Interpretacja indywidualna z dnia 12 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.369.2025.1.AD
Nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez zstępnych spadkodawcy tytułem zapisu zwykłego, o ile następuje po 1 stycznia 2007 roku i jest dokonane w formie aktu notarialnego, podlega pełnemu zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn w ramach art. 4a ustawy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakreswniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia lokalu mieszkalnego tytułem zapisu zwykłego. Treść wniosku jest następująca:
Opisstanu faktycznego
Jest Pan wnukiem spadkodawczyni, zamieszkałym w (…). Pana babcia zmarła w 2004 r. i pozostawiła testament zawierający zapis zwykły. W testamencie wskazano, że należący do spadkodawczyni lokal mieszkalny położony w (…) ma przypaść Panu jako wnukowi. Formalnie jednak w (…) r. spadek po babci nabyła jej córka i Pana matka – jedyna spadkobierczyni testamentowa. Następnie, (…), doszło do wykonania zapisu zwykłego – matka przeniosła własność ww. lokalu mieszkalnego na Pana rzecz w formie aktu notarialnego, zgodnie z wolą wyrażoną w testamencie. Jest Pan wnukiem spadkodawczyni, a zatem należy Pan do I grupy podatkowej względem spadkodawczyni (osoba zaliczana do najbliższej rodziny).
Pytania
1.Czy nabycie własności lokalu mieszkalnego przez Pana w (…) r., w wykonaniu zapisu zwykłego ustanowionego przez babcię (zmarłą w (…) r.), podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?
2.Czy przysługuje Panu pełne zwolnienie od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy (zwolnienie dla najbliższej rodziny) w odniesieniu do tego nabycia?
3.Czy w zaistniałej sytuacji konieczne jest złożenie zgłoszenia SD-Z2 (zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw przez osobę najbliższą) w celu skorzystania ze zwolnienia lub dopełnienia obowiązków podatkowych?
Panastanowisko w sprawie
W Pana ocenie, nabycie lokalu w 2025 r. jest zatem całkowicie zwolnione z podatku, o ile zostaną spełnione wymogi formalne.
Nabył Pan lokal w drodze zapisu zwykłego wykonanego (…) r.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy powstaje przy zapisie z chwilą jego wykonania, a nie z chwilą śmierci spadkodawcy. Skoro nabycie nastąpiło po 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy w brzmieniu po nowelizacji.
Jest Pan zstępnym spadkodawczyni (wnukiem), więc spełnia warunek podmiotowy zwolnienia z art. 4a ust. 1 ww. ustawy.
Nabycie lokalu w 2025 r. jest zatem całkowicie zwolnione z podatku, o ile zostaną spełnione wymogi formalne. Co do zasady wymagane jest zgłoszenie SD-Z2 w 6 miesięcy od dnia wykonania zapisu (art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy), jednak gdy nabycie następuje na podstawie aktu notarialnego, obowiązek zgłoszenia nie dotyczy (art. 4a ust. 4 pkt 2 cyt. ustawy).
W konsekwencji, w przedstawionym stanie faktycznym podatek nie wystąpi (0 zł), a SD-Z2 nie trzeba składać, jeśli przeniesienie własności nastąpiło aktem notarialnym.
Ocenastanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęć „spadek” oraz „zapis”, tym samym należy w tym zakresie sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).
Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Stosownie do art. 924 ww. ustawy:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast według art. 925 tej ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
W myśl art. 926 § 1 tej ustawy:
Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.
Dodatkowo, zgodnie z art. 968 § 1 Kodeksu cywilnego:
Spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły).
Z art. 970 Kodeksu cywilnego wynika, że:
W braku odmiennej woli spadkodawcy zapisobierca może żądać wykonania zapisu niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu. Jednakże zapisobierca obciążony dalszym zapisem może powstrzymać się z jego wykonaniem aż do chwili wykonania zapisu przez spadkobiercę.
