Interpretacja indywidualna z dnia 14 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.510.2025.2.ŁS

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – na wezwanie organu – pismem z 15 października 2025 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan spadkobiercą wraz z bratem po zmarłej (...) kwietnia 2025 r. matce, A. A. (...) czerwca 2025 r. został sporządzony notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, w którym poświadczono, że wraz z bratem odziedziczyliście po 1/2 udziałów w spadku po zmarłej mamie. W skład spadku wchodzą:

-własność nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej (...) m², dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...),

-własność nieruchomości stanowiącej grunty orne o pow. (...) m², dla których prowadzona jest księga wieczysta nr (...),

-udział wynoszący 1/2 w nieruchomości o powierzchni (...) ha, dla której jest prowadzona księga wieczysta nr (...) (przedmiotowa księga wieczysta obejmuje 6 działek gruntu o różnym przeznaczeniu).

Własność wymienionych wyżej nieruchomości i udziałów w nieruchomości przysługiwała spadkodawczyni przez okres dłuższy niż 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym je nabyła. Precyzyjnie, Pana mama A. A nabyła:

-udział wynoszący 1/2 w nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) od 1998 r.,

-własność nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) w 2010 r.,

-a własność nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) w 2015 r.

Wartość masy spadkowej to ogółem kwota (...) zł, zaś wartość przysługujących Panu i Pana bratu udziałów to (...) zł.

Po nabyciu spadku, w terminie wynikającym z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn złożył Pan zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy na druku SD-Z2 wskazując wartość Pana udziału w spadku.

Obecnie zastanawia się Pan z bratem nad dokonaniem działu spadku w ten sposób, że na wyłączną własność Pana brata przypadłaby:

1)własność nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej (...) m², dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) (powierzchnia gruntu (...) m²),

2)własność nieruchomości stanowiącej grunty orne o pow. (...) m², dla których prowadzona jest księga wieczysta nr (...),

3)udział wynoszący 1/2 w prawie własności nieruchomości działki leśnej (...) o pow. (...) m² (KW nr (...)),

4)udział wynoszący 1/2 w prawie własności nieruchomości stanowiącej grunty orne - działka (...) - o pow. (...) m² (KW nr (...)),

o łącznej wartości (...) zł.

Z kolei Pan stałbym się właścicielem następujących składników majątkowych:

1)udziału wynoszącego 1/2 w działce stanowiącej grunty orne, działka (...)o pow. (...) m² (KW nr (...)),

2)udziału wynoszącego 1/2 w działce (...) (łąki) o pow. (...) m² i gruntami pod rowami o pow. (...) m² (KW nr (...)),

3)udziału wynoszącego 1/2 w prawie własności gruntów pod rowami i zadrzewionych o pow. (...) m², łąk trwałych o pow. (...) m², stanowiących działki (...) (KW nr (...)),

o łącznej wartości (...) zł.

Dział spadku odbyłby się bez jakichkolwiek dopłat. Rozważa Pan w przyszłości, po dziale spadku, dokonanie sprzedaży przyznanych Panu na wyłączną własność udziałów w nieruchomościach przed upływem 5 lat – liczonych zarówno od nabycia spadku, jak i dokonania działu w sposób wyżej opisany.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Pan i Pana brat byliście wyłącznymi spadkobiercami. Zgodnie z informacjami zawartymi we wniosku wraz z bratem odziedziczył Pan po 1/2 udziałów w spadku po zmarłej mamie.

Udziały w nieruchomościach, otrzymane przez Pana w ramach dziedziczenia oraz działu spadku, nie zostały sprzedane. Tak jak wskazał Pan we wniosku pytanie dotyczy zdarzenia przyszłego. Udziały chciałby Pan zbyć dopiero po otrzymaniu interpretacji podatkowej.

Wskazane w opisie 6 działek gruntu o różnym przeznaczeniu, wchodzących w skład nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), to działki: nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5 oraz nr 6. Udziały w ww. 6 działkach Pana mama posiadała od 1998 r. Zgodnie z treścią księgi wieczystej Pana mama jest właścicielką od 1998 r.

