamian za akcje tej Spółki Holdingowej wydane Wnioskodawcy), w ramach którego Spółka Holdingowa uzyska bezwzględną większość praw głosów w Spółkach Operacyjnych, będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT, dla której zostaną spełnione wszystkie warunki określone w art. 12 ust. 4d i ust. 11 ustawy o CIT będzie dla Wnioskodawcy neutralne na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, należało uznać za prawidłowe.”
Podobnie indywidualna interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 grudnia 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.509.2024.2.IN, z dnia 18 listopada 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.535.2024.2.ANK, z dnia 13 listopada 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.482.2024.2.RK, z dnia 27 września 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.385.2024.2.SP/IN, z dnia 26 stycznia 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.200.2022.1.SP, z dnia 17 lipca 2023 r., sygn. 0111-KDIB-2.4010.276.2023.1.AK.
Mając na uwadze powyższe, zdaniem Zainteresowanych, planowaną transakcję, tj. transakcję wymiany udziałów, w wyniku której A. wniesie udziały w F. do B., a w zamian B. wyda na rzecz A. nowo wyemitowane udziały, należy uznać za neutralną podatkowo wymianę udziałów spełniającą wymagania przewidziane w art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy CIT, ponieważ:
- w wyniku wymiany udziałów, B. przekaże A. własne udziały, bez zapłaty w gotówce, a więc brak ewentualnej zapłaty w gotówce w wysokości wyższej niż 10% wartości nominalnej (a w przypadku braku - rynkowej) własnych udziałów (art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT);
- w wyniku wymiany udziałów B. otrzyma bezwzględną większość praw głosu w spółce F. (art. 12 ust. 4d ust. 1 Ustawy o CIT) - w wyniku wymiany udziałów B. stanie się jedynym udziałowcem w F., będzie posiadać 100% udziałów w F.;
- podmioty, które wezmą udział w transakcji wymiany udziałów, tj. A., B., jak również F., podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w Polsce (art. 12 ust. 4d in fine Ustawy o CIT);
- zarówno F., B., jak również A. są rezydentami podatkowymi w Polsce oraz działają w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, stanowią zatem podmiot wymieniony w Załączniku nr 3 do Ustawy o CIT (art. 12 ust. 11 pkt 1 Ustawy o CIT);
- A. jest podatnikiem podatku dochodowego, podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, natomiast wnoszone przez A. do B. udziały w F. będą stanowić wkład niepieniężny (aport), przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego B. (art. 12 ust. 11 pkt 2 Ustawy o CIT);
- wartość nabywanych przez A. udziałów B., przyjęta dla celów podatkowych nie będzie wyższa niż wartość wnoszonych przez A. udziałów w F., jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do planowanej transakcji wymiany udziałów (art. 12 ust. 11 pkt 4 Ustawy o CIT) - będzie mieć miejsce kontynuacja przez A. wyceny wartości podatkowej;
- głównym lub jednym z głównych celów wniesienia wkładu niepieniężnego nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania (art. 12 ust. 13 Ustawy o CIT);
- transakcja wymiany udziałów zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyny ekonomicznych (art. 12 ust. 14 Ustawy o CIT).
Tym samym, zdaniem Zainteresowanych, w odniesieniu do planowanej transakcji wymiany udziałów, zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT i konsekwentnie, w związku z planowaną transakcją wymiany udziałów po stronie wspólnika spółki nabywanej - Zainteresowanego 1 (A.), jak i po stronie spółki nabywającej - Zainteresowanego 2 (B.) nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Na możliwość zastosowania art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, w związku z planowaną wymianą udziałów, nie powinien wpłynąć fakt, że część udziałów w F. została nabyta przez A. w wyniku podziału E. przez wydzielenie („nowe” udziały). Możliwość zastosowania przedmiotowego wyłączenia z przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych wynika z niezgodności przepisu art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT z Dyrektywą Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2019 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich przeniesienia statutowej siedziby A. lub B. z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (Dz.U. UE.L. z 2009 r., Nr 310, str. 34, z późn. zm., dalej: „Dyrektywa”), polegającej na uzależnieniu zastosowania wyłączenia z przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, w odniesieniu do wnoszonych udziałów, od warunku, aby nie zostały one nabyte lub objęte w wyniku transakcji wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku łączenia lub podziału podmiotów, podczas gdy warunek ten nie znajduje odzwierciedlenia w żadnym z przepisów Dyrektywy.
