Interpretacja indywidualna z dnia 18 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.642.2025.3.AA

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT usług świadczonych przez psychotraumatologa. Uzupełnił go Pan pismem z 22 września 2025 r. - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 11 sierpnia 2023 r. prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą dotyczącą terapii psychotraumatologicznej i interwencji kryzysowej oraz usług pedagogicznych: 86.99.D - Działalność w zakresie pozostałej opieki zdrowotnej. Dodatkowe kody (PKD2025) 85.59.D - Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane 86.93.Z - Działalność psychologiczna i psychoterapeutyczna, z wyłączeniem lekarskiej.

Nie jest Pan czynnym podatnikiem VAT, korzysta Pan ze zwolnienia podmiotowego art. 113 ust. 1 ustawy o VAT na usługi pedagogiczne oraz ze zwolnienia przedmiotowego VAT art. 43 ust. 1 na usługi psychotraumatologiczne, interwencja kryzysowa.

Posiadane przez Pana wykształcenie:

• Studia licencjackie, Praca Socjalna - Uniwersytet (…),
• Studia magisterskie, Pedagogika Społeczna - Uniwersytet (…),
• Studia podyplomowe, Resocjalizacja i socjoterapia - Wyższa Szkoła (…),
• Studia podyplomowe, Terapia rodzin i par - Wyższa Szkoła (…),
• Studia podyplomowe, Psychotraumatologia - Wyższa Szkoła (…).

Ukończone kursy uzupełniające: Pierwsza pomoc psychologiczna dla dzieci, Interwencja kryzysowa, Terapia Przetwarzania Poznawczego w PTSD, Trauma relacyjna, Trauma ukryta, Kurs podstawowy i zaawansowany terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach. Realizuje Pan ścieżkę edukacyjną do uzyskania certyfikatu terapeuty TSR oraz jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia (…). Doświadczenie zawodowe zdobywał Pan m.in w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w (…) oraz wieloletniej pracy w placówce opiekuńczo-wychowawczej w (…).

Jako psychotraumatolog zajmuje się Pan diagnozą i leczeniem zaburzeń związanych z doświadczeniem traumy. Pomaga Pan osobom, które przeżyły traumatyczne wydarzenia takie jak wypadki, przemoc, utrata bliskiej osoby, poważna choroba, gwałt. Terapia psychotraumatologiczna ma na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniająsię do podwyższania ryzyka choroby.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu stanu faktycznego

1.Czy jest Pan podmiotem leczniczym, o którym mowa w ustawie z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 450 ze zm.)? Czy usługi terapii traumy/psychotraumatologicznej są świadczone w ramach wykonywania przez Pana działalności leczniczej objętej wpisem do rejestru podmiotów leczniczych?

Nie jest Pan podmiotem leczniczym objętym wpisem do rejestru podmiotów leczniczych. Swoją działalność leczniczą wykonuje Pan na podstawie uzyskanych kwalifikacji psychotraumatologa - (kod zawodu: 229910 - zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r.) W Polskiej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, zawód psychotraumatologa należy do grupy 22 - Specjaliści do spraw zdrowia.

2.Czy usługi terapii traumy/psychotraumatologicznej świadczy Pan w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej?

Zawód psychotraumatologa jest zawodem medycznym nieuregulowanym, nie można zatem podać odrębnych przepisów.

3.Jeżeli usługi terapii traumy/psychotraumatologicznej świadczy Pan w ramach wykonywania zawodów medycznych, to proszę wskazać odrębne przepisy, na podstawie których jest Pan uprawniony do udzielania świadczeń zdrowotnych.

Jak wyżej. Zawód psychotraumatologa jest zawodem medycznym nieuregulowanym, nie można zatem podać odrębnych przepisów. Według Polskiej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, zawód psychotraumatologa ma kod 229910 i należy do grupy 22 - Specjaliści do spraw zdrowia.

4.Czy spełnia Pan warunki wynikające z § 2 pkt 5 i 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 ze zm.)?

W oparciu o powyższe rozporządzenie, które mówi o tym, że ambulatoryjne leczenie psychiatryczne i leczenie uzależnień dla dzieci i młodzieży obejmuje porady lekarskie, psychologiczne i psychoterapeutyczne oraz sesje psychoterapii indywidualnej i grupowej w poradniach zdrowia psychicznego, poradniach dla dzieci i młodzieży oraz w ramach poradnictwa psychologicznego i psychoterapii, z uwzględnieniem leczenia ambulatoryjnego, § 2 ust. 8 tego rozporządzenia określa natomiast, że świadczenia psychiatryczne dla dzieci i młodzieży obejmują terapię środowiskową, w tym wsparcie psychiatryczne i psychologiczne oraz pomoc w rozwiązywaniu trudności w środowisku rodzinnym i szkolnym - spełnia Pan wymagane warunki.

