Interpretacja indywidualna z dnia 5 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.750.2025.2.ŁW
Dochody z wynajmu nieruchomości mieszkalnych mogą być opodatkowane w formie zryczałtowanego podatku, jeżeli najem nie stanowi działalności gospodarczej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 30 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału w działkach niezabudowanych i działce zabudowanej. Uzupełnił go Pan pismem z 4 listopada 2025 r. (wpływ 4 listopada 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca:
1.Na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego o przysądzeniu własności nieruchomości z dnia 28 stycznia 2015 r., jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym po 1/2 (jedną drugą) części, nieruchomości położonej w (…), stanowiącej działki: nr A o powierzchni 0,0418 ha, nr B o powierzchni 0,0326 ha, nr C o powierzchni 0,0439 ha oraz nr D o powierzchni 0,0449 ha, o łącznej powierzchni 0,1632 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą (…).
2.Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 18 stycznia 2022 r. sporządzonej przez AA notariusza jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 (jedną drugą) części nieruchomości położonej w (…), stanowiącej działki: nr E położoną przy ulicy (…) o powierzchni 0,0452 ha oraz nr F położoną przy ulicy (…) o powierzchni 0,0240 ha, o łącznej powierzchni 0,0692 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą (…).
3.Działka nr F zabudowana jest drewnianym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym przeznaczonym do generalnego remontu/rozbiórki, nr A, nr B, nr C, nr D oraz nr E są niezabudowane.
4.Nieruchomości powyższe:
·posiadają dostęp do drogi publicznej,
·nie zostały nabyte od Skarbu Państwa,
·nie stanowią gruntu pod śródlądowymi wodami stojącymi w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne,
·nie stanowią w całości lub w części przedmiotu najmu, dzierżawy ani użyczenia,
·wolne są od roszczeń ewentualnych dawnych właścicieli, w szczególności roszczeń reprywatyzacyjnych oraz nie są znane żadne toczące się postępowania reprywatyzacyjne,
·nie są aktualnie wykorzystywane na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz nie stanowią przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części,
·wolne są od wad fizycznych i prawnych.
5.Udział w powyższych nieruchomościach przysługujący Wnioskodawcy, stanowią Jego majątek osobisty bowiem w datach ich nabycia pozostawał w związku małżeńskim, w którym panował i nieprzerwanie panuje ustrój rozdzielności majątkowej na podstawie umowy o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej zawartej dnia 9 stycznia 2012 r. przed BB, notariuszem.
6.Wobec powyższych nieruchomości nie toczą się postępowania sądowe, administracyjne ani egzekucyjne mogące mieć wpływ na realizację umowy objętej niniejszym aktem notarialnym, nie istnieją prywatne roszczenia osób trzecich dotyczące tych nieruchomości m.in. nie zostały zawarte żadne umowy, zawierające zobowiązanie do sprzedaży lub obciążenia przedmiotowych nieruchomości, w całości lub w części, na rzecz osób trzecich.
7.W odniesieniu do opisanych nieruchomości nie występują żadne zaległości w płatnościach podatku od nieruchomości oraz w płatnościach innych opłat publicznych i podatków, jak również nie zachodzą przesłanki określone w rozdziale 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa powodujące powstanie hipoteki przymusowej.
8.Dodatkowo :
-z wypisu z rejestru gruntów z dnia 14 stycznia 2025 r. wynika, że działki: nr A o powierzchni 0.0418 ha; nr B o powierzchni 0.0326 ha; nr C o powierzchni 0.0439 ha oraz nr D o powierzchni 0.0449 ha – oznaczone są co do sposobu użytkowania symbolem: (…),
-z wypisu z rejestru gruntów z dnia 14.01.2025 r. wynika, że działki: nr F przy ulicy (…) o powierzchni 0.0418 ha, oznaczonej co do sposobu użytkowania symbolem: (…) oraz nr E przy ulicy (…) o powierzchni 0.0449 ha, oznaczonej co do sposobu użytkowania symbolem: (…). Na dokumencie zamieszczona jest informacja odnośnie budynków niewyodrębnionych na nieruchomości, z której wynika, że na działce nr F znajduje się budynek mieszkalny.
9.Z zaświadczenia z dnia 16 stycznia 2025 r. z up. Prezydenta Miasta wynika, że działki o nr ewid. A, B, C, D, F i E w (…) objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonym Uchwałą Rady Miasta z dnia 25 listopada 2016 r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru (…) i leżą w terenie oznaczonym symbolem (…) – teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.
10.Z zaświadczenia z dnia 16 stycznia 2025 r. z up. Prezydenta Miasta, wynika, że działki o nr ewid. A, B, C, D, F i E położone w (…) nie znajdują się na obszarze rewitalizacji wyznaczonym Uchwałą Rady Miasta z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Miasta.
