Interpretacja indywidualna z dnia 5 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.377.2025.1.JS

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 października 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie środków otrzymywanych na podstawie dyspozycji męża na Pani konto bankowe.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) Pani mąż padł ofiarą cyberoszustwa. W wyniku tego zdarzenia osoby trzecie uzyskały dostęp do jego wrażliwych danych osobowych i zaistniało realne ryzyko nieuprawnionego zajęcia środków pieniężnych z Państwa oraz jego rachunków bankowych. Zdarzenie zostało niezwłocznie zgłoszone Policji; posiada Pani potwierdzenie przyjęcia zawiadomienia i prowadzoną korespondencję z bankiem dotyczącą zabezpieczeń.

W celu mitygacji ryzyk wskazanych powyżej, w (…) 2024 r., wyłącznie w celu ochrony wspólnego majątku, zawarła Pani z mężem umowę o ustanowienie rozdzielności majątkowej (intercyzę). Ustanowienie rozdzielności miało charakter prewencyjny i techniczno-organizacyjny; nie zmieniło ono faktu, że pozostaje Pani z mężem w związku małżeńskim, razem Państwo zamieszkują i prowadzą jedno gospodarstwo domowe, wspólnie planując i finansując wszystkie koszty jego utrzymania.

Pani mąż jednocześnie pracuje zawodowo i pobiera świadczenie emerytalne z Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Na podstawie jego pisemnej dyspozycji, całość emerytury jest przekazywana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych bezpośrednio na Pani indywidualny rachunek bankowy. Pani mąż pozamykał wszystkie rachunki poza Państwa wspólnym, natomiast Pani założyła nowy rachunek tylko na Panią. Pani mąż nie ma formalnego dostępu do tego rachunku. Rachunek ten został przez Panią założony wyłącznie w celu zabezpieczenia waszych wspólnych środków przed ryzykiem zajęcia ich przez sprawców oszustwa lub wykorzystania danych Pani męża do kolejnych przestępczych działań. Jednocześnie wynagrodzenie z pracy Pani męża wpływa na rachunek wspólny, z którego ponoszą Państwo bieżące wydatki gospodarstwa domowego (czynsz, media, żywność, leki, środki higieny, ubezpieczenia, koszty edukacyjne i transportowe itp.).

Z Pani rachunku indywidualnego realizuje Pani przeciętne zasilenie rachunku wspólnego w wysokości 1 000 zł miesięcznie – zależnie od potrzeb, a ponadto dokonuje dodatkowych przelewów na rachunek wspólny lub opłaca bezpośrednio z Pani rachunku Państwa wydatki. W praktyce środki wpływające z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na Pani rachunek pozostają w dyspozycji budżetu rodziny a nie Pani wyłącznej korzyści. Dla zobrazowania: w 2025 r. przelała Pani 61 000 zł na rachunek wspólny, z którego spłacona została pożyczka gotówkowa zaciągnięta przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej, a także opłacane były koszty codziennego utrzymania.

Nie zawierali Państwo żadnej umowy darowizny dotyczącej emerytury lub innych środków kierowanych na Pani rachunek przez męża. Jedynym celem i jedyną funkcją przekierowania emerytury Pani męża na Pani rachunek bankowy było i jest wyłącznie zabezpieczenie budżetu Państwa rodziny oraz techniczne wykonywanie przez męża obowiązku do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Środki nie są przekazywane z zamiarem bezpłatnego i trwałego wzbogacenia Pani, kosztem majątku męża. Nie dokonuje Pani z tych środków nadzwyczajnych wydatków o charakterze wyłącznie osobistym, służą one finansowaniu wydatków rodzinnych i – w razie potrzeby – są – w uzgodnieniu z mężem – niezwłocznie transferowane na wspólne konto (np. na potrzeby dopłaty do podatku dochodowego od osób fizycznych Pani męża).

Pytania

1.Czy przekazywanie przez ZUS – na podstawie dyspozycji Pani męża – jego emerytury na Pani indywidualny rachunek bankowy, w okolicznościach opisanych powyżej, stanowi darowizny w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn?

