Dotacje celowe

Dotacje celowe to podlegające szczególnym zasadom rozliczenia środki finansowe, przeznaczone na sfinansowanie w całości lub dofinansowanie realizacji zadania publicznego, przekazanego do realizacji podmiotowi dotowanemu albo przejętego przez ten podmiot. Istnieje różnorodność rodzajów dotacji celowych. Mogą być one przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie:

● zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,

● ustawowo określonych zadań, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,

● bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,

● zadań zleconych do realizacji jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych, w tym fundacjom i stowarzyszeniom,

● kosztów realizacji inwestycji.

Zasady i tryby udzielania dotacji celowych są zróżnicowane z uwagi na uregulowanie poszczególnych kwestii w ustawach ustrojowych i w ustawach materialnego prawa administracyjnego.

1. Dotacje dla organizacji pozarządowych

Dotacje celowe mogą być udzielane podmiotom spoza sektora finansów publicznych, które nie działają w celu osiągnięcia zysku. Otrzymane środki przeznacza się na cele publiczne, związane z realizacją zadań jednostki dotującej, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań. Celami publicznymi są te cele, które mają zaspokajać potrzeby zbiorowe, a nie jednostkowe. Podmiotami niezaliczanymi do sektora finansów publicznych są wszystkie jednostki i organizacje, bez względu na ich formę organizacyjno-prawną, które nie zostały wymienione w art. 9 uofp.

Jedynym ograniczeniem w katalogu podmiotów spoza sektora finansów publicznych, które mogą ubiegać się o dotację celową, jest nieprowadzenie działalności w celu osiągnięcia zysku (art. 221 uofp). Warunku tego nie należy odnosić do całej działalności tego podmiotu, a jedynie do tej części, która objęta jest dotowaniem ze środków publicznych.

W praktyce zlecanie zadań i udzielenie dotacji następuje najczęściej na podstawie ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dalej: ustawa o pożytku publicznym). Dotacja celowa na zadania jednostki samorządu terytorialnego wykonywane przez podmioty i organizacje niepubliczne może dotyczyć działań podanych w ramce.