Interpretacja indywidualna z dnia 12 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-2.4011.529.2025.2.BM

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych z związku wypłatą kwoty dodatkowej w wyniku zawarcia ugody z bankiem. Wniosek został uzupełniony 1 października 2025 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.A

ul. (...)

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

B.A

ul. (...)

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu (...) 2007 r. Wnioskodawca A.A, wspólnie z żoną B.A (dalej Kredytobiorcy) działający w charakterze konsumenta zawarli Umowę nr (...) kredytu mieszkaniowego hipotecznego we frankach szwajcarskich CHF (dalej Umowa) w X. (X), (...), ul. (...), KRS (...), obecnie Y, (...), ul. (...), KRS (...) (dalej Bank).

Zgodnie z Umową, Kredytobiorcom został udzielony kredyt w wysokości 120 805,37CHF, który był denominowany kursem CHF (dalej: Kredyt). Kwota udzielonego Kredytu została wypłacona w PLN w wysokości 266 013,42 PLN. Wartość zadłużenia była określona w CHF, natomiast spłata Kredytu wraz z odsetkami odbywała się w PLN.

W dniu (...) 2014 r. został zawarty Aneks nr 1 do umowy nr (...) zmieniający walutę spłaty kredytu na franka szwajcarskiego CHF. Kredytobiorcy pozostają we wspólności majątkowej małżeńskiej. Kredyt został zaciągnięty wyłącznie na cel mieszkaniowy, jednej inwestycji mieszkaniowej, na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zakup lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość). Kredyt, o którym stanowi wniosek został zabezpieczony hipotecznie na kredytowanej nieruchomości. Kredytobiorcy nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w niniejszym wniosku inwestycji. Bank, z którym zawarta została umowa kredytu hipotecznego w 2007 r. jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Umowa kredytu zawierała klauzule niedozwolone, które obecnie w tożsamych przypadkach stanowią podstawę stwierdzania nieważności podobnych umów przez sądy. W wyniku wydawanych wyroków sądowych stwierdzających nieważność umowy, co do zasady, każdej ze stron umowy kredytu przysługuje roszczenie o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu tej umowy.

Tym samym, strony umowy kredytu powinny dokonać zwrotu otrzymanych kwot (świadczeń) jako świadczeń nienależnych w rozumieniu art. 410 Kodeksu cywilnego, tj. Kredytobiorca powinien dokonać zwrotu pierwotnie otrzymanej od Banku kwoty kapitału kredytu w PLN, a Bank powinien dokonać zwrotu wszelkich płatności otrzymanych od Kredytobiorcy w okresie trwania umowy kredytu.

Kredytobiorcy nie pozwali dotąd Banku o stwierdzenie nieważności Umowy, jednakże rozważają taki ruch. Bank mając świadomość występowania w Umowie klauzul niedozwolonych, przedstawił Kredytobiorcom propozycję Ugody pozasądowej w dniu (...) 2025 r. („Ugoda”), która zostanie zawarta w wyniku mediacji w Centrum Mediacji Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego.

Propozycja Ugody zawiera między innymi następujące zapisy:

–Kredytobiorca stoi na stanowisku, że może w szczególności dochodzić roszczeń o uznanie postanowień Umowy, w tym dotyczących zasad ustalania kursu waluty, klauzuli ryzyka walutowego i zasad denominacji, za niewiążące na podstawie art. 385 1 § 1 i nast. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (k.c.) stwierdzenia jej nieważności lub roszczeń o zapłatę w związku z poprzednio wskazanymi roszczeniami;

–świadczenie spełnione na podstawie umowy zawierającej niedozwolone postanowienie umowne może być postrzegane jako świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c., w takim przypadku Kredytobiorca mógłby żądać od Banku zwrotu wszystkiego, co świadczył na rzecz Banku w wykonaniu Umowy, zaś Bank mógłby żądać od Kredytobiorcy zwrotu udostępnionej kwoty kapitału,

–Bank stoi na stanowisku, że Umowa jest ważna i nie uznaje za zasadne roszczeń Kredytobiorcy o uznanie postanowień Umowy za niewiążące na podstawie art. 385 1 § 1 i nast. k.c. lub o ustalenie, że Umowa nie może dalej obowiązywać, lub o zwrot nienależnego świadczenia;

–zamiarem Banku i Kredytobiorcy jest polubowne rozstrzygnięcie sporu dotyczącego ważności oraz skuteczności Umowy lub niedozwolonego charakteru jej postanowień, a tym samym uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy lub z wykonania świadczeń z Umowy, przez przyjęcie przewidzianych w Ugodzie rozwiązań;

–Kredytobiorca wyraża w tym celu dobrowolną i świadomą zgodę na zastąpienie postanowień Umowy, obejmujących warunki mogące potencjalnie zostać uznane za niedozwolone, postanowieniami niniejszej Ugody;

–ustępstwo po stronie Kredytobiorcy polega na tym, że Kredytobiorca odstępuje od dochodzenia od Banku roszczeń wywodzonych z zarzutu nieważności Umowy lub niedozwolonego charakteru postanowień Umowy w brzmieniu sprzed zmiany dokonanej niniejszą Ugodą, w zamian za dokonanie zmian Umowy w sposób opisany w Ugodzie, w szczególności umorzenie zobowiązania Kredytobiorcy względem Banku i usunięcie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy lub z wykonania świadczeń z Umowy;

W zamian proponowana Ugoda zakłada rozliczenie Umowy według poniższych warunków (na dzień (...) 2025 r.):

–utrzymanie umowy w mocy i całkowite rozliczenie umowy;

–kwota aktualnego zadłużenia na dzień wydania propozycji wynosi 5 175,42 CHF i będzie przeliczona na walutę polską PLN po średnim kursie walut NBP, według propozycji Ugody 1CHF - 4,5077zł, co daje sumę 23 329,24 PLN (kwota niniejsza może się zmienić bo będzie obliczana na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień podpisania Ugody);

–po przewalutowaniu zostanie dokonane umorzenie całości zadłużenia z tytułu kredytu czyli 23 329,24 PLN;

–Bank dodatkowo wypłaci Kredytobiorcom kwotę 247 000 PLN w związku z rozliczeniem Umowy na rachunek bankowy (niniejsza kwota została ustalona w wyniku negocjacji z odpowiednią rezerwą aby była niższa od kwoty wpłaconej do Banku ponad kapitał).

Strony zgodnie oświadczą, że Ugoda prowadzi do definitywnego uchylenia sporu dotyczącego ważności Umowy, jej bezskuteczności lub niedozwolonego charakteru jej postanowień, a tym samym uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z treści postanowień Umowy lub z wykonania świadczeń z Umowy, w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej niniejszą Ugodą.

W związku z tym Strony nie będą występować względem siebie z takimi roszczeniami, a przyjęte w Ugodzie rozwiązania (czyli umorzenie całości zadłużenia oraz wypłata dodatkowej kwoty w związku z rozliczeniem Umowy kredytowej), w pełni wyczerpują wzajemne roszczenia Stron w tym zakresie. Według stanu na dzień 20 sierpnia 2025 r. Kredytobiorcy spłacili Bankowi łącznie odsetki i kapitał: 127 186,18 PLN plus 92 978,94 CHF. Po przeliczeniu ww. kwoty wyrażonej w CHF na PLN według średniego kursu CHF (4,5077 zł) według NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający wydanie propozycji Ugody przez Bank daje to łączną kwotę 546 307,34 PLN (czyli 127 186,18 PLN + 92 978,94 CHF x 4,5077 PLN).

Kredytobiorcy zawarli umowę kredytu, na mocy której Bank wypłacił kwotę 266.013,42 PLN. W przypadku unieważnienia Umowy przez Sąd Bank zwróciłby Kredytobiorcom (według stanu na dzień (...) 2025 r.) kwotę: 280 293,92PLN (546 307,34 PLN – 266 013,42 PLN). W treści proponowanej przez Bank Ugody brak jest jednoznacznego zapisu, z którego wprost wynikałoby, że kwota dodatkowa 247.000 PLN to zwrot wpłaconych przez Wnioskodawcę własnych środków tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, albo zwrot środków nienależnie pobranych przez Bank z tytułu realizacji umowy z klauzulami abuzywnymi.

Wskazano jedynie, że Bank dodatkowo wypłaci Kredytobiorcy kwotę 247 000 PLN, w związku z rozliczeniem Umowy na rachunek bankowy w terminie miesiąca od dnia zawarcia Ugody. Nie podano jednak podstawy prawnej, księgowej ani ekonomicznej. Jest to jednak w opinii Kredytobiorców kwota nadpłacona przez Kredytobiorcę na spłatę rat kapitałowo-odsetkowych w związku z realizacją Umowy kredytu zawierającej klauzule abuzywne, choć nie została wprost sklasyfikowana jako zwrot nienależnych świadczeń.

Kwota dodatkowa jest niższa od kwoty nadpłaty ponad kwotę kapitału, którą Kredytobiorcy wpłacili do Banku w związku ze spłatą kredytu. Do Banku w ramach umowy kredytowej Kredytobiorcy wpłacili z własnych środków kapitał 266 013,42 PLN, plus kwotę ponad kapitał, tj. łącznie 280 293,92 PLN.

Niezależnie od powyższych Bank pouczył w treści projektu Ugody o tym, że:

1)Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z długu (umorzenia) z tytułu zadłużenia Kredytobiorcy wobec Banku i otrzymania kwoty, o której mowa w pkt 3.2 Ugody (kwota dodatkowa, która zostanie wypłacona w związku z rozliczeniem Umowy), u Kredytobiorcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu, a Bank będzie zobowiązany do wypełnienia ciążącym na nim obowiązków informacyjnych (tj. sporządzenie informacji PIT-11).

2)Od kwoty zwolnienia z długu (umorzenia wierzytelności) z tytułu zadłużenia Kredytobiorcy wobec Banku może zostać zaniechany pobór podatku jeśli: (i) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej na wydatki wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, (ii) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz (iii) Kredytobiorca nie skorzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

3)Jednocześnie Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w celu skorzystania z zaniechania poboru podatku powinien złożyć oświadczenie potwierdzające, iż Kredytobiorca spełnia warunki wskazane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie (Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.) w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U. z 2024 r. poz. 1912). Oświadczenie takie stanowi załącznik do niniejszej Ugody.

4)Kredytobiorca jest świadomy, iż zaniechanie poboru podatku może obejmować jedynie dochód (przychód) uzyskany z tytułu zwolnienia z długu (umorzenia wierzytelności) wynikającego z umowy kredytu mieszkaniowego/kredytów mieszkaniowych, zaciągniętego/zaciągniętych na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.

Powyższa Ugoda nie została jeszcze podpisania (zdarzenie przyszłe). Ugodę Wnioskodawca zamierza podpisać po uzyskaniu interpretacji podatkowej, której dotyczy niniejszy wniosek. Jednocześnie zaznacza, że negocjacje dotyczą wyłącznie kwoty dodatkowej, a Bank nie dopuszcza negocjacji pozostałych postanowień Ugody.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w przedstawionym zdarzeniu przyszłym kwota dodatkowa wypłacona Kredytobiorcy na rachunek bankowy, nie stanowi przychodu podatkowego, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym Bank nie jest zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów (PIT-11) i przesłania jej Kredytobiorcy jako podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu, zgodnie z art. 42a ust. 1 ww. ustawy?

Państwa stanowisko w sprawie

Kwota dodatkowa, która zostanie wypłacona Kredytobiorcy na rachunek bankowy, nie stanowi przychodu podatkowego, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym Bank nie jest zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów (PIT-11) i przesłania jej Kredytobiorcy jako podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu, zgodnie z art. 42a ust. 1 ww. ustawy.

Uzasadnienie stanowiska.

Po stronie Kredytobiorców w wyniku zawarcia powyższej Ugody nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego z tytułu otrzymanej „kwoty dodatkowej” zwrotu części ich świadczeń na rzecz Banku w kwocie 247 000,00 PLN. W związku z zawarciem Ugody Kredytobiorcy otrzymają niejako ekwiwalent środków pieniężnych, które wcześniej na mocy Umowy przekazali na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych od otrzymanego Kredytu. Kredytobiorcy w wyniku zawarcia powyższej Ugody otrzymują środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z ich własnych środków na rzecz Banku.

Kredytobiorcy nie otrzymają od Banku w wyniku zawarcia ugody, w tym dokonania przewalutowania, kwoty, która przekraczałaby wartość wpłat dokonanych przez nich do Banku na poczet realizacji zawartej umowy. „Kwota dodatkowa” jest niższa od kwoty nadpłaty ponad kwotę kapitału, którą wpłacili do Banku, w związku ze spłatą kredytu.

Zatem zapłata przez Bank ww. kwoty 247 000,00 PLN nie spowoduje faktycznego przyrostu majątku Kredytobiorców, a jedynie „wyrównanie” wcześniejszego zmniejszenia ich majątku w wyniku wpłat na rzecz Banku z tytułu Umowy.