W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego – z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia.
Art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:
Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.
Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3)do grupy III – innych nabywców.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje zwolnienie dla członków najbliższej rodziny.
Zgodnie z treścią art. 4a ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Jak wynika z art. 4a ust. 4 cyt. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1
lub
2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Pana babcia zmarła w (…) r. i pozostawiła testament zawierający zapis zwykły, że należący do spadkodawczyni lokal mieszkalny ma przypaść Panu jako wnukowi. Formalnie jednak w (…) r. spadek po babci nabyła jej córka i Pana matka – jedyna spadkobierczyni testamentowa. Następnie, (…) r., doszło do wykonania zapisu zwykłego – matka przeniosła własność ww. lokalu mieszkalnego na Pana rzecz w formie aktu notarialnego.
Chciałby się Pan dowiedzieć, czy nabycie ww. lokalu tytułem zapisu podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a także czy jest może Pan skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy.
Według opisanego przez Pana zdarzenia, nabył Pan lokalu mieszkalny w drodze zapisu zwykłego, którego dokonała Pana babcia w testamencie. Takie nabycie – co do zasady – podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
W świetle przepisów Kodeksu cywilnego, spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego, do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły). Spadkobierca nie może zatem swobodnie rozporządzać rzeczą lub prawem majątkowym będącym przedmiotem zapisu. Jest on jedynie wykonawcą woli testatora.
Sam zapis w testamencie nie powoduje nabycia przez zapisobiorcę własności rzeczy lub prawa majątkowego stanowiących przedmiot tego zapisu już w momencie otwarcia spadku. Zapisobiorcy przysługuje jedynie w stosunku do spadkobiercy roszczenie o wykonanie zapisu przez spełnienie określonego w testamencie świadczenia majątkowego. Spełnienie świadczenia skutkuje zaś wykonaniem nałożonego na spadkobiercę zobowiązania. Istotne jest, że nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem zapisu zwykłego następuje zatem z chwilą jego wykonania, a nie z chwilą śmierci spadkodawcy.
Wyjaśnienia wymaga, że stosownie do przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. Nr 222, poz. 1629), zwanej dalej „ustawą zmieniającą”, do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej (tj. przed 1 stycznia 2007 r.) stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej. Zwolnienie określone w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, wprowadzone przepisami ustawy zmieniającej, ma zatem zastosowanie do tych przypadków, w których nieodpłatne nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od osób najbliższych nastąpiło od 1 stycznia 2007 r.
Mając na względzie, że w przypadku nabycia w drodze zapisu zwykłego momentem nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych jest chwila wykonania zapisu (moment przeniesienia ich własności), do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia w okolicznościach wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące w chwili wykonania zapisu.
W konsekwencji, mimo, że Pana babcia zmarła w (…) r., skoro nabył Pan mieszkanie tytułem zapisu zwykłego dopiero (…) r., to w sprawie ma zastosowanie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Podstawą do zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest stosunek pokrewieństwa między nabywcą a osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zapisobiorca nabywa rzeczy lub prawa majątkowe wskazane w zapisie testamentowym po spadkodawcy, a nie od spadkobiercy. W związku z powyższym, jako że zapis na Pana rzecz ustanowiła babcia, której jest Pan zstępnym, to należy Pan do I grupy podatkowej względem osoby ustanawiającej zapis.
Tym samym, otrzymanie przez Pana lokalu mieszkalnego w ramach zapisu testamentowego ustanowionego przez babcię, w całości podlega zwolnieniu, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
W związku z tym, że przeniesienie własności lokalu mieszkalnego w wykonaniu zapisu testamentowego zostało dokonane w formie aktu notarialnego, dla spełnienia warunków do zwolnienia w takiej sytuacji nie jest konieczne zgłoszenie nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, co wynika z treści przywołanego powyżej art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawnadlawydaniainterpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
POTRZEBUJESZ POMOCY?