Interpretacja indywidualna z dnia 8 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.993.2025.2.AK
Usługi kształcenia zawodowego świadczone przez podmiot działający jedynie jako podwykonawca, nie korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT, jeżeli usługi podstawowe, do których są związane, nie korzystają ze zwolnienia podatkowego.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 8 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczyzastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) ustawy dla świadczonych przez Pana szkoleń BHP realizowanych dla pracowników branży wiatrowej.
Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie pismem z 5 listopada 2025 r. (data wpływu 8 listopada 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca zajmuje się działalnością gospodarczą, która polega m.in. na prowadzeniu szkoleń dla pracowników branży wiatrowej. Szkolenia są realizowane na zlecenie ośrodków szkoleniowych, które organizują kursy dla pracowników branży energetyki wiatrowej. Choć usługobiorcą bezpośrednim (odbiorcą faktury) jest ośrodek szkoleniowy, faktycznym beneficjentem szkolenia są pracownicy wykonujący pracę zawodową w branży wiatrowej. Wnioskodawca posiada kwalifikacje zawodowe ratownika medycznego, z wieloletnim doświadczeniem w udzielaniu pierwszej pomocy oraz prowadzeniu szkoleń w tym zakresie. Szkolenia są realizowane zgodnie ze standardami Global Wind Organisation (GWO), który określa międzynarodowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa w pracy przy turbinach wiatrowych.
Zgodnie z przepisami krajowymi szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy obejmują szkolenia wstępne i okresowe, dla których akty wykonawcze określają formy, zakres oraz minimalne czasy trwania. Minimalne czasy trwania oznaczają, że są to wartości graniczne, które – w zależności od ryzyka zawodowego – mogą i powinny być rozszerzane o dodatkowe treści niezbędne do zapewnienia bezpiecznego wykonywania pracy.
Zgodnie z art. 207 § 2 Kodeksu pracy Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W branży energetyki wiatrowej poziom ryzyka jest podwyższony (m.in. praca na wysokości, prace serwisowe w ograniczonej przestrzeni turbin, narażenie na czynniki atmosferyczne, ryzyko urazów mechanicznych i elektrycznych, a w przypadku farm morskich – specyficzne zagrożenia środowiskowe).
W konsekwencji program szkoleń BHP realizowanych dla pracowników montujących, obsługujących i serwisujących turbiny wiatrowe musi wykraczać poza minimum ustawowe i obejmować – jako integralne składowe szkoleń BHP – następujące zagadnienia: 1. Pierwsza pomoc (First Aid), 2. Ręczna obsługa (Manual Handling), 3. Świadomość pożarowa (Fire Awareness), 4. Praca na wysokości (Working at Heights), 5. Praca na wysokości i ręczne przemieszczanie – moduł łączony, 6. Przetrwanie na morzu (Sea Survival) – w przypadku prac na farmach morskich.
Zakres merytoryczny powyższych zagadnień jest spójny z obowiązkami pracodawcy w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz z obowiązkiem przeszkolenia pracowników adekwatnie do występujących zagrożeń. Jednocześnie treści te są uszczegółowione w wytycznych Global Wind Organisation (GWO), które – jako uznany międzynarodowy standard branżowy – precyzują wymagania kompetencyjne niezbędne do wykonywania pracy na turbinach wiatrowych.
W uzupełnieniu wniosku, na pytania Organu, wskazał Pan:
1)Czy jest Pan jednostką objętą systemem oświaty? Jeżeli tak, to czy posiada Pan zaświadczenie o wpisie do ewidencji, o której mowa w art. 168 ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 1043 ze zm.)?
Nie, Wnioskodawca nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy Prawo oświatowe i nie posiada zaświadczenia o wpisie do ewidencji, o której mowa w art. 168 tej ustawy.
2)Czy jest Pan podmiotem świadczącym usługi, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775, ze zm.)?
Nie, Wnioskodawca nie jest podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług (tj. jednostką objętą systemem oświaty, uczelnią, jednostką naukową PAN lub instytutem badawczym).
3)Czy jest Pan podmiotem świadczącym usługi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług lub § 3 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2020 r., poz. 1893)?
Wnioskodawca jest podmiotem świadczącym usługi kształcenia zawodowego i w odniesieniu do tych usług ubiega się o potwierdzenie prawa do zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca nie ubiega się o zwolnienie na podstawie § 3 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia.
Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku, wskazane moduły tematyczne (Pierwsza Pomoc, Ręczna obsługa, Świadomość pożarowa, Praca na wysokości, Przetrwanie na morzu) stanowią integralną część i merytoryczne rozwinięcie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, dostosowane do specyfiki i podwyższonego ryzyka zawodowego w branży energetyki wiatrowej. W związku z tym, odpowiedzi na poniższe pytania odnoszą się do usługi szkoleniowej jako całości, która w swojej istocie stanowi wymagane przepisami szkolenie BHP.
4)Czy świadczone przez Pana usługi szkoleniowe, są usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług?
Tak, świadczone usługi szkoleniowe są usługami kształcenia zawodowego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług.
