Interpretacja indywidualna z dnia 8 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-2.4011.572.2025.1.AP
Zaniechanie poboru podatku od umorzenia wierzytelności kredytów hipotecznych dotyczy wyłącznie części kredytu przeznaczonego na cele mieszkaniowe. Umorzenia związane z refinansowaniem oraz niezaliczane do celów mieszkaniowych podlegają opodatkowaniu przychodem z innych źródeł. Zwroty nadpłat nie są opodatkowane, gdyż nie stanowią przysporzenia.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z zawarciem ugody z bankiem. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W latach 2006-2007 zaciągnął Pan w Banku X dwa kredyty denominowane do franka szwajcarskiego na zakup tego samego, jednego mieszkania. Pierwszy z tych kredytów
(...) na kwotę 71.201,24 PLN (wraz z mamą) oraz drugi (...) na kwotę 30.300,00 PLN.
Cel pierwszego z kredytów: (fragment umowy (...)):
„3. Cel kredytu:
Nabycie prawa własności nieruchomości lokalowej zbudowanej przez dewelopera,
Kwota: 40.847,00 PLN;
Refinansowanie kosztów z ostatnich 12 m-cy poniesionych na nabycie prawa własności nieruchomości lokalowej zbudowanej przez dewelopera; Kwota: 30.000,00 PLN;
Koszty wliczone w kredyt: Kwota: 354,24 PLN;
4. Przedmiotem kredytowania w rozumieniu postanowień Umowy, jest:
Nieruchomość
KW: Nowo zakładana, która będzie prowadzona przez Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych
Powierzchnia: 41.20 m2
Ul.: A
Nr domu: 1
Lokal: (...)
Miejscowość: B”
Cel drugiego z kredytów: (fragment umowy (...))
„3. Cel kredytu:
Refinansowanie kosztów poniesionych na cele mieszkaniowe Kwota: 30.000,00 PLN;
Koszty wliczone w kredyt, Kwota: 300,00 PLN,
4. Przedmiotem kredytowania w rozumieniu postanowień Umowy, jest/są:
1.
Nieruchomość
KW: Nowozakładana
Powierzchnia działki [m kw.]: 2 639.00
Powierzchnia domu/mieszkania [m kw.]: 41.20
Adres: A
Nr domu: 1
Lokal: (...)
Miejscowość: B”
Nadal spłaca Pan te oba kredyty, oba są już nadpłacone - w tym sensie, że suma wpłat przekracza sumę wypłaconych kredytów. Uwzględniając kurs franka na dzień 16 sierpnia 2025 r. pozostało Panu jednak do spłaty: 53.085,47 PLN (pierwszy kredyt) oraz 25.948,02 PLN (drugi kredyt).
Bank proponuje następującą ugodę:
„W zakresie umowy kredytu nr (...) maksymalna kwota do zwrotu, którą jesteśmy w stanie zaproponować to kwota 12.300 zł, zaś w zakresie umowy kredytu nr (...) to kwota 7.090 zł – łącznie 19.390 zł.
Z uwagi na fakt, iż w zakresie każdej z umów kredytu toczy się odrębne postępowanie, mogę również zaproponować zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości stawki minimalnej za oba postępowania, tj. za postępowanie (...) kwotę 5.400 zł oraz za postępowanie (...) kwotę 3.600 zł – łącznie 9.000 zł. Wskazane kwoty uwzględniają wszystkie raty kapitałowo-odsetkowe wpłacone przez Kredytobiorców na dzień 11 sierpnia 2025 r. oraz całość kosztów za oba postępowania. Jednocześnie wskazuję, iż zawarcie ugód definitywnie zakończy spór z Bankiem w zakresie obu umów, w tym również w zakresie postępowania grupowego.”
Bank chce umorzyć pozostałą do spłaty resztę obu kredytów i wypłacić „nadwyżkę”.
Informacje dotyczące kredytu nr (...) r. zaciągniętego w 2006 r. w Banku X indeksowanego kursem franka szwajcarskiego (CHF):
- kredyt został otwarty (...) 2006 r., choć umowa zawarta była (...) 2006 r.,
- całkowita kwota kredytu to 71.201,24 PLN, a zgodnie z umową kredyt był jedynie indeksowany do CHF po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF stosowanym przez bank X,
- na dzień 10 września 2025 spłacił Pan do tej pory 83.965,82 PLN; bank proponuje zwrócić różnicę to jest 12.764,58 PLN,
- kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki na nieruchomości: B, ulica A1, a zatem na tej, której kredyt dotyczy; hipoteka jest do kwoty 121.042,11 PLN,
- wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie,
- jest Pan wraz z mamą właścicielami ww. nieruchomości, na którą został zaciągnięty kredyt,
- ww. kredyt to kredyt mieszkaniowy zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163, ze zm.),
- koszty wliczone w kredyt w wysokości 354,24 PLN jest to jednorazowa, bezzwrotna prowizja,
- umorzenie kwoty kredytu hipotecznego przez bank będzie dotyczyło wszystkich współkredytobiorców i skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za długi,
- na dzień dzisiejszy bank proponuje umorzenie salda kredytu pozostałego do spłaty w wysokości 11.637,98 CHF,
- refinansowanie obejmowało Pana własne, z oszczędności, wpłaty rat na zakup mieszkania.
Informacje dotyczące kredytu nr (...) zaciągniętego 2007 r. przez Pana w banku X indeksowanego kursem franka szwajcarskiego (CHF):
- kredyt został otwarty (...) 2007 r., a umowa zawarta była również (...) 2007 r.,
- na dzień 10 września 2025 r. spłacił Pan do tej pory 37.602,39 PLN, bank proponuje zwrócić różnicę to jest 7.302,39 PLN,
- cel kredytu to refinansowanie kosztów poniesionych na cele mieszkaniowe: 30.000,00 PLN oraz koszty wliczone w kredyt: 300 PLN (jednorazowa prowizja),
- ww. kredyt nie jest kredytem refinansowym lub konsolidacyjnym,
- kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki na nieruchomości: B, ulica A1, a zatem na tej, której kredyt dotyczy; hipoteka jest do kwoty 51.510,00 PLN,
- jest Pan jedynym kredytobiorcą,
- wraz z mamą jest Pan właścicielem ww. nieruchomości, na którą został zaciągnięty kredyt,
- ww. kredyt to kredyt mieszkaniowy zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163, ze zm.),
- na dzień 10 września 2025 r. spłacił Pan do tej pory 37.602,39 PLN,
- umorzenie kwoty kredytu hipotecznego przez bank będzie dotyczyło wszystkich współkredytobiorców i skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za długi,
- na dzień dzisiejszy bank proponuje umorzenie salda kredytu pozostałego do spłaty w wysokości 5.692,53 CHF,
- koszty wliczone w kredyt w wysokości 300,24 PLN to jednorazowa, bezzwrotna prowizja,
- refinansowanie obejmowało Pana własne, z oszczędności, wpłaty rat na zakup mieszkania.
Informacje dotyczące obydwu kredytów:
- bank, który udzielił Panu kredytu jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i jest uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów,
- nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż przedmiotowa inwestycja,
- nie została jeszcze zawarta ugoda z bankiem; na razie chciałby Pan się dowiedzieć jakie skutki podatkowe powstaną dla Pana po zawarciu planowanej ugody,
- bank proponuje zwrócenie nadwyżek powyżej sumy kredytów wpłat rat kapitałowo-odsetkowych,
- zwrot miałby być tytułem spłaty kapitału i odsetek,
- nie jest przewidywane odszkodowanie ze strony banku,
- nie jest przewidywane wynagrodzenie za zaniechanie dochodzenia przez Pana roszczeń wobec banku na drodze sądowej lub odstąpienie od takich roszczeń,
- nie jest przewidywane zadośćuczynienie ze strony banku na rzecz Pana,
- nie jest przewidywane ze strony banku świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego związanym z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania,
- nie jest, również przewidywana ze strony banku żadna inna kwota, która ma inny charakter.
