Serwis Prawno-Pracowniczy / Niezbędnik Kadrowo-Płacowy 14/2006 z 04.04.2006, str. 20
Data publikacji: 01.04.2006
Gdy cudzoziemiec zachoruje w Polsce (cz. 2)
Dobrowolnie do ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce mogą przystąpić wyłącznie ci cudzoziemcy, którzy zostali enumeratywnie wymienieni w przepisach lub gdy możliwość taka została przewidziana w umowie międzynarodowej ratyfikowanej przez Polskę.
Andrzej Sidorko
radca prawny w Narodowym Funduszu Zdrowia
W numerze 13 „Serwisu” omówiono przepisy, na podstawie których ustala się obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego cudzoziemców świadczących pracę na terenie Polski, poniżej o tym, kiedy cudzoziemiec może się ubezpieczyć dobrowolnie.
Kto może ubezpieczyć się dobrowolnie?
Pewne grupy cudzoziemców mogą korzystać ze świadczeń zdrowotnych w Polsce jedynie na podstawie dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego przez zawarcie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia.
W ten sposób status ubezpieczonego mogą uzyskać następujące osoby:
• studenci i uczestnicy studiów doktoranckich, którzy studiują w RP, oraz absolwenci, którzy odbywają w Polsce obowiązkowy staż, nieposiadający obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - jeżeli nie są osobami legalnie zamieszkującymi na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE lub państwa członkowskiego EFTA,
• członkowie zakonów oraz alumni wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulanci, nowicjusze i junioryści zakonów i ich odpowiednicy nieposiadający obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (i niebędący osobami legalnie zamieszkującymi na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE lub państwa członkowskiego EFTA), a przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zgody na pobyt tolerowany lub posiadający status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej albo korzystający z ochrony czasowej na jej terytorium,
• osoby odbywające staż adaptacyjny - czyli wnioskodawcy odbywający staż adaptacyjny w rozumieniu przepisów ustawy z 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (DzU nr 87, poz. 954 ze zm.) lub wnioskodawcy odbywający staż adaptacyjny w rozumieniu przepisów ustawy z 10 maja 2002 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności (DzU nr 71, poz. 655 ze zm.),
• osoby odbywające kursy języka polskiego oraz kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim, o których mowa w przepisach o szkolnictwie wyższym, nieposiadające obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (i niebędące osobami legalnie zamieszkującymi na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE lub państwa członkowskiego EFTA).
przykład
Leonid T. ma obywatelstwo Bułgarii i studiuje prawo na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest zatem studentem nieposiadającym obywatelstwa zarówno państwa członkowskiego UE, jak i państwa członkowskiego EFTA - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Dlatego też nie ma prawa do świadczeń opieki zdrowotnej. Może je uzyskać w drodze zawarcia z Narodowym Funduszem Zdrowia umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Członkowie rodzin cudzoziemca
Status ubezpieczonego polski ustawodawca przyznał zamieszkującym na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - członkom rodzin osób objętych obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym i posiadającym obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), zamieszkujących na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - oczywiście tylko wówczas, jeżeli ww. członkowie rodziny nie są osobami podlegającymi obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
Polski ustawodawca przyznał również status ubezpieczonego:
• zamieszkującym na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) członkom rodzin osób objętych obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym i nieposiadających obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - legalnie zamieszkującym na terytorium innego niż Rzeczypospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - jeżeli wspomniani członkowie rodziny nie są osobami podlegającymi obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego,
• zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej członkom rodzin osób objętych obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym i nieposiadającym obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy pobytowej w celu wykonywania pracy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zgody na pobyt tolerowany lub posiadających status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej albo korzystających z ochrony czasowej na jej terytorium.
przykłady
Adriano X. jest obywatelem Hiszpanii zatrudnionym w Polsce i objętym tutaj ubezpieczeniami społecznymi oraz zdrowotnym. Jego syn zamieszkujący w Hiszpanii może zatem zostać zgłoszony przez niego do ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Jest to bowiem dziecko obywatela państwa członkowskiego UE (objętego w Polsce obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym) i zamieszkujące na terenie państwa Wspólnoty.
Jurij S., obywatel Rosji, zatrudniony u polskiego pracodawcy i przebywający na terenie Polski na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony podlega w Polsce obowiązkowym ubezpieczeniom społecznemym i zdrowotnemu z tytułu stosunku pracy. Dlatego może on zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego córkę, która wraz z nim zamieszkuje w Polsce.
Cudzoziemcy, którzy nie spełniają żadnego z wcześniej wymienionych warunków - nie podlegają w Polsce ubezpieczeniu zdrowotnemu i nie mogą ubezpieczyć się dobrowolnie. Objęcie ich ubezpieczeniem zdrowotnym na terenie Polski jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy zostało przewidziane w umowie międzynarodowej ratyfikowanej przez Polskę.
POTRZEBUJESZ POMOCY?