Interpretacja indywidualna z dnia 6 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.780.2025.2.ESZ
Fundacja, sprzedając nieruchomość, działa w charakterze podatnika VAT, lecz transakcja korzysta ze zwolnienia od VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ze względu na spełnienie warunku upłynięcia 2 lat od pierwszego zasiedlenia.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
- nieprawidłowe - w zakresie uznania, że z tytułu sprzedaży nieruchomości Fundacja nie będzie działała w charakterze podatnika VAT a dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT
- prawidłowe – w zakresie uznania, że dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) będzie podlegać zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie ustalenia czy z tytułu sprzedaży nieruchomości Fundacja będzie działała w charakterze podatnika VAT oraz czy dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT z uwzględnieniem zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust.8.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 października 2025 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Fundacja (…) (dalej: „Fundacja”) jest osobą prawną, która została założona w (...) r. i której siedziba jest w (…).
Fundacja została ustanowiona i działa w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności i pożytku publicznego i o wolontariacie oraz swój statut.
Zgodnie ze statutem Fundacji jej celem jest: (...).
Działalność statutowa Fundacji może być prowadzona nieodpłatnie jak i odpłatnie.
Odpłatna działalność pożytku publicznego może być prowadzona w zakresie: (...).
Fundacja może również prowadzić działalność gospodarczą w zakresie: (...).
W 2013 r. osoba fizyczna działająca w imieniu własnym, ale na rzecz Fundacji, na podstawie zawartej z Fundacją umowy zlecenia nabyła prawo własności nieruchomości gruntowej położonej w (…) przy ul. (…), tj. jednej działki ewidencyjnej nr (…), obręb (…), zabudowanej domem jednorodzinnym, trzykondygnacyjnym, niepodpiwniczonym oraz dwoma murowanymi garażami („Nieruchomość”). Zakup prawa własności nieruchomości nastąpił od osób fizycznych (małżeństwa pozostającego w ustrojowej wspólności majątkowej) w ramach zarządzania ich majątkiem prywatnym i transakcja ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zleceniobiorca ustanowił następnie nieodpłatne i nieograniczone w czasie prawo użytkowania tej nieruchomości na rzecz Fundacji.
W 2018 r. w wyniku wykonania umowy zlecenia prawo własności do nieruchomości zostało ostatecznie przeniesione ze zleceniobiorcy na Fundację.
Budynki posadowione na nieruchomości były oddane do użytkowania i faktycznie rozpoczęto ich użytkowanie jeszcze przed ich sprzedażą na rzecz zleceniobiorcy w 2013 r.
Budynki te stanowią środki trwałe Fundacji.
Ani w okresie, gdy Fundacja korzystała z nieruchomości jako użytkownik ani później, gdy stała się jej właścicielem, Fundacja nie czyniła wydatków na ulepszenie budynków, które pojedynczo lub w kwotach skumulowanych (narastająco) stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej danego budynku.
Fundacja nie wznosiła i nie zamierza wznosić na działce żadnych nowych budynków czy budowli.
Fundacja nie zamierza również dokonywać rozbiórki obiektów położnych na działce.
Ani w okresie, gdy Fundacja korzystała z nieruchomości jako użytkownik ani później, gdy stała się jej właścicielem, w budynkach nie była i nie jest prowadzona działalność gospodarcza ani odpłatna działalność statutowa Fundacji. W szczególności budynki te nie były i nie są wynajmowane w części lub całości, nie były i nie jest w nich prowadzona (...). Budynki nie były i nie są też wykorzystywane na potrzeby biura czy prowadzenia działalności wydawniczej przez Fundację.
Budynek mieszkalny był wykorzystywany przez Fundację w celu nieodpłatnego zapewnienia miejsca zamieszkania dla osób fizycznych oraz do organizacji nieodpłatnych spotkań o charakterze modlitewnym.
Fundacja nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT (ani jako czynny ani jako zwolniony).
Fundacja zamierza obecnie sprzedać Nieruchomość i w tym celu Fundacja zawarła umowę pośrednictwa sprzedaży nieruchomości z profesjonalnym pośrednikiem, którego zadaniem jest znalezienie nabywcy dla nieruchomości.
Fundacja nie podejmowała ani nie podejmuje żadnych innych działań, których celem byłoby doprowadzenie do zmiany sposobu użytkowania Nieruchomości, jej rozbudowy czy rozbiórki budynków znajdujących się na działce – Fundacja nabyła Nieruchomość, jako mieszkalną i jako taką też ją zbywa.
Fundacja nie ma informacji co do planów potencjalnych nabywców odnośnie do dalszego sposobu wykorzystania Nieruchomości.
Sprzedaż Nieruchomości ma charakter incydentalny – dotychczas Fundacja nie zbywała żadnych nieruchomości.
Uzupełnienie oraz doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
W odpowiedzi na wezwanie udzielili Państwo następujących odpowiedzi:
1. Czy transakcja przeniesienia na Fundację w 2018 r. prawa własności do nieruchomości zabudowanej była opodatkowana podatkiem VAT oraz udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?
Odp.: Nie, transakcja ta nie była opodatkowana podatkiem VAT oraz nie była udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT.
2. Czy przysługiwało Fundacji prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem nieruchomości?
Odp.: Nie, Fundacji nie przysługiwało takie prawo, gdyż (a) transakcja zakupu nieruchomości w 2013 r. nie podlegała opodatkowaniu VAT – sprzedającymi były osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, (b) formalnie stroną transakcji był zleceniobiorca a nie Fundacja oraz (c) transakcja nie była dokumentowana fakturą.
Tak samo przeniesienie prawa własności do nieruchomości na Fundację w 2018 r. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT i w związku z tym Fundacji nie mogło przysługiwać żadne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem prawa własności nieruchomości.
3. Na jakie cele Fundacja przeznaczy pieniądze uzyskane ze sprzedaży nieruchomości?
Odp.: Środki ze sprzedaży nieruchomości Fundacja przeznaczy na cele statutowe, czyli budowę lub wyposażenie innych obiektów Fundacji wykorzystywanych na cele statutowe.
4. Jakie czynności podjął/podejmie profesjonalny pośrednik w celu znalezienia nabywcy na podstawie zawartej z Fundacją umowy pośrednictwa sprzedaży (proszę je wymienić)?
Odp.: W opisie zdarzenia przyszłego przestawionym we Wniosku doszło do omyłki dotyczącej wskazania, że Fundacja zawarła umowę pośrednictwa przy sprzedaży Nieruchomości z profesjonalnym pełnomocnikiem, podczas gdy w rzeczywistości Fundacja nie zawierała takiej umowy ani nie korzystała z usług pośrednika w obrocie nieruchomościami.
Fundacja nawiązała kontakt z potencjalnymi nabywcami w ten sposób, że informację o chęci sprzedaży Nieruchomości Fundacja przekazała swoim pracownikom i innym osobom związanym z Fundacją. Te osoby następnie rozpowszechniły tą informację wśród swoich znajomych, itd., aż informacja ta dotarła do zainteresowanych zakupem Nieruchomości, którzy zgłosili się do Fundacji z ofertami zakupu.
Fundacja nie zlecała nikomu, czy to odpłatnie czy to nieodpłatnie, poszukiwania nabywców dla Nieruchomości, nie dawała też ogłoszeń prasowych czy internetowych.
5. Czy Fundacja planuje zawrzeć z przyszłym nabywcą umowę przedwstępną sprzedaży, w której będą określone warunki, od spełnienia których będzie zależało podpisanie ostatecznej umowy sprzedaży? (jakie to mogą być warunki)?
Odp.: Fundacja zawarła już umowę przedwstępną z potencjalnym nabywcą, w której przewidziano, że umowa przyrzeczona zostanie zawarta w ciągu 14 dni od otrzymanie od tut. organu interpretacji indywidualnej odnośnie traktowania sprzedaży nieruchomości na gruncie podatku VAT, a w każdym razie najpóźniej w terminie do 28 lutego 2026 r.
Umowa ta nie przewiduje żadnych warunków, od których uzależnione byłoby zawarcie umowy przyrzeczonej, a jedynie przewiduje możliwość odsunięcia w czasie momentu zawarcia umowy przyrzeczonej.
6. Czy w związku z planowaną sprzedażą nieruchomości Fundacja udzieliła/planuje udzielić pośrednikowi w sprzedaży lub innemu podmiotowi lub przyszłemu nabywcy pełnomocnictwa do działania w imieniu i na rzecz Fundacji w związku ze sprzedażą nieruchomości? Jeśli tak, to do podjęcia jakich działań ten pośrednik/inny podmiot/przyszły nabywca jest/będzie zobowiązany na jego podstawie (proszę wymienić te działania).
Odp.: W związku z planowaną transakcją notariusz, przed którym ma dojść do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, zwrócił się do Fundacji z prośbą o przedstawienie szeregu dokumentów, które dotyczą stanu prawnego i faktycznego nieruchomości, a które są potrzebne mu do sporządzenia aktu notarialnego. Ponieważ Fundacja nie jest podmiotem, który zajmowałaby się obrotem nieruchomościami, gdyż jej cele statutowe są zgoła odmienne, oraz nie posiada doświadczenia w uzyskiwaniu takich dokumentów, weryfikacji ich kompletności, zasad postępowania w przypadku odmowy wydania, itd., Fundacja udzieliła pełnomocnictwa dwóm radczyniom prawnym do uzyskiwania wszelkich zaświadczeń dotyczących stanu faktycznego i prawnego Nieruchomości, a także do uzyskiwania:
1. wypisów z rejestru gruntów i wyrysów z mapy ewidencyjnej dla Nieruchomości;
2. zaświadczeń z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub zaświadczeń o braku obowiązywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla Nieruchomości;
3. zaświadczenie czy Nieruchomość znajduje się na obszarze rewitalizacji bądź na terenie Specjalnej Strefy Rewitalizacji;
4. zaświadczenia o braku osób zameldowanych;
5. zaświadczenie dotyczącego objęcia Nieruchomości uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją, o której mowa w art. 19 ust 3 ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r.;
6. zaświadczeń o braku zaległości Fundacji z tytułu podatku od nieruchomości oraz z tytułu opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiących własność;
7. zaświadczeń o braku zaległości z tytułu należności publicznoprawnych Fundacji, w szczególności wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i Urzędu Skarbowego, w szczególności w trybie art. 306e-g § 1 w zw. z art. 306a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.);
8. innych dokumentów i informacji od organów administracji dotyczących stanu prawnego i faktycznego Nieruchomości.
Ponadto z uwagi na wieloosobowy sposób reprezentacji Fundacji, co wiąże się z pewnymi niedogodnościami (np. w przypadku konieczności podpisywania dokumentów, stawiennictwa u notariusza), aby uprościć wykonywanie czynności związanych ze sprzedażą Nieruchomości, Fundacja upoważniła jedną wybraną przez siebie osobę, będącą pracownikiem Fundacji, do sprzedaży prawa własności Nieruchomości za cenę na warunkach według uznania pełnomocnika, a w związku z tym do:
1.zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży, umowy sprzedaży, warunkowej umowy sprzedaży oraz umowy przenoszącej własność, zmiany, rozwiązania i odstąpienia od tych umów;
2.do składania oświadczeń o poddaniu się egzekucji w trybie art 777 § 1 pkt 4) lub 5) Kodeksu postępowania cywilnego, co do obowiązków wynikających z zawartych na podstawie niniejszego pełnomocnictwa umów;
3.wydania przedmiotu umowy;
4. składania wniosków wieczystoksięgowych;
5. dokonywania wszelkich czynności faktycznych i prawnych związanych ze sprzedażą wyżej opisanej nieruchomości, w tym także do podpisywania wszelkich umów, aneksów, w tym aneksów przedłużających termin zawarcia umowy przyrzeczonej, dokumentów oraz składania w imieniu Fundacji wszelkich oświadczeń woli i oświadczeń wiedzy;
6. do złożenia w imieniu Fundacji oświadczeń na podstawie ustawy z dnia 1 marca 2018 r o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2019 r., poz. 1115 t.j. ze zm.), w zakresie wskazanym w art. 2 ust. 2 pkt 11), pkt 12) i pkt 3) tej ustawy;
7. reprezentowania Fundacji we wszystkich sprawach związanych z powyżej powołaną nieruchomością, wobec osób fizycznych i prawnych, przed urzędami, w tym także do zgłoszenia Fundacji jako płatnika podatku od nieruchomości, przed instytucjami, organami administracji państwowej i samorządowej, sądami administracyjnymi wszystkich instancji, do składania pism, podań, wniosków, oświadczeń, do odbioru wszelkich dokumentów oraz do dokonywania innych czynności, jakie okażą się niezbędne lub potrzebne w celu wykonania niniejszego pełnomocnictwa oraz do wydania nieruchomości, podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego
8. składania wszelkich oświadczeń, w tym szczególności oświadczenia w przedmiocie żądania przez Fundację zawarcia umowy przyrzeczonej mimo nieziszczenia się warunku z umowy, a także wszelkich wyjaśnień i wniosków przed osobami fizycznymi, prawnymi, bankami, sądami, organami podatkowymi i innymi organami administracji publicznej lub innymi jednostkami organizacyjnymi, jakie w związku z niniejszym pełnomocnictwem okażą się konieczne;
9. reprezentowania przed gestorami sieci we wszystkich sprawach, w szczególności związanych z rozwiązaniem umów o dostawę mediów do przedmiotowej nieruchomości;
10.oraz dokonania wszystkich innych czynności, jakie okażą się niezbędne lub potrzebne w celu wykonania niniejszego pełnomocnictwa.
Wszyscy ci pełnomocnicy zostali swobodnie wybrani przez Fundację, aby działać w jej imieniu i na jej rzecz, a w szczególności osoby te nie były wskazane Fundacji przez potencjalnych nabywców czy inny podmiot.
Decyzje o udzieleniu pełnomocnictw były podyktowane wyłącznie ww. kwestiami praktycznymi oraz chęcią uniknięcia popełnienia błędów przez Fundację, które mogłyby niepotrzebnie wydłużyć proces przygotowania aktu notarialnego czy zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości.
7. Czy Fundacja posiada jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży (oprócz opisanej we wniosku), jeśli tak to ile i jakie?
Odp.: Fundacja jest właścicielem 8 innych zabudowanych nieruchomości, jednego lokalu mieszkalnego i jednej nieruchomość, na której prowadzona obecnie jest budowa, ale wykorzystuje je (będzie wykorzystywać) na potrzeby prowadzenia swojej działalności statutowej.
Może zdarzyć się tak, że w przyszłości w związku z prowadzoną działalnością statutową Fundacja będzie potrzebować nieruchomości o większej powierzchni użytkowej czy wyższym standardzie. W takiej sytuacji najpewniej Fundacja sprzeda którąś z posiadanych nieruchomości, aby za uzyskane w ten sposób środki nabyć nową nieruchomość.
Należy jednak podkreślić, że na chwilę obecną Fundacja nie ma żadnych planów co do sprzedaży czy zakupu innych nieruchomości, a ewentualne transakcje tego rodzaju będą zawierane przez Fundację w związku z faktycznymi potrzebami wynikającymi z prowadzonej działalności statutowej a nie np. w celach realizowania zysków z obrotu nieruchomościami.
Pytanie
Czy sprzedaż przez Fundację opisanej we wniosku działki zarówno na rzecz osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, jak i na rzecz przedsiębiorcy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Fundacja stoi na stanowisku, że:
1) sprzedając Nieruchomość Fundacja nie będzie działała w charakterze podatnika, a zatem transakcja ta (dostawa budynków oraz gruntu, na którym są one posadowione) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT,
2) dostawa budynków oraz gruntu, na którym są one posadowione, tworzących Nieruchomość, będzie podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT - w przypadku uznania stanowiska Fundacji dot. pytania 1 za nieprawidłowe.
Uzasadnienie do pytania 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT, podlega, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, ile jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT (bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy o VAT), podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie zaś z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem VAT wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów bądź świadczenie usługi podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy (świadczenia usługi) mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Należy wskazać, że działalność fundacji uregulowana jest w ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 166, „ustawa o fundacjach”).
Zgodnie z art. 1 ustawy o fundacjach, fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
W myśl art. 4 ustawy o fundacjach, fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach, fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu i statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.
Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy o fundacjach, fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc złotych.
W myśl art. 7 ustawy o fundacjach, fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do tego rejestru.
Co do zasady, na podstawie ww. przepisów działalność fundacji można więc podzielić na działalność związaną z realizacją celów, dla których fundacja została powołana (statutową), która może mieć charakter nieodpłatny albo odpłatny oraz pozostałą działalność gospodarczą, która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową.
O tym, czy fundacja dokonując określonych czynności działa w charakterze podatnika czy nie rozstrzyga subiektywne przekonanie podatnika, lecz przesądzają o tym kryteria obiektywne, tj. ustalenie, czy dana czynność jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W przypadku fundacji niewątpliwie definicję tą spełniać będzie prowadzenie odpłatnej działalności statutowej oraz działalności gospodarczej, nawet jeśli nie są one nastawione na osiąganie zysków. Z drugiej strony nieodpłatna działalność statutowa fundacji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu tych przepisów i nie można jej porównywać z działalnością producentów, handlowców czy usługodawców, dlatego przy jej wykonywaniu fundacja nie działa w charakterze podatnika VAT. Cechą specyficzną fundacji jest zatem to, że w toku swojej działalności może ona występować w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą jak i nie-podatnika.
Taka „dwoistość” ról w jakich może występować m.in. fundacja ma też swoje potwierdzenie w innych przepisach ustawy o VAT, choćby w art. 86 ust. 2a i następne, który nakazuje, że przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (sposobem określenia proporcji).
Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zdaniem Fundacji, sprzedając Nieruchomość nie będzie ona działać w charakterze podatnika, gdyż sprzedaż nie będzie dokonywana w ramach wykonywania działalności gospodarczej Fundacji.
Po pierwsze ani w zakresie statutowej działalności gospodarczej ani dopuszczalnej działalności gospodarczej prowadzonej przez Fundację nie znajduje się obrót nieruchomościami.
Po drugie budynki jak i Nieruchomość nie były wykorzystywane na potrzeby realizacji odpłatnej działalności statutowej bądź działalności gospodarczej.
Po trzecie działania podejmowane przez Fundację w celu sprzedaży Nieruchomości nie noszą znamion czynności jakich można byłoby oczekiwać od podmiotu zajmującego się profesjonalnym obrotem nieruchomościami, który dążąc do maksymalizacji zysku ze sprzedaży angażuje dodatkowe środki i czas, aby zwiększyć atrakcyjność (i cenę) nieruchomości poprzez zmiany prawne i faktyczne dotyczące np. zmiany sposobu jej użytkowania nieruchomości, dokonania przebudowy czy adaptacji budynków znajdujących się na nieruchomości, uzyskanie uzgodnień, decyzji, itp., które mogą być istotne dla nabywcy. Żadne z takich działań nie miało miejsce w przypadku Fundacji.
Po czwarte okres w jakim Fundacja dysponowała Nieruchomością jest liczony w latach, co wskazuje na to, że nabycie Nieruchomości oraz jej planowana sprzedaż przez Fundację nie mają charakteru handlowego. W działalności handlowej chodzi wszak o to, aby nabyć rzecz a następnie w relatywnie krótkim czasie ją sprzedać z zyskiem. Handlowcowi zależy bowiem na jak najszybszej realizacji zysku na sprzedaży, aby uwolnione środki przeznaczyć na kolejne zakupy towarów handlowych.
Po piąte sprzedaż będzie mieć charakter incydentalny – Fundacja nie dokonywała dotychczas żadnych transakcji związanych ze zbyciem nieruchomości, zatem trudno mówić tu o porównywalności działań Fundacji z działaniami profesjonalnych podmiotów zajmujących się obrotem nieruchomościami.
W ocenie Fundacji jej sytuacja w istocie nie różni się niczym od sytuacji osoby fizycznej, która po kilku czy kilkunastu latach sprzedaje swój dom, który wykorzystywała na własne potrzeby mieszkaniowe. Transakcja taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż rozporządzając swoim majątkiem sprzedający nie działa w charakterze podatnika tego podatku, nawet jeśli osoba ta prowadzi lub prowadziła działalność gospodarczą, w ramach której jest uznawana za podatnika towarów i usług.
Na to, że zbywanie majątku przez fundację nie stanowi działalności gospodarczej a fundacja nie działa w charakterze podatnika tego podatku przy takich transakcjach wskazują też sądy. Dla przykładu, w wyroku z dnia 27 listopada 2024 r., sygn. akt III SA/Wa 1582/24 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał:
„Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Zatem wszelkie czynności wykonywane odpłatnie przez fundacje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, czyli odpłatna dostawa towarów, czy odpłatne świadczenie usług, będą podlegać regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, jako czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.
Z opisu sprawy wynika, że zgodnie ze statutem celem Państwa działania jest szeroko pojęta ochrona psów. Fundacja z kolei nie prowadzi działalności gospodarczej.
Mając powyższe na uwadze, skoro Fundacja nigdy nie była czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i nie prowadziła działalności gospodarczej oraz z tytułu nabycia działki nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, to jednorazowa sprzedaż nieruchomości, nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i
usług. Tym bardziej, że nabyta działka służy działalności statutowej a mianowicie stanowi schronienie dla psów.”
Podsumowując, Fundacja stoi na stanowisku, że sprzedając Nieruchomość Fundacja nie będzie działała w charakterze podatnika, a zatem transakcja ta (dostawa budynków oraz gruntu, na którym są one posadowione) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Uzasadnienie do pytania 2
Dostawa towarów, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (jest dokonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT) może albo być opodatkowana właściwą stawką tego podatku, albo może korzystać ze zwolnienia.
Zakres i zasady zwolnienia w podatku VAT zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT. W oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku VAT dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem, gdy:
· dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
· pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego przepisu wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części przed podatnika podatku VAT działającego w takim charakterze jest - co do zasady - zwolniona z tego podatku. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku, budowli lub ich części istotnym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Jak stanowi art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
· wybudowaniu lub
· ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Zatem, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich części oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej - bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.
W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku VAT na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ustawodawca umożliwia podatnikom skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku VAT dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
· w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
· dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Ponadto, w sytuacji, gdy dostawa działek czy to zabudowanych, czy niezabudowanych nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. przepisów, to należy zbadać, czy do dostawy nie będzie miało zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się od podatku VAT dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od tego podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
· towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
· brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Z powołanych wyżej przepisów wynika przy tym, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 jest bezzasadne.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku VAT, jaką opodatkowana jest dostawa budynków, budowli lub ich części na nim posadowionych. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, to zwolnienie to rozciąga się również ten grunt.
Artykuł 19a ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że obowiązek podatkowy powstaje co do zasady z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.
Biorąc pod uwagę, że budynki (dom jednorodzinny oraz dwa murowane garaże) posadowione na działce ewidencyjnej nr (…), obręb (…):
· powstały ponad 10 lat temu i do pierwszego zasiedlenia doszło jeszcze przed ich sprzedażą na rzecz zleceniobiorcy w 2013 r.,
· Fundacja nie czyniła i nie będzie czynić wydatków na ich ulepszenie, które pojedynczo lub w kwotach skumulowanych (narastająco) stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej budynków,
należy uznać, że dostawa tych budynków będzie korzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, gdyż nie jest realizowana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynków upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Zwolnienie to rozciąga się również na grunt, z którym te budynki są związane – stosowanie do art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.
