Interpretacja indywidualna z dnia 2 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.895.2025.2.ACZ

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 16 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 30 października 2025 r. (data wpływu 3 listopada 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W ramach postępowania sądowego dotyczącego umowy kredytu hipotecznego zawartego z Bankiem, sąd stwierdził nieważność tej umowy i zasądził na Pana rzecz zwrot określonych kwot.

Na mocy wyroku/ugody przyznano Panu:

• 254 548,86 zł – suma wszystkich wpłat uiszczonych przez Pana tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, wynikających z umowy kredytu uznanej za nieważną, w tym kwotę faktycznie zasądzoną: 145 760,05 zł;
• 20 250,62 zł – równowartość odsetek ustawowych za opóźnienie, liczonych od dnia 5 lutego 2022 r. do dnia 16 czerwca 2025 r., od kwoty 52 976,01 zł;
• 35 467,66 zł – równowartość odsetek ustawowych za opóźnienie, liczonych od dnia 5 lutego 2022 r. do dnia 12 czerwca 2025 r., od kwoty 92 784,04 zł;
• 297 400 zł – prowizja od udzielonego kredytu;
• 297 zł – opłaty z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki (ubezpieczenie pomostowe).

W uzupełnieniu wniosku na pytania Organu o treści cyt.: „Kiedy zapadł wyrok sądu stwierdzający nieważność umowy kredytowej i zasądzający na Pana rzecz zwrot określonych kwot, o których mowa we wniosku oraz kiedy ten wyrok stał się prawomocny?” oraz o treści cyt.: „Czy po ogłoszeniu wyroku sądu doszło jeszcze do zawarcia pomiędzy Panem a Bankiem ugody/porozumienia w zakresie wzajemnego zwrócenia przez Pana i Bank świadczeń spełnionych w wykonaniu unieważnionej umowy kredytowej, a jeżeli tak, to kiedy doszło do jej zawarcia i jakie były postanowienia tej ugody/porozumienia?”, wskazał Pan, że (…) 2025 r. Sąd Okręgowy w (…), (…) Wydział Cywilny, wydał wyrok w sprawie z powództwa Kredytobiorcy (A.A. – Pana) przeciwko Bankowi (…) S.A., prowadzonej pod sygn. akt (…), rozstrzygający o roszczeniach Kredytobiorcy związanych z zawartą z Bankiem Umową Kredytu nr (…) z (…) marca 2008 r. (dalej jako „Umowa Kredytu”). Wyrokiem tym, Sąd Okręgowy w (…), w sprawie prowadzonej pod sygn. akt. (…), przesądził o nieważności Umowy Kredytu oraz zasądzeniu na rzecz Kredytobiorcy kwoty 145 760,05 PLN wraz z odsetkami za opóźnienie.

Na pytania Organu o treści cyt.: „Czy przyznana Panu w wyniku wyroku kwota 297 400 zł tytułem prowizji od udzielonego kredytu, stanowi zwrot równowartości prowizji za udzielenie kredytu uiszczonej przez Pana na podstawie umowy kredytu uznanej za nieważną oraz czy wysokość wskazanej przez Pana kwoty prowizji jest prawidłowa?” oraz o treści cyt.: „Czy przyznana Panu w wyniku wyroku kwota 297 zł tytułem opłaty z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki (ubezpieczenie pomostowe), stanowi zwrot równowartości wszystkich uiszczonych przez Pana opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki?”, wskazał Pan, że łączna wierzytelność Kredytobiorcy wobec Banku wynosiła 311 964,14 PLN, na którą to składała się kwota:

• 254 548,86 PLN – stanowiąca równowartość wszystkich wpłat uiszczonych przez Kredytobiorcę tytułem rat kapitałowo-odsetkowych na podstawie Umowy Kredytu uznanej za nieważną, przy czym z tej kwoty wskazanym powyżej zasądzona została kwota 145 760,05 PLN;
• 20 250,62 PLN – stanowiąca równowartość odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia 5 lutego 2022 r. do dnia 12 czerwca 2025 r., od kwoty 52 976,01 PLN;
• 35 467,66 PLN – stanowiąca równowartość odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia 5 lutego 2022 r. do dnia 12 czerwca 2025 r., od kwoty 92 784,04 PLN;
• 1 400 PLN – tytułem prowizji od udzielonego kredytu;
• 297 PLN – stanowiąca równowartość uiszczonych opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki (tzw. Ubezpieczenie pomostowe), nie jest to zwrot równowartości wszystkich uiszczonych przez Pana opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Kiedy Bank dokonał wypłaty na rzecz Pana kwot, o których mowa we wniosku?”, wskazał Pan, że w wyniku potrącenia, w lipcu 2025 r. Bank przesłał do Pana pełnomocnika, Kancelarii (…), kwotę 171 964,14 PLN.

