Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.786.2025.3.KP

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

· nieprawidłowe – w zakresie możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzenia kredytu w części, w jakiej kredyt został zaciągnięty na pokrycie kosztów związanych ze zmianą hipoteki;

·prawidłowe – w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 23 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 30 października 2025 r. (wpływ 30 października 2025 r.) oraz pismem z 26 listopada 2025 r. (wpływ 26 listopada 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu (...) 2007 r. wraz z mężem (...) (dalej wspólnie jako: Kredytobiorcy, Klient), pozostając w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej, zawarła Pani z (...) umowę kredytu nr (...), sporządzoną w dniu (...) 2007 r.

Umowa kredytu została zawarta celem pokrycia części kosztów budowy domu mieszkalnego na nieruchomości oznaczonej jako dz. ewid. (...) w miejscowości (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy (...) Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w (...) księga wieczysta nr (...) (dalej jako: Nieruchomość). Kredyt został udzielony w kwocie (...) zł (słownie złotych: (...)). Na wartość tę składały się:

1)kwota pozostawiona do dyspozycji Kredytobiorców w wysokości (...) zł przeznaczona na realizację celu kredytu,

2)koszty z tytułu ubezpieczenia od ryzyka utraty pracy w wysokości (...) zł,

3)koszty z tytułu opłaty sądowej należnej za wpis hipoteki w wysokości (...) zł,

4)koszty z tytułu ubezpieczenia na życia oraz na wypadek trwałej i całkowitej niezdolności do pracy w wysokości (...) zł,

5)opłata z tytułu wyceny Nieruchomości w wysokości (...) zł.

Kredyt został wypłacony w trzech transzach, tj:

1)w dniu (…) 2007 r. w kwocie (...) zł,

2)w dniu (…) 2008 r. w kwocie (...) zł,

3)w dniu (…) 2008 r. w kwocie (...) zł,

w łącznej wysokości (...) zł, zaś kredytowane koszty wyniosły łącznie (...) zł i zostały zapłacone w dniu (…) 2007 r.

Umowa kredytu jest zabezpieczona hipoteką umowną kaucyjną ustanowioną na nieruchomości do sumy (...) zł (słownie złotych: (...)) celem zabezpieczenia spłaty kapitału kredytu wraz z odsetkami wynikającymi z umowy kredytu.

Na mocy aneksu do umowy kredytu nr (...) sporządzonego w dniu (...) 2009 r., a zawartego w dniu (...) 2009 r. nastąpiła zmiana umowy kredytu z kredytu złotówkowego na kredyt indeksowany do CHF. Dokonano również zmiany numeru umowy kredytu na (...). Na dzień sporządzenia aneksu stan zadłużenia Kredytobiorców stanowił kwotę kapitału w wysokości (...) zł oraz odsetek (...) zł. Kwota kapitału kredytu wg stanu zadłużenia na dzień (...) 2009 r. została przeliczona wg kursu kupna CHF podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży (...) i na dzień (...) 2009 r. stanowiła kwotę Kredytu (...) złotych polskich indeksowanych kursem CHF. Do tej kwoty została dodana opłata na pokrycie kosztów związanych ze zmianą przez Bank Hipoteki w wysokości (...) zł. Łączna Kwota kredytu wyniosła (...) złotych polskich indeksowanego kursem CHF. W związku ze zmianą sposobu udzielania kredytu, zmianie uległy zapisy Umowy w ten sposób, że § 1 ust. 1 otrzymał brzmienie: „Bank udziela Kredytobiorcy Kredytu w kwocie (...) złotych polskich indeksowanego kursem CHF, zwanego dalej „Kredytem”, na którą składa się kwota udzielonego kredytu w wysokości (...) złotych polskich oraz opłata na pokrycie kosztów opłaty sądowej w kwocie (...) złotych polskich na warunkach określonych w Umowie, a Kredytobiorca zobowiązuje się do wykorzystania Kredytu zgodnie z postanowieniami Umowy, zwrotu kwoty wykorzystanego Kredytu wraz z odsetkami, w terminach oznaczonych w Umowie oraz zapłaty Bankowi prowizji, opłat i innych należności wynikających z Umowy. W dniu wypłaty saldo wyrażone jest w walucie, do której indeksowany jest Kredyt według kursu kupna waluty, do której indeksowany jest kredyt, podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) opisanej szczegółowo w § 22, następnie saldo walutowe przeliczane jest dziennie na złote polskie według kursu sprzedaży waluty, do której indeksowany jest Kredyt, podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) opisanej szczegółowo w § 22. Tym samym przewalutowanie nastąpiło zgodnie Tabelą kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) opisanej szczegółowo w § 22, a zadłużenie z tytułu kredytu w walucie indeksacji wyniosło (...) złotych polskich indeksowanego kursem CHF.

W okresie kredytowania regularnie wraz z mężem uiszczaliście Państwo raty kapitałowo-odsetkowe w ramach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. W związku ze stosowaniem przez Bank w umowie kredytowej klauzul niedozwolonych oraz wynikającej stąd nieważności Umowy kredytu, w 2023 r. wraz z mężem skierowaliście Państwo przeciwko Bankowi (...) z siedzibą w (...), jako następcy prawnemu (...), pozew o ustalenie nieważności umowy kredytowej oraz zapłatę uiszczonych w toku kredytowania kwot, stanowiących raty kapitałowo-odsetkowe, jako nienależnie pobrane przez Bank. Sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym w (...) pod sygn. akt (...), zaś aktualnie została wniesiona przez Kredytobiorców apelacja od wyroku Sądu I instancji.

W toku prowadzonego postępowania sądowego Bank (...) zwrócił się do Kredytobiorców z propozycją zawarcia ugody, w wyniku której zadłużenie Kredytobiorców zostałoby umorzone do tego stopnia, że zawarcie tej ugody zamknęłoby umowę kredytową. Na mocy postanowień Ugody, celem obniżenia pozostałej do spłaty kwoty kapitału kredytu wynikającej z Umowy oraz pełnego i ostatecznego uregulowania roszczeń stron przez jednorazową spłatę takiej obniżonej kwoty w całości przez Klienta na rzecz Banku, Kredytobiorcy zobowiązali się do zapłaty na rzecz Banku kwoty (...) zł (słownie: (...)), co skutkować będzie całkowitym rozliczeniem udzielonego kredytu oraz wygaśnięciem Umowy, a tym samym zakończeniem jakiegokolwiek stosunku prawnego pomiędzy Klientem a Bankiem w odniesieniu do Kredytu, a także umorzeniem postępowania sądowego z powództwa Klienta.

Zgodnie z treścią Ugody, w wykonaniu Umowy, Bank wypłacił na rzecz Klienta kwotę (...) PLN, zaś Klient – na dzień sporządzenia Ugody – zapłacił na rzecz Banku kwotę (...) PLN oraz (...) CHF. Na podstawie informacji zawartej w księgach rachunkowych Banku, na dzień sporządzenia ugody, aktualne zadłużenie Klienta (dalej jako: Aktualne Zadłużenie) wobec Banku na podstawie Umowy, wyrażone jest w CHF i wynosi łącznie (...) CHF. Na wartość tę składają się:

1)kapitał kredytu pozostającego do spłaty: (...) CHF,

2)odsetki umowne od kapitału kredytu: (...) CHF,

3)pozostałe odsetki, opłaty i koszty: (…) CHF.

Wartość Aktualnego Zadłużenia w PLN po przeliczeniu wg średniego kursu CHF do PLN opublikowanego przez NBP z dnia (...) 2025 r., wynoszącego 1 CHF = (...) PLN, stanowi łącznie (...) PLN.

Stosownie do § 3 ust. 4 Ugody, Klient uznaje roszczenie Banku o zapłatę kwoty (...) zł (słownie: (...)) oraz zobowiązuje się do jej zapłaty do dnia (...) 2025 r. w ramach pełnego i ostatecznego rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią.

Na podstawie § 3 ust. 5 Ugody z dniem zapłaty w terminie przez Klienta kwoty, o której mowa w § 3 ust. 4, Bank zwalnia Klienta z długu – tj. umarza Aktualne Zadłużenie Klienta pomniejszone o kwotę, do której zapłaty zobowiązał się Klient zgodnie z § 3 ust. 4 Ugody – w kwocie (...) PLN oraz zrzeka się wszelkich dalej idących roszczeń wynikających z Umowy lub w związku nią, przekraczających kwotę określoną w § 3 ust. 4 Ugody. Równocześnie Klient oświadcza i zgadza się, że przyjmuje to zwolnienie z długu. Umorzenie kwoty kredytu dotyczy wszystkich współkredytobiorców, tj. Pani oraz Pani męża.

Dodatkowo, zgodnie z § 5 ust. 2 Ugody, Bank poniesie koszty związane z Postępowaniem z powództwa Klienta, w tym koszty zastępstwa procesowego Klienta w wysokości do jednokrotności stawki minimalnej określonej w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października (...) r. w sprawie opłat za czynności adwokackie lub Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października (...) r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych tj. kwotę (...) zł (słownie złotych: (...)) tytułem zwrotu opłaty od pozwu oraz kwotę (...) zł (słownie złotych: (...)) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, które będą płatne w terminie 30 dni kalendarzowych od otrzymania przez pełnomocnika Banku pisma procesowego Klienta dotyczącego cofnięcia pozwu w Postępowaniu z powództwa Klienta (z potwierdzeniem nadania do Sądu), na następujący rachunek bankowy (...).

W celu uniknięcia wątpliwości, każda ze Stron zrzeka się wszelkich roszczeń, jakie może mieć względem drugiej Strony w związku z kosztami Postępowania z powództwa Klienta, w tym kosztami zastępstwa procesowego, ponad koszty uzgodnione w zdaniu pierwszym. Warunkiem wejścia w życie ugody, podpisanej przez Strony w dniu (...) 2025 r., jest uznanie na rachunku bankowym Banku kwoty (...) PLN (słownie złotych: (...)) w terminie do dnia (...) 2025 r. W przypadku niespełnienia Warunku Zawieszającego przez Klienta w Terminie Płatności, Ugoda nie będzie wywoływać jakichkolwiek skutków prawnych, tj. zostanie uznana za niezawartą.

Przez cały okres kredytowania oraz nadal zamieszkuje Pani wraz z mężem w Nieruchomości, prowadząc wspólnie gospodarstwo domowe, zaspokajając w niej potrzeby mieszkaniowe rodziny. Jesteście Państwo rodzicami (....).

Podsumowując wskazuje Pani, iż kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej na wydatki wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz, iż został on zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej. Równocześnie wskazuje Pani, iż nigdy wcześniej ani Pani, ani mąż, nie korzystaliście z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Wskazuje Pani również, iż zarówno Pani jak i mąż, podczas podpisywania ugody złożyliście oświadczenie w wyżej wymienionym zakresie, które to stanowi załącznik do Ugody.

Ponadto, na podstawie § 3 ust. 8 Ugody, oświadczyliście Państwo, że zostaliście poinformowani przez Bank o wystąpieniu po Państwa stronie przychodu do opodatkowania w kwocie, o której mowa w § 3 ust. 3 powyżej, w związku ze zwolnieniem z długu (umorzeniem) w zakresie części kredytu oraz o możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku od tego przychodu na podstawie Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani co następuje.

Kredyt został udzielony przez bank (...), którego następcą prawnym jest Bank (...), tj. przez bank prowadzący działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Na podstawie umowy kredytu jest Pani wraz z mężem solidarnie, tj. do pełnej wysokości, zobowiązana do spłaty (zarówno w czasie zawierania umowy kredytu, jak i w czasie jej wykonywania oraz obecnie pozostajecie Państwo w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej).

Kwota (...) zł jest równa łącznej wartości poniesionych opłat (na wartość tę składają się kwota poniesionej opłaty sądowej od pozwu – (...) zł oraz kwota poniesionych kosztów zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika – (...) zł) i nie przewyższa poniesionych wydatków z tego tytułu.

Ponadto, doprecyzowała Pani, że na wskazaną we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej kwotę aktualnego zadłużenia, wynoszącą łącznie (...) CHF składa się m.in. kwota (...) CHF określona jako: „pozostałe odsetki, opłaty i koszty”, która stanowiła opłatę za wydanie przez bank historii spłat kredytu (zaświadczenia). Kwota ta została doliczona przez bank do raty kredytu i uiszczona przez kredytobiorców. Tym samym na kwotę zwolnienia z długu (kwotę umorzenia) składa się: kwota kapitału, kwota odsetek oraz kwota (...) CHF tytułem opłaty za wydanie historii spłat kredytu, która była związana z kredytem i niezbędna do zawarcia umowy kredytu.

Pytanie

1.Czy kwota umorzenia, wynikająca z Ugody, którą Pani zawarła, jest objęta zaniechaniem poboru podatku, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 t.j.) w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

2.Czy kwota, którą ma Pani otrzymać od Banku tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, w odniesieniu do pytania 1, kwota umorzenia w wysokości (...) PLN, powstała w wyniku zawarcia Ugody, podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z późn. zm.).

Jeżeli zaś chodzi o pytanie 2, to Pani zdaniem kwota zwrotu kosztów postępowania sądowego jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 163, z późn. zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega.

Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

-dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

-dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy – Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności stanowiącej kwotę kapitału bieżącego dotyczącego umowy kredytowej wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1646, z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.): Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prawodawca przewidział przy tym szczególne rozwiązanie dla określonych sytuacji umorzeń kredytów mieszkaniowych. Umożliwił zaniechanie poboru podatku od dochodów z tytułu takich umorzeń – na zasadach, które określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z późn. zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1) jednego gospodarstwa domowego albo

2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).

6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit.b.

Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że: Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że: Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie wskazać należy, iż przed 15 stycznia 2015 r., tj. w 2007 r. wspólnie z mężem – drugim Współkredytobiorcą – zaciągnęła Pani kredyt hipoteczny, udzielony w PLN oraz spłacany w PLN, zaś na mocy aneksu zawartego w dniu (...) 2009 r. został zmieniony w ten sposób, iż kredyt został indeksowany do CHF. Kredyt został udzielony z przeznaczeniem na pokrycie części kosztów budowy domu mieszkalnego w miejscowości (...), położonej w powiecie (...), województwo (...). Cel kredytu został zrealizowany. Tym samym kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej na wydatki wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umowa kredytowa została zabezpieczona hipoteką ustanowioną na kredytowanej nieruchomości.

Na podstawie zawartej Umowy kredytu, Bank zobowiązał się do umorzenia aktualnego zadłużenia Klienta w kwocie (...) CHF, stanowiącej równowartość (...) PLN, pomniejszone o kwotę (...) zł, do której zapłaty zobowiązała się Pani z mężem, i tym samym zwolnił Państwa z długu w kwocie (...) PLN.

Na kwotę umorzenia składał się kapitał bieżący w wysokości (...) CHF, odsetki umowne od kapitału w wysokości (...) CHF oraz pozostałe odsetki, opłaty i koszty w wysokości (...) CHF.

Wraz z mężem wyraziliście Państwo zgodę na zwolnienie z długu i przyjęliście je.

W konsekwencji, mając na uwadze powyższe, Pani zdaniem, umorzenie przez Bank zadłużenia w kwocie (...) CHF, stanowiącej równowartość (...) złotych polskich pomniejszonej o kwotę (...) złotych polskich, które zapłacicie Państwo na rzecz Banku tytułem rozliczenia kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r., tj. kwoty (...) PLN stanowi dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże, w związku z uzyskaniem przez Panią przychodu związanego z ww. umorzeniem wierzytelności, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Spełnia Pani bowiem przesłanki umożliwiające skorzystanie z ww. zaniechania. Podsumowując, w odniesieniu do przychodu wynikającego z umorzenia zadłużenia z tytułu kapitału i odsetek oraz pozostałych odsetek, opłat i kosztów, w kwocie (...) złotych polskich pomniejszonej o kwotę, którą zapłacicie Państwo na rzecz Banku tytułem rozliczenia kredytu o wartości (...) złotych polskich, tj. łącznej kwoty (...) złotych polskich, zarówno Pani, jak i Pani mąż, jesteście uprawnieni do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego. Wobec powyższego zarówno Pani, jak i Pani mąż, nie będziecie zobowiązani do opodatkowania tego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym osiągnięty zostanie przychód, tj. za rok w którym dojdzie do umorzenia zobowiązania dotyczącego wydatku poniesionego na zakup nieruchomości.

Przechodząc zaś do wątpliwości dotyczących zwrotu kosztów postępowania sądowego wskazać należy, że zgodnie z art. 98 § 1 ustawy – Kodeks postępowania cywilnego: Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Stosownie do art. 98 § 2 cytowanej ustawy: Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy: Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego: Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda. Mając zatem na uwadze zwrotny charakter kosztów postępowania sądowego należy uznać, że zwrot ten nie rodzi obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez powoda wydatków. Wynika to z tego, że koszty te w pierwszej kolejności zostały sfinansowane z własnych środków powoda, a następnie na podstawie ugody zostały mu zwrócone. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej nakładów – nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego jest obojętna podatkowo.

Skoro w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze zwrotem przez bank poniesionych przez Panią i Pani męża kosztów postępowania sądowego, tj. kosztów opłaty sądowej od pozwu w kwocie (...) zł oraz kosztów zastępstwa procesowego w kwocie (...) zł, to należy uznać, że zwrot ten w łącznej kwocie (...) zł (słownie złotych: (...)) nie będzie stanowił dla Państwa przychodu.

W konsekwencji, zwrot kosztów postępowania sądowego, w ramach zawartej ugody nie spowoduje powstania u Państwa przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki te nie będą więc podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163, ze zm.):

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu hipotecznego, zaciągniętego przez Panią, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu wskazuję na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Z analizowanej sprawy wynika, że w 2007 r. zawarła Pani umowę kredytu hipotecznego celem pokrycia części kosztów budowy domu mieszkalnego. Na mocy aneksu do umowy kredytu zawartego w 2009 r. nastąpiła zmiana umowy kredytu z kredytu złotówkowego na kredyt indeksowany do CHF. Do kwoty kredytu została dodana opłata w wysokości (...) zł na pokrycie kosztów związanych ze zmianą przez Bank hipoteki.

Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki. Nie korzystała Pani nigdy wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż wskazana we wniosku inwestycji mieszkaniowej. W 2025 r. podpisała Pani z bankiem ugodę, na mocy której Bank zwolnił Panią z długu oraz wypłacił Pani kwotę (...) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podkreślić należy, że prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że umorzenie przez bank części kwoty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Panią w 2007 r., stanowi dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, do kwoty uzyskanego przez Panią przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułukredytu hipotecznego w części, w jakiej kwota kredytu zaciągniętego na pokrycie części kosztów budowy domu mieszkalnego pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu hipotecznego, zastosowanie znajduje zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Spełnia Pani bowiem wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania w odniesieniu do tej części umorzonego kredytu.

W tym zakresie Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Natomiast brak możliwości zaniechania poboru podatku dochodowego dotyczy umorzonej wierzytelności w części dotyczącej opłaty na pokrycie kosztów związanych ze zmianą hipoteki w wysokości (...) zł, ponieważ wydatek taki nie jest niezbędny do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego i nie został poniesiony na rzecz banku. Ww. opłata jest opłatą sądową i jest konieczna do ustanowienia zabezpieczenia na rzecz banku – nie jest to więc opłata warunkująca zawarcie umowy kredytowej.

W tym zakresie Pani stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Przechodząc do kwestii zwrotu na Pani rzecz kosztów postępowania sądowego, wskazuję, że stosownie do art. 98 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:

Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez stronę.

Zatem zwrot na rzecz kredytobiorcy kosztów postępowania sądowego do wysokości poniesionych przez niego kosztów - nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT.

Zatem, zwrócone koszty postępowania sądowego nie będą stanowiły dla Pani przysporzenia i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z dokonanym zwrotem ww. kosztów zastępstwa procesowego nie nastąpi realne przysporzenie majątkowe. Kwota ta będzie stanowiła jedynie zwrot poniesionych wcześniej przez Panią wydatków – nie będzie więc dochodem podlegającym opodatkowaniu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.