Psychotraumatologia stanowi specjalistyczną pomoc psychologiczną skupiającą się na diagnozowaniu, leczeniu i wspieraniu osób po doświadczeniu traumatycznych wydarzeń. Rozumiejąc istotę opieki ambulatoryjnej, Pana pacjenci korzystają z terapii psychotraumatologicznej, nie wymagającej stałego pobytu w szpitalu czy ośrodku leczenia. Pacjent przychodzi na umówione wizyty i po zakończeniu terapii lub konsultacji wraca do domu.

5.Czy spełnia Pan warunki wynikające z art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917) [3]?

Uzyskując tytuł zawodowy psychotraumatologa spełnia Pan warunki wynikające z art. 5 ust. 3, która mówi o tym, ze specjalistą zdrowia psychicznego jest osoba, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie psychoterapii lub osoba posiadająca decyzję ministra właściwego do spraw zdrowia o uznaniu dorobku naukowego lub zawodowego za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego w tej dziedzinie, zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 24 lutego 2017 r. o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.

6.Proszę opisać na czym polegają wymienione we wniosku usługi, tj. diagnoza, konsultacja, terapia, interwencja kryzysowa, konsultacja przypadków, opiniowanie i superwizja. Proszę, aby odpowiedział Pan odrębnie dla każdego świadczenia.

Diagnoza.

Jako psychotraumatolog diagnozuje Pan jednostki chorobowe wynikające z traumatycznych doświadczeń, zawarte w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 10, takie jak: F43.1 Zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD), F43.2 Zaburzenia adaptacyjne, F44 Zaburzenia dysocjacyjne, w tym: F44.0 Amnezja dysocjacyjna, F44.1 Fuga dysocjacyjna, F44.3 Trans i opętanie, F44.6 Dysocjacyjne znieczulenia i utrata czucia zmysłowego.

Diagnoza obejmuje także, szersze skutki traumy takie jak: zaburzenia lękowe, depresję, problemy z regulacją emocji, zaburzenia snu czy zaburzenia psychosomatyczne.

Konsultacja.

Podczas konsultacji przeprowadzany jest wywiad na temat przeżytej traumy i jej następstw. Prowadzona jest psychoedukacja i określenie planu terapii. Metody terapeutyczne są dostosowane do objawów pacjenta.

Terapia.

Metody terapii psychotrauamtologicznej dobierane są na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem. Terapia ma na celu odblokowanie i przetworzenie traumatycznych wspomnień, emocji i przekonań, aby odzyskać równowagę psychiczną i fizyczną, a także nauczyć się zdrowych mechanizmów radzenia sobie. Pacjent po przeżytej traumie stosuje bardzo często niezdrowe mechanizmy obronne: uzależnienia, zachowania autoagresywne (samooakaleczanie), przejawia myśli samobójcze bądź próbuje popełnić samobójstwo, ma miejsce fobia społeczna, lęk uogólniony i dolegliwości psychosomatyczne utrudniające codzienne funkcjonowanie.

W swojej pracy stosuje Pan metody terapeutyczne takie jak:

• zorientowana na traumę terapia poznawczo-behawioralna PTSD,
• terapia ekspozycyjna,
• terapia przetwarzania poznawczego,
• ekspozycyjna terapia narracyjna,
• krótkoterminowa terapia eklektyczna PTS.

Interwencja kryzysowa.

Natychmiastowa pomoc psychologiczna w warunkach gabinetów. Interwencyjnie pracuje Pan z osobami, których życie jest zagrożone, są to osoby z zamiarem popełnienia samobójstwa lub po próbie samobójczej. Interwencja bardzo często kończy się powiadomieniem odpowiednich instytucji i przetransportowaniem pacjenta do szpitala psychiatrycznego. Interwencja kryzysowa ma na celu zapobiec eskalacji kryzysu, załamania psychicznego czy zagrożenia życia i jest pierwszym podstawowym oddziaływaniem terapeutycznym poprzedzającym kolejne działania i postępowanie wobec pacjenta.

Konsultacje przypadków i superwizja.

Są to działania dotyczące Pana rozwoju zawodowego w zawodach związanych ze zdrowiem psychicznym. Działania te są w formie spotkań z innymi specjalistami, bardziej doświadczonymi specjalistami, w celu omówienia poszczególnych przypadków i napotkanych trudności podczas pracy terapeutycznej w celu wdrożenia najskuteczniejszej terapii dla Pana pacjenta.

Opiniowanie.

Jako psychotraumatolog wystawia Pan opinie, jeżeli wymaga od Pana tego sąd np. w toku postepowania sądowego wobec Pana pacjenta.

7.Czy każde z ww. świadczeń ma charakter terapeutyczny?

Nie wszystkie świadczenia wspomniane powyżej mają charakter terapeutyczny. Konsultacja jest wstępnym wywiadem oraz poinformowaniem pacjenta jak będzie przebiegała terapia. Superwizja czy konsultacje przypadków to działania dotyczące Pana rozwoju zawodowego, a wydawane opinie to składowa całego procesu terapeutycznego.

8.Czy usługi terapii traumy/psychotraumatologicznej, tj. diagnoza, konsultacja, terapia, interwencja kryzysowa, konsultacja przypadków, opiniowanie i superwizja, służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia? Jeśli tak, to proszę wyjaśnić - odrębnie dla każdego świadczenia - w czym przejawia się profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia?

Wszelkie oddziaływania terapeutyczne związane z terapią traumy służą przywracaniu i poprawie zdrowia.

Konsultacja jest już pierwszym krokiem ku temu, by zaproponować odpowiedni proces terapeutyczny dla pacjenta i wzmocnić czynnik ochronny jakim jest wsparcie społeczne, co może zapobiec kolejnej próbie samobójczej czy zachowaniom autoagresywnym (samookaleczanie, ryzykowne zachowania, myśli rezygnacyjne). Konsultacja jest też obszarem, w którym można zaproponować pacjentowi konsultacje z lekarzem psychiatrą i wdrożenie przez niego farmakoterapii by złagodzić objawy depresji, zaburzeń lękowych czy zaburzeń psychosomatycznych.

Terapia psychotraumatologiczna natomiast sama w sobie to złożony proces przywracania zdrowia psychicznego pacjenta a także fizycznego (przy problemach psychosomatycznych), ukierunkowany przede wszystkim na leczenie szerokiego zakresu trudności wynikających z traumatycznych doświadczeń, takich jak:

• zespół stresu pourazowego (PTSD);
• depresja;
• zaburzenia lękowe;
• fobia społeczna;
• zaburzenia osobowości;
• zaburzenia odżywiania;
• uzależnienia od substancji psychoaktywnych;
• zaburzenia dysocjacyjne;
• problemy z budowaniem i utrzymywaniem zdrowych relacji;
• chroniczny ból i dolegliwości somatyczne związane z traumą.

Tak więc, podsumowując powyższe, zaburzenia związane z traumą mogą prowadzić do chorób psychosomatycznych oraz silnych zaburzeń psychicznych. U osób przeżywających traumę można zaobserwować takie objawy jak: drżenie kończyn, płacz, zwiększone tętno, przyspieszony oddech, nerwicowe zachowania - powtarzanie określonych gestów, czynności, wypowiedzi, długotrwale utrzymujący się, obniżony nastrój lub odczuwanie negatywnych emocji, niekontrolowane napady negatywnych emocji, problemy z koncentracją i pamięcią, odczuwanie nadmiernego pobudzenia, gonitwa myśli, natrętne i nieprzyjemne myśli, wielokrotne odtwarzanie w myślach traumatycznych wydarzeń, nieuzasadnione lęki o stan zdrowia lub życia własnego albo bliskich osób, trudności w odczuwaniu i uzewnętrznianiu emocji, brak odczuwanych emocji, apatia lub nadmierna emocjonalność, unikanie sytuacji, osób, miejsc wywołujących skojarzenia z traumatycznym zdarzeniem, problemy ze snem, stany depresyjne oraz myśli samobójcze. Występowanie i intensywność powyższych objawów i czas ich trwania zależeć będą od indywidualnych predyspozycji konkretnej osoby. Do tych predyspozycji zaliczyć można m.in. indywidualne uwarunkowania biologiczne, poczucie wsparcia od innych osób, stan samopoczucia w momencie doznawania bodźców wywołujących traumę.

Nieleczona trauma może doprowadzić także do Zespołu Stresu Pourazowego (PTSD), do objawów którego należą: powtórne przeżywanie zdarzenia w różnych formach sensorycznych (flashbacki), unikanie bodźców przypominających o traumie oraz przewlekłe nadmierne pobudzenie autonomicznego układu nerwowego. Brak terapii i leczenia farmakologicznego (jeżeli pacjent tego wymaga) może doprowadzić także do uzależnienia od alkoholu czy narkotyków, zaburzeń somatycznych, zaburzeń związanych z jedzeniem, zachowań destrukcyjnych, w tym prób samobójczych, zaburzeń seksualnych czy całkowitego wycofania się z życia społecznego.

Tak więc nadrzędnym zadaniem terapeuty jest przywracanie i poprawa zdrowia pacjenta, a podczas interwencji kryzysowej nierzadko ratowanie życia.

9.Jakim chorobom bądź innym niekorzystnym zjawiskom zdrowotnym zapobiega opisana przez Pana terapia traumy/psychotraumatologicznej?

Jednostki chorobowe zawarte w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 10, takie jak: F43.1 Zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD) F43.2 Zaburzenia adaptacyjne F44 Zaburzenia dysocjacyjne, w tym: F44.0 Amnezja dysocjacyjna F44.1 Fuga dysocjacyjna F44.3 Trans i opętanie F44.6 Dysocjacyjne znieczulenia i utrata czucia zmysłowego.

Diagnoza obejmuje także, szersze skutki traumy takie jak: zaburzenia lękowe, depresję, problemy z regulacją emocji, zaburzenia snu czy zaburzenia psychosomatyczne. Ponadto wyżej wspomniane: stany lękowe, depresyjne, zaburzenia snu, zaburzenia psychosomatyczne w tym przewlekły ból.

10.Czy każdą z wymienionych usług świadczy Pan na rzecz pacjentów? W szczególności proszę, aby wskazał Pan, na czyją rzecz świadczy Pan usługi konsultacji przypadków, opiniowania i superwizji?

Nie wszystkie usługi świadczone są bezpośrednio na rzecz pacjenta. Konsultacje przypadków, superwizja to poszerzenie przez Pana kompetencji. Opiniowanie to współpraca z innymi specjalistami w tym przede wszystkim z psychiatrami, psychologami czy pracownikami socjalnymi.

Konsultacja, interwencja kryzysowa oraz terapia psychotraumatologiczna dotyczą bezpośredniej pracy z pacjentem.

Pytanie

Czy jako psychotrauamatolog, którego praca polega na diagnozie, konsultacji, terapii, interwencji kryzysowej, konsultacji przypadków, opiniowaniu, superwizji są usługami zwolnionymi z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Terapia psychotraumatologiczna ma na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby. Praca psychotraumatologa opiera się na diagnozie, konsultacji, terapii, interwencji kryzysowej, konsultacji przypadków, opiniowaniu, superwizji, co czyni terapię traumy/ psychotraumatologiczną usługą zwolnioną z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych usług zwolnienia od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy:

Powyższe zwolnienie od podatku, adresowane jest do podmiotów leczniczych, które świadczą usługi opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dokonują dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związane.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy:

Przepisy art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy zwalniają od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie zwalniają zatem wszystkich świadczeń, które można wykonać w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze bądź w ramach zawodów medycznych, ale tylko te, które służą określonemu celowi. Wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem - nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku.

Przytoczone powyżej przepisy krajowe w zakresie opieki medycznej stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) oraz lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powyższych regulacji wynika, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

• przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a także
• przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być podmiotem leczniczym bądź osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu ww. art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Zatem, powyższe zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie od podatku nie znajduje zastosowania.

Należy zauważyć, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani we wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

W odniesieniu do powołanych wyżej przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady ukształtowała się wspólnotowa linia orzecznicza. I tak, w wyroku w sprawie C-106/05 L.u.P. GmbH (pkt 27) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że:

Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie C-307/01 Peter d´Ambrumenil (pkt 57), gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.

Analizując przedstawione powyżej regulacje należy zauważyć, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 ustawy pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada określeniom używanym przez TSUE „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie C-212/01 Margarete Unterpertinger, pkt 40).

Należy podkreślić, że ani przytoczone przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady, ani orzecznictwo TSUE nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia. Zatem czynności, których celem nie jest ochrona zdrowia nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z wyroku w sprawie C-212/01.

Ponadto, w przedmiotowym wyroku Trybunał stwierdził, że:

Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia. Jeżeli z kontekstu wynika, że jej podstawowym celem nie jest ochrona zdrowia, w tym jego utrzymanie lub przywrócenie, lecz raczej udzielenie porady wymaganej przed podjęciem decyzji wiążącej się z konsekwencjami prawnymi, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania. Wyrażenie „opieka medyczna” dotyczy działalności mającej na celu ochronę zdrowia ludzkiego i obejmuje opiekę nad pacjentem. Celem zwolnienia jest ułatwienie ochrony zdrowia ludzkiego, która obejmuje diagnozę i badania w celu sprawdzenia czy osoba cierpi na jakąś chorobę i jeżeli to możliwe zapewnia jej leczenie. Nie obejmuje diagnozy i badania w innym celu. Aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel. Jeżeli podstawowym celem danego świadczenia nie są diagnoza, opieka, bądź leczenie chorób lub zaburzeń zdrowia, świadczenie takie nie podlega zwolnieniu od VAT.

Ponadto jak zauważył Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08 CopyGene A/S:

Zatem zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 ustawy, objęte są wyłącznie te usługi w zakresie opieki medycznej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia. Usługi, które tych celów nie realizują nie mogą korzystać z ww. zwolnienia. W związku z tym każdorazowo należy poddawać analizie, jaki cel przyświecał danej usłudze świadczonej na rzecz pacjenta. Nie w każdym przypadku działania podejmowane na rzecz pacjenta mają na celu zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawę jego zdrowia. W przypadku, gdy świadczone usługi nie będą związane z ochroną zdrowia i takiego celu nie będą realizować, nie mogą korzystać z omawianego zwolnienia.

Dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT usług ważnym jest wykazanie, że celem świadczonych usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywrócenie i poprawa zdrowia.

Precyzując czynności opieki medycznej, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia, pojęcia te należy interpretować z zastosowaniem wykładni językowej.

„Profilaktyka” to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk, to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zatem profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.

„Zachowywanie” rozumiane jest jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie.

Interpretując słowo „ratowanie”, należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia.

Słowo „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić, odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Pojęcie „przywracanie zdrowia” oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.

„Poprawa” to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Z kolei termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, zgodnie z wykładnią literalną, oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.

Zatem dokonując ustalenia, czy dana usługa medyczna korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług należy ustalić, czy będzie spełniała wyżej określone warunki.

Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Dokonując oceny przedstawionych okoliczności sprawy należy mieć na względzie zasadę wykładni zwolnień, stanowiących w istocie odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Tym samym, wszelkie zwolnienia należy interpretować możliwie ściśle i wąsko tak, aby nie doprowadzić do rozszerzenia zwolnień.

Odnosząc się do Pana wątpliwości należy w pierwszej kolejności przeanalizować, czy opisane usługi mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.

W opisie sprawy wskazał Pan, że nie jest Pan podmiotem leczniczym objętym wpisem do rejestru podmiotów leczniczych.

Tym samym opisane we wniosku usługi nie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.

Należy zatem zbadać, czy spełnia Pan warunki do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.

W świetle przywołanej wyżej regulacji, warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

• przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej;
• przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

W związku z tym zasadnym jest przeanalizowanie czy opisane we wniosku usługi świadczy Pan w ramach wykonywania zawodu medycznego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy, odsyła do art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej. W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 450 ze zm.) o działalności leczniczej:

Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o działalności leczniczej:

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o działalności leczniczej:

W kwestii ww. zwolnienia wypowiedział się również TSUE, który w wyroku w sprawie C-141/00 Ambulanter Pflegedienst Kügler GmbH wskazał, że:

Zatem przewidziany w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej warunek, zgodnie z którym świadczenie zdrowotne musi być dokonywane przez osobę, która na podstawie odrębnych przepisów uprawniona jest do ich udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe. Dlatego nie każde świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.

Przewidziany w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy warunek, zgodnie z którym zwolnione od podatku VAT są usługi w zakresie opieki medycznej wykonywane w ramach zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe. Dlatego nie każde świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.

Zasady wykonywania niektórych zawodów medycznych zostały uregulowane w odrębnych aktach prawnych, np. zawód lekarza, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty, felczera czy diagnosty laboratoryjnego. Poza wymienionymi istnieje jeszcze spora grupa innych zawodów medycznych, dla których jednak nie zostały określone zasady wykonywania w odrębnych przepisach.

Należy zatem przyjąć, że pojęcie „osoba wykonująca zawód medyczny” obejmuje osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie „wykonywanie zawodu medycznego” należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.

W odniesieniu do zawodu „psychotraumatologa” wskazać należy, że zgodnie z nomenklaturą zawartą w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 227 ze zm.), w załączniku w grupie 2299 „Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani” został wymieniony psychotraumatolog - 229910.

W świetle § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 ze zm.):

W myśl § 2 pkt 8 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia:

Na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917):

Jednocześnie z załącznika nr 6 do ww. rozporządzenia, stanowiącego wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego) oraz warunków realizacji tych świadczeń, wynika, że określone świadczenia w zakresie psychoterapii (np. sesja psychoterapii indywidualnej, sesja psychoterapii rodzinnej, sesja psychoterapii grupowej, sesja wsparcia psychospołecznego) mogą być wykonywane przez osoby ubiegające się o otrzymanie certyfikatu psychoterapeuty.

Zatem, pomimo, że zawód „psychoterapeuty” nie został objęty unormowaniem odrębnych aktów prawnych, to jednak został uwzględniony w aktualnie obowiązujących przepisach, a tym samym osoba posiadająca wykształcenie w zakresie psychoterapii, jest osobą uprawnioną do wykonywania określonych świadczeń zdrowotnych oraz osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w dziedzinie medycyny.

W świetle przepisów ww. rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, wskazania wymaga, że świadczenie w zakresie psychotraumatologii może wykonywać osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

• posiada dyplom lekarza lub magistra: pielęgniarstwa, psychologii, pedagogiki, resocjalizacji, socjologii albo spełnienia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów

oraz

• ukończyła podyplomowe szkolenie w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia prowadzonych metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, w wymiarze co najmniej 1200 godzin albo przed 2007 r. ukończyła podyplomowe szkolenie w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia w wymiarze czasu określonym w programie tego szkolenia,
• posiada zaświadczenie poświadczające odbycie ww. szkolenia zakończonego egzaminem przeprowadzanym przez komisję zewnętrzną wobec podmiotu kształcącego, w skład której nie wchodzą przedstawiciele podmiotu kształcącego, w szczególności powołaną przez stowarzyszenia wydające certyfikaty psychoterapeuty, zwanym „certyfikatem psychoterapeuty”.

W opisie sprawy wskazał Pan, że:

• posiada Pan następujące wykształcenie: Studia licencjackie - Praca Socjalna, Studia magisterskie -Pedagogika Społeczna, Studia podyplomowe - Resocjalizacja i socjoterapia, Studia podyplomowe - Terapia rodzin i par, Studia podyplomowe - Psychotraumatologia;
• spełnia Pan wymagane warunki wynikające z § 2 pkt 5 i 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 ze zm.);
• uzyskując tytuł zawodowy psychotraumatologa spełnia Pan warunki wynikające z art. 5 ust. 3 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, która mówi o tym, że specjalistą zdrowia psychicznego jest osoba, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie psychoterapii lub osoba posiadająca decyzję ministra właściwego do spraw zdrowia o uznaniu dorobku naukowego lub zawodowego za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego w tej dziedzinie, zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 24 lutego 2017 r. o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.

Zatem, spełnia Pan pierwszy warunek (podmiotowy) do zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy, gdyż świadczy Pan opisane usługi w ramach wykonywania zawodu medycznego.

Odnosząc się do Pana stanowiska - z opisu sprawy wynika, że opisane usługi świadczy Pan w ramach wykonywania zawodu psychotraumatologa, a nie psychologa. Zatem spełnia Pan przesłankę podmiotową wynikającą z art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy. Jednocześnie opisane usługi nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d, gdyż nie są świadczone przez Pana w ramach wykonywania zawodu psychologa. Zatem dalszej analizie będzie podlegał przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy.

Odnosząc się do przesłanki przedmiotowej należy mieć na uwadze, że wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem - nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku.

Opisując świadczone przez Pana usługi wskazał Pan, że:

• zajmuje się Pan diagnozą i leczeniem zaburzeń związanych z doświadczeniem traumy. Pomaga Pan osobom, które przeżyły traumatyczne wydarzenia takie jak wypadki, przemoc, utrata bliskiej osoby, poważna choroba, gwałt. Terapia psychotraumatologiczna ma na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniająsię do podwyższania ryzyka choroby.
• Diagnoza - diagnozuje Pan jednostki chorobowe wynikające z traumatycznych doświadczeń, zawarte w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 10, takie jak: F43.1 Zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD), F43.2 Zaburzenia adaptacyjne, F44 Zaburzenia dysocjacyjne, w tym: F44.0 Amnezja dysocjacyjna, F44.1 Fuga dysocjacyjna, F44.3 Trans i opętanie, F44.6 Dysocjacyjne znieczulenia i utrata czucia zmysłowego. Diagnoza obejmuje także, szersze skutki traumy takie jak: zaburzenia lękowe, depresję, problemy z regulacją emocji, zaburzenia snu czy zaburzenia psychosomatyczne. Diagnoza obejmuje także szersze skutki traumy takie jak: zaburzenia lękowe, depresję, problemy z regulacją emocji, zaburzenia snu czy zaburzenia psychosomatyczne.
• Konsultacja - podczas konsultacji przeprowadzany jest wywiad na temat przeżytej traumy i jej następstw. Prowadzona jest psychoedukacja i określenie planu terapii. Metody terapeutyczne są dostosowane do objawów pacjenta. Konsultacja jest już pierwszym krokiem ku temu, by zaproponować odpowiedni proces terapeutyczny dla pacjenta i wzmocnić czynnik ochronny jakim jest wsparcie społeczne, co może zapobiec kolejnej próbie samobójczej czy zachowaniom autoagresywnym( samookaleczanie, ryzykowne zachowania, myśli rezygnacyjne). Konsultacja jest też obszarem, w którym można zaproponować pacjentowi konsultacje z lekarzem psychiatrą i wdrożenie przez niego farmakoterapii by złagodzić objawy depresji, zaburzeń lękowych czy zaburzeń psychosomatycznych.
• Terapia - metody terapii psychotrauamtologicznej dobierane są na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem. Terapia ma na celu odblokowanie i przetworzenie traumatycznych wspomnień, emocji i przekonań, aby odzyskać równowagę psychiczną i fizyczną, a także nauczyć się zdrowych mechanizmów radzenia sobie. Pacjent po przeżytej traumie stosuje bardzo często niezdrowe mechanizmy obronne: uzależnienia, zachowania autoagresywne (samooakaleczanie), przejawia myśli samobójcze bądź próbuje popełnić samobójstwo, ma miejsce fobia społeczna, lęk uogólniony i dolegliwości psychosomatyczne utrudniające codzienne funkcjonowanie. Terapia psychotraumatologiczna to złożony proces przywracania zdrowia psychicznego pacjenta a także fizycznego (przy problemach psychosomatycznych), ukierunkowany przede wszystkim na leczeniu szerokiego zakresu trudności wynikających z traumatycznych doświadczeń.
• Interwencja kryzysowa - natychmiastowa pomoc psychologiczna w warunkach gabinetów. Interwencyjnie pracuje Pan z osobami, których życie jest zagrożone, są to osoby z zamiarem popełnienia samobójstwa lub po próbie samobójczej. Interwencja bardzo często kończy się powiadomieniem odpowiednich instytucji i przetransportowaniem pacjenta do szpitala psychiatrycznego. Interwencja kryzysowa ma na celu zapobiec eskalacji kryzysu, załamania psychicznego czy zagrożenia życia i jest pierwszym podstawowym oddziaływaniem terapeutycznym poprzedzającym kolejne działania i postępowanie wobec pacjenta.
• Konsultacje przypadków i superwizja - są to działania dotyczące Pana rozwoju zawodowego w zawodach związanych ze zdrowiem psychicznym. Działania te są w formie spotkań z innymi specjalistami, bardziej doświadczonymi specjalistami, w celu omówienia poszczególnych przypadków i napotkanych trudności podczas pracy terapeutycznej w celu wdrożenia najskuteczniejszej terapii dla Pana pacjenta.
• Opiniowanie - jako psychotraumatolog wystawia Pan opinie, jeżeli wymaga od Pana tego sąd, np. w toku postepowania sądowego wobec Pana pacjenta.
• Nie wszystkie świadczenia wspomniane powyżej mają charakter terapeutyczny. Konsultacja jest wstępnym wywiadem oraz poinformowaniem pacjenta jak będzie przebiegała terapia. Superwizja czy konsultacje przypadków to działania dotyczące Pana rozwoju zawodowego, a wydawane opinie to składowa całego procesu terapeutycznego.
• Wszelkie oddziaływania terapeutyczne związane z terapią traumy służą przywracaniu i poprawie zdrowia.
• Zaburzenia związane z traumą mogą prowadzić do chorób psychosomatycznych oraz silnych zaburzeń psychicznych. U osób przeżywających traumę można zaobserwować takie objawy jak: drżenie kończyn, płacz, zwiększone tętno, przyspieszony oddech, nerwicowe zachowania - powtarzanie określonych gestów, czynności, wypowiedzi, długotrwale utrzymujący się obniżony nastrój lub odczuwanie negatywnych emocji, niekontrolowane napady negatywnych emocji, problemy z koncentracją i pamięcią, odczuwanie nadmiernego pobudzenia, gonitwa myśli, natrętne i nieprzyjemne myśli, wielokrotne odtwarzanie w myślach traumatycznych wydarzeń, nieuzasadnione lęki o stan zdrowia lub życia własnego albo bliskich osób, trudności w odczuwaniu i uzewnętrznianiu emocji, brak odczuwanych emocji, apatia lub nadmierna emocjonalność, unikanie sytuacji, osób, miejsc wywołujących skojarzenia z traumatycznym zdarzeniem, problemy ze snem, stany depresyjne oraz myśli samobójcze. Występowanie i intensywność powyższych objawów i czas ich trwania zależeć będą od indywidualnych predyspozycji konkretnej osoby. Do tych predyspozycji zaliczyć można m.in. indywidualne uwarunkowania biologiczne, poczucie wsparcia od innych osób, stan samopoczucia w momencie doznawania bodźców wywołujących traumę.
• Nieleczona trauma może doprowadzić także do Zespołu Stresu Pourazowego (PTSD), do objawów którego należą: powtórne przeżywanie zdarzenia w różnych formach sensorycznych (flashbacki), unikanie bodźców przypominających o traumie oraz przewlekłe nadmierne pobudzenie autonomicznego układu nerwowego. Brak terapii i leczenia farmakologicznego (jeżeli pacjent tego wymaga) może doprowadzić także do uzależnienia od alkoholu czy narkotyków, zaburzeń somatycznych, zaburzeń związanych z jedzeniem, zachowań destrukcyjnych, w tym prób samobójczych, zaburzeń seksualnych czy całkowitego wycofania się z życia społecznego.
• Nadrzędnym zadaniem terapeuty jest przywracanie i poprawa zdrowia pacjenta, a podczas interwencji kryzysowej nierzadko ratowanie życia.
• Nie wszystkie usługi świadczone są bezpośrednio na rzecz pacjenta. Konsultacje przypadków, superwizja to poszerzenie przez Pana kompetencji. Opiniowanie to współpraca z innymi specjalistami w tym przede wszystkim z psychiatrami, psychologami czy pracownikami socjalnymi. Konsultacja, interwencja kryzysowa oraz terapia psychotraumatologiczna dotyczą bezpośredniej pracy z pacjentem.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że celem świadczonych przez Pana usług w zakresie diagnozy, konsultacji, terapii oraz interwencji kryzysowej jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia pacjentów. Zatem w przypadku świadczenia tych usług spełniona jest przesłanka przedmiotowa.

W konsekwencji świadcząc usługi w zakresie diagnozy, konsultacji, terapii oraz interwencji kryzysowej korzysta Pan ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy.

Natomiast w odniesieniu do opisanych usług konsultacji przypadków i superwizji oraz opiniowania należy stwierdzić, że ich głównym celem nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia. Wskazał Pan, że konsultacje przypadków i superwizja to poszerzenie przez Pana kompetencji. Działania te są w formie spotkań z innymi specjalistami, bardziej doświadczonymi specjalistami, w celu omówienia poszczególnych przypadków i napotkanych trudności podczas pracy terapeutycznej w celu wdrożenia najskuteczniejszej terapii dla Pana pacjenta. Natomiast opiniowanie to współpraca z innymi specjalistami w tym przede wszystkim z psychiatrami, psychologami czy pracownikami socjalnymi. Opinie wystawia Pan, jeżeli wymaga od Pana tego sąd np. w toku postepowania sądowego wobec Pana pacjenta. Ww. usług nie świadczy Pan bezpośrednio na rzecz pacjenta, zatem w świetle ww. orzeczeń TSUE nie można uznać ich za usługi opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

W konsekwencji, świadczone przez Pana usługi w zakresie konsultacji przypadków i superwizji oraz opiniowania nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy.

Podsumowując, świadczone przez Pana usługi w zakresie:

• diagnozy, konsultacji, terapii oraz interwencji kryzysowej - są zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy;
• konsultacji przypadków i superwizji oraz opiniowania - nie są zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c i d ustawy.

Zatem Pana stanowisko w zakresie zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Pana w złożonym wniosku. Wydaną interpretację oparto w szczególności na Pana wskazaniach, że:

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.