Definicja zawarta w art. 44 Rozporządzenia Rady UE Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011r. określa, że usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
Świadczone przez Wnioskodawcę szkolenia (obejmujące moduły GWO jako integralną część szkolenia BHP) w pełni spełniają te kryteria, ponieważ:
1. Są nierozerwalnie i bezpośrednio związane z zawodem technika/serwisanta turbin wiatrowych. Ukończenie tych szkoleń jest warunkiem koniecznym dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy w tej branży.
2. Ich celem jest nabycie i uaktualnienie wiedzy oraz praktycznych umiejętności (m.in. z zakresu pierwszej pomocy, pracy na wysokości, bezpieczeństwa pożarowego) niezbędnych do bezpiecznego i zgodnego z przepisami wykonywania obowiązków zawodowych.
5)Czy nabyte w trakcie prowadzonych przez Pana usług szkoleniowych umiejętności pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników szkoleń i mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych?
Tak, umiejętności nabyte w trakcie szkoleń pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z zawodem pracownika branży energetyki wiatrowej i mają na celu uzyskanie oraz uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
Związek ten wynika wprost z obowiązków nałożonych na pracodawcę przez przepisy prawa. Zgodnie z § 5 Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest zobowiązany ustalać szczegółowe programy szkolenia, uwzględniając rodzaje i warunki prac wykonywanych przez uczestników. W branży wiatrowej, charakteryzującej się podwyższonym ryzykiem, standardowy program szkolenia BHP jest niewystarczający. Nabycie specjalistycznych umiejętności z zakresu m.in. pracy na wysokości, ewakuacji, czy zaawansowanej pierwszej pomocy (objętych standardem GWO) nie jest dobrowolnym podnoszeniem kwalifikacji, lecz realizacją obowiązku dostosowania szkolenia do realnych zagrożeń na stanowisku pracy, co jest niezbędne do bezpiecznego wykonywania zawodu. W ten sposób szkolenie realizuje cel określony w art. 207 § 2 Kodeksu pracy, czyli ochronę życia i zdrowia pracowników.
6)Czy usługi szkoleniowe [...] są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach? Jeśli tak, to prosimy wskazać konkretne przepisy [...]
Tak, usługi te są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Podstawą prawną jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. z 2004 r. nr 180, poz. 1860 z późn. zm.), które stanowi akt wykonawczy do art. 2375 Kodeksu pracy.
- Zgodnie z § 6 pkt 1 ww. rozporządzenia, szkolenie powinno zapewniać uczestnikom zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników oraz z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy.
- Ramowe programy szkolenia określone w załączniku do rozporządzenia mają charakter minimalny. § 5 rozporządzenia stanowi, że pracodawca ustala, po konsultacji z pracownikami, szczegółowe programy szkolenia, które powinny być dostosowane do rodzajów i warunków prac.
- W branży energetyki wiatrowej, ze względu na specyficzne i podwyższone ryzyko (praca na wysokości, w przestrzeniach zamkniętych, ryzyko pożaru, porażenia prądem, konieczność ewakuacji z trudno dostępnych miejsc), realizacja obowiązku wynikającego z art. 207 § 2 Kodeksu pracy (ochrona zdrowia i życia pracowników przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki) wymaga rozszerzenia minimalnego programu.
- Wskazane we wniosku moduły (First Aid, Manual Handling, Fire Awareness, Working at Heights, Sea Survival) stanowią uszczegółowienie i realizację ww. obowiązków. Międzynarodowy standard GWO jest w tym przypadku zbiorem „osiągnięć nauki i techniki” i dobrych praktyk, które określają, jak w praktyce należy zorganizować szkolenie BHP, aby było ono adekwatne do zagrożeń.
- Tym samym, formą szkolenia jest szkolenie wstępne/okresowe BHP, a zasady jego przeprowadzania wynikają wprost z ww. rozporządzenia, które nakazuje dostosowanie jego treści do konkretnych zagrożeń, co w opisanym stanie faktycznym jest realizowane poprzez wdrożenie tematyki zgodnej ze standardem GWO.
7)Czy usługi szkoleniowe objęte zakresem wniosku będą finansowane ze środków publicznych? [...]
Wnioskodawca nie posiada informacji, aby świadczone usługi szkoleniowe były finansowane ze środków publicznych. Usługi są świadczone na rzecz komercyjnych ośrodków szkoleniowych, które z kolei świadczą je na rzecz przedsiębiorstw z branży wiatrowej.
8)Czy posiada Pan stosowną dokumentację potwierdzającą, że źródłem finansowania ww. usług są środki publiczne?
Nie dotyczy, z uwagi na odpowiedź na pytanie nr 7.
9)Czy usługi szkoleniowe objęte zakresem wniosku, świadczone przez Pana na rzecz ośrodków szkoleniowych będą usługami podstawowymi czy usługami ściśle związanymi z usługą podstawową (usługą szkoleniową) świadczoną przez ośrodki szkoleniowe?