2.Czy w konsekwencji, przy przyjętej w pkt 1 kwalifikacji, powstaje obowiązek zgłoszeniowy na formularzu SD-Z2?

Pani stanowisko w sprawie

Pani stanowisko jest następujące:

1)przekazywanie przez ZUS – na podstawie dyspozycji Pani męża – jego emerytury na Pani indywidualny rachunek bankowy, w okolicznościach opisanych powyżej, nie stanowi darowizny w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przekazy te mają charakter techniczny i służą wykonywaniu obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, o którym mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Nie występuje zamiar darczyńcy dokonania nieodpłatnego przysporzenia na Pani rzecz (brak animus donandi), a środki te są sukcesywnie i we wzajemnym uzgodnieniu przeznaczane na wspólne potrzeby Pani i Pani męża;

2)w konsekwencji, przy przyjętej w pkt 1 kwalifikacji, nie powstaje obowiązek zgłoszeniowy na formularzu SD-Z2.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, darowizna polega na zobowiązaniu się darczyńcy do świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku, co wymaga zamiaru dokonania bezpłatnego przysporzenia (animus donandi).

Wskazała Pani, że w Pani sprawie przekazy emerytury (Pani męża) na Pani rachunek nie są realizacją woli darowania środków, lecz stanowią techniczny sposób wykonywania ustawowego obowiązku z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym oboje małżonkowie obowiązani są – każdy według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych – przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli.

Ustrój majątkowy małżonków (w tym rozdzielność) nie znosi tego obowiązku.

Skoro środki są przeznaczane i wydatkowane na potrzeby rodziny (tj. Pani i Pani męża), nie sposób mówić o trwałym wzbogaceniu Pani kosztem Pani męża.

Wskazała Pan również na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 listopada 2024 r., sygn. III FSK 519/24, w którym ww. sąd zwrócił uwagę, że przy ustroju rozdzielności majątkowej przekazywanie środków jednego małżonka na zobowiązania drugiego może być kwalifikowane jako darowizna, jeżeli wynika z okoliczności istnienie zamiaru nieodpłatnego przysporzenia. Wyrok ten ma charakter ostrzegawczy i akcentuje konieczność analizy zamiaru stron i kontekstu faktycznego.

Wskazała Pani, że w Pani sprawie zamiaru darowizny nie było i nie ma; celem zaś było i jest zabezpieczenie budżetu domowego oraz wykonywanie obowiązku z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a środki są systemowo wykorzystywane na potrzeby rodziny. W konsekwencji – jak Pani wskazała – Pani sytuacja faktyczna odróżnia się diametralnie od konfiguracji, w której sąd dostrzegł przesłanki darowizny.

Wskazała Pani również na piśmiennictwo, m.in. autorstwa E. Kabza, „Problem opodatkowania świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny”, gdzie autor wskazuje na pierwszeństwo kwalifikacji tych świadczeń jako realizacji obowiązku rodzinnego, a nie umowy darowizny.

Reasumując opisane w przedmiotowym wniosku przekazy emerytury Pani męża na Pani rachunek bankowy przy rozdzielności majątkowej, z przeznaczeniem na koszty wspólnego gospodarstwa domowego, nie stanowią darowizny w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, lecz są elementem wykonywania obowiązku z art. 27 ww. Kodeksu. Tym samym brak jest podstaw do powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn oraz do składania zgłoszeń SD-Z2.

Wskazała Pani na interpretacje indywidualne, aktualną praktykę interpretacyjną i piśmiennictwo –które – Pani zdaniem – potwierdzają Pani stanowisko.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

W myśl art. 5 ww. ustawy:

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia darowizny, do której Pani się odwołuje. W tym zakresie konieczne jest sięgnięcie do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

