Naruszenie uprawnień pracowniczych

Poza podstawowymi prawami pracownika, omówionymi w poprzednim rozdziale, zawarcie stosunku pracy gwarantuje mu również wiele uprawnień. Każdy zatrudniony pracownik powinien być poinformowany przez pracodawcę o przysługujących mu uprawnieniach i świadczeniach. Dotyczy to zarówno warunków świadczonej przez pracownika pracy, jak i przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, wynagrodzenia czy możliwości wypowiedzenia (rozwiązania) umowy o pracę. Prawa i uprawnienia pracownika są jednocześnie obowiązkami pracodawcy, których naruszenie stanowić będzie wykroczenie zagrożone karą grzywny (art. 282 k.p.).

Warunki świadczonej pracy

Poza podstawowymi elementami, które muszą zostać wskazane w umowie zawartej z pracownikiem, pracodawca ma również obowiązek poinformować pracownika na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, o:

● obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
● częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
● wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego,
● obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
● układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty

- a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy - dodatkowo - o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia (art. 29 § 3 k.p.).

Czas pracy i odpoczynek

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (art. 128 k.p.). Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (art. 129 k.p.).

ZAPAMIĘTAJ!

Pracodawca ma obowiązek przestrzegać norm czasu pracy.

Pracownicy mają również prawo do tzw. dobowego odpoczynku. Odpoczynek ten mieści się w dobie pracowniczej, według której pracuje pracownik. Przez dobę pracowniczą należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (art. 128 § 3 pkt 1 k.p.). Doba pracownicza nie jest zatem tożsama z dobą kalendarzową (astronomiczną) i zależy od obowiązującego pracownika rozkładu czasu pracy. Oznacza to, że w jednostce, w której pracuje się np. w systemie zmianowym, doby dla poszczególnych zmian rozpoczynają się i kończą o różnych godzinach. Inaczej będzie liczona doba pracownicza, gdy pracownik pracuje od 6.00 do 14.00, a inaczej od 14.00 do 22.00. W każdym jednak przypadku wyniesie ona kolejne 24 godziny.