Przedmiotem wniosku jest więc kwestia zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia wierzytelności oraz kwestia opodatkowania otrzymanych od banku środków pieniężnych.
Nietypową sytuacją jest to, że zaciągnął Pan dwa kredyty na tą samą nieruchomość. Po wzięciu pierwszego zorientował się Pan, że nie będzie on wystarczający.
Pytanie
Czy na podstawie przepisu przedstawionego wcześniej będzie Pan zwolniony z zapłacenia podatku dochodowego z tytułu umorzenia wierzytelności oraz otrzymania od banku nadwyżki rat kapitałowo-odsetkowych? Czy też konieczne będzie zapłacenie podatku? Jeśli tak, to jak obliczanego? Pana dochody powodują, że będzie musiał się Pan rozliczyć według II progu podatkowego.
Pana stanowisko w sprawie
Według Pana, będzie Pan zwolniony z podatku dochodowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są:
inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu hipotecznego wyjaśnić należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela przysługującej mu wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa. Wedle bowiem instytucji zwolnienia z długu, uregulowanej w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić gdy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia następuje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów.
Tym samym, kwotę wierzytelności umorzoną na podstawie ugody dotyczącej umowy o udzielenie kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Prawodawca przewidział przy tym szczególne rozwiązanie dla określonych sytuacji umorzeń kredytów mieszkaniowych. Umożliwił zaniechanie poboru podatku od dochodów z tytułu takich umorzeń.
Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).
Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia:
Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
Na gruncie § 1 ust. 2 wskazanego rozporządzenia:
Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
Jak stanowi § 1 ust. 3 rozporządzenia:
W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Zgodnie z § 1 ust. 4 rozporządzenia:
W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Według § 1 ust. 5 przywołanego rozporządzenia:
Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
Zgodnie § 1 ust. 6 przywołanego rozporządzenia:
Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
W myśl § 1 ust. 7 rozporządzenia:
W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Z § 3 ust. 1 komentowanego rozporządzenia wynika, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl § 4 ww. rozporządzenia:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Artykuł 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Z powołanych przepisów wynika, że zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe (wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.
W przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Ponadto w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.
W omawianym rozporządzeniu jasno zostało wskazane, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.
Jednocześnie zauważenia wymaga, że zaciągnięcie kredytu na refinansowanie jest to zdarzenie rozumiane jako operacja pieniężna polegająca na wykorzystaniu zewnętrznych funduszy pieniężnych w celu zastąpienia środków pierwotnie wydatkowanych na jakiś cel. Pojęcia kredyt refinansowy i kredyt na refinansowanie nie są tożsame. Pojęcie kredyt refinansowy implikuje konieczność wcześniejszego zaciągnięcia kredytu, aby później możliwym było zaciągnięcie kredytu refinansowego na jego spłatę. Zatem czynność refinansowania zakupu kredytem hipotecznym należy odróżnić od zaciągnięcia kredytu refinansowego.
Kredyt refinansowy przeznaczony jest na spłatę wcześniej zaciągniętego kredytu hipotecznego i jest on zabezpieczony na podstawie wartości aktualnie posiadanej nieruchomości. Natomiast zwrot „refinansowanie” oznacza operację pieniężną polegającą na uzyskaniu zewnętrznych źródeł finansowania w celu zastąpienia środków własnych, które zostały wydatkowane na jakiś cel. W rezultacie pierwotnie wydatkowane środki pieniężne mogą być niejako „ponownie” wykorzystane na dowolny cel. Środki z kredytu na refinansowanie niejako zastępują środki uprzednio wydatkowane z własnych zasobów.
Tym samym stwierdzić trzeba, że refinansowanie poniesionych kosztów nie jest wydatkiem wymienionym we wskazanym wcześniej przepisie art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z treści wniosku wynika, że (...) 2006 r. zawarł Pan umowę kredytu hipotecznego z Bankiem X w kwocie 71.201,24 PLN indeksowanego do CHF. Kredyt ten został zaciągnięty na nabycie prawa własności nieruchomości lokalowej zbudowanej przez dewelopera oraz refinansowanie kosztów z ostatnich 12 miesięcy poniesionych na nabycie prawa własności nieruchomości lokalowej. Bank, który udzielił Panu kredytu jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i jest uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów. Kredyt ten został zabezpieczony w postaci hipoteki. Na dzień 10 września 2025 r. spłacił Pan zaciągnięty kredyt w kwocie 83.965,82 PLN.
