Zasady rozliczania podatku dochodowego

W prawie podatkowym obowiązuje zasada powszechności opodatkowania, określona m.in. w art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof). Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c updof oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (dalej: Ordynacja podatkowa) zaniechano poboru podatku.

Dochód z pracy osoby zatrudnionej w placówce oświatowej to uzyskane w ciągu miesiąca przychody z pracy w rozumieniu art. 12 updof oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu:

● zryczałtowanych pracowniczych kosztów uzyskania przychodów (w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 updof) oraz

● potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenia społeczne (art. 32 ust. 2 updof).

Wysokość dochodu pracownika kształtuje się zatem na podstawie otrzymanych przez niego przychodów (np. pensji i opodatkowanych świadczeń pozapłacowych) i przysługujących mu kosztów uzyskania przychodów. Takie uregulowanie oznacza, że wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracownika z zakładu pracy w związku z wykonywaną pracą stanowią przychód ze stosunku pracy. Jednak nie wszystkie świadczenia otrzymane przez pracownika w ramach stosunku pracy należy opodatkować. Katalog zwolnień podatkowych został określony w art. 21 ust. 1 updof i przewiduje wyjątki od zasady powszechności opodatkowania. Na podstawie tego przepisu wolne od podatku są m.in. świadczenia:

● typowo związane z pracą (jak również niektóre świadczenia dla byłych pracowników),

● przysługujące określonym grupom zawodowym,

● o charakterze socjalnym (np. zapomogi wypłacane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci).

Zwolnienia te są istotne zarówno dla samych pracowników, jak i dla pracodawców jako płatników. Pracownicy korzystają na zwolnieniach pod względem podatkowym, natomiast pracodawcy mają obowiązek właściwie je rozliczyć. Należało je uwzględniać przy obliczaniu i pobieraniu w 2013 r. zaliczek na podatek od świadczeń i należności pracowników.