W odniesieniu do powyższego wskazać należy, iż:
- przepis krajowy art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT, wprowadzający ograniczenie neutralności podatkowej w zakresie drugiej (i późniejszej) reorganizacji (wymiany udziałów), w ramach której dochodzi do objęcia udziałów, jest sprzeczny z Dyrektywą, jako że ogranicza neutralność podatkową czynności reorganizacyjnych, które zgodnie z tą Dyrektywą są neutralne podatkowo. Artykuł 8 ust. 1 Dyrektywy, mający zastosowanie w przypadku, m.in. wymiany udziałów - należy interpretować bowiem w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie regulacji krajowej, a to art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT, uzależniającej możliwość skorzystania z tego przepisu od wymogu, aby wnoszone przez wspólnika udziały (akcje) nie zostały nabyte lub objęte w wyniku transakcji wymiany udziałów. Literalna jak i celowościowa wykładnia art. 8 ust. 6 Dyrektywy prowadzi do wniosku, że przepis ten potwierdza zasadę odroczenia opodatkowania zysków po stronie udziałowców lub akcjonariuszy, do czasu ich realizacji, natomiast nie ogranicza w zakresie neutralności ilości dokonywanych transakcji wymiany udziałów;
- przepisy Dyrektywy nie wprowadzają takiego warunku, jak określony w art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT, tzn. nie uzależniają neutralności podatkowej transakcji wymiany udziałów od braku wcześniejszych transakcji restrukturyzacyjnych (łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów), które bezpośrednio dotyczyłyby udziałów wnoszonych w transakcji wymiany udziałów. W szczególności, taki warunek nie został określony w art. 8 ust. 6 Dyrektywy;
- ograniczenie neutralności podatkowej wymiany udziałów tylko i wyłącznie do pierwszej transakcji, z powołaniem na art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT, nie jest zgodne z unijnym prawem podatkowym oraz nie wynika z art. 8 ust. 6 Dyrektywy. Z wykładni literalnej tego przepisu Dyrektywy wynika, że przepis ten potwierdza zasadę odroczenia opodatkowania zysków po stronie udziałowców lub akcjonariuszy, aż do czasu ich realizacji i w żaden sposób nie ogranicza ilości dokonywanych transakcji wymiany udziałów;
- przepis krajowy art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT jest niezgodny z literalnym brzmieniem oraz celowościową i systemową wykładnią przepisów prawa unijnego, implementowanych do Ustawy o CIT w zakresie transakcji wymiany udziałów, w tym art. 8 Dyrektywy, które nie przewidują takiego warunku dla neutralności podatkowej transakcji wymiany udziałów - w konsekwencji czego należy dokonać prounijnej wykładni przepisów art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT z pominięciem niezgodnego z przepisami Dyrektywy, art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT;
- z treści Dyrektywy wynika, że restrukturyzacje, które nie mają charakteru unikania lub uchylania się od opodatkowania, powinny być neutralne podatkowo dla wszystkich stron takiej czynności, neutralność podatkowa nie może być natomiast uzależniona od tego, czy jest to pierwsza czy kolejna reorganizacja;
- Preambuła Dyrektywy jednoznacznie podkreśla zasadę nieopodatkowania wspólników w związku z objęciem udziałów lub akcji w ramach restrukturyzacji i w żaden sposób tej zasady nie modyfikuje lub nie wprowadza wyjątków od niej;
- należy dokonać prounijnej wykładni przepisów art. 12 ust. 4d i 11 Ustawy o CIT z pominięciem niezgodnego z przepisami Dyrektywy art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT. Wykładnia prounijna, tj. interpretacja prawa krajowego w świetle tekstu oraz celu dyrektywy, po to by osiągnąć rezultat, o którym mowa w art. 288 TFUE, stanowi obowiązek nie tylko sądów krajowych, ale również organów podatkowych, a więc powinna ona iść tak daleko, jak to jest możliwe, aby osiągnąć rezultat założony w dyrektywie (wyrok TSUE z 13 listopada 1990 r. w sprawie Marleasing SA, C-106/89, pkt 8). Jeśli norma prawa krajowego jest sprzeczna z normą prawa wspólnotowego to - mając na względzie ścisłe powiązanie zasady bezpośredniego skutku z zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego - zastosowanie będzie miała norma wspólnotowa, gdy przepis prawa unijnego, na który powołuje się podatnik jest dostatecznie jasny, precyzyjny i bezwarunkowy (wyrok TSUE z 23 lutego 1994 r. w sprawie C- 236/92 oraz wyrok TSUE z 19 stycznia 1982 r. w sprawie 8/81; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”) z 28 lutego 2013 r., sygn. I FSK 615/12);
- organ udzielający interpretacji w trybie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej w odniesieniu do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, wynikającego z wniosku o interpretację, zobowiązany jest do wykładni przepisów Ustawy o CIT w świetle celów i brzmienia Dyrektywy, jeżeli przepisy te odnoszą się do przedstawionego opisu, a w przypadku stwierdzenia sprzeczności przepisów prawa krajowego z normami wynikającymi z tej dyrektywy do odmowy zastosowania przepisów prawa krajowego.
Powyższe potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych, zgodnie z którym przepis krajowy art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT, który ogranicza neutralność podatkową w przypadku kolejnych reorganizacji, jest sprzeczny z prawem unijnym, które zapewnia neutralność podatkową dla transakcji reorganizacyjnych, takich jak wymiana udziałów, bez ograniczeń dotyczących ilości takich transakcji, sprzeciwia się regulacji krajowej, która uzależnia neutralność podatkową od braku wcześniejszych transakcji restrukturyzacyjnych. Sądy administracyjne, podkreślają, że organ interpretacyjny powinien dokonywać wykładni prounijnej przepisów krajowych, w świetle celów i brzmienia przepisów wspólnotowych. W przypadku sprzeczności, przepisy krajowe powinny być pominięte na rzecz norm wspólnotowych.
Powyższe stanowisko w zakresie sprzeczności z prawem unijnym ograniczenia neutralności podatkowej tylko do pierwszej reorganizacji zostało przedstawione m.in. w:
- wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: „WSA”) w Warszawie z dnia 5 grudnia 2023 r., sygn. III SA/Wa 1645/23;
- wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 marca 2025 r., sygn. I SA/Wr 827/24;
- wyrok WSA w Gliwicach z dnia 28 stycznia 2025 r., sygn. I SA/Gl 715/24;
- wyrok WSA w Poznaniu z dnia 3 grudnia 2024 r., sygn. I SA/Po 555/24;
- wyrok WSA w Gliwicach z dnia 5 grudnia 2024 r., sygn. I SA/Gl 522/24;
- wyrok WSA w Olsztynie z dnia 28 czerwca 2023 r., sygn. I SA/Ol 118/23;
- wyrok WSA w Gliwicach z dnia 28 kwietnia 2023 r., sygn. I SA/Gl 14/23;
- wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 2023 r., sygn. I SA/Wr 811/22;
- wyrok WSA w Gdańsku z dnia 13 lutego 2024 r., sygn. I SA/Gd 802/23.
Wskazać również należy na orzeczenia sądów administracyjnych potwierdzające, że zasady określone w przepisach Dyrektywy powinny mieć również zastosowanie do transakcji krajowych (tak np. wyrok NSA z dnia 5 czerwca 2018 r., sygn. II FSK 1496/1, wyrok NSA z dnia 13 marca 2018 r., sygn. II FSK 1299/16). Tym samym, warunek z art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT jest niezgodny z wykładnią prounijną, a więc winien zostać pominięty, a organy podatkowe są zobowiązane do uwzględnienia powyższego przy wydawaniu interpretacji podatkowych.
