Interpretacja indywidualna z dnia 25 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.859.2025.1.MB
Kwota uzyskana na mocy ugody z bankiem w wyniku zwrotu nienależnie zapłaconych środków, wynikającej z nieważności umowy kredytu, nie stanowi przychodu w rozumieniu podatkowym, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; brak przysporzenia majątkowego wyklucza obowiązek podatkowy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
22 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1.Zainteresowana będąca stroną postępowania:
Pani AA;
2.Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
Pan BA.
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawcy są małżeństwem i posiadają dwie nieruchomości (jedną finansowaną z kredytu, a drugą otrzymaną w ramach umowy dożywocia). W celu sfinansowania jednej z nich zawarli dnia (…) czerwca 2005 roku umowę kredytu (dalej: Umowa). Jako kwotę kredytu w umowie wpisano (…) CHF.
Zawarta umowa była umową kredytu denominowanego. Tytułem kredytu wypłacono (…) PLN. Wnioskodawcy przeznaczyli kwotę uzyskanego kredytu na zakup i refinansowanie poniesionych kosztów zakupu lokalu mieszkalnego wraz z garażem na rynku pierwotnym w P. Kredyt był spłacany zgodnie z umową w walucie polskiej po uprzednim przeliczeniu wysokości rat wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej Banku.
Wnioskodawcy wnieśli pozwem (…) listopada 2023 roku powództwo o ustalenie, że nie istnieje stosunek prawny wynikający z Umowy kredytu hipotecznego z dnia (…) czerwca 2005 roku oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kwoty (…) złotych polskich wraz z odsetkami ustawowymi od dnia (…) grudnia 2023 roku do dnia zapłaty.
Wnioskodawcy uważają zawartą umowę za nieważną m.in. na podstawie następujących podstawach prawnych art.69 Prawa bankowego, art. 353(1) i art. 58 § 1 k.c., art. 385 § 2 k.c., 3851 k.c., 3581 k.c.) W sierpniu 2025 roku pozwany Bank zaproponował Wnioskodawcom zakończenie sporu sądowego poprzez zawarcie ugody sądowej. Bank na mocy przedstawionej ugody byłby zobowiązany do wypłaty na rzecz Wnioskodawców kwoty (…) PLN, która to mieści się w kwocie fizycznie nadpłaconej przez Wnioskodawców.
Ugoda zawierać będzie następujące zapisy, które zostaną uzupełnione o kwoty aktualne na dzień zawarcia ugody, przy czym niezależnie od kwot jakie będą wpisane w ugodzie w §1 ust. 3 kwota zwracana Wnioskodawcom jest już znana i wynosić będzie (…) PLN.
Zgodnie z § 1 ust. 3 Ugody „W księgach rachunkowych Banku na dzień ………… r. wysokość zadłużenia Kredytobiorcy/Pożyczkobiorcy [i Spadkobiercy] 12 z tytułu Umowy wynosiła ……………………….. franków szwajcarskich (CHF) tj.:
(…).
Ponadto Bank zobowiązuje się do zwrotu kwoty wynikającej z rozliczenia kredytu/pożyczki w wysokości (…) PLN, która została pomniejszona o naliczone opłaty z ust. 3, pkt 4) w walucie PLN przelewem na rachunek o numerze: ________________________________ w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody”.
Podsumowując na mocy zawartej Ugody Bank zwalnia Wnioskodawców z pozostałego długu, przy czym po jego przeliczeniu w celu rozliczenia kredytu wypłaca Wnioskodawcom kwotę (…) PLN.
Wypłacona na mocy ugody kwota pieniężna stanowi zwrot środków, które zostały wpłacone przez Wnioskodawców do banku, a które w wyniku przeliczenia w oparciu o parametry finansowe przyjęte w ugodzie stały się bankowi nienależne. Owa kwota dodatkowa jest jednak w istocie zwrotem środków wpłaconych uprzednio do banku.
PODSUMOWANIE
1.Kwota wypłaconego kredytu: (…) PLN
2.Kwota spłacona przez Wnioskodawców: (…) PLN
3.Różnica pomiędzy kwotą wypłaconą a spłaconą: (…) PLN
4.Kwota zaproponowana w ugodzie: (…) PLN.
Pytanie
Czy w związku z zawarciem przez Wnioskodawców ugody mającej na celu zakończenie sporu na tle umowy kredytowej, otrzymana kwota (…) PLN stanowi dla Wnioskodawców przychód i czy w związku z tym po stronie wnioskodawców nie powstał obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647)?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawców, w zaistniałym stanie faktycznym kwota (…) zł nie stanowi ich przychodu. Na mocy ugody saldo zadłużenia zostanie umorzone, a Bank dokonał zwrotu kwoty wynikającej z rozliczenia kredytu/pożyczki. Otrzymanie kwoty (…) zł nie będzie stanowić dla Wnioskodawców faktycznie żadnej dodatkowej korzyści, a jedynie prowadzi do stanu rozliczeń, który jest zgodny z prawem.
Wnioskodawcy uważają, że zwrot przez Bank środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy kredytu mieszkaniowego przekazali na rzecz Banku w ramach spłaty rat udzielonego kredytu mieszkaniowego nie stanowi dla nich przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: Ustawa), klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Wnioskodawcy uważają, że nie będą mieli obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od zwróconej przez Bank kwoty, będącej przedmiotem zapytania.
Pojęcie przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 w zw. z art. 1 w zw. z art. 9 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 Ustawy wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku.
Przychodami w rozumieniu art. Ustawy PIT mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego.
Kwota zwrotu obejmuje zwrot środków pieniężnych, które Wnioskodawcy wcześniej zapłacili Bankowi w trakcie trwania umowy kredytu. W ocenie Wnioskodawców dochodzi do powrotu w tym zakresie do wcześniej istniejącego stanu posiadania. Nie dojdzie zatem do przysporzenia w majątku Wnioskodawców, a zatem nie będzie przychodu ich stronie. Art. 11 ust. 1 Ustawy definiuje przychód jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.
W przedstawionej powyżej sytuacji, po stronie Wnioskodawców, nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego, albowiem w związku z zawarciem ugody otrzymali zwrot własnych środków pieniężnych, które wpłacili na rzecz Banku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.
Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytu są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Wobec powyższego, skoro kwota, którą Państwo otrzymają od banku w wyniku zawartej ugody, stanowi zwrot środków, które zostały wpłacone przez kredytobiorców do banku, a które w wyniku przeliczenia w oparciu o parametry finansowe przyjęte w ugodzie stały się bankowi nienależne, to jej otrzymanie nie spowoduje po Państwa stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie będą Państwa przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie będzie skutkowało po Państwa stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