Jak stanowi art. 888 § 1 ww. Kodeksu:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Z opisu sprawy wynika, że zawarła Pani z mężem umowę o ustanowienie rozdzielności majątkowej (intercyzę). Ustanowienie rozdzielności majątkowej było związane z cyberoszustwem, którego ofiarą padł Pani mąż, w tym posiadane przez niego, indywidualnie i wspólnie z Panią, rachunki bankowe. Pani mąż pozamykał wszystkie rachunki, poza wspólnym z Panią. Pani z kolei założyła nowy rachunek tylko na siebie. Pani mąż nie ma formalnego dostępu do tego rachunku. Na podstawie jego pisemnej dyspozycji, całość emerytury jest przekazywana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych bezpośrednio na Pani indywidualny rachunek bankowy. Jednocześnie wynagrodzenie ze stosunku pracy Pani męża wpływa na Pani i męża rachunek wspólny, z którego ponoszą Państwo bieżące wydatki gospodarstwa domowego. Pozostaje Pani z mężem w związku małżeńskim, razem z nim zamieszkuje i prowadzą jedno gospodarstwo domowe, wspólnie z nim planuje i finansuje wszystkie koszty utrzymania tego gospodarstwa. W praktyce środki wpływające z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na Pani rachunek pozostają w dyspozycji budżetu rodziny, a nie Pani wyłącznej korzyści.

Pani wątpliwości budzi kwestia, czy przekazywanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych – na podstawie dyspozycji Pani męża – emerytury Pani męża na Pani indywidualny rachunek bankowy, w okolicznościach opisanych powyżej, stanowi darowiznę w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn i czy w konsekwencji, nie powstaje obowiązek zgłoszenia do urzędu skarbowego przekazanych kwot od męża na formularzu SD-Z2.

Stoi Pani na stanowisku, że przekazy te mają charakter techniczny i służą wykonywaniu obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, o którym mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Nie występuje zamiar darczyńcy dokonania nieodpłatnego przysporzenia na Pani rzecz, a środki te są sukcesywnie i we wzajemnym uzgodnieniu przeznaczane są na wspólne Państwa potrzeby. Zatem – Pani zdaniem – pieniądze nie zostały Pani darowane, więc nie powstaje obowiązek zgłoszeniowy na formularzu SD-Z2.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

W myśl art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie z art. 47 zdanie 1 ww. Kodeksu:

Stosowanie do art. 51 ww. Kodeksu:

W myśl art. 51¹ ww. Kodeksu:

Zgodnie zaś z art. 31 ww. Kodeksu:

Z art. 33 cyt. Kodeksu wynika, że:

Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny według art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jako wynikający z przepisu powszechnie obowiązującego – powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania, orzeczenia separacji lub unieważnienia. Rodzaj i zakres potrzeb, które powinny zostać zaspokojone, zależą od uzasadnionych indywidualnych okoliczności dotyczących każdego z członków rodziny.

W omawianej sprawie – jak wskazała Pani we wniosku – środki otrzymywane od Pani męża (za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) na Pani konto nie stanowią darowizn na Pani rzecz. Pieniądze te nie zostały Pani darowane, nie występuje w związku z ich przekazywaniem zamiar darczyńcy dokonania nieodpłatnego przysporzenia na Pani rzecz. Środki te są sukcesywnie i we wzajemnym uzgodnieniu przeznaczane na wspólne potrzeby Pani i Pani męża. Ustanowienie rozdzielności majątkowej w Pani małżeństwie związane było z cyberprzestępczością, którego ofiarą padł Pani mąż i miało charakter prewencyjny i techniczno-organizacyjny. Pozostaje Pani z mężem w związku małżeńskim, razem z nim zamieszkuje i prowadzi z nim jedno gospodarstwo domowe, wspólnie z nim planuje i finansuje wszystkie koszty utrzymania.

Środki przekazywane na podstawie dyspozycji Pani męża przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na Pani rachunek bankowy nie stanowią zatem darowizny. Jak już wyżej wskazano brak jest tu zamiaru dokonania darowizny między Panią a Pani mężem. Ich celem jest wykonywanie obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, tj. bieżącego finansowania kosztów rodziny. Tym samym na gruncie podatku od spadków i darowizn nie powstają jakiekolwiek obowiązki podatkowe.

Zatem, skoro na gruncie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, środki przekazywane na podstawie dyspozycji Pani męża przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na Pani rachunek bankowy nie stanowią darowizny, to nie powstają w zakresie tego podatku jakiekolwiek obowiązki podatkowe. Tym samym nie powstaje też obowiązek zgłoszeniowy na formularzu SD-Z2.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa.