Zasada godziwego wynagrodzenia bez znaczenia dla pracownika

Nie można się na nią powołać, żądając podwyższenia pensji, chyba że chodzi o wyrównanie do ustawowego minimum. Jest za to chętnie używana przez ZUS, by nie wypłacić wysokiego zasiłku

Prowadząc szkolenia lub udzielając porad, zorientowałem się, że niewielu pracowników słyszało o art. 13 zd. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.), w myśl którego pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Ustawodawca, wprowadzając zasadę godziwego wynagrodzenia do polskiego porządku prawnego, nie zdefiniował tego pojęcia. W nauce prawa przyjmuje się, że godziwa płaca w rozumieniu tego przepisu to taka, która odpowiada rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględnia ilość i jakość świadczonej pracy ‒ zgodnie z art. 78 par. 1 kodeksu pracy (B. Wagner [red.], „Kodeks pracy. Komentarz”, Warszawa 2010, s. 68). Okazuje się, że definicja ta jest szczególnie ważna dla ZUS.

Ograniczona rola

Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 14 września 2018 r., sygn. akt III AUa 343/18, Legalis nr 1841968, orzekł, że wynagrodzenie godziwe to wynagrodzenie należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy. Zatem ocena godziwości wynagrodzenia, według sądu, wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji. Ponadto w orzecznictwie wskazano również, że wzorzec godziwego wynagrodzenia, który czyni zadość ekwiwalentności zarobków do rodzaju i charakteru świadczonej pracy oraz posiadanych przez pracownika doświadczenia i kwalifikacji zawodowych, będzie uwzględniał m.in. takie czynniki, jak: siatka wynagrodzeń obowiązująca w zakładzie pracy, średni poziom wynagrodzeń za taki sam lub podobny charakter świadczonej pracy w danej branży, wykształcenie, zakres obowiązków, odpowiedzialność materialna oraz dyspozycyjność (wyrok Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2014 r., sygn. akt I UK 302/13, Legalis nr 1047263).