Pytanie

Czy podlega opodatkowaniu któraś z ww. kwot, a jeżeli tak, to w jaki sposób oraz w jakiej deklaracji powinien Pan wykazać ewentualny przychód z tytułu otrzymanych odsetek ustawowych?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, zgodnie z Pana wiedzą oraz dostępnymi interpretacjami prawa podatkowego, zwrot rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji i ubezpieczenia stanowi jedynie zwrot własnych środków i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wątpliwości budzi natomiast kwestia odsetek ustawowych za opóźnienie. Uważa Pan, że nie powinien Pan płacić podatku od wypłaconej Panu kwoty, ponieważ koszty, które Pan poniósł w związku ze spłatą kredytu były większe niż wypłacona kwota.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

• dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
• dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są „inne źródła”.

Stosownie natomiast do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” oznacza, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Wskazać należy, że stosownie do art. 58 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Natomiast stosownie do treści art. 58 § 2 tej ustawy:

W myśl art. 385¹ Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 410 § 2 ww. ustawy:

Z powodu abuzywności klauzul walutowych znajdujących się w umowach o kredyt hipoteczny, sądy orzekają o nieważności jednostkowych umów o kredyt hipoteczny zawartych przez banki. Stwierdzenie nieważności powoduje usunięcie z obrotu prawnego wadliwej czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy kredytu hipotecznego. Nieważność umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron umów, banku i klienta, nigdy nie powstały, a strony zobowiązane są zwrócić to, co świadczyły w związku z nieważną umową jako świadczenia nienależne. Kredytodawca winien zatem zwrócić wszystkie świadczenia pobrane od kredytobiorcy, a kredytobiorca winien zwrócić kwotę faktycznie otrzymanego kredytu. W przypadku stwierdzenia nieważności umowy przez sąd skutki prawne na gruncie cywilnym występują ex tunc (wstecz), a więc od momentu zawarcia umowy dotkniętej wadliwością (przesłanką nieważności), co oznacza, że umowa kredytu jako nieważna już od chwili jej zawarcia nie wywołuje skutków prawnych. Mamy do czynienia z sytuacją jakby w ogóle nie doszło do jej zawarcia.

Przystępując do oceny skutków podatkowych otrzymanego przez Pana zwrotu rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji od udzielonego kredytu i opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki, w pierwszej kolejności wskazać należy na art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.), z którego wynika, że:

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Mając na uwadze powyższe stwierdzam, że w analizowanej sprawie po Pana stronie nie doszło do powstania przysporzenia majątkowego w związku ze zwrotem przez bank na Pana rzecz kwot tytułem: rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji od udzielonego kredytu i opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki.

W związku z wykonaniem wyroku sądu otrzymał Pan zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazał Pan na rzecz banku w ramach spłaty rat udzielonego Panu kredytu. Kwoty otrzymane w związku z wykonaniem wyroku sądu nie spowodowały więc faktycznego przyrostu w Pana majątku.

W konsekwencji, zwrot ten nie stanowi dla Pana przychodu w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Nie jest Pan zatem zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od wypłaconych Panu przez bank kwot tytułem: rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji od udzielonego kredytu i opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki.

Pana wątpliwości budzi również kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych zasądzonych wyrokiem sądu odsetek ustawowych za opóźnienie.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym:

Nie każde odsetki otrzymane przez osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach, w odniesieniu do odsetek, możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje wyłącznie wówczas, gdy przepis omawianej ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z brzmienia tego przepisu, zwolnienie to obejmuje tylko takie odsetki, które spełniają równocześnie dwa warunki:

1)są naliczane z tytułu nieterminowej wypłaty należności,

2)świadczenia, od których są naliczane nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są wolne od podatku dochodowego lub na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano od nich poboru podatku.

Skoro zatem zwrócone Panu kwoty tytułem: rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji od udzielonego kredytu i opłat z tytułu ubezpieczenia kredytu do czasu ustanowienia hipoteki, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to wypłacone z tego tytułu odsetki nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od wypłaconych Panu przez bank odsetek ustawowych za opóźnienie.

W konsekwencji Pana stanowisko, w którym wskazał Pan, że zwrot rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji i ubezpieczenia stanowi jedynie zwrot własnych środków i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz że nie powinien Pan płacić podatku od wypłaconej Panu kwoty, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Podkreślam, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Nie prowadzę postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.

Ponadto, wydając interpretacje indywidualne nie weryfikuję kwot i obliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek określenia podstawy opodatkowania, a prawidłowość takiego obliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej