Rachunkowość Budżetowa 21/2003 z 01.11.2003 [dodatek: Rachunkowość w jednostkach kultury, str. 2]
Data publikacji: 29.10.2003
Umowy licencyjne w świetle rozwiązań podatkowych
Umowy licencyjne dotyczą dóbr o charakterze niematerialnym, takich jak utwory, wynalazki itp. Dobra te, w odróżnieniu od rzeczy, mogą być jednocześnie eksploatowane przez wiele podmiotów, co decyduje o ich znaczeniu w obrocie. Udostępnianie utworów czy wynalazków zainteresowanym osobom jest możliwe właśnie dzięki umowom licencyjnym.
Istotą umowy licencyjnej jest umożliwienie korzystania z określonego dobra niematerialnego. Oznacza to, że wyłączne prawo do tego prawa pozostaje przy licencjodawcy, np. twórcy utworu, który prawem tym w drodze licencji nie rozporządza, tzn. nie przenosi go na inny podmiot. Istnieje jednak możliwość udzielania przez licencjobiorcę sublicencji, co zwiększa gospodarcze znaczenie tych umów i poszerza krąg potencjalnych użytkowników dóbr niematerialnych. Umowy licencyjne występują w prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz w ustawie o własności przemysłowej.
Różnice między licencjami autorskimi i wynalazczymi
Licencyjne umowy autorskie (także w zakresie praw pokrewnych) i wynalazcze wykazują określone odmienności. Generalna różnica między nimi wynika z odrębnego reżimu ochrony praw autorskich (pokrewnych) i praw własności przemysłowej. Ochrona praw autorskich i pokrewnych nie wiąże się z dokonywaniem przez osoby uprawnione jakichkolwiek czynności urzędowych, powstaje bowiem z mocy prawa z chwilą stworzenia danego dobra niematerialnego: utworu, artystycznego wykonania czy innego przedmiotu praw pokrewnych. Natomiast ochrona praw własności przemysłowej uzależniona jest od rejestracji patentowej, co pociąga za sobą sformalizowany tryb postępowania zainteresowanego uzyskaniem prawa z patentu. W związku z tym w umowach licencyjnych z zakresu własności przemysłowej powinna być uregulowana m.in. kwestia ponoszenia opłat wynikających z urzędowej ochrony patentowej.
Licencje z zakresu prawa własności przemysłowej muszą być pod rygorem nieważności zawierane na piśmie. W przypadku licencji autorskich (czy też w zakresie praw pokrewnych) wymóg ten dotyczy tylko licencji wyłącznych.