Następnie w dniu (...) 2007 r. zaciągnął Pan w tym samym banku kredyt w wysokości 30.300,00 PLN indeksowany do CHF. Kredyt został zaciągnięty w celu refinansowania kosztów poniesionych na cele mieszkaniowe, tj. refinansowanie obejmowało Pana własne oszczędności, wpłaty rat na zakup mieszkania. Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki. Na dzień 10 września 2025 r. spłacił Pan zaciągnięty kredyt w kwocie 37.602,39 PLN.
Bank zaproponował Panu zawarcie ugody odnośnie ww. dwóch kredytów. W zakresie kredytu z 2006 r. bank proponuje zwrócić Panu kwotę 12.764,58 PLN oraz umorzyć pozostałą kwotę wierzytelności. Natomiast odnośnie kredytu zaciągniętego w 2007 r. bank proponuje zwrócić kwotę 7.302,39 PLN oraz umorzyć pozostałą kwotę wierzytelności.
Nie korzystał Pan dotychczas zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż przedmiotowa inwestycja.
Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że planowane umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych (...) 2006 r. oraz (...) 2007 r. będzie stanowić dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Analizując przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że kredyt udzielony (...) 2006 r. dotyczył nabycia prawa własności nieruchomości lokalowej zbudowanej przez dewelopera, a więc wydatków, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz refinansowania poniesionych przez Pana kosztów, a więc wydatków innych niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy.
Tym samym, w Pana przypadku zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie na zasadach wynikających § 1 ust. ust. 3 rozporządzenia wyłącznie w odniesieniu do tej części kwoty umorzonej wierzytelności z tytułu kredytu z 2006 r., która odpowiada udziałowi kredytu jaka była zaciągnięta na zakup prawa własności nieruchomości lokalowej zbudowanej przez dewelopera, w całkowitej kwocie zaciągniętego kredytu. Do tej części umorzonej wierzytelności w proponowanej ugodzie nie uzyska Pan przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast ww. zaniechanie nie będzie miało zastosowania, stosownie do dyspozycji § 1 ust. 3 ww. rozporządzenia, do tej części kwoty umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu z 2006 r., która odpowiada udziałowi kredytu zaciągniętego na refinansowanie kosztów z ostatnich 12 miesięcy poniesionych na nabycie prawa własności nieruchomości lokalowej, w całkowitej kwocie zaciągniętego kredytu. W konsekwencji w związku umorzeniem tej części wierzytelności zyska Pan przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Kredyt udzielony w 2007 r. zaciągnięty został wcelu refinansowania poniesionych przez Pana wcześniej kosztów, tj. refinansowanie obejmowało Pana własne oszczędności, wpłaty rat na zakup mieszkania.
Zatem, zaniechanie poboru podatku nie będzie miało zastosowania do planowanego umorzenia przez bank kredytu zaciągniętego w 2007 r., ponieważ kredyt ten nie spełnia definicji kredytu mieszkaniowego, w konsekwencjiuzyska Pan przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Odnosząc się do kwestii zwrotu przez bank kwot 12.764,58 PLN i 7.302,39 PLN stwierdzić należy, że skoro kwoty te nie przekroczą różnicy pomiędzy dokonanymi przez Pana wpłatami na rzecz banku z tytułu spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, a kwotą kapitału wypłaconego Panu przez bank w ramach umowy kredytu, to ich planowane otrzymanie nie będzie powodować po Pana stronie przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie będą Pana przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie będzie skutkowało obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.
W związku z powyższym, oceniając Pana stanowisko całościowo, należało uznać je za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy jedynie Pana indywidualnej sprawy, tym samym nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pana mamy).
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