Powyższe oznacza, iż na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, z uwagi na spełnienie pozostałych warunków z art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT, planowana transakcja udziałów powinna być neutralna podatkowo, w związku z czym przychód podatkowy po stronie Zainteresowanego 1 i Zainteresowanego 2 nie powstanie, pomimo wcześniejszych czynności reorganizacyjnych, polegających na nabyciu przez A. części udziałów w F. w wyniku podziału E. („nowe” udziały).
Przepis art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT, w zakresie w jakim uzależnia neutralność podatkową wymiany udziałów od tego, by udziały, które wspólnik zbywa nie były przez wspólnika nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów, nie powinien być zastosowany. Ograniczenie w art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT wyłączenia z przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, wyłącznie do pierwszej reorganizacji spółek stoi w sprzeczności z prawodawstwem unijnym, a zatem art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT nie powinien mieć w sprawie zastosowania ze względu na pierwszeństwo prawa unijnego nad prawem krajowym na podstawie art. 87 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 3 Konstytucji RP.
Ad 2
Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w ramach pytania nr 1 za nieprawidłowe, w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w zakresie udziałów w F., które nie zostały objęte przez A. w wyniku podziału E. („starych” udziałów), planowana reorganizacja, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. „starych” udziałów w F. w zamian za udziały w B., będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT, która będzie dla Zainteresowanego 1 i Zainteresowanego 2 neutralna podatkowo, w związku z czym, po stronie Zainteresowanego 1 i Zainteresowanego 2 nie powstanie w tym zakresie przychód podlegający opodatkowaniu. Zainteresowani stoją na stanowisku, że w zakresie „starych” udziałów w F., nie nabytych w wyniku podziału, wszystkie powyżej wskazane warunki neutralności podatkowej planowanej wymiany udziałów, wskazane w art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 pkt 3 Ustawy o CIT zostaną spełnione, w szczególności:
- w wyniku wymiany udziałów, B. przekaże A. własne udziały, bez zapłaty w gotówce, a więc brak ewentualnej zapłaty w gotówce w wysokości wyższej niż 10% wartości nominalnej (a w przypadku braku - rynkowej) własnych udziałów (art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT);
- w wyniku wymiany udziałów B. otrzyma bezwzględną większość praw głosu w spółce F. (art. 12 ust. 4d ust. 1 Ustawy o CIT) - w wyniku wymiany udziałów B. stanie się jedynym udziałowcem w F., będzie posiadać 100% udziałów w F.;
- podmioty, które wezmą udział w transakcji wymiany udziałów, tj. A., B., F., podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w Polsce (art. 12 ust. 4d in fine Ustawy o CIT);
- zarówno F., B., jak również A. są rezydentami podatkowymi w Polsce oraz działają w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, stanowią zatem podmiot wymieniony w Załączniku nr 3 do Ustawy o CIT (art. 12 ust. 11 pkt 1 Ustawy o CIT);
- A. jest podatnikiem podatku dochodowego, podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, natomiast wnoszone przez A. do B. udziały w F. będą stanowić wkład niepieniężny (aport), przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego B. (art. 12 ust. 11 pkt 2 Ustawy o CIT);
- zbywane przez A. „stare” udziały w F. nie zostały nabyte lub objęte w wyniku transakcji wymiany udziałów albo przydzielone wcześniej w wyniku łączenia lub podziału podmiotów - „stare” udziały zostały objęte przez A. za wkład pieniężny przy zakładaniu spółki F.;
- wartość nabywanych przez A. udziałów B., przyjęta dla celów podatkowych nie będzie wyższa niż wartość wnoszonych przez A. udziałów w F., jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do planowanej transakcji wymiany udziałów (art. 12 ust. 11 pkt 4 Ustawy o CIT) -będzie mieć miejsce kontynuacja przez A. wyceny wartości podatkowej;
- głównym lub jednym z głównych celów wniesienia wkładu niepieniężnego nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania (art. 12 ust. 13 Ustawy o CIT);
- transakcja wymiany udziałów zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyny ekonomicznych (art. 12 ust. 14 Ustawy o CIT).
W konsekwencji powyższego, w zakresie, w jakim Zainteresowany 1 (A.) nabędzie udziały w Zainteresowanym 2 (B.) w zamian za „stare” udziały w F. oraz w zakresie, w jakim B. obejmie te udziały, do określenia skutków podatkowych planowanej transakcji wymiany udziałów zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT.
W wyniku powyższego, dla A. nie będzie przychodem podatkowym podlegającym opodatkowaniu wartość udziałów jakie otrzyma od B. w zamian za przekazane A. „stare” udziały w F. Natomiast dla B. nie będzie przychodem wartość „starych” udziałów w F. nabytych w wyniku aportu od A.
Ad 3
Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w ramach pytania nr 1 za nieprawidłowe, w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w zakresie udziałów w F., nabytych przez A. w wyniku podziału E. („nowe” udziały), w związku z planowaną reorganizacją, polegająca na wniesieniu przez A. aportem do B. „nowych” udziałów w F. w zamian za udziały w B.:
a)w odniesieniu do spółki nabywającej - B., zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bb Ustawy o CIT;
b)w odniesieniu do wspólnika - A., zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bc Ustawy o CIT, i tym samym, biorąc pod uwagę, że wartość rynkowa udziałów, jakie A. obejmie w B. będzie odpowiadała wartości rynkowej udziałów w F. jakie A. wniesie do B. aportem, po stronie B. i A. nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Ad a)
Zastosowanie art. 12 ust. 1 pkt 8bb oraz pkt 8bc Ustawy o CIT do wymiany udziałów, niespełniającej warunków neutralności podatkowej z art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT.
Wskazać należy, iż regulacje art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT nie stanowią, iż w przypadku braku spełnienia któregokolwiek z przedmiotowych warunków neutralności podatkowej wskazanych powyżej transakcja nie powinna być traktowana jako wymiana udziałów.
Niespełnienie warunków neutralności podatkowej wymiany udziałów z art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT, nie odbiera transakcji przymiotu „wymiany udziałów”. Oznacza to, że transakcja niespełniająca warunków pozwalających na utrzymanie neutralności podatkowej, w dalszym ciągu traktowana jest jak wymiana udziałów, ale podlegająca opodatkowaniu, w razie powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu. W sytuacji, w której wymiana udziałów nie spełnia warunków określonych w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT oraz art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT, zasady jej opodatkowania pod kątem oceny konsekwencji podatkowych na gruncie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zarówno z perspektywy spółki nabywającej, jak i wspólnika wnoszącego wkład należy ustalić zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT.
Takie podejście potwierdzają stanowiska organów podatkowych wyrażone w licznych interpretacjach, przykładowo:
- w indywidualnej interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 stycznia 2025 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.651.2024.2.AW, organ uznał za prawidłowe stanowisko, iż: „Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na umiejscowienie przepisów w Ustawie o CIT, według którego w pierwszej kolejności określony jest przedmiot opodatkowania, a w drugiej kolejności odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania w postaci ulg lub zwolnień podatkowych. W związku z tym, budowa art. 12 Ustawy o CIT wskazuje, że ogólną zasadą opodatkowania jest reguła wskazana w art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT, a odstępstwo od niej zostało wyrażone w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT. Zgodnie zatem z wykładnią systemową, zwolnienie, o którym mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT w sposób szczególny zwalniające z opodatkowania wymianę udziałów jednocześnie wyłącza powstanie przychodu w sytuacji, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT. (...) Wobec tego należy uznać, że do transakcji stanowiącej wymianę udziałów niekorzystającej ze zwolnienia przewidzianego w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT wobec niespełnienia przewidzianych w nim warunków, w konsekwencji mają zastosowanie przepisy art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc ustawy o CIT. Samo niespełnienie przesłanek nie wpływa bowiem na utratę przez transakcję przymiotu wymiany udziałów, a w konsekwencji na jej, co do zasady, neutralny podatkowo charakter. (...) niespełnienie warunków dla neutralności podatkowej wskazanej w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT powinno w każdym przypadku skutkować koniecznością zastosowania przepisów art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc ustawy o CIT, które są przepisami bezpośrednio odnoszącymi się do rozpoznania przychodu podatkowego w przypadku transakcji obejmujących wymianę udziałów.”;
- w indywidualnej interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.366.2023.2.SP, organ potwierdził stanowisko podatnika, który wskazał, iż: „(...) art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT nie odbiera transakcji spełniającej warunki wymiany określonej w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT przymiotu wymiany udziałów poprzez sam fakt odwołania się do art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT. Oznacza to, że transakcja niespełniająca warunków pozwalających na utrzymanie neutralności podatkowej ze względu na niespełnianie jednego z warunków wskazanych w art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT w dalszym ciągu traktowana będzie jak wymiana udziałów podlegająca opodatkowaniu podatkiem CIT”;
- w indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 maja 2023 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.155.2023.1.KF wydanej na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale znajdującej analogiczne zastosowanie do Ustawy o CIT, zgodnie z którą: "Skoro bowiem art. 24 ust. 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na zwolnienie z opodatkowania wymian udziałów spełniających warunki wskazane w tym przepisie, a brzmienie art. 24 ust. 8b ww. ustawy wyłącza możliwość skorzystania z tego zwolnienia w przypadku niespełnienia wymogów wskazanych w tym przepisie, stwierdzić należy, że transakcja stanowi wymianę udziałów niekorzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 24 ust. 8b ww. ustawy (przepis analogiczny do art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT - przyp. autora), a w konsekwencji mają do niej zastosowanie przepisy art. 24 ust. 5 pkt 7b ww. ustawy (przepis analogiczny do art. 12 ust. 1 pkt 8bb Ustawy o CIT - przyp. autora)”;
- w indywidualnej interpretacji podatkowej wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 sierpnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.428.2022.3.PZ, w której wskazano, iż: „ Z opisu sprawy wynika, że wnoszone przez Zainteresowanego udziały do spółki zostały uzyskane w ramach wymiany udziałów. Zatem nie został spełniony warunek wynikający z art. 24 ust. 8b pkt 3 Ustawy. Zatem zasady opodatkowania kolejnej transakcji wymiany udziałów należy ustalić zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 7b ww. Ustawy. Skoro bowiem art. 24 ust. 8a Ustawy o PIT wskazuje na zwolnienie z opodatkowania wymian udziałów spełniających warunki wskazane w tym przepisie, a brzmienie art. 24 ust. 8b Ustawy o PIT wyłącza możliwość skorzystania z tego zwolnienia w przypadku niespełnienia wymogów wskazanych w tym przepisie, stwierdzić należy, że transakcja stanowi wymianę udziałów niekorzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 24 ust. 8b ww. Ustawy, a w konsekwencji mają do niej zastosowanie przepisy art. 24 ust. 5 pkt 7b ww. Ustawy. W związku z powyższym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.”
W oparciu o zidentyfikowane powyżej stanowiska organów podatkowych, niespełnienie warunków dla neutralności podatkowej wskazanej w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT powinno skutkować koniecznością zastosowania przepisów art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT, które są przepisami bezpośrednio odnoszącymi się do rozpoznania przychodu podatkowego w przypadku transakcji obejmujących wymianę udziałów. Wobec tego należy uznać, że do transakcji stanowiącej wymianę udziałów niekorzystającej z wyłączenia z przychodów przewidzianego w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT wobec niespełnienia przewidzianych w nim warunków, w konsekwencji mają zastosowanie przepisy art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT. Samo niespełnienie warunków z art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT nie wpływa bowiem na utratę przez transakcję przymiotu wymiany udziałów, a w konsekwencji na jej, co do zasady, neutralny podatkowo charakter.