W konsekwencji, można uznać, że taka operacja nie spełnia celu przychodu, jakim jest zwiększenie majątku podatnika - ani poprzez zwiększenie aktywów ani poprzez zmniejszenie jego pasywów.

W związku z powyższym, z tytułu wypłaty kwoty dodatkowej w wyniku zawarcia powyższej Ugody przez Bank na rzecz Kredytobiorców po stronie Kredytobiorców nie powstaje przychód podatkowy, a tym samym Bank nie jest zobowiązany do sporządzenia informacji o wysokości przychodów (PIT-11) i przesłania Kredytobiorcom jako podatnikom oraz urzędowi skarbowemu, właściwemu według miejsca ich zamieszkania, a tym samym nie mają zastosowanie poniższe przepisy prawa: art. 20 i 42a ustawy o PIT.

Podejście takie znajduje odzwierciedlenie w wydawanych indywidualnych interpretacjach podatkowych: interpretacja indywidualna data wydania 29 listopada 2024 r. (sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.682.2024.2.ACZ), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, ID informacji 615571, interpretacja indywidualna data wydania 24 lutego 2025 r. (sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.977.2024.3.ACZ), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, ID informacji 627786, interpretacja indywidualna data wydania 26 września 2024 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.660.2024.2.MN), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, ID informacji 605939, interpretacja indywidualna data wydania 27 grudnia 2024 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.813.2024.2.BM), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, ID informacji 620331.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są:

inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu hipotecznego wyjaśnić należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela przysługującej mu wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa. Wedle bowiem instytucji zwolnienia z długu, uregulowanej w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić gdy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia następuje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów.

Tym samym, kwotę wierzytelności umorzoną na podstawie ugody dotyczącej umowy o udzielenie kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawodawca przewidział przy tym szczególne rozwiązanie dla określonych sytuacji umorzeń kredytów mieszkaniowych. Umożliwił zaniechanie poboru podatku od dochodów z tytułu takich umorzeń.

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia:

Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

Z treści wniosku wynika, że (...) 2007 r. zawarli Państwo umowę kredytu mieszkaniowego hipotecznego we frankach szwajcarskich, na mocy której Bank wypłacił Państwu kwotę 266 013,42 PLN. Bank przedstawił Państwu propozycję Ugody pozasądowej, która przewiduje, że po przewalutowaniu zostanie dokonane umorzenie całości zadłużenia z tytułu kredytu w wysokości 23 329,24 PLN. Bank dodatkowo wypłaci Państwu kwotę 247 000,00 PLN (niniejsza kwota została ustalona w wyniku negocjacji z odpowiednią rezerwą, aby była niższa od kwoty wpłaconej do Banku ponad kapitał). Według stanu na dzień (...) 2025 r., spłacili Państwo Bankowi łącznie odsetki i kapitał w łącznej kwocie 546 307,34 PLN.

Mając na uwadze przedstawiony opis oraz powołane przepisy prawa należy ponownie wskazać, że – co do zasady – za przychody podatkowe uznaje się takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, które nie mają charakteru zwrotnego.

W konsekwencji otrzymanie przez Państwa kwoty w wysokości 247 000 zł, która – jak wynika z przedstawionego opisu sprawy – będzie stanowiła zwrot środków pieniężnych ze strony banku, w sytuacji gdy jej wysokość nie przekroczy różnicy między sumą wpłat uiszczonych na podstawie umowy kredytu a wypłaconym Państwu kapitałem kredytu, nie spowoduje dodatkowego przysporzenia majątkowego po Państwa stronie. Tym samym, w związku z wypłatą przez bank opisanej kwoty, po Państwa stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie wystąpi również obowiązek zapłaty podatku z tego tytułu.

Wobec braku przychodu do opodatkowania, nie będą Państwo mieli obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja dotyczy Państwa obowiązków podatkowych w związku z umorzeniem kredytu przez bank. W tej interpretacji nie oceniamy kwestii dotyczącej obowiązku wystawiania PIT-11 przez bank.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie zagadnienie objęte pytaniem. Inne kwestie poruszane we wniosku nie były przedmiotem oceny przez tut. organ.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Państwa w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie. W konsekwencji powołane interpretacje nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w rozpatrywanej sprawie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Zainteresowany będący stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.