11.Z zaświadczenia z dnia 14 stycznia 2025 r. z up. Prezydenta Miasta, z którego wynika, że działki o nr ewid. A, B, C, D, F i E położone w (…), nie są objęte uproszczonym planem urządzenia lasu oraz dla powyższych nieruchomości nie została wydana decyzja określająca zadania z zakresu gospodarki leśnej.
Wnioskodawca zamierza sprzedać Spółce prawo własności nieruchomości składającej się z działki nr F zabudowanej drewnianym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym przeznaczonym do generalnej rozbiórki, oraz nr A, nr B, nr C, nr D oraz nr E, które są niezabudowane. Spółka nabędzie przedmiotową nieruchomość w celu realizacji inwestycji budowlanej, polegającej na budowie budynku handlowo-usługowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Kupująca Spółka planuje na tej działce wybudować obiekt handlowo-usługowy oraz prowadzić na tym terenie działalność gospodarczą.
W dniu 17 stycznia 2025 r. Wnioskodawca zawarł z X, dalej Kupujący, umowę przedwstępną, w której określono między innymi:
1.Kupujący oświadcza, że jego celem jest nabycie opisanej wyżej nieruchomości.
2.Przyrzeczona umowa sprzedaży zostanie zawarta po ziszczeniu się następujących warunków, tj.:
-uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nabywanej nieruchomości obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi Spółki, w tym jednokondygnacyjnym obiektem handlowo-usługowym o powierzchni użytkowej 524,05 m2, w tym salą sprzedaży o powierzchni 400 m2 wraz z miejscami parkingowymi w liczbie minimum 20 miejsc postojowych,
-uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ lub zarządcę drogi zezwalającej na lokalizację zjazdu na przedmiotową nieruchomość lub pozwolenia na budowę przedmiotowego zjazdu według koncepcji Kupującego na zasadzie prawo i lewoskrętu dla pojazdów o masie powyżej 25 t, bez konieczności przebudowy układu drogowego, wraz z niezbędnymi dokumentami umożliwiającymi obsługę komunikacji, a także uzyskania zapewnienia zarządcy drogi o niewprowadzeniu ograniczeń tonażowych utrudniających obsługę komunikacyjną nieruchomości,
-uzyskania pozwolenia na wycięcie drzew obejmującego zgodę na dokonanie przez Kupującego odpowiednich nasadzeń zamiennych,
-uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej oraz wykonalnej decyzji na wycinkę drzew kolidujących z zakresem przebudowy pasa drogowego, określonym przez zarządcę drogi obejmującej zgodę na dokonanie przez Kupującego odpowiednich nasadzeń zamiennych,
-niestwierdzenia ponadnormatywnego zanieczyszczenia nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji,
-potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych,
-uzyskania przez Kupującego warunków technicznych przyłączy – kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego zgodnie z koncepcją Kupującego, pozwalających na realizację planowanej inwestycji w okresie 6 (sześć) miesięcy od dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży,
-uzyskania warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej z planowanym obiektem handlowo-usługowym,
-uzyskania i okazania przez Sprzedającego najpóźniej do dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży, indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez właściwego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) o konieczności naliczenia bądź zwolnieniu z naliczenia podatku VAT,
-nieskorzystania przez gminę miasto z prawa pierwokupu działek: nr G, H, I i J,
-uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę budowli i budynków posadowionych na przedmiotowej nieruchomości,
-skutecznego łącznego nabycia działek nr A, B, C, D, E, F, G, H, I i J położonych w (…).
Na zakończenie należy podkreślić, że:
1.W stosunku do działek Wnioskodawca nie ponosił jakichkolwiek nakładów w celu ich uatrakcyjnienia.
2.W stosunku do ww. nieruchomości Wnioskodawca nie współpracuje z żadnym biurem pośrednictwa nieruchomościami.
3.Powyższa nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
4.Działki, które mają być przedmiotem sprzedaży, nie są zabudowane za wyjątkiem działki nr F.
5.Działki są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
6.Kupująca Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.
7.Działki zostały nabyte w celach prywatnych.
8.Nabycie ww. działek nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz nie było udokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku od towarów i usług.
9.Z tytułu ww. nabycia nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego.
10.Działki były wykorzystywane od momentu ich nabycia do chwili planowanej sprzedaży jako zabezpieczenie majątkowe.
11.Działki nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę na cele działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 775).
12.Na działce nr A oraz B zlokalizowane były nie związane na stałe z gruntem konstrukcje z powierzchniami reklamowymi, które Wnioskodawca wynajmował osobom trzecim.
13.Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie:
-68.11.Z Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,
-68.11.Z Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,
-47.81.Z Sprzedaż detaliczna pojazdów silnikowych, z wyłączeniem motocykli,
-68.31.Z Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami,
-77.11.Z Wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i lekkich pojazdów silnikowych, w tym motocykli.
14.Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT (status zwolniony).
Doprecyzowanie opisu sprawy
W piśmie z 4 listopada 2025 r., w odpowiedzi na pytania Organu, wskazał Pan następujące informacje:
1.W jakim celu nabył Pan udział w działkach nr E i F?
Ad 1. Udziały w działkach nr E oraz F nabyłem w celach prywatnych jako lokatę kapitału.
2.W jaki sposób działki nr A, B, C, D, E i F były przez Pana wykorzystywane przez cały okres ich posiadania (proszę szczegółowo opisać w jaki sposób i przez jaki okres faktycznie wykorzystywał Pan ww. działki przez cały okres ich posiadania)?Informacji proszę udzielić odrębnie dla każdej z ww. działek.
Ad 2. Działki nr A; B; C; D oraz E i F od momentu gdy nabyłem w nich udziały pozostawały i do dnia dzisiejszego pozostają jedynie w moim posiadaniu. Nie wykorzystywałem żadnej z nich w szczególny sposób. W związku z powyższym można powiedzieć że działek nie posiadałem w związku z czym można powiedzieć, że działek tych nie wykorzystywałem (chyba że posiadanie należy traktować na równi z wykorzystywaniem – w takim przypadku wykorzystywałem wszystkie działki jako zabezpieczenie majątkowe lokatę kapitału). Opisany wyżej stan odnosi się do każdej działki.
3.Czy w odniesieniu do działek nr A i B przedmiotem najmu były same konstrukcje z powierzchniami reklamowymi, czy całe działki?
Ad 3. W odniesieniu do działek A i B przedmiotem najmu były same konstrukcje z powierzchniami reklamowymi.
4.Czy udostępniał/będzie Pan udostępniał działki nr A, B, C, D, E i F, których dotyczy wniosek, osobom trzecim? Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)na podstawie jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) działki były udostępniane osobom trzecim?
b)czy udostępnienie działek było czynnością odpłatną czy nieodpłatną?
Informacji proszę udzielić odrębnie dla każdej z ww. działek.
Ad 4. Nie udostępniałem i nie będę udostępniał działek nr A; B; C; D oraz E i F osobom trzecim. Współposiadaczem działek jest mój brat i tylko on współposiadał działki. Na działkach nr A i B postawił konstrukcje z powierzchniami reklamowymi. W tym miejscu prostuję opis stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji. W pkt 12 wskazałem 12. na działce nr A oraz B zlokalizowane były nie związane na stałe z gruntem konstrukcje z powierzchniami reklamowymi, które wnioskodawca wynajmował osobom trzecim tymczasem powierzchnie reklamowe wynajmował CC. Błąd był wynikiem przeoczenia (część wniosku była kopiowana z wniosku CC).
5.Czy w odniesieniu do działek nr A, B, C, D, E i F do dnia sprzedaży zamierza Pan prowadzić jakieś działania, aby zwiększyć wartość tych działek lub uatrakcyjnić je dla potrzeb sprzedaży (np. ogrodzenie terenu, wydzielenie drogi wewnętrznej, uzbrojenie, inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek)?Jeśli tak, to proszę podać, jakie to będą działania? Informacji proszę udzielić odrębnie dla każdej z ww. działek.
Ad 5. Nie zamierzam podejmować jakichkolwiek działań zmierzających do zwiększenia wartości lub uatrakcyjnienia w celu sprzedaży żadnej z działek tj. działki nr A, B, C, D, E oraz F.
6.Czy udzielił/planuje Pan udzielić innej osobie/innemu podmiotowi pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pana imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży udziału w działkach? Jeżeli tak, to proszę wskazać zakres tego pełnomocnictwa, w tym jakie konkretnie czynności podejmuje/będzie podejmował podmiot działający jako Pana pełnomocnik w związku z planowaną transakcją sprzedaży udziału w działkach.
Ad 6. Udzieliłem Kupującemu pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych w akcie notarialnym, tj.:
1)uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nabywanej nieruchomości, obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi spółki, w tym jednokondygnacyjnym obiektem handlowo-usługowym o powierzchni użytkowej 524,05 m2 w tym salą sprzedaży o powierzchni 400 m2 wraz z miejscami parkingowymi w liczbie minimum 20 miejsc postojowych,
2)uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ lub zarządcę drogi zezwalającej na lokalizację zjazdu na przedmiotową nieruchomość lub pozwolenia na budowę przedmiotowego zjazdu według koncepcji Kupującego na zasadzie prawo i lewoskrętu dla pojazdów o masie powyżej 25 t, bez konieczności przebudowy układu drogowego, wraz z niezbędnymi dokumentami umożliwiającymi obsługę komunikacji, a także uzyskania zapewnienia zarządcy drogi o niewprowadzeniu ograniczeń tonażowych utrudniających obsługę komunikacyjną nieruchomości,
3)uzyskania pozwolenia na wycięcie drzew obejmującego zgodę na dokonanie przez Kupującego odpowiednich nasadzeń zamiennych,
4)uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej oraz wykonalnej decyzji na wycinkę drzew kolidujących z zakresem przebudowy pasa drogowego, określonym przez zarządcę drogi obejmującej zgodę na dokonanie przez Kupującego odpowiednich nasadzeń zamiennych,
5)potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych,
6)uzyskania przez Kupującego warunków technicznych przyłączy – kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego zgodnie z koncepcją Kupującego, pozwalających na realizację planowanej inwestycji w okresie 6 (sześć) miesięcy od dnia zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży,
7)uzyskania warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej z planowanym obiektem handlowo-usługowym,
8)do składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień, dokonania wszelkich czynności związanych z uzyskaniem na terenie nieruchomości określonej w § 1 i 2 niniejszego aktu warunków technicznych dotyczących przyłączenia do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, kanalizacji deszczowej oraz sieci elektroenergetycznej, w szczególności do złożenia wniosków o wydanie przedmiotowych warunków oraz ich odbioru, uzyskaniem decyzji na lokalizację zjazdu publicznego, w szczególności do złożenia wniosków w celu jej uzyskania oraz odbioru. Oświadczyłem, że przez cały okres obowiązywania umowy przedwstępnej pełnomocnictwo jest nieodwołalne i nie wygasa wskutek śmierci mocodawcy.
7.Czy w odniesieniu do działki nr F nabył Pan grunt zabudowany drewnianym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, czy też wybudował go Pan sam? Jeśli sam, to proszę wskazać:
a)kiedy budynek został wybudowany i oddany do użytkowania (proszę wskazać datę)?
b)czy od wydatków na budowę ww. budynku przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego?
Ad 7. Grunt nabyłem z wybudowanym budynkiem.
8.W związku z informacją wynikającą z opisu sprawy, że przyrzeczona umowa sprzedaży zostanie zawarta po ziszczeniu się m.in. warunku: „uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę budowli i budynków posadowionych na przedmiotowej nieruchomości”, proszę jednoznacznie wskazać:
a)czy decyzja o rozbiórce będzie dotyczyła tylko jednego budynku wskazanego w opisie sprawy (drewnianego budynku mieszkalnego jednorodzinnego), czy też innych budynków/budowli (proszę wskazać jakich)?
b)kiedy zostanie wydana decyzja o rozbiórce budynku/budynków/budowli, tj. czy decyzja będzie wydana przed sprzedażą działki zabudowanej nr F czy po sprzedaży?
c)kiedy rozpoczną się prace rozbiórkowe budynku/budynków/budowli, tj. przed czy po sprzedaży ww. działki zabudowanej?
d)czy na dzień dostawy ww. działki zabudowanej prace rozbiórkowe zostaną zakończone?
Ad 8.
a)decyzja o rozbiórce będzie dotyczyła tylko jednego budynku wskazanego w opisie sprawy (drewnianego budynku mieszkalnego jednorodzinnego),
b)decyzja o rozbiórce jest warunkiem sprzedaży więc zostanie wydana przed sprzedażą działki F,
c)prace rozbiórkowe budynku rozpoczną się po sprzedaży działki,
d)prace rozbiórkowe nie zakończą się przed dostawą działki F.
9.Jakie konkretnie budynki i/lub budowle będą znajdowały się na działce nr Fw momencie sprzedaży? Czy będą to budynki lub budowle w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418 ze zm.)?Jeśli przedmiotem sprzedaży będzie działka nr F zabudowana, to proszę o odpowiedź na pytania 10-14.
Ad 9. W momencie sprzedaży na działce będzie się znajdował wyłącznie budynek mieszkalny opisany we wniosku. Nie będzie żadnych innych budynków ani budowli.
10.W jaki sposób i do jakich celów wykorzystywał Pan budynek znajdujący się na działce nr F od momentu wejścia w jego posiadanie do momentu sprzedaży?
Ad 10. Nie wykorzystywałem w żaden sposób budynku mieszkalnego znajdującego się na działce nr F budynek ten po prostu stoi (aby go wynajmować musiałbym dokonać jego generalnego remontu ponieważ nie nadaje się on od chwili zakupu do dnia dzisiejszego do zamieszkania). Tak jak wskazałem wyżej budynek wyłącznie posiadałem w związku z czym można powiedzieć, że budynku nie wykorzystywałem (chyba że posiadanie należy traktować na równi z wykorzystywaniem – w takim przypadku budynek wykorzystywałem jako zabezpieczenie majątkowe lokatę kapitału).
11.Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynku lub jego części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą? Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)dokładną datę pierwszego zasiedlenia;
b)jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części ww. budynku, to proszę wskazać w jakiej części?
c)w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynku lub jego części?
d)czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku lub jego części a jego dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
Ad 11. Nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług.
Ad a. nie znam dokładnej daty pierwszego zasiedlenia ale mając na uwadze zapisu w księdze wieczystej w dniu 4 września 2002 r. budynek nabyli i zamieszkali w nim poprzedni właściciele,
Ad b. nastąpiło pierwsze zasiedlenie całości budynku,
Ad c. w kontekście opisanym w pkt. b pierwsze zasiedlenie nastąpiło w wyniku rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne,
Ad d. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres 2 lat.
12.Czy udostępniał Pan budynek znajdujący się na działce nr F osobom trzecim? Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)na podstawie jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) budynek był udostępniany osobom trzecim?
b)czy udostępnienie budynku było czynnością odpłatną czy nieodpłatną?
Ad 12. Budynku znajdującego się na działce F nigdy nie udostępniałem osobom trzecim.
13.Czy budynek znajdujący się na działce nr F był/jest/będzie wykorzystywany przez Pana (przez cały okres jego posiadania, tj. od momentu wejścia w jego posiadanie do momentu planowanej dostawy) na cele prywatne (osobiste)? Jeśli tak, to jakie konkretnie Pana cele prywatne zaspokajał i w jakim okresie?
Ad 13. Tak jak wskazałem wyżej budynek wyłącznie posiadałem w związku z czym można powiedzieć, że budynku nie wykorzystywałem (chyba że posiadanie należy traktować na równi z wykorzystywaniem – w takim przypadku budynek wykorzystywałem jako zabezpieczenie majątkowe lokatę kapitału).
14.Czy ponosił Pan nakłady na ulepszenie ww. budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej tego obiektu?Jeżeli tak, to proszę wskazać:
a)kiedy takie wydatki były ponoszone?
b)czy ulepszenie budynku prowadziło do jego przebudowy, tj. dokonania istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia?
c)czy od wydatków na ulepszenie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego?
d)czy po dokonaniu tych ulepszeń budynek był oddany do użytkowania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej oraz czy w momencie jego dostawy minie okres dłuższy niż dwa lata licząc od momentu oddania tego obiektu do użytkowania po dokonaniu ulepszeń?
e)czy ulepszony ww. budynek był wykorzystywany przez Pana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?
Ad 14. Nie ponosiłem żadnych wydatków na ulepszenie budynku.
Pytania
1.Czy sprzedaż udziału w niezabudowanej nieruchomości opisanej we wniosku (tj. działek A, B, C, D i E) oraz zabudowanej działki nr F jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług bez uwzględnienia zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT?
2.Czy w sytuacji przyjęcia, że w realiach opisanego przyszłego stanu faktycznego sprzedaż zabudowanej działki nr F jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług bez uwzględnienia zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zastosowanie znajdzie zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a lub art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy?
Pana stanowisko w sprawie
Stanowisko w przedmiocie pytania 1.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. poz. 775 z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą”: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Według art. 2 pkt 22 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Należy zaznaczyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy: Działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”: „Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem, w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży niezabudowanych działek nr …… istotne jest, czy w celu dokonania ich sprzedaży Wnioskodawca podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkowałoby to koniecznością uznania Wnioskodawcy za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych J. S. przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz E. K. i H. J.-K. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje poza działalnością gospodarczą nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Trybunał nie uznał za podatnika VAT w rozumieniu prawa UE osoby fizycznej dokonującej sprzedaży gruntu, która prowadziła działalność rolniczą na tym gruncie nabytym ze zwolnieniem od podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, jeżeli nie wykonywała ona dodatkowych czynności (oprócz podziału) w związku z tą sprzedażą.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.
Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Ze wskazanych powyżej orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
Z treści złożonego wniosku wynika, że działki nr A, B, C, D i E są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i oznaczone jako tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zabudowy usługowej oraz nie są zabudowane. Zamierza Pan sprzedać kupującej Spółce, będącej czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, udział w prawie własności ww. działek. Obecnie dzierżawi Pan je Spółce w wyniku zawartej umowy przedwstępnej. Spółka nabędzie przedmiotową nieruchomość w celu realizacji inwestycji budowlanej, polegającej na budowie budynku handlowo-usługowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Powyższa nieruchomość nigdy nie była przez Pana wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Była ona wykorzystywana na cele prywatne, w szczególności jako zabezpieczenie majątkowe oraz umieszczone zostały na niej konstrukcje z powierzchniami na reklamy (wynajem prywatny). W stosunku do działek nie ponosił Pan jakichkolwiek nakładów w celu jej uatrakcyjnienia.
Wszelkie działania faktyczne i prawne w zakresie niezbędnym dla uzyskania wszelkich decyzji i pozwoleń na budowę obiektu usługowo-handlowego z parkingiem zgodnie z planami inwestycyjnymi kupującej Spółki będą dokonywane przez Spółkę, a uzyskanie tych decyzji i pozwoleń jest warunkiem zrealizowania właściwej umowy sprzedaży. Te czynności nastąpią w sensie chronologicznym, jeszcze przed zawarciem definitywnej umowy sprzedaży. To Kupujący podejmie czynności mające na celu dostosowanie gruntu do jego potrzeb (pozwolenia, przyłącza itp.) i nie są to starania Wnioskodawcy (sprzedawcy), który przykładowo stara się grunt uzbroić czy uzyskać określone pozwolenia, aby przedmiot sprzedaży uczynić bardziej atrakcyjnym dla potencjalnych nabywców.
W przedmiotowej sprawie należy zatem zauważyć, że nabywca (kupująca Spółka) już się zgłosił, właściciel nieruchomości (Wnioskodawca) nie musi już podejmować działań, aby zachęcić kogokolwiek do jej nabycia.
Podkreślić zatem należy, że z wniosku nie wynika, aby podjęte przez kupującą Spółkę działania prowadziły do podwyższenia ceny sprzedaży działki w ostatecznej umowie sprzedaży. Cena ta została określona w zawartej umowie przedwstępnej z 17 stycznia 2025 r. Jednocześnie warto zauważyć, że nabywca wykonuje te czynności we własnym interesie, dla zrealizowania własnych potrzeb, w celu przystosowania działek do swoich określonych potrzeb.
Mając powyższe na uwadze, w świetle całokształtu okoliczności sprawy, samo udzielenie pełnomocnictwa Kupującemu do wykonania określonych czynności w celu dostosowania gruntu do potrzeb nabywcy i dzierżawa gruntu na rzecz Kupującego (nabywcy) przed sprzedażą, po zawarciu umowy przedwstępnej nie powoduje, że Wnioskodawca zostanie z tego powodu uznany za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
W związku z powyższymi okolicznościami stwierdzić należy, że w odniesieniu do sprzedaży ww. nieruchomości nie wystąpił ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż przedmiotowej działki wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie podjął takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Całokształt powyższych okoliczności wskazuje, że aktywność Wnioskodawcy w pełni mieści się w granicach zarządu majątkiem prywatnym, a stanowisko to pozostaje w zgodzie z przywołanym wyrokiem TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.
Dokonując sprzedaży działek A, B, C, D i E będzie Pan zatem korzystać z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Pana cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. nieruchomości, a jej dostawę – cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Odnośnie sprzedaży udziału w działce nr F zabudowanej budynkiem mieszkalnym to sprzedaż ta winna być również traktowana jako korzystanie z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, które nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawcę cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. nieruchomości, a jej dostawę – cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Uzasadnienie w tym względzie jest identyczne jak w przedmiocie działek niezabudowanych.
Ponadto, w piśmie z 4 listopada 2025 r. doprecyzował Pan własne stanowisko o następujące stwierdzenie:
Precyzując własne stanowisko w sprawie odnośnie pytania nr 1 w mojej ocenie sprzedaż udziału w niezabudowanej nieruchomości opisanej we wniosku (tj. działek A, B, C, D i E) oraz zabudowanej działki nr F nie jest opodatkowana podatkiem od towarów albowiem będzie to rozporządzanie majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Stanowisko w przedmiocie pytania nr 2.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy: Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy: Przez pierwsze zasiedlenia rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu, lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku lub jego części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.
W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu. I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy: Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, 10 lub 10a ustawy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy: Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W tym miejscu wskazać należy, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego: W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”, czy „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 725 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – Prawo budowlane.
I tak, w myśl art. 3 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane: Pod pojęciem obiektu budowlanego należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy – Prawo budowlane: Przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Jak stanowi art. 3 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane: Pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Zgodnie z art. 3 pkt 3a ww. ustawy – Prawo budowlane: Obiekt liniowy należy rozumieć jako obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane oraz kable zainstalowane w kanale technologicznym nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.
Z kolei w myśl art. 3 pkt 9 ustawy – Prawo budowlane: Przez urządzenia budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki. Wskazać należy, że urządzenia budowlane stanowią urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, nie są to samodzielne budowle zdefiniowane w art. 3 pkt 3 ww. ustawy – Prawo budowlane, które uznaje się za towar na gruncie podatku od towarów i usług. Jednakże urządzenia te należy traktować, jako elementy przynależne do budynku/budowli i opodatkować łącznie z budynkiem/budowlą, z którym są powiązane, a tym samym należy przypisać stawkę właściwą dla sprzedawanego obiektu budowlanego znajdującego się na tej samej działce, co urządzenie techniczne. Brak podstaw do stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów w zakresie stawki podatku VAT dla ww. urządzeń w oderwaniu od budynków/budowli, do których przynależą, gdyż w świetle obowiązujących przepisów nie mają one samodzielnego bytu.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca zamierza zbyć działkę nr F, na której w momencie sprzedaży będzie znajdować się budynek mieszkalny przeznaczony do rozbiórki przy czym sprzedaż ta nie jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres dłuższy niż 2 lata. W związku z powyższym dostawa będzie korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Biorąc pod uwagę powołane powyżej przepisy prawa oraz orzecznictwo sądowe, w analizowanej sprawie dostawa działki F nie będzie korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz ust. 1 pkt 2 ustawy. Jak wynika bowiem z opisu sprawy, nabycie przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z nabyciem ww. działek nie wystąpił podatek VAT naliczony, który mógłby podlegać odliczeniu przez Wnioskodawcę. Zatem, nie można twierdzić, że nie przysługiwało lub przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowej działki. Tym samym, jeden z warunków art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie został spełniony. W związku z tym, dostawa działki nr 1 nie będzie również korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Na podstawie ww. przepisów Wnioskodawca uważa, iż w sytuacji uznania, że sprzedaż przez niego zabudowanej działki nr F dokonywana jest w ramach działalności gospodarczej, to może On skorzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, nie może natomiast skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z powołanymi przepisami, zarówno grunty, jak i budynki/budowle, spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
1)określone udziały w nieruchomości,
2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.
Na mocy art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom.
Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.
Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
W świetle art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Przepis art. 198 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
W konsekwencji, należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości (gruntów), jak również udziału we współwłasności nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:
1)dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;
2)dostawa terenu budowlanego.
W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem, w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży przedmiotowych działek, istotne jest, czy w celu dokonania ich sprzedaży podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkowałoby to koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku prywatnego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje poza działalnością gospodarczą nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Trybunał nie uznał za podatnika VAT w rozumieniu prawa UE osoby fizycznej dokonującej sprzedaży gruntu, która prowadziła działalność rolniczą na tym gruncie nabytym ze zwolnieniem od podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, jeżeli nie wykonywała ona dodatkowych czynności (oprócz podziału) w związku z tą sprzedażą.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Ze wskazanych powyżej orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku prywatnego.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
Z opisu sprawy wynika, że na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego z 28 stycznia 2015 r. jest Pan współwłaścicielem w udziale wynoszącym po 1/2 części, nieruchomości położonej w (…) stanowiącej działki: nr A o powierzchni 0,0418 ha, nr B o powierzchni 0,0326 ha, nr C o powierzchni 0,0439 ha oraz nr D o powierzchni 0,0449 ha, o łącznej powierzchni 0,1632 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą (…). Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 18 stycznia 2022 r., jest Pan współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 części nieruchomości położonej w (…) stanowiącej działki: nr E o powierzchni 0,0452 ha oraz nr F o powierzchni 0,0240 ha, o łącznej powierzchni 0,0692 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą (…). Działka nr F zabudowana jest drewnianym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym przeznaczonym do generalnego remontu/rozbiórki, nr A, nr B, nr C, nr D oraz nr E są niezabudowane. Udział w powyższych nieruchomościach przysługujący Panu stanowi Pana majątek osobisty bowiem w datach ich nabycia pozostawał Pan w związku małżeńskim, w którym panował i nieprzerwanie panuje ustrój rozdzielności majątkowej.
Zamierza Pan sprzedać Spółce prawo własności nieruchomości składającej się z działki nr F zabudowanej drewnianym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym przeznaczonym do rozbiórki, oraz nr A, nr B, nr C, nr D oraz nr E, które są niezabudowane. Spółka nabędzie przedmiotową nieruchomość w celu realizacji inwestycji budowlanej, polegającej na budowie budynku handlowo-usługowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Kupująca Spółka planuje na tej działce wybudować obiekt handlowo-usługowy oraz prowadzić na tym terenie działalność gospodarczą.
W dniu 17 stycznia 2025 r. zawarł Pan z Kupującym umowę przedwstępną, w której określono między innymi, że przyrzeczona umowa sprzedaży zostanie zawarta po ziszczeniu się m.in. warunku uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nabywanej nieruchomości obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi Spółki, w tym jednokondygnacyjnym obiektem handlowo-usługowym. Udzielił Pan Kupującemu, pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych w akcie notarialnym.
W stosunku do działek nie ponosił Pan i nie zamierza ponosić jakichkolwiek nakładów w celu ich uatrakcyjnienia. W stosunku do ww. nieruchomości nie współpracuje Pan z żadnym biurem pośrednictwa nieruchomościami. Powyższa nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana przez Pana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Działki, które mają być przedmiotem sprzedaży, nie są zabudowane za wyjątkiem działki nr F. Działki są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Kupująca Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Działki zostały nabyte w celach prywatnych. Nabycie ww. działek nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz nie było udokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku od towarów i usług. Z tytułu ww. nabycia nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego. Działki były wykorzystywane od momentu ich nabycia do chwili planowanej sprzedaży jako zabezpieczenie majątkowe. Działki nie były wykorzystywane przez Pana na cele działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług.
Nie udostępniał Pan i nie będzie udostępniał działek osobom trzecim.
Działkę nr F nabył Pan z wybudowanym budynkiem. Decyzja o rozbiórce będzie dotyczyła tylko drewnianego budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Prace rozbiórkowe nie zakończą się przed dostawą działki nr F. W momencie sprzedaży na działce będzie się znajdował wyłącznie budynek mieszkalny opisany we wniosku. Nie będzie żadnych innych budynków ani budowli.
Nie wykorzystywał Pan w żaden sposób budynku mieszkalnego znajdującego się na działce nr F. Nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres 2 lat. Budynku znajdującego się na działce nr F nigdy nie udostępniał Pan osobom trzecim i go nie wykorzystywał. Nie ponosił Pan żadnych wydatków na ulepszenie budynku.
W pierwszej kolejności Pana wątpliwości dotyczą wskazania, czy sprzedaż udziału w niezabudowanej nieruchomości opisanej we wniosku (tj. działek A, B, C, D i E) oraz zabudowanej działki nr F jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług bez uwzględnienia zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Dokonując rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem Pana zapytania, należy wskazać, że udzielił Pan kupującej Spółce pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych w akcie notarialnym, z których wynikać będzie możliwość zabudowania nabywanej nieruchomości jednokondygnacyjnym obiektem handlowo-usługowym o powierzchni użytkowej 524,05 m2.
Uzyskanie tych decyzji i pozwoleń było warunkiem zrealizowania właściwej umowy sprzedaży. Te czynności nastąpiły w sensie chronologicznym, jeszcze przed zawarciem definitywnej umowy sprzedaży. Jednakże, udzielenie pełnomocnictwa przyszłemu Kupującemu, umożliwiające podjęcie czynności mających na celu dostosowanie gruntu do potrzeb Kupującego (pozwolenia, przyłącza itp.) nie jest staraniem sprzedawcy, który przykładowo stara się grunt uzbroić czy uzyskać określone pozwolenia, aby przedmiot sprzedaży uczynić bardziej atrakcyjnym dla potencjalnych nabywców.
W przedmiotowej sprawie należy zatem zauważyć, że nabywca (kupująca Spółka) już się zgłosił, właściciel nieruchomości na zasadach współwłasności (Pan) nie musi już podejmować działań, aby zachęcić kogokolwiek do jej nabycia. Skutki prawne czynności wykonanych przez pełnomocnika (nabywcę) w sensie prawnym rzeczywiście dotyczą właściciela gruntu (uzyskanie decyzji, pozwoleń itd.). Jednak starania pełnomocnika nie są staraniami właściciela podejmowanymi w tym celu, aby pozyskać kupującego, aby oferowany grunt uczynić atrakcyjniejszym dla potencjalnego nabywcy, aby podnieść jego cenę.
Podkreślić należy, że podjęte przez Kupującą działania nie prowadzą do podwyższenia atrakcyjności działek, lecz nabywca wykonuje te czynności we własnym interesie, w celu przystosowania działek do swoich określonych potrzeb.
Mając powyższe na uwadze, w świetle całokształtu okoliczności sprawy, samo udzielenie pełnomocnictwa Kupującej do wykonania określonych czynności w celu dostosowania nieruchomości do potrzeb nabywcy przed sprzedażą, po zawarciu umowy przedwstępnej nie powoduje, że zostanie Pan z tego powodu uznany za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
W związku z powyższymi okolicznościami stwierdzić należy, że w odniesieniu do sprzedaży przez Pana udziału w działkach nr A, B, C, D, E i F nie wystąpił ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż ta wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjął Pan takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Całokształt powyższych okoliczności wskazuje, że Pana aktywność w pełni mieści się w granicach zarządu majątkiem prywatnym, a stanowisko to pozostaje w zgodzie z przywołanym wyrokiem TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.
Dokonując sprzedaży udziału w ww. działkach będzie Pan korzystać z przysługującego Panu prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Pana cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. nieruchomości, a ich dostawę – cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
W związku z tym, dokonując sprzedaży udziału w niezabudowanych działkach nr A, B, C, D, E oraz udziału w zabudowanej działce nr F będzie Pan korzystać z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
Uwzględniając powyższą analizę przepisów oraz przedstawione okoliczności sprawy wskazać należy, że w odniesieniu do planowanej sprzedaży udziału w działkach nr A, B, C, D, E i F brak jest na ten moment przesłanek pozwalających uznać, że dokonując ww. dostawy wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.
Ad 1.
Podsumowując, sprzedaż udziału w niezabudowanej nieruchomości opisanej we wniosku (tj. działkach nr: A, B, C, D i E) oraz udziału w zabudowanej działce nr F nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym przepisy ustawy nie będą miały zastosowania do ww. transakcji.
Z uwagi na to, że transakcja sprzedaży udziału w ww. działkach nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, analiza zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy jest bezzasadna.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.
Z uwagi na fakt, że oczekiwał Pan odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 2 w przypadku rozstrzygnięcia, w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, że sprzedaż zabudowanej działki nr F będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług bez uwzględnienia zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, nie udziela się odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 2.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W kwestii skutków prawnych jakie wywołuje interpretacja indywidualna wydana dla Pana, należy stwierdzić, że w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Pana, zaznaczam, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla współwłaściciela działek.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