Ad b)
Przychód podlegający opodatkowaniu przy wymianie udziałów, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8bb oraz pkt 8bc Ustawy o CIT Według art. 12 ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT, przychodami są:
- w spółce nabywającej: wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych przez wspólnika tej spółce nabywającej przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową wydanych w zamian przez tę spółkę udziałów (akcji) wraz z zapłatą w gotówce, ustalona na dzień wymiany udziałów;
- u wspólnika: wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od wspólnika udziałów (akcji), ustalona na dzień wymiany udziałów.
Tym samym, w sytuacji opisanej w art. 12. ust. 1 pkt 8bb i 8bc Ustawy o CIT, opodatkowaniu podlega różnica pomiędzy wartością rynkową udziałów przekazanych wspólnikowi przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce a wartością rynkową otrzymanych przez spółkę nabywającą w zamian od wspólnika udziałów, ustalona na dzień wymiany udziałów. Celem ustawodawcy było zatem opodatkowanie, w sytuacji gdy dochodzi do rozbieżności pomiędzy wartością rynkową wnoszonego aportu a wartością wydawanych w zamian za ten aport udziałów. Intencją ustawodawcy nie było więc to, by w przypadku gdy nie zostaną spełnione warunki z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT zawsze u podatnika pojawiał się przychód podlegający opodatkowaniu, ale, żeby przychód ten dotyczył przypadków reorganizacji przeprowadzonych w sposób „nierynkowy”.
Powyższe regulacje nakazują opodatkować w ramach wymiany udziałów ten podmiot, który „zyskał” na takiej wymianie. Przychód podatkowy powstanie zatem, jeżeli wystąpi różnica pomiędzy wartościami „wymienianych” udziałów pomiędzy wspólnikiem a spółką nabywającą. W efekcie, w sytuacji w której różnica taka nie wystąpi, jeżeli wartość udziałów będzie ekwiwalentna, to obowiązek podatkowy nie powstanie, co pozwala na zachowanie neutralności podatkowej wymiany udziałów, stanowiącą kolejną restrukturyzację. Powyższe znalazło potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych wydawanych w zbliżonych stanach faktycznych, przykładowo:
- w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 stycznia 2025 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.651.2024.2.AW, zgodnie z którą: „Odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT wynika, że przychodami są w szczególności w spółce nabywającej wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych przez wspólnika tej spółce nabywającej przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową wydanych w zamian przez tę spółkę udziałów (akcji) wraz z zapłatą w gotówce, ustalona na dzień wymiany udziałów. Zatem, przychodem po stronie Spółki Celowej będzie wartość rynkowa udziałów przekazanych przez A (tj. udziałów B) Spółce Celowej przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową wydanych w zamian przez tę Spółkę udziałów A (Wspólnikowi), ustalona na dzień wymiany udziałów. Z kolei z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT wynika, że przychodami, są w szczególności u wspólnika wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od wspólnika udziałów (akcji), ustalona na dzień wymiany udziałów. Zatem, przychodem po stronie Wspólnika (A) będzie wartość rynkowa udziałów przekazanych temu wspólnikowi przez Spółkę Celową przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od Wspólnika (A) udziałów B ustalonych na dzień wymiany udziałów.”;
- w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 czerwca 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.162.2024.2.KK, w której organ podatkowy stwierdził, że: „Z opisu sprawy oraz jego uzupełnienia wynika, że wartość rynkowa udziałów SN wydanych na rzecz Wnioskodawcy, ustalona na dzień Transakcji, będzie równa wartości rynkowej akcji S.A. W związku z opisaną Transakcją wymiany udziałów nie są planowane dopłaty do wartości uzyskanych udziałów oraz akcji zarówno ze strony Wspólnika jak i Spółki Nabywającej. W związku z powyższym, skoro wartość rynkowa udziałów Spółki Nabywającej wydanych na rzecz Udziałowca, ustalona na dzień Transakcji, będzie równa wartości rynkowej akcji S.A., a w związku z opisaną Transakcją wymiany udziałów nie są planowane dopłaty do wartości uzyskanych udziałów oraz akcji zarówno ze strony Udziałowca jak i Spółki Nabywającej, to zarówno po stronie Spółki Nabywającej jak i Udziałowca, nie powstanie przychód odpowiednio na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT oraz na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT. Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i nr 2 we wniosku, należało uznać za prawidłowe”;
- w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 grudnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.615.2023.3.AW, w której organ podatkowy stwierdził, że: „Odnosząc się z kolei do Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2, zgodzić się należy z Państwa stanowiskiem, że L 1 w wyniku Transakcji nr 2 powinna rozpoznać przychód podatkowy w wysokości wartości rynkowej przekazanych jej udziałów przez L 2 przy Transakcji nr 2 stanowiącej wymianę udziałów w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych przez L 2 w zamian od L 1 udziałów spółek celowych, ustalonych na dzień wymiany udziałów tj. Transakcji nr 2 (zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT). Wskazać należy, że z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT wynika, że przychodami, są w szczególności u wspólnika wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od wspólnika udziałów (akcji), ustalona na dzień wymiany udziałów. Zatem, przychodem po stronie L 1 będzie wartość rynkowa udziałów przekazanych temu wspólnikowi przez L 2 przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od L 1 udziałów spółek celowych ustalonych na dzień wymiany udziałów”;
- w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 maja 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.107.2023.2.AK, w której organ podatkowy wskazał m.in., że: „Odnosząc się z kolei do Państwa wątpliwości w zakresie art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie nie powstanie przychód podatkowy po stronie Spółki Nabywającej (Wnioskodawcy) na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT, ponieważ jak wynika z opisu sprawy według stanu na dzień wymiany udziałów wartość rynkowa udziałów Spółki Nabywającej, które zostaną przekazane Wspólnikowi w zamian za Akcje Serii B w ramach transakcji wymiany udziałów, oraz wartość rynkowa Akcji Serii B będą równe. Innymi słowy, w wyniku przeprowadzenia planowanej transakcji wymiany udziałów nie powstanie nadwyżka wartości rynkowej Akcji Serii B ponad wartość rynkową udziałów Spółki Nabywającej wydanych Wspólnikowi w zamian za te Akcje, która to nadwyżka stanowiłaby przychód w myśl powołanego wcześniej art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT. Zatem w tej części Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe”;
- w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.366.2023.2.SP, w której organ podatkowy stwierdził, że: „W przypadku natomiast wnoszonych udziałów w C., w zakresie (...) akcji, nabytych przez Państwa tytułem aportu w ramach wymiany udziałów, nie zostanie spełniony warunek określony w art. 12 ust. 11 pkt 3 u.p.d.o.p. Tym samym w zakresie 163.517,500 akcji C. powstały po Państwa stronie przychód należy ustalić zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT, zaś w odniesieniu do (...) akcji C., objętych za gotówkę znajdzie zastosowanie wyłączenie z przychodów określone w art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 u.p.d.o.p. Jak wskazano w opisie sprawy, wartość rynkowa akcji C., E. i D., ustalona na dzień wymiany udziałów, będzie równa wartości rynkowej akcji z nowej emisji, przekazanych Państwu w zamian za aport udziałów w trzech ww. spółkach i nie będą miały miejsca dopłaty w gotówce. Zgodnie z powyższym, po Państwa stronie nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8bc u.p.d.o.p.”.
Przenosząc powyższe na grunt opisanego zdarzenia przyszłego, z perspektywy:
- B. - przychodem do opodatkowania będzie nadwyżka wartości rynkowej udziałów w F. przekazanych przez A. ponad wartość rynkową udziałów wydanych A. przez B., w ramach wymiany udziałów. Jeżeli zatem kapitał B. zostanie podwyższony o wartość rynkową wniesionych aportem przez A. udziałów w F., a w konsekwencji wartość rynkowa udziałów wydanych przez B. na rzecz A. będzie odpowiadać wartości rynkowej aportowanych udziałów/otrzymanych przez B. udziałów w F., po stronie B. nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Nie będzie bowiem żadnej nadwyżki, różnicy w wartościach, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8bb Ustawy o CIT, która mogłaby takiemu opodatkowaniu podlegać. W konsekwencji po stronie B. nie zmaterializuje się przychód podlegający opodatkowaniu w związku z wymianą udziałów. Biorąc zatem pod uwagę, iż kapitał B. zostanie podwyższony o wartość rynkową otrzymanych udziałów w F., a w konsekwencji udziały wydane przez B. na rzecz A. będą odpowiadały wartości rynkowej aportowanych udziałów w F., Zainteresowani stoją na stanowisku, że w świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, po stronie B., w związku z planowaną transakcją wymiany udziałów, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.
- A. - przychodem do opodatkowania będzie nadwyżka wartości rynkowej udziałów przekazanych A. przez B. ponad wartość rynkową przekazanych przez A. do B. udziałów w F. Jeżeli zatem, podwyższenie kapitału zakładowego w B. w swojej wartości rynkowej będzie odpowiadało wartości rynkowej przekazanych przez A. do B. udziałów w F., wartość rynkowa nowo wyemitowanych przez B. udziałów będzie równa wartości rynkowej otrzymanego aportu. Nie będzie więc w takim przypadku nadwyżki, różnicy w wartościach, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8bc Ustawy o CIT. W konsekwencji po stronie A. nie zmaterializuje się przychód podlegający opodatkowaniu w związku z wymianą udziałów. Biorąc zatem pod uwagę, iż podwyższenie kapitału B. będzie odpowiadało wartości rynkowej przekazanych B. przez A. udziałów w F., wartość rynkowa nowo wyemitowanych przez B. udziałów będzie równa wartości rynkowej otrzymanego aportu, tj. udziałów w F., po stronie A., w związku z planowaną transakcją wymiany udziałów, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.
W związku z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego oraz powyższym uzasadnieniem, Zainteresowani zwracają się o potwierdzenie, że zaprezentowane stanowisko jest prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacjiindywidualnej
Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT” lub „updop”):
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
1)otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
2)wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie;
Jak stanowi art. 12 ust. 1 pkt 7 powyższej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze - w przypadku wniesienia do spółki albo spółdzielni wkładu niepieniężnego lub otrzymania wkładu w wyniku podziału spółki przez wyodrębnienie; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, przychodem jest wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio;
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8bb updop,
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności w spółce nabywającej wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych przez wspólnika tej spółce nabywającej przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową wydanych w zamian przez tę spółkę udziałów (akcji) wraz z zapłatą w gotówce, ustalona na dzień wymiany udziałów.
W myśl art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności u wspólnika wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od wspólnika udziałów (akcji), ustalona na dzień wymiany udziałów.
Zgodnie z art. 12 ust. 4d updop:
Jeżeli spółka nabywa od wspólnika innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje jej wspólnikowi własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikowi tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:
1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo
2) spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce
- do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikowi tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).
Jak stanowi art. 12 ust. 11 ustawy o CIT,
Przepis ust. 4d stosuje się, jeżeli:
1) spółka nabywająca oraz spółka, której udziały (akcje) są nabywane, są podmiotami wymienionymi w załączniku nr 3 do ustawy lub są spółkami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz
2) wspólnik jest podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowią wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub w części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej, oraz
3) zbywane przez wspólnika udziały (akcje) nie zostały nabyte lub objęte w wyniku innej transakcji wymiany udziałów albo przydzielone wcześniej w wyniku łączenia lub podziału podmiotów, oraz
4) wartość nabywanych przez wspólnika udziałów (akcji) przyjęta dla celów podatkowych jest nie wyższa niż wartość zbywanych przez tego wspólnika udziałów (akcji), jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów.
Jak wynika z art. 12 ust. 12 updop,
przepis ust. 4d stosuje się również w przypadku, gdy spółka nabywa udziały (akcje) od tego samego wspólnika w ramach więcej niż jednej transakcji w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie.
Zgodnie z art. 12 ust. 13 ustawy o CIT,
przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Treść art. 12 ust. 14 ww. ustawy wskazuje natomiast, że:
jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Z treści wniosku wspólnego wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania (Zainteresowany 1 lub A.) jest polskim rezydentem podatkowym, pełniącym bezpośrednio lub pośrednio funkcje holdingowe w stosunku do większości polskich spółek z Grupy Kapitałowej. Kontroluje spółki które specjalizują się m.in. w odbiorze i przetwarzaniu odpadów komunalnych i przemysłowych. A. posiada 100% udziałów w B. (Zainteresowany 2), a także E., F., G. oraz H. Zainteresowany 2 jest polskim rezydentem podatkowym i prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na odzysku surowców z materiałów segregowanych. Zainteresowany 1 i Zainteresowany 2 prowadzą działalność w formie prawnej określonej w Załączniku nr 3 do ustawy o CIT. B. w założeniu ma być spółką głównie holdingową, nieprowadzącą działalności operacyjnej. B. jest spółką nowo zawiązaną. F. jest polskim rezydentem podatkowym i prowadzi aktywną działalność z zakresu gospodarki odpadami. E. to spółka, która z jednej strony prowadzi aktywną działalność z zakresu gospodarki odpadami, a z drugiej strony jest podmiotem, który (bezpośrednio lub pośrednio) kontroluje spółki prowadzące działalność operacyjną. W 2024 r. miał miejsce podział E., w ramach którego wydzielono 3 oddziały stanowiące zorganizowane części przedsiębiorstwa i przeniesiono je do odrębnych spółek przejmujących tj. F., G., H., których lokalizacja geograficzna pokrywa się z obszarem działalności danego oddziału. Podział przez wydzielenie przeprowadzony został poprzez podwyższenie kapitału zakładowego spółek przejmujących. Nowo wyemitowane udziały w wartościach odpowiadających wartości otrzymanych składników majątku zostały wydane jedynemu akcjonariuszowi E., tj. A. W wyniku podziału E. zwiększyła się ilość udziałów, jakie Zainteresowany 1 posiadał w F. i posiada obecnie dwie grupy udziałów, tj. „stare” udziały, nabyte przy założeniu F. (Zainteresowany 1 dokonał wpłaty na kapitał zakładowy spółki) oraz udziały objęte w wyniku podziału przez wydzielenie ZCP z E. - „nowe” udziały. Powyższe stanowiło pierwszy etap reorganizacji. Z uwagi na konieczność ograniczenia ryzyk gospodarczych związanych z regulacjami administracyjnymi oraz uczestnictwem w przetargach publicznych, uzasadnione jest stworzenie takiej struktury organizacyjnej, która pozwoli na rozdzielenie funkcji holdingowych w odniesieniu do spółek operacyjnych. Celem planowanej reorganizacji jest również ujednolicenie struktury Grupy D. oraz regionalizacja działalności, w tym podział kompetencji oraz odpowiedzialności na poziomie regionalnym. Dlatego też planowane są dalsze czynności reorganizacyjne, zakładające wniesienie przez A. aportem do B. udziałów w F. i otrzymanie w zamian nowo wyemitowanych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym B. W ten sposób B. stanie się jedynym udziałowcem w F. Wniesione przez A. do B. udziały w F. będą stanowiły wkład niepieniężny (aport), przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego B. Wartość rynkowa przekazanych B. udziałów w F., na dzień wymiany udziałów, będzie odpowiadać wartości rynkowej udziałów w B., które A. otrzyma w zamian za aport udziałów w F. W ramach planowanej transakcji B. nie zapłaci na rzecz A. żadnej kwoty pieniężnej w związku z nabyciem udziałów w F. Wartość nabywanych przez A. udziałów w B., która zostanie przyjęta dla celów podatkowych nie będzie wyższa niż wartość zbywanych przez A. udziałów w spółce F., jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów (kontynuacja wyceny wartości podatkowej). Planowana transakcja zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym celem nie będzie uniknięcie ani uchylenie się od opodatkowania. Planowana wymiana udziałów jest podyktowana koniecznością ograniczania ryzyk gospodarczych związanych z regulacjami administracyjnymi oraz uczestnictwem w przetargach publicznych.
Wnoszone aportem przez Zainteresowanego 1 udziały w F. zostały w części nabyte lub objęte w wyniku innej transakcji podziału spółki. Przepis art. 12 ust. 4d należy zawsze analizować łącznie z art. 12 ust. 11, ponieważ ust. 11 wprost referuje do ust. 4d wskazanego artykułu. Zgodnie z opisem sprawy, „nowe” udziały w F., które Zainteresowany 1 nabył w wyniku pierwszego etapu przeprowadzonej reorganizacji (w wyniku podziału E.) nie spełnią warunku określonego w art. 12 ust. 11 pkt 3 updop.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym planowana reorganizacja polegająca na wniesieniu przez Zainteresowanego 1 aportem do Zainteresowanego 2 udziałów w F. - zarówno „starych” udziałów, jak i „nowych” udziałów - w zamian za udziały w B. będzie stanowić wymianę udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d ustawy o CIT, neutralną podatkowo i nie powodującą po stronie obu Zainteresowanych przychodu podlegającego opodatkowaniu - jestnieprawidłowe.
Mając na uwadze stanowisko organu w zakresie pytania nr 1, uzasadnione jest odniesienie się do pytań nr 2 i 3, których zasadność była uzależniona od uznania Państwa stanowiska w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe.