Nieruchomość objęta księga wieczystą nr (...) warta jest około (...) zł, wartość Pana udziału w niej to (...) zł.

Działka nr 7 warta jest około (...) zł, Pana udział warty jest zatem (...) zł.

Pana udział wynoszący 1/4 w działce nr 1 wycenia Pan na (...) zł, a więc wartość całej działki to 4-krotność tej wartości tj. (...) zł.

Pana udział wynoszący 1/4 w działce nr 3 to (...) zł (wartość działki (...) zł).

Pana udział wynoszący 1/4 w działce nr 4 wycenia Pan na kwotę (...) zł, co daje wartość pełnej działki na poziomie (...) zł.

Działka nr 2 jest warta około (...) zł, a zatem Pana udział (1/4) wart jest (...) zł.

Łącznie działki o nr 5 i 6 warte są około (...) zł, a więc Pana udział w nich wynoszący 1/4 części jest warty około (...) zł.

Nie zostały podjęte żadne czynności poza stwierdzeniem nabycia spadku po Pana mamie. Dział spadku będzie dokonany jak najszybciej po uzyskaniu wnioskowanej interpretacji podatkowej.

Tak jak zostało wskazane we wniosku o wydanie interpretacji dział spadku będzie nieodpłatny i nie będą dokonywane ani spłaty ani dopłaty.

Na pytanie z wezwania dotyczące tego czy wartość składników majątkowych otrzymanych przez Pana w drodze działu spadku odpowiada/odpowiadać będzie wartości udziału w spadku (rzeczy wspólnej), czy też przekracza/będzie przekraczała wartość tego udziału wskazał Pan, że tak jak wyjaśnił Pan we wniosku o interpretację – podał Pan dokładne wartości o łącznej wartości tj. w wyniku działu spadku Pana bratu przypadłyby składniki majątku o łącznej wartości (...) zł, zaś Panu o łącznej wartości (...) zł.

Na pytanie zaś czy w wyniku działu spadku doszło/dojdzie do przyznania Panu majątku o wartości wyższej niż wartość przysługującego Panu udziału w spadku (tj. (...) zł) wskazał Pan, że tak jak podał Pan we wniosku, będzie to wartość (...) zł większa więc, przy tych wartościach niemal identyczna.

Planowany dział spadku będzie to podział umowy tj. dokonany w formie aktu notarialnego.

Chciałby Pan jak najszybciej zbyć udziały, o ile znajdzie się zainteresowany ich nabyciem.

Nie chce Pan podejmować żadnych innych czynności w stosunku do wymienionych działek. Zarówno Pan, jak i pozostali współwłaściciele chcą posiadane udziały sprzedać.

Nieruchomości (udziały) będące przedmiotem spadku po zmarłej A. A nie były wykorzystywane w żaden sposób, nie służyły do prowadzenia działalności gospodarczej, nie korzysta Pan z tych nieruchomości. Nie wykorzystuje Pan ich, jest Pan spadkobiercą, nie korzysta Pan z nieruchomości i nie czerpie Pan z nich żadnych korzyści.

Nie ma Pan zamiaru wykorzystywać nieruchomości w celach zarobkowych ani innych, nie zamierza Pan tam zamieszkiwać, prowadzić działalności, wynajmować czy cokolwiek innego, nie zamierza Pan z nich w ogóle korzystać.

Udziały w nieruchomościach otrzymane przez Pana w drodze spadku oraz w drodze planowanego działu spadku nie były i nie będą przedmiotem najmu, dzierżawy ani innych podobnych umów.

Nie będzie Pan podejmował szczególnych działań marketingowych. Będzie Pan korzystał jedynie z ogłoszeń internetowych.

Nie podjął i nie będzie Pan podejmował jakiekolwiek działań dotyczących zwiększenia wartości działek, których udziały otrzymał Pan w ramach dziedziczenia oraz planowanego działu spadku, ich uatrakcyjnienia.

Nabywcę dla sprzedawanych udziałów w nieruchomościach otrzymanych w ramach dziedziczenia oraz planowanego działu spadku pozyska Pan wyłącznie poprzez ogłoszenie internetowe.

Nie posiada Pan innych nieruchomości (udziałów w nieruchomościach) przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży, oprócz wskazanych we wniosku. Ma Pan własny dom, w którym zamieszkuje i którego nie planuje Pan sprzedać.

Na pytanie z wezwania czy planuje Pan w przyszłości dokonywać transakcji nabycia lub zbycia innych (niewymienionych wcześniej) nieruchomości lub udziałów w nieruchomościach wyjaśnił Pan, że nie ma Pan na ten moment żadnych takich planów. Odziedziczył Pan nieruchomości, z których nie korzysta stąd planuje Pan ich sprzedaż. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami. W przeszłości nie dokonywał Pan nabycia innych nieruchomości (udziałów w nieruchomościach) i odpłatnego ich zbycia.

Pytania

1)Czy będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia, otrzymanych w ramach dziedziczenia i działu spadku:

-udziału wynoszącego 1/2 w działce stanowiącej grunty orne, działka nr 3 o pow. (...) m² (KW nr (...)),

-udziału wynoszącego 1/2 w działce nr 4 (łąki) o pow. (...) m² i gruntami pod rowami o pow. (...) m² (KW nr (...)),

-udziału wynoszącego 1/2 w prawie własności gruntów pod rowami i zadrzewionych o pow. (...) m², łąk trwałych o pow. (...) m², stanowiących działki nr 5 I 6 (KW nr (...))?

2)W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 w jaki sposób byłby opodatkowany podatkiem dochodowym przychód ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach przy uwzględnieniu, że wartość nabytych w ramach działu spadku składników majątkowych wynosi (...) zł, podczas gdy wartość Pana udziałów w spadku po mamie to (...) zł? Czy uznać należałoby, że opodatkowaniu podlega przychód ze sprzedaży połowy udziałów w działkach nr 3, 4, 5 i 6 czy tylko przychód przekraczający wartość połowy masy spadkowej ogółem?

3)W razie twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1 - czy prawidłowe jest stanowisko, że przychód z tytułu sprzedaży 1/2 udziałów w nieruchomościach wchodzących do spadku po mamie, nie będzie opodatkowany podatkiem PIT ze względu na upływ 5-letniego terminu posiadania ich przez spadkodawcę?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem – w zakresie pytania nr 1 – zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości (udziałów w nieruchomości) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Na mocy art. 10 ust. 7 cytowanej ustawy nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W interpretacjach podatkowych Dyrektor KIS przyjmuje, że jeśli wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem, jak i stan jej majątku osobistego.

Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększa się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku.

Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane są przez organy skarbowe w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem.

Reasumując, dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tej czynności prawnej podatnik otrzymuje rzecz lub prawo, którego wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał w dzielonej masie spadkowej.

Tak więc:

1.jeśli w wyniku działu spadku spadkobierca uzyskuje składniki majątku, których wartość odpowiada jego udziałowi w masie spadkowej, czynność ta nie wywołuje żadnych skutków w podatku dochodowym od osób fizycznych;

2.jeśli w wyniku działu spadku spadkobierca uzyskuje składniki majątku, których wartość przewyższa jego udział w masie spadkowej, czynność ta: －w zakresie, w jakim uzyskane składniki majątku odpowiadają wartości jego udziału w masie spadkowej, nie wywołuje skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, －w zakresie, w jakim wartość uzyskanych składników majątku przewyższa wartość udziału w masie spadkowej, jest na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych traktowana jako nabycie składnika majątku (tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0114-KDIP3-1.4011.326.2025.2.MS2).

W niniejszym przypadku różnica wartości nabywanych udziałów w nieruchomościach w ramach działu spadku jest marginalna, bo wynosi jedynie (...) zł, a w Pana przypadku jest to kwota 2 000 zł ponad wartość udziałów w masie spadkowej. W Pana ocenie tak mała różnica wartości nie powinna powodować konieczności zapłaty podatku dochodowego w przypadku późniejszego zbycia nabytych w wyniku działu spadku udziałów w nieruchomościach. Nie dochodzi bowiem w tej sytuacji do nabycia udziałów ponad wartość udziałów w spadku. Co do zasady, dzielicie spadek po połowie i taka jest intencja stron, natomiast nie ma możliwości w tym konkretnym przypadku, aby podzielić spadek w taki sposób aby wartości poszczególnych, przypadających Panu i Pana bratu udziałów w przedmiotach należących do spadku, była identyczna kwotowo co do złotówki. Wymagałoby to wydzielenia nieruchomości o tak minimalnym obszarze, że nawet nie byłoby to dopuszczalne w świetle ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W Pana ocenie w tej konkretnej sytuacji należy uznać, że w wyniku działu spadku nabywa Pan nieruchomość w granicach udziału w spadku po zmarłej mamie A. A, która była właścicielką nieruchomości i udziałów przez okres ponad 5 lat. Taki też jest Państwa zamiar dokonać podziału w naturze bez dopłat. Pana brat otrzymuje składniki majątkowe o niemal tej samej wartości.

Pana zdaniem – w zakresie pytania nr 2 – z ostrożności – gdyby nie podzielić Pana poglądu wskazanego powyżej – należałoby uznać, że w razie sprzedaży nieruchomości musiałby Pan zapłacić podatek dochodowy jedynie od nadwyżki wartości przypadających Panu składników tj. od równowartości około 1% nabytych udziałów w nieruchomości, co nie dałoby się pogodzić ani z intencją ustawodawcy ani ze zwykłą logiką.

W Pana ocenie – skoro organy skarbowe wskazują jedynie na wartość udziałów w spadku – to oczywistym jest, że ewentualnym nabyciem nieruchomości w ramach działu spadku w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie byłoby nabycie udziałów w nieruchomościach ponad swój udział wielkościowy (1/2), a wartościowy ((...) zł).

Tak więc w niniejszym przypadku nie można byłoby mówić o opodatkowaniu połowy przychodu ze zbycia udziałów w nieruchomościach stanowiących działki o nr 3, 4, 5 i 6 (udział odziedziczony wnosi 1/2), a co najwyżej – opodatkowaniu wielkości przychodu przekraczającego wartość odziedziczonych udziałów w wysokości (...) zł ogółem.

W Pana ocenie jednak – z uwagi na marginalną różnicę wartości nabywanych udziałów nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku.

Pana zdaniem – w zakresie pytania nr 3 – w myśl art. 1025 ustawy Kodeks cywilny, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Pana mama A. A zmarła (...) kwietnia 2025 r. i od tego momentu jesteście z bratem właścicielami wszystkich wchodzących do spadku nieruchomości i udziałów w nieruchomościach - po połowie.

Na chwilę obecną nie upłynął zatem 5-letni okres, po upływie którego odpłatne zbycie nie jest opodatkowane.

Jednakże jak wynika z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Aby wyliczyć pięcioletni okres, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży odziedziczonych nieruchomości, uwzględnia się:

1)okres posiadania nieruchomości przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, oraz

2)okres posiadania nieruchomości przez spadkodawcę.

Pana mama A. A nabyła udział wynoszący 1/4 w nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) od 1998 r., własność nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) w 2010 r. i własność nieruchomości stanowiącej grunty, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) w 2015 r.

W tej sytuacji uwzględniając okres posiadania spadkodawczyni na dzień złożenia wniosku upłynął 5-letni termin liczony od końca roku kalendarzowego, w którym mama nabyła nieruchomości i udziały w nich, co skutkuje tym, że sprzedaż przypadających Panu w drodze spadków udziałów, rozumianych jako 1/2 części w masie spadkowej ogółem, nie powinna być opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Źródło przychodów

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Jeżeli zatem odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, oraz praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b-c następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment nabycia lub wybudowania ww. nieruchomości lub praw.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych.

Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Odpłatne zbycie udziału w nieruchomości nabytego w drodze spadku

Przepis art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071) stanowi, że:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Z kolei art. 926 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Na podstawie zaś art. 924 i art. 925 przywoływanego Kodeksu, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Jednocześnie, zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z ww. przepisu wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Aby wyliczyć pięcioletni okres, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży odziedziczonych nieruchomości, uwzględnia się:

1)okres posiadania nieruchomości przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, oraz

2)okres posiadania nieruchomości przez spadkodawcę.

Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca nabył nieruchomość, do momentu, kiedy spadkobierca zbył tę nieruchomość upłynęło 5 lat – sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, nabytych w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie ich daty nabycia przez spadkodawcę.

Odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w drodze działu spadku

W myśl art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Stosownie do treści art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Jednak zgodnie z art. 1036 ww. ustawy:

Istnieje możliwość rozporządzenia przez spadkobierców prawem lub rzeczą należącą do spadku, mimo istnienia współwłasności, jeśli następuje to za zgodną wolą wszystkich spadkobierców.

Stosownie do art. 1037 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

§ 2. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Dział spadku odbywa się według tych samych zasad co zniesienie współwłasności w częściach ułamkowych (art. 210 ˗ 212 w związku z art. 1035 Kodeksu cywilnego).

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Jeżeli w wyniku dokonanego działu spadku, przedmiotem którego były nieruchomości lub prawa majątkowe, udział w nich się zwiększa, tj. przekroczona zostaje wartość dotychczas posiadanego udziału w spadku, to data działu spadku będzie również datą nabycia tego udziału, o który uległ powiększeniu udział w dziedziczonych składnikach majątkowych po dokonaniu tej czynności. Wobec tego nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców (współwłaścicieli) należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza dotychczasowy udział w spadku, należy wówczas przyjąć datę dokonania działu spadku (tj. dzień zawarcia umowy bądź uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli dział spadku dokonany był na drodze postępowania sądowego).

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia

Z wniosku wynika, że jest Pan spadkobiercą wraz z bratem po zmarłej (...) kwietnia 2025 r. matce A. A. (..) czerwca 2025 r. został sporządzony notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, w którym ustalono, że wraz z bratem odziedziczyliście po 1/2 udziałów w spadku. W skład spadku wchodziły:

-własność nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej (...) m², (KW nr (...)), nabyta przez spadkodawczynię w 2010 r.

-własność nieruchomości stanowiącej grunty orne o pow. (...) m² (KW nr (...)), nabyta przez spadkodawczynię w 2015 r.

-udział 1/2 w nieruchomości o powierzchni (...) ha, obejmującej 6 działek (działki: nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5 oraz nr 6) o różnym przeznaczeniu (KW nr (...)), nabyty przez spadkodawczynię w 1998 r.

Wartość masy spadkowej to ogółem kwota (...) zł, zaś wartość przysługujących Panu i Pana bratu udziałów to (...) zł. Wraz z bratem planuje Pan dokonać działu spadku. Dział spadku będzie dokonany jak najszybciej, po uzyskaniu interpretacji. Dział spadku ma odbyć się bez dopłat i spłat, w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Na własność Pana brata przypadłaby:

1)nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym (KW nr (...)),

2)nieruchomość gruntowa (KW nr (...)),

3)udział 1/2 w działce leśnej nr 1 (KW nr (...)),

4)udział 1/2 w działce nr 2 (KW nr (...)).

Z kolei Pan stałbym się właścicielem następujących składników majątkowych:

1)udział 1/2 w działce nr 3 (KW nr (...)),

2)udział 1/2 w działce nr 4 (KW nr (...)),

3)udział 1/2 w działkach nr 5 i 6 (KW nr (...)).

Łączna wartość składników majątkowych przyznanych Panu wynosi (...) zł, a Pana bratu – (...) zł. Rozważa Pan w przyszłości, po dziale spadku, dokonanie sprzedaży przyznanych Panu na wyłączną własność udziałów w nieruchomościach przed upływem 5 lat – liczonych zarówno od nabycia spadku, jak i dokonania działu w sposób wyżej opisany. Ponadto, z treści wniosku wynika także, że nie posiada Pan innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży oraz nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami, a w przeszłości nie dokonywał odpłatnego zbycia nieruchomości ani udziałów w nieruchomościach.

Powziął Pan wątpliwość czy planowane przez Pana odpłatne zbycie udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze spadku oraz działu spadku będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a jeżeli tak – w jakim zakresie oraz w jaki sposób należy ustalić podstawę opodatkowania, biorąc pod uwagę różnicę pomiędzy wartością udziału przysługującego Panu w masie spadkowej a wartością składników majątku otrzymanych w wyniku działu spadku, a także pięcioletni termin posiadania nieruchomości przez spadkodawcę.

Tym samym, nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie przez Pana udziałów w nieruchomościach (działkach nr 3, nr 4 oraz nr 5 i nr 6) w części przypadającej na udział nabyty w spadku po Pana matce nie będzie stanowić dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji – w tej części – odpłatne zbycie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednak w wyniku planowanego działu spadku wystąpi u Pana przysporzenie majątkowe. Nabyte przez Pana składniki majątkowe w wyniku działu spadku przekroczą wartość udziału w spadku po Pana matce, a więc dojdzie do nabycia, gdyż zwiększy się stan Pana majątku osobistego. Datą nabycia tej części będzie – zgodnie z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – data, w której nastąpi dział spadku.

Wobec tego, nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie przez Pana udziałów w nieruchomościach (działkach), w części przypadającej na wartość składników majątkowych otrzymanych w wyniku działu spadku ponad wartość przysługującego Panu udziału w masie spadkowej, skutkować będzie dla Pana powstaniem przychodu kwalifikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, jeżeli planowane odpłatne zbycie nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpi w tej części ich nabycie w drodze działu spadku. Opodatkowaniu podlegać będzie wyłącznie ta część przychodu, która odpowiada wartości majątku przekraczającej udział spadkowy.

Dochód z tego odpłatnego zbycia podlegać będzie opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli natomiast odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięcioletniego terminu liczonego od końca roku kalendarzowego, w którym została dokonana czynność działu spadku – nie będzie ono podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego Pana stanowisko uznałem za nieprawidłowe, bowiem nie sposób zgodzić się z Panem, że niewielka różnica wartości składników majątkowych otrzymanych w wyniku działu spadku nie powinna powodować konieczności zapłaty podatku dochodowego w przypadku późniejszego zbycia nabytych w wyniku działu spadku udziałów w nieruchomościach, nie dochodzi bowiem w tej sytuacji do nabycia udziałów ponad wartość udziałów w spadku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawnopodatkową tylko dla Pana, a nie dla pozostałych spadkobierców. Ponadto, nie mam możliwości weryfikacji prawidłowości wskazanych przez Pana we wniosku wartości nieruchomości oraz udziałów w nieruchomościach otrzymanych w drodze spadku oraz planowanego działu spadku. Przepisy Ordynacji podatkowej nakładają na mnie obowiązek udzielenia interpretacji indywidualnej wyłącznie w zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy co do zastosowania przepisów prawa podatkowego do przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Nie przeprowadzam zatem postępowania dowodowego, nie ustalam wartości rynkowej składników majątkowych ani nie dokonuję weryfikacji przedstawionych we wniosku kwot i wyliczeń. Prawidłowość lub nieprawidłowość tych danych może zostać zweryfikowana wyłącznie przez właściwy organ podatkowy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź czynności sprawdzających.

Zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek prawidłowego określenia podstawy opodatkowania i rozliczenia podatku dochodowego, co może podlegać późniejszej weryfikacji organu podatkowego.

Tym samym w przedmiotowej interpretacji nie potwierdzono prawidłowości wskazanych przez Pana wartości liczbowych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 3a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.