Biorąc pod uwagę, że dostawa przedmiotowych budynków będzie objęta zwolnieniem w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, badanie przesłanek zwolnienia wynikających z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 jest bezzasadne.
Podsumowując, Fundacja stoi na stanowisku, że w przypadku uznania przez tut. Organ, że sprzedając Nieruchomość Fundacja będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT, wówczas dostawa budynków oraz gruntu, na którym są one posadowione, tworzących Nieruchomość, będzie podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
· nieprawidłowe - w zakresie uznania, że z tytułu sprzedaży nieruchomości Fundacja nie będzie działała w charakterze podatnika VAT a dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT
· prawidłowe – w zakresie uznania, że dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) będzie podlegać zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Wskazać jednak należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy :
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Wynika natomiast z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy.
W tym miejscu należy wskazać, że zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.
Należy wskazać, że działalność fundacji uregulowana jest w ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t. j. Dz. U. z 2023 poz. 166).
Zgodnie z art. 1 ustawy o fundacjach:
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
W myśl art. 4 ustawy o fundacjach:
Fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach:
Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu i statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.
Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy o fundacjach:
Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc złotych.
Co do zasady, na podstawie ww. przepisów działalność fundacji można więc podzielić na działalność związaną z realizacją celów, dla których fundacja została powołana (statutową) oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową).
Należy wskazać, że działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, nie musi, co do zasady, być prowadzona w celu uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów innych niż zarobkowe. Tym samym, podatnikami VAT mogą być również podmioty typu non profit, realizujące np. zadania (...), przy czym opodatkowaniu mogą podlegać jedynie takie czynności wykonywane przez tych podatników, działających w tym charakterze, które są realizowane odpłatnie. Bez znaczenia także dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.
Należy zauważyć, że definicja działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów zawarta w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. Urz. UE L. z 2006 r. nr 347/1), zwane dalej: „Dyrektywą 2006/112/WE”, zgodnie z którym:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Powyższe przepisy stanowią o realizacji zasady powszechności opodatkowania VAT, wynikającej zarówno z przedmiotowego opodatkowania tym podatkiem, który obejmuje wszelkie dostawy towarów i usług za wynagrodzeniem, jak i zakresu podmiotowego z uwagi na szeroko zakreślony krąg podmiotów uznawanych za podatników VAT.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Zatem wszelkie czynności wykonywane odpłatnie przez fundacje, czyli odpłatna dostawa towarów, czy odpłatne świadczenie usług, będą podlegać regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, jako czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że jako Fundacja prowadzą Państwo działalność statutową polegającą na (...). Państwa działalność statutowa może być prowadzona zarówno nieodpłatnie, jak i odpłatnie.
Odpłatna działalność Fundacji może być prowadzona w zakresie (...).
Ponadto mogą Państwo prowadzić działalność także w zakresie (...).
W 2013 r. osoba fizyczna działająca w imieniu własnym, ale na Państwa rzecz, na podstawie zawartej z Fundacją umowy zlecenia nabyła prawo własności nieruchomości gruntowej, następnie w wyniku wykonania umowy zlecenia prawo własności do nieruchomości zostało ostatecznie w 2018 r. przeniesione ze zleceniobiorcy na Państwa.
Nieruchomość jest zabudowana. Nie korzystali Państwo z niej, a w znajdujących się na jej terenie budynkach nie była i nie jest prowadzona działalność gospodarcza ani odpłatna działalność statutowa Fundacji. Budynki nie były i nie są wynajmowane; nie była i nie jest w nich prowadzona (...). Budynki nie były i nie są również wykorzystywane na potrzeby biura ani do prowadzenia działalności wydawniczej Fundacji. Budynek mieszkalny był wykorzystywany przez Państwa w celu nieodpłatnego zapewnienia miejsca zamieszkania osobom fizycznym oraz do organizacji nieodpłatnych spotkań o charakterze modlitewnym.
Zamierzają Państwo sprzedać przedmiotową nieruchomość.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy z tytułu sprzedaży nieruchomości będą Państwo działali w charakterze podatnika VAT oraz czy dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT z uwzględnieniem zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży. Działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, nie musi być – co do zasady – prowadzona w celu uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów inne niż zarobkowe. Tym samym, podatnikami VAT mogą być również podmioty typu non profit, realizujące np. zadania (...), przy czym opodatkowaniu mogą podlegać jedynie takie czynności wykonywane przez tych podatników, działających w tym charakterze, które są realizowane pod tytułem odpłatnym. Bez znaczenia także dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.
Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prowadzi do stwierdzenia, że sprzedaż nieruchomości (zabudowanej działki nr (…) będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a Fundację z tytułu dokonania tej sprzedaży należy uznać za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Sprzedaż nieruchomości następuje odpłatnie, zatem występuje czynnik zarobkowy. Należy zauważyć, że Fundacja nie posiada majątku prywatnego, nie podejmuje też działań w sferze prywatnej - jak wynika z treści wniosku - prowadzi działalność statutową, a zatem nie może być traktowana, ani oceniana na równi z działaniami podejmowanymi w zakresie zarządu przez osobę fizyczną majątkiem osobistym.
Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Fundacji. Należy podkreślić, że zakres działalności statutowej Fundacji nie obejmuje obrotu nieruchomościami, tak więc wszelkie czynności, jakie Państwo jako Fundacja podejmują w zakresie obrotu nieruchomościami, dokonywane są w sferze działalności gospodarczej Fundacji.
Mając zatem na uwadze opis sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży zabudowanej działki nr (…) będą Państwo występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie uznania, że z tytułu sprzedaży nieruchomości Fundacja nie będzie działała w charakterze podatnika VAT a dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie nr 1) uznaję za nieprawidłowe.
Odnoszą się natomiast do kwestii uznania, że dostawa nieruchomości (budynków oraz gruntu) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT z uwzględnieniem zwolnienia art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust.8 ustawy o VAT należy zauważyć, że zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Według art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie - rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.
Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
1. towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
2. przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem dostawy podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli w VAT los podatkowy obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.
Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że sprzedaż budynków posadowionych na działce nr (…) nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. budynków upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Jak wskazali Państwo we wniosku, do pierwszego zasiedlenia budynków doszło jeszcze przed ich sprzedażą na rzecz zleceniobiorcy w 2013 r., a w ostatnich 2 latach przed planowaną sprzedażą nie ponosili Państwo nakładów na ich ulepszenie, które przekraczałaby 30% wartości początkowej budynków. Zatem zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ pomiędzy pierwszym zasiedleniem w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy a dostawą budynków, upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
Jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem dostawy podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki na nim posadowione. W konsekwencji – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – również zbycie prawa własności gruntu, na którym posadowiony jest budynek mieszkalny oraz dwa budynki garażowe, będzie zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
W związku z tym, że ww. transakcja sprzedaży działki nr (…) będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy, dalsza analiza zwolnień wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy jest bezzasadna.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, zgodnie z którym sprzedaż budynków wraz z gruntem na którym są posadowione będzie podlegała zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy, uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do powołanego przez Państwa w przedmiotowym wniosku wyroku sądu, wyjaśniam, że powołany wyrok jest rozstrzygnięciem w indywidualnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do niej się zawęża. Zatem, wskazany we wniosku wyrok sądu nie ma wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie. Ponadto, powołany przez Państwa wyrok z 27 listopada 2024 r. sygn. III SA/Wa 1582/24 jest orzeczeniem nieprawomocnym, a zatem rozstrzygnięcie w nim zawarte nie może mieć wpływu na ocenę prawną w Państwa sprawie i nie świadczy o ugruntowanej linii orzeczniczej w podobnych zdarzeniach.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