Jak już wskazano powyżej, w wyniku planowanej wymiany udziałów Zainteresowany 2 przekaże Zainteresowanemu 1 przekaże własne udziały bez zapłaty w gotówce. Zainteresowany 2 uzyska bezwzględną większość praw głosu w F. (będzie posiadać 100% udziałów). Wszystkie podmioty biorące udział w transakcji wymiany udziałów podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Udziały w F. stanowić będą wkład niepieniężny (aport), przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego B. Zbywane przez Zainteresowanego 1 „stare” udziały w F. nie zostały nabyte lub objęte w wyniku transakcji wymiany udziałów albo przydzielone wcześniej w wyniku łączenia lub podziału podmiotów - zostały objęte za wkład pieniężny przy zakładaniu spółki. Wartość nabywanych przez Zainteresowanego 1 udziałów w Zainteresowanym 2, przyjęta dla celów podatkowych nie będzie wyższa niż wartość wnoszonych przez A. udziałów w F., jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do planowanej transakcji wymiany udziałów - będzie mieć miejsce kontynuacja wyceny wartości podatkowej. Głównym lub jednym z głównych celów wniesienia aportu nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, a planowana transakcja będzie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Mając powyższe na uwadze, w zakresie w jakim Zainteresowany 1 nabędzie udziały w Zainteresowanym 2 w zamian za „stare” udziały w F. oraz w zakresie w jakim Zainteresowany 2 obejmie te udziały, zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 4d w zw. z art. 12 ust. 11 ustawy o CIT. Tym samym transakcja ta będzie spełniała warunki do uznania jej za wymianę udziałów i będzie ona neutralna podatkowo dla Zainteresowanych.
A zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jestprawidłowe.
Jak wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1, warunki neutralności podatkowej wymiany udziałów, o której mowa w art. 12 ust. 4d Ustawy o CIT w zw. z art. 12 ust. 11 Ustawy o CIT nie zostaną spełnione w zakresie dotyczącym udziałów jakie Zainteresowany 1 objął w F. na skutek wydzielenia do niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa w wyniku podziału E.
Zatem skutki podatkowe planowanej drugiej reorganizacji, po stronie Zainteresowanych będą wynikiem zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 8bb-8bc updop.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT wynika, że przychodami są w szczególności w spółce nabywającej wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych przez wspólnika tej spółce nabywającej przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową wydanych w zamian przez tę spółkę udziałów (akcji) wraz z zapłatą w gotówce, ustalona na dzień wymiany udziałów.
Zatem, przychodem po stronie Zainteresowanego 2 będzie wartość rynkowa udziałówprzekazanych przez Zainteresowanego 1 (tj. „nowych” udziałów F.) Zainteresowanemu 2 przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową wydanych w zamian przez tę Spółkę udziałów Zainteresowanemu 1, ustalona na dzień wymiany udziałów.
Z kolei z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT wynika, że przychodami, są w szczególności u wspólnika wartość rynkowa udziałów (akcji) przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów wraz z zapłatą w gotówce w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od wspólnika udziałów (akcji), ustalona na dzień wymiany udziałów.
Zatem, przychodem po stronie A. będzie wartość rynkowa udziałów przekazanych temu wspólnikowi przez Zainteresowanego 2 przy wymianie udziałów w części przekraczającej wartość rynkową otrzymanych w zamian od A. udziałów F. ustalonych na dzień wymiany udziałów.
Wobec powyższego zgodzić się należy z Państwa stanowiskiem, że w związku z planowaną wymianą udziałów F. przez Zainteresowanego 1 w zamian za nowo wyemitowane udziały w podwyższonym kapitale zakładowym Zainteresowanego 2, do ustalania przychodu podatkowego:
a)w odniesieniu do Zainteresowanego 1 zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT;
b)w odniesieniu do Zainteresowanego 2 zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT.
W związku z powyższym, po stronie Zainteresowanego 2 przychodem do opodatkowania w związku z kolejną reorganizacją będzie nadwyżka wartości rynkowej udziałów w F. przekazanych przez Zainteresowanego 1 ponad wartość rynkową udziałów wydanych Zainteresowanemu 1 przez Zainteresowanego 2 w ramach wymiany udziałów. Jak wynika z treści wniosku - kapitał B. zostanie podwyższony o wartość rynkową wniesionych aportem przez A. udziałów w F., a w konsekwencji wartość rynkowa udziałów wydanych przez B. na rzecz A. będzie odpowiadać wartości rynkowej aportowanych udziałów/otrzymanych przez B. udziałów w F. Zatem po stronie Zainteresowanego 2 nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. W przypadku Zainteresowanego 1 przychodem do opodatkowania będzie nadwyżka wartości rynkowej udziałów przekazanych A. przez B. ponad wartość rynkową przekazanych przez A. do B. udziałów w F. Zgodnie z treścią wniosku podwyższenie kapitału zakładowego w B. o wartości rynkowej będzie odpowiadało wartości rynkowej przekazanych przez A. do B. udziałów w F., a wartość rynkowa nowo wyemitowanych przez B. udziałów będzie równa wartości rynkowej otrzymanego aportu. Nie znajdzie zatem zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT.
Mając na uwadze powyższe, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3, zgodnie z którym w zakresie udziałów w F., nabytych przez A. w wyniku podziału E. („nowe” udziały) w związku z planowaną reorganizacją, polegającą na wniesieniu przez A. aportem do B. „nowych” udziałów w F. w zamian za udziały w B.:
a)w odniesieniu do B. zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT
b)w odniesieniu do A. zastosowania znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT,
- a biorąc pod uwagę, że wartość rynkowa udziałów jakie A. obejmie w B. będzie odpowiadała wartości rynkowej udziałów w F. jakie A. wniesie do B. aportem, po stronie obu Zainteresowanych nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych - należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja ozakresierozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Wskazać należy, że powołane we wniosku interpretacje indywidualne oraz wyroki sądów administracyjnych zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.
Pouczenie ofunkcjiochronnejinterpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A. Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawnadlawydaniainterpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