Świadczone przez Wnioskodawcę usługi są usługami ściśle związanymi z usługą podstawową (usługą szkoleniową), świadczoną przez ośrodki szkoleniowe na rzecz ostatecznych odbiorców. Wnioskodawca działa w charakterze podwykonawcy, realizując specjalistyczny moduł w ramach kompleksowego szkolenia organizowanego przez ośrodek.
10)Jeśli usługi szkoleniowe objęte zakresem wniosku, świadczone przez Pana na rzecz ośrodków szkoleniowych będą usługami ściśle związanymi z usługą podstawową (usługą szkoleniową świadczoną przez ośrodki szkoleniowe), to prosimy o wskazanie:
a)czy usługi szkoleniowe świadczone przez ośrodki szkoleniowe, na rzecz których będzie Pan świadczył usługi objęte zakresem wniosku, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT, jeśli tak, to na podstawie jakiego przepisu ustawy o podatku od towarów i usług?
Wnioskodawca jako podwykonawca, nie ma wiedzy na temat zwolnień z opodatkowania podatkiem VAT swoich przyszłych zleceniodawców. Jednak przeglądając strony ośrodków oferujących szkolenia GWO, szkolenia z dostępu linowego itp., można stwierdzić, że część z nich oferuje szkolenia z Vatem ZW, a część nie.
W związku z tym, logicznym i uzasadnionym jest przyjęcie, że ośrodki szkoleniowe, o których mowa powyżej, stosują do swoich usług zwolnienie z opodatkowania na podstawie tego samego przepisu, o którego potwierdzenie zastosowania wnosi Wnioskodawca, tj. art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) ustawy o VAT.
b)czy świadczone przez Pana usługi szkoleniowe na rzecz ośrodków szkoleniowych będą niezbędne do świadczenia usług podstawowych, wykonywanych przez ośrodki szkoleniowe?
Tak, świadczone przez Pana usługi są niezbędne do wykonania usługi podstawowej. Ośrodek szkoleniowy, aby zrealizować pełne, certyfikowane szkolenie zgodne ze standardem GWO, musi zapewnić przeprowadzenie wszystkich wymaganych modułów. Usługi Wnioskodawcy stanowią nieodłączny element tej całości.
c)czy celem świadczonych przez Pana ww. usług będzie osiągnięcie dodatkowego dochodu poprzez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do działalności przedsiębiorstw wykonujących działalność gospodarczą, objętą podatkiem VAT?
Nie. Celem świadczonych przez Pana usług nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu poprzez konkurowanie ceną z przedsiębiorstwami objętymi podatkiem VAT.
Należy podkreślić, że świadczone przez Pana usługi szkoleniowe są zazwyczaj kierowane do instytucji i firm, które są czynnymi podatnikami VAT. Dla takich nabywców, mających prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego, ostatecznym kosztem usługi jest jej cena netto.
W związku z tym fakt, że Pana usługi korzystają ze zwolnienia z VAT, nie stanowi dla Pana klientów przewagi cenowej w porównaniu do ofert firm, które doliczają podatek VAT. Dla nabywcy finalny koszt usługi jest w obu przypadkach porównywalny (jest nim cena netto), a zatem zwolnienie z VAT nie jest narzędziem do budowania przewagi konkurencyjnej na rynku.
Pytanie
Czy opisana usługa spełnia przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usługi?
Pana stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
Opisana usługa ma charakter kształcenia zawodowego pozostającego w bezpośrednim związku z wykonywanym zawodem (serwis/obsługa turbin), a realizowane szkolenia BHP (wstępne i okresowe), rozszerzone o wskazane moduły tematyczne wynikające z podwyższonego ryzyka w branży wiatrowej, są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach dotyczących BHP i organizacji pierwszej pomocy w zakładzie pracy. W konsekwencji spełniają one przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT, jako usługi kształcenia zawodowego prowadzone w ramach systemu BHP, przy czym standard GWO pełni funkcję branżowego doprecyzowania treści niezbędnych do osiągnięcia celu szkolenia określonego przepisami.
W nawiązaniu do wezwania do uzupełnienia wniosku, Wnioskodawca oświadcza, że jego własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu sprawy, sformułowane w pierwotnym wniosku, nie ulega zmianie i pozostaje w pełni aktualne.
Udzielone odpowiedzi na pytania Organu mają na celu doprecyzowanie i szczegółowe uzasadnienie okoliczności faktycznych, które stanowią podstawę dla stanowiska Wnioskodawcy.
W szczególności, udzielone odpowiedzi potwierdzają, że:
1.Świadczone usługi mają charakter kształcenia zawodowego w rozumieniu przepisów o VAT oraz orzecznictwa TSUE.
2.Usługi te są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, tj. w przepisach Kodeksu pracy oraz rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, które nakazują dostosowanie programu szkolenia do specyfiki i poziomu ryzyka na danym stanowisku pracy.
3.Nie mają zastosowania inne podstawy zwolnienia, takie jak bycie jednostką systemu oświaty czy finansowanie ze środków publicznych.
Wnioskodawca podtrzymuje, że świadczone przez niego usługi szkoleniowe, stanowiące integralną część i merytoryczne rozwinięcie obowiązkowych szkoleń BHP dla pracowników branży energetyki wiatrowej, spełniają przesłanki do zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:
a.jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
b.uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia
oraz
- dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
Ograniczenie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy, umożliwiające skorzystanie ze zwolnienia ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Aby możliwe było skorzystanie z niniejszego zwolnienia nie wystarczy, by dany podmiot był jednostką objętą systemem oświaty, podmiot ten musi świadczyć usługi w zakresie kształcenia i wychowania.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a.prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b.świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c.finansowane w całości ze środków publicznych
- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, przewiduje zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Z kolei, jak wynika z treści art. 43 ust. 17 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Na mocy art. 43 ust. 17a ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
Wskazane wyżej regulacje stanowią implementację prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady,
Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
W tym kontekście wskazania wymaga – co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE Rady, stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Szóstej Dyrektywy 2006/112/WE Rady powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika” (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).
Ponadto 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77/1 ze zm.). Rozporządzenie to wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio.
Pojęcie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zostało zdefiniowane w art. 44 ww. rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. Zgodnie z tym przepisem:
Usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia szkoleń dla pracowników branży wiatrowej
Dla oceny, czy usługi wykonywane przez Pana korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, konieczne jest m.in. stwierdzenie:
- czy są to usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostkę objętą systemem oświaty lub
- czy są to usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz
- czy są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
We wniosku wskazał Pan, iż nie jest Pan jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów prawo oświatowe i nie jest Pan podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług.
Tym samym, świadczone przez Pana usługi szkoleniowe nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, ponieważ nie są spełnione przesłanki wynikające z powołanego przepisu.
W konsekwencji należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy przewiduje zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania ww. zwolnienia istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inną niż wymienione w pkt 26, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Jak wynika z wniosku, zajmuje się Pan działalnością gospodarczą, która polega m.in. na prowadzeniu szkoleń dla pracowników branży wiatrowej. Szkolenia są realizowane na zlecenie ośrodków szkoleniowych, które organizują kursy dla pracowników branży energetyki wiatrowej. Szkolenia są realizowane zgodnie ze standardami Global Wind Organisation (GWO), który określa międzynarodowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa w pracy przy turbinach wiatrowych. Jest Pan podmiotem świadczącym usługi kształcenia zawodowego. Wskazane moduły tematyczne (Pierwsza Pomoc, Ręczna obsługa, Świadomość pożarowa, Praca na wysokości, Przetrwanie na morzu) stanowią integralną część i merytoryczne rozwinięcie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, dostosowane do specyfiki i podwyższonego ryzyka zawodowego w branży energetyki wiatrowej. Świadczone usługi szkoleniowe są usługami kształcenia zawodowego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług. Świadczone przez Pana szkolenia (obejmujące moduły GWO jako integralną część szkolenia BHP) w pełni spełniają te kryteria, ponieważ są nierozerwalnie i bezpośrednio związane z zawodem technika/serwisanta turbin wiatrowych. Ukończenie tych szkoleń jest warunkiem koniecznym dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy w tej branży. Ich celem jest nabycie i uaktualnienie wiedzy oraz praktycznych umiejętności (m.in. z zakresu pierwszej pomocy, pracy na wysokości, bezpieczeństwa pożarowego) niezbędnych do bezpiecznego i zgodnego z przepisami wykonywania obowiązków zawodowych. Umiejętności nabyte w trakcie szkoleń pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z zawodem pracownika branży energetyki wiatrowej i mają na celu uzyskanie oraz uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
Przechodząc zaś do pozostałych przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług wskazania wymaga, że odesłanie w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do przepisów, które określają formy i zasady usług szkoleniowych w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Odrębne przepisy określające formy i zasady to przepisy, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki, jakie musi spełnić organizator kształcenia.
Wskazał Pan we wniosku, że usługi szkoleniowe, o których mowa we wniosku są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Podstawą prawną jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. z 2004 r. nr 180, poz. 1860 z późn. zm.), które stanowi akt wykonawczy do art. 2375 Kodeksu pracy.
Wykonywanie każdego zawodu związane jest z koniecznością poznania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także nabycia umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny, niezbędnych do jej podjęcia i wykonywania w danym zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy.
Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy może dotyczyć pracodawcy, pracowników służby BHP, innych pracowników oraz instruktorów i wykładowców tej tematyki. Szkolenia te, adresowane do pracodawcy, pracowników służb BHP, instruktorów i wykładowców tej tematyki, są usługami kształcenia zawodowego. Szkolenia są usługami kształcenia zawodowego również wówczas, gdy dotyczą pracowników niebędących np. służbą bhp, mają bowiem na celu zapewnienie uczestnikom poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny, niezbędnych do podjęcia i wykonywania pracy w danym zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy.
Znajomość przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy. Każdy pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi odbycie, odpowiedniego do rodzaju wykonywanej pracy szkolenia, w tym przekazać mu informacje i instrukcje dotyczące zajmowanego stanowiska pracy lub wykonywanej pracy.
