Wyrok SN z dnia 16 lutego 2007 r., sygn. II PK 199/06

Przepis art. 51 § 1 zdanie drugie k.p. zapobiega utracie uprawnień naby­tych przed bezprawnym rozwiązaniem stosunku pracy, nie stwarza natomiast podstawy do uzyskania w okresie pozostawania bez pracy nowych uprawnień, jak np. prawa do nabycia akcji pracowniczych prywatyzowanego przedsiębiorstwa.

Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk, Sędziowie SN: Zbigniew Hajn (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 lutego 2007 r. sprawy z powództwa Aldony M. przeciwko Bankowi H. w W., Skarbowi Państwa reprezentowanego przez Ministra Skarbu Państwa zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa o odszkodowanie lub nakazanie wydania akcji, na skutek skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 listopada 2005 r. [...]

1. oddalił skargę kasacyjną,

2. nie obciążył powódki kosztami postępowania kasacyjnego na rzecz pozwa­nych.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny: (I) zmienił wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Pracy w Warszawie z 14 kwietnia 2005 r. w pkt II w ten sposób, że powództwo o odszkodowanie oddalił; (II) odrzucił apelację powódki w zakresie roszczenia o dywidendę; (III) oddalił apelację powódki w pozostałej części; (IV) zasądził od powódki na rzecz Banku H. w W. SA 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowe­go za obie instancje.

Wymienionym wyżej wyrokiem Sąd Okręgowy: (I) oddalił powództwo przeciw­ko Skarbowi Państwa; (II) zasądził od pozwanego Banku H. na rzecz powódki 32.302,00 zł z odsetkami ustawowymi od 14 grudnia 2000 r. do dnia zapłaty; (III) w pozostałej części powództwo oddalił.

W pozwie z 5 października 2000 r. powódka wniosła o nakazanie wydania jej przez Skarb Państwa - Ministra Skarbu Państwa lub Bank H. w W. SA (powoływany dalej, jako „Bank”) akcji Banku albo o zasądzenie odszkodowania. Na rozprawie 27 listopada 2001 r. powódka określiła kwotę odszkodowania na 67.200 zł, co spowodowało przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu. W piśmie z 14 stycznia 2003 r. pełnomocnik powódki sprecyzował wysokość ewentualnego odszkodowania na 85.200 zł i zażądał zaległej dywidendy w wysokości 7.980 zł. Powódka przede wszystkim domagała się jednak nakazania pozwanym wydania 1.200 akcji Banku na podstawie art. 363 § 1 k.c. W piśmie z 3 września 2003 r. pozwany Bank podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Z ustaleń przyjętych przez Sąd Apelacyjny w podstawie faktycznej zaskarżonego wyroku wynika, że powódka była pracownikiem pozwanego Banku od 1983 r. Jej umowa o pracę uległa rozwiązaniu 31 grudnia 1995 r. Dnia 13 listopada 1997 r. powódka została przywrócona do pracy wyrokiem Sądu Najwyższego, ale wbrew wymaganiu art. 48 § 1 k.p., nie zgłosiła w ciągu siedmiu dni gotowości podjęcia pracy. Dnia 2 kwietnia 1998 r. powódka zwróciła się do pracodawcy o przedłużenie jej urlopu wychowawczego i usprawiedliwiła przekroczenie siedmiodniowego terminu z art. 48 § 1 k.p. W piśmie z 14 maja 1998 r. Bank uznał zwłokę powódki w zgłoszeniu gotowości niezwłocznego podjęcia pracy za usprawiedliwioną i przywrócił ją do pracy, przedłużając jej urlop wychowawczy. Dnia 7 maja 1997 r. rozpoczęło się udostępnianie, tj. dopuszczenie do publicznego obrotu akcji Banku H. w W. Warunkiem uzyskania uprawnienia do nabycia akcji pracowniczych było to, aby dana osoba była pracownikiem Banku 1 stycznia 1997 r. i aby pozostawała w stosunku pracy z Ban­kiem w dniu dopuszczenia akcji do publicznego obrotu, tj. 7 maja 1997 r. Roszczenie o przyznanie uprawnienia do nabycia akcji pracowniczych powódka zgłosiła pozwa­nemu Bankowi najpierw ustnie, a następnie w piśmie z 16 lutego 2000 r. Pismem z 3 kwietnia 2000 r. Bank odmówił zaspokojenia żądań powódki, wskazując, że nie spełniła ona warunków uzyskania uprawnienia do nabycia akcji z transzy pracowniczej, określonych w Regulaminie nabywania akcji przez pracowników Banku H. w W. w ramach oferty publicznej (powoływanego dalej jako „regulamin”). Pismem z 16 maja 2000 r. powódka zwróciła się z roszczeniem także do Ministra Skarbu Państwa. Minister odmówił przyznania powódce uprawnienia do nabycia akcji Banku H. w W. SA (po cenach odpowiadających ich wartości nominalnej) z powodu zakończenia procesu przydzielania akcji uprawnionym pracownikom Banku, wskazując, że w związku z powyższym uprawnienie pracowników Banku wygasło z dniem 21 listopa­da