Obowiązek przeszkolenia podwładnych w zakresie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy nałożony został na pracodawcę ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 277 ze zm.).
Zgodnie z art. 209¹ § 1 Kodeksu pracy:
Pracodawca jest obowiązany:
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
2) wyznaczyć pracowników do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
Na podstawie § 2 ww. artykułu:
Działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
W myśl § 3 cyt. artykułu:
Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.
Według art. 237³ § 1 Kodeksu pracy:
Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Stosownie do treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 ze zm.):
Rozporządzenie określa ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy, w szczególności dotyczące:
1) obiektów budowlanych, pomieszczeń pracy i terenu zakładów pracy;
2) procesów pracy;
3) pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych.
Zgodnie z § 44 cytowanego wyżej rozporządzenia:
1. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy. W szczególności pracodawca powinien zapewnić:
1) punkty pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach), w których są wykonywane prace powodujące duże ryzyko wypadku lub związane z wydzielaniem się par, gazów albo pyłów substancji sklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie ze względu na ostre działanie toksyczne;
2) apteczki w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.
Szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy nie mogą odbywać się w zupełnie dowolnej formie. Szczegółowe zasady organizacji i przeprowadzania szkoleń z tego zakresu zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1327), które – w § 1 – określa:
1) szczegółowe zasady szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, zwanego dalej „szkoleniem”;
2) zakres szkolenia;
3) wymagania dotyczące treści i realizacji programów szkolenia;
4) sposób dokumentowania szkolenia;
5) przypadki, w których pracodawcy lub pracownicy mogą być zwolnieni z określonych rodzajów szkolenia.
Stosownie do § 3 powyższego rozporządzenia:
Szkolenie zapewnia uczestnikom:
1) zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników podczas pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami zapobiegawczymi;
2) poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy, a także związanych z pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy;
3) nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy osobie, która uległa wypadkowi.
Zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia:
Szkolenie może być organizowane i prowadzone przez pracodawców lub, na ich zlecenie, przez jednostki organizacyjne prowadzące działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Na mocy § 6 ww. rozporządzenia:
Szkolenie jest prowadzone jako szkolenie wstępne i szkolenie okresowe.
Stosownie do § 7 ww. rozporządzenia:
Ramowe programy szkolenia są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
W załączniku tym, zatytułowanym „Ramowe programy szkolenia”, określono program szkolenia, który obejmuje m.in. podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowanie w razie pożaru.
W myśl z § 8 ww. rozporządzenia:
Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje:
1) szkolenie wstępne ogólne, zwane dalej "instruktażem ogólnym";
2) szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane dalej "instruktażem stanowiskowym".
Stosownie do § 9 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia:
1. Instruktaż ogólny powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy, z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.
2. Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach.
Jak stanowi § 10 ust. 1 i 2 omawianego rozporządzenia:
1. Instruktaż ogólny odbywają, przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, nowo zatrudnieni pracownicy, studenci odbywający u pracodawcy praktykę studencką oraz uczniowie odbywający praktyczną naukę zawodu.
2. Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jak wynika z § 11 ust. 1 ww. rozporządzenia:
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:
1) pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
2) pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1;
3) ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.
W myśl § 14 tego rozporządzenia:
1. Szkolenie okresowe ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie.
2. Szkolenie okresowe odbywają:
1) osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści;
2) pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;
3) pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;
4) pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;
5) pracownicy na stanowiskach administracyjno-biurowych;
6) pracownicy niewymienieni w pkt 1-5, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jak wynika z § 15 ust. 1 ww. rozporządzenia:
Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach, na których są wykonywane prace szczególnie niebezpieczne, nie rzadziej niż raz w roku.
Natomiast zgodnie z ust. 2 tego paragrafu:
Szkolenie okresowe osób wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 i 3-6 powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat, a w przypadku pracowników na stanowiskach administracyjno-biurowych nie rzadziej niż raz na 6 lat.
W polskim porządku prawnym istnieją przepisy regulujące formy i zasady kształcenia zawodowego, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki jakie musi spełnić organizator kształcenia.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 266 ze zm.):
Osoby zajmujące się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji określonych w przepisach, o których mowa w ust. 6, obowiązane są posiadać kwalifikacje potwierdzone świadectwem wydanym przez komisje kwalifikacyjne.
W myśl art. 54 ust. 6 ww. ustawy:
Minister właściwy do spraw energii, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu oraz Ministrem Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby, o których mowa w ust. 1.
Na podstawie art. 54 ust. 7 ww. ustawy:
Minister właściwy do spraw energii, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 6, określi w szczególności:
1) rodzaje prac, stanowisk oraz urządzeń, instalacji lub sieci, dla których jest wymagane świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania czynności związanych z ich eksploatacją,
2) zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej niezbędnej do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, odpowiednio do rodzaju prac, stanowisk oraz instalacji, urządzeń lub sieci,
3) skład komisji kwalifikacyjnych oraz wymagania dla przewodniczącego, zastępcy i członków komisji kwalifikacyjnych ze względu na stanowisko pracy, zakres czynności i grupy urządzeń, instalacji i sieci, na których wykonywane są czynności przez osoby, których kwalifikacje sprawdza ta komisja,
4) tryb przeprowadzania egzaminu przez komisję kwalifikacyjną,
5) sposób wnoszenia opłaty, o której mowa w ust. 4, i jej wysokość,
6) warunki i sposób gromadzenia przez komisje kwalifikacyjne dokumentacji z postępowania w sprawie sprawdzania kwalifikacji,
7) wzór świadectwa kwalifikacyjnego
- biorąc pod uwagę zapewnienie bezpieczeństwa technicznego i niezawodności funkcjonowania oraz bezpiecznej eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci elektroenergetycznych, ciepłowniczych i gazowych, bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz bezstronnego i niezależnego postępowania w sprawie wydania świadectwa kwalifikacyjnego dla osób wykonujących czynności związane z eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci.
Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 54 ust. 6 i 7 ww. ustawy Prawo energetyczne, wydane zostało rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1392).
W myśl § 1 cyt. wyżej rozporządzenia:
Rozporządzenie określa szczegółowe zasady stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji, w szczególności:
1) rodzaje prac, stanowisk oraz urządzeń, instalacji lub sieci, dla których jest wymagane świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania czynności związanych z ich eksploatacją;
2) zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej niezbędnej do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, odpowiednio do rodzaju prac, stanowisk oraz instalacji, urządzeń lub sieci;
3) skład komisji kwalifikacyjnych oraz wymagania dla przewodniczącego, zastępcy i członków komisji kwalifikacyjnych ze względu na stanowisko pracy, zakres czynności i grupy urządzeń, instalacji i sieci, na których wykonywane są czynności przez osoby, których kwalifikacje sprawdza ta komisja;
4) tryb przeprowadzania egzaminu przez komisję kwalifikacyjną;
5) sposób wnoszenia opłaty za sprawdzenie kwalifikacji, o której mowa w art. 54 ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, zwanej dalej „opłatą”, i jej wysokość;
6) warunki i sposób gromadzenia przez komisje kwalifikacyjne dokumentacji z postępowania w sprawie sprawdzania kwalifikacji;
7) wzór świadectwa kwalifikacyjnego.
Stosownie do § 3 ww. rozporządzenia:
Rodzaje urządzeń, instalacji i sieci, dla których jest wymagane świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania czynności związanych z ich eksploatacją, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 4 ust. 1 i ust. 2 ww. rozporządzenia:
1. Świadectwo kwalifikacyjne jest wymagane dla rodzajów prac i stanowisk w zakresie:
1) eksploatacji - do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace dotyczące obsługi, konserwacji, remontu, naprawy, montażu lub demontażu i czynności kontrolno-pomiarowych;
2) dozoru - do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace określone w pkt 1 lub stanowiska osób sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
2. Prace, o których mowa w ust. 1, obejmują wykonywanie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy i wymagań ochrony środowiska czynności w zakresie:
1) obsługi, które mają wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci;
2) konserwacji, które są związane z zabezpieczeniem i utrzymaniem należytego stanu technicznego urządzeń, instalacji i sieci;
3) remontu lub naprawy, które są związane z usuwaniem usterek i awarii urządzeń, instalacji i sieci w celu doprowadzenia ich do wymaganego stanu technicznego;
4) montażu lub demontażu, które są niezbędne do instalowania lub odinstalowywania i przyłączania lub odłączania urządzeń, instalacji i sieci;
5) kontrolno-pomiarowym, które są niezbędne do dokonania oględzin, oceny stanu technicznego, parametrów eksploatacyjnych, jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci.
W myśl § 6 ww. rozporządzenia:
Osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, w celu uzyskania potwierdzenia posiadanych kwalifikacji, wykazują się wiedzą teoretyczną i praktyczną w zakresie:
1) na stanowiskach eksploatacji:
a) zasad budowy, działania oraz warunków technicznych obsługi urządzeń, instalacji i sieci,
b) zasad eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci,
c) zasad i warunków wykonywania prac dotyczących obsługi, konserwacji, remontu, naprawy, montażu lub demontażu i czynności kontrolno-pomiarowych,
d) zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz udzielania pierwszej pomocy,
e) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagrożenia życia, zdrowia i ochrony środowiska;
2) na stanowiskach dozoru:
a) przepisów dotyczących przyłączania urządzeń i instalacji do sieci, dostarczania paliw i energii, prowadzenia ruchu i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci,
b) przepisów i zasad postępowania przy programowaniu pracy urządzeń, instalacji i sieci, z uwzględnieniem zasad racjonalnego użytkowania paliw i energii,
c) przepisów dotyczących eksploatacji oraz wymagań w zakresie prowadzenia dokumentacji technicznej i eksploatacyjnej urządzeń, instalacji i sieci,
d) przepisów dotyczących budowy urządzeń, instalacji i sieci oraz norm i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać te urządzenia, instalacje i sieci,
e) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagrożenia życia, zdrowia i ochrony środowiska,
f) przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, z uwzględnieniem zasad udzielania pierwszej pomocy, oraz wymagań ochrony środowiska,
g) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu urządzeń przyłączonych do sieci,
h) zasad dysponowania mocą urządzeń i instalacji przyłączonych do sieci,
i) zasad i warunków wykonywania prac dotyczących obsługi, konserwacji, remontu, montażu oraz czynności kontrolno-pomiarowych.
Stosownie do § 7 ust. 1 ww. rozporządzenia:
Egzamin przeprowadza się na wniosek osoby ubiegającej się o potwierdzenie posiadanych kwalifikacji przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci albo na wniosek pracodawcy zatrudniającego tę osobę.
Zgodnie z art. 22 ust. 2, 3, 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (t. j. Dz. U. 2024 r., poz. 1194):
2. Osoby wykonujące czynności spawania, zgrzewania, lutowania oraz przeróbkę plastyczną i obróbkę cieplną w toku wytwarzania, naprawy i modernizacji urządzeń technicznych oraz wytwarzania elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji tych urządzeń obowiązane są posiadać zaświadczenia kwalifikacyjne potwierdzające umiejętność praktycznego wykonywania tych czynności oraz znajomość warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w tym zakresie.
3. Przepis ust. 2 stosuje się do osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne.
4. W razie nieprzestrzegania przez osoby wymienione w ust. 2 i 3 warunków technicznych dozoru technicznego oraz norm i przepisów prawnych w tym zakresie, organ właściwej jednostki dozoru technicznego cofa, w drodze decyzji, uprawnienia kwalifikacyjne wynikające z zaświadczenia kwalifikacyjnego wydanego osobom, o których mowa w ust. 2 i 3.
W myśl art. 23 ust. 5 ustawy o dozorze technicznym:
Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób i tryb sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych, biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia możliwości właściwego sprawdzenia umiejętności teoretycznych i praktycznych osób przystępujących do sprawdzenia kwalifikacji,
2) sposób i tryb przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych,
3) rodzaje urządzeń technicznych, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji,
4) okresy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych,
5) wzór wniosku o sprawdzenie kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych,
6) wzór wniosku o przedłużenie okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego,
7) wzór zaświadczenia kwalifikacyjnego wymaganego przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych
- uwzględniając zakres zaświadczenia kwalifikacyjnego, rodzaje urządzeń technicznych i stopień zagrożenia związanego z ich eksploatacją.
Natomiast zgodnie z art. 37 pkt 14, 15, 21 ustawy o dozorze technicznym:
Do zakresu działania UDT (Urzędu Dozoru Technicznego) należy:
14) uzgadnianie programów szkolenia osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne;
15) sprawdzanie kwalifikacji osób wytwarzających, naprawiających, modernizujących, obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne oraz osób wykonujących badania nieniszczące.
21) wykonywanie czynności związanych z certyfikacją i prowadzeniem rejestru przedsiębiorców uprawnionych do wykonywania czynności i przeglądów serwisowych elementów technicznych elektrowni wiatrowych oraz innych obowiązków, o których mowa w rozdziale 2a ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 317).
Zgodnie z art. 8a ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 317 ze zm.):
Za bezpieczeństwo eksploatacji elementów technicznych elektrowni wiatrowej odpowiada eksploatujący elektrownię wiatrową.
W myśl art. 8c ww. ustawy:
1. Rejestr przedsiębiorców wykonujących czynności i przeglądy serwisowe elementów technicznych elektrowni wiatrowej, zwany dalej "rejestrem", prowadzi Prezes Urzędu Dozoru Technicznego, zwanego dalej "UDT", przy użyciu systemu teleinformatycznego.
2. Prezes UDT dokonuje certyfikacji przedsiębiorcy i wpisu do rejestru na wniosek tego przedsiębiorcy.
Art. 8d ust. 3 ww. ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych stanowi, iż:
Personel wykonujący czynności i przeglądy serwisowe elementów technicznych elektrowni wiatrowej w zakresie uprawnień, doświadczenia i kompetencji zawodowych:
1) spełnia wymagania do pracy na wysokościach wynikające z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz inne określone przez producenta elementów technicznych elektrowni wiatrowej;
2) ma uprawnienia w zakresie obsługi urządzeń transportu bliskiego w elektrowni wiatrowej;
3) ma kwalifikacje potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym, o którym mowa w art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne;
4) ma udokumentowane co najmniej roczne doświadczenie zawodowe w zakresie wykonywania czynności i przeglądów serwisowych elementów technicznych elektrowni wiatrowych, instalacji mających na celu wytwarzanie, przesyłanie lub dystrybucję energii elektrycznej lub instalacji przemysłowych;
5) przeszedł przeszkolenie w zakresie zasad funkcjonowania i eksploatacji określonego typu elektrowni wiatrowej, której elementy techniczne będą poddawane czynnościom i przeglądom serwisowym;
6) przeszedł przeszkolenie w zakresie ewakuacji z elektrowni wiatrowych.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że doskonalenie zawodowe jest obowiązkiem dla pracowników branży energetyki wiatrowej. A zatem usługi szkoleniowe, które Pan świadczy na rzecz dla pracowników branży energetyki wiatrowej uznać należy jako jedną z możliwych form realizacji tego obowiązku, tj. za kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, którego zasady i formy prowadzenia zawarte są w odrębnych niż ustawa o podatku od towarów i usług przepisach.
Usługi szkoleniowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, które Pan świadczy dla pracowników branży energetyki wiatrowej, spełniają definicję usług kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy.
Nadto, jak wskazał Pan we wniosku - w zakresie współpracy z ośrodkami szkoleniowymi – działa Pan jako podwykonawca, tj. ośrodek organizuje kursy dla pracowników branży energetyki wiatrowej i zleca w Panu przeprowadzenie szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Świadczone przez Pana usługi są usługami ściśle związanymi z usługą podstawową (usługą szkoleniową), świadczoną przez ośrodki szkoleniowe na rzecz ostatecznych odbiorców. Świadczone przez Pana usługi są niezbędne do wykonania usługi podstawowej. Ośrodek szkoleniowy, aby zrealizować pełne, certyfikowane szkolenie zgodne ze standardem GWO, musi zapewnić przeprowadzenie wszystkich wymaganych modułów. Pana usługi stanowią nieodłączny element tej całości.
Z powołanych przepisów art. 43 ust. 17 i art. 43 ust. 17a ustawy wynika, że zwolnienia określone w art. 43 ust. 1 pkt 26 i art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a-c ustawy mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe, jeżeli są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, a ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Wskazania przy tym wymaga, że możliwość skorzystania ze zwolnienia w odniesieniu do świadczenia usługi ściśle związanej z usługą kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego wymaga spełnienia warunków wskazanych m.in. w wyroku z 14 czerwca 2007 r. w sprawie C-434/05 Horizon College. Po pierwsze, zarówno główna działalność edukacyjna, jak i dostawa towarów lub świadczenie usług ściśle związane z tą działalnością muszą być wykonywane przez jeden z podmiotów, o których mowa w art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE (por. pkt 34 wyroku Horizon College). Po drugie, świadczenie usług lub dostawa towarów ściśle związanych z czynnościami głównymi mogą korzystać ze zwolnienia tylko wtedy, jeżeli są one konieczne do dokonywania transakcji podlegających zwolnieniu (por. pkt 38 wyroku Horizon College). Po trzecie, świadczenie usług i dostawa towarów są wyłączone z zakresu zwolnienia, jeżeli ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu poprzez dokonywanie transakcji stanowiących bezpośrednią konkurencję w stosunku do działalności przedsiębiorstw wykonujących działalność gospodarczą, objętej podatkiem VAT (por. pkt 42 wyroku Horizon College).
W świetle ww. wyroku zastosowanie zwolnienia z tytułu świadczenia usług lub dostawy towarów ściśle związanych z kształceniem zawodowym lub przekwalifikowaniem zawodowym wymaga w szczególności tego, ażeby podmiot dokonujący tej czynności można było uznać za odpowiedni podmiot prawa publicznego lub inną instytucję działającą w tej dziedzinie, której cele są uznane za podobne przez dane państwo członkowskie (w rozumieniu art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE). Podmiotem takim może być także podmiot, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 oraz w pkt 29 lit. a-c ustawy lub § 3 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r.
Zatem, zwolnienia dotyczące dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi kształcenia mają zastosowanie, jeżeli:
- usługi te są niezbędne do wykonania usługi podstawowej,
- podwykonawca jest podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lub 29 ustawy lub § 3 ust. 1 pkt 13 lub 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r.,
- głównym celem wykonania usług nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Wskazał Pan również, iż jako podwykonawca, nie ma wiedzy na temat zwolnień z opodatkowania podatkiem VAT swoich przyszłych zleceniodawców.
Analiza okoliczności sprawy i obowiązujących przepisów prowadzi do wniosku, że usługi szkoleniowe, świadczone przez Pana jako podwykonawcę bezpośrednio na rzecz ośrodków szkoleniowych korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, w takim zakresie, w jakim stanowią usługi ściśle związane z usługą podstawową świadczoną przez ośrodki szkoleniowe zwolnioną od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Natomiast jeżeli usługi szkolenia zawodowego prowadzone przez ośrodki szkoleniowe, na rzecz których świadczy Pan usługi szkoleniowe, nie korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, to świadczone przez Pana jako podwykonawcę usługi szkoleniowe ściśle związane z usługą niekorzystającą ze zwolnienia, nie mogą korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy w zw. z art. 43 ust. 17 i ust. 17a ustawy.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, dla usług szkoleniowych świadczonych przez Pana jako podwykonawcę, nieuwzględniające wskazanych wyżej warunków zastosowania zwolnienia, uznałem za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) ze stanem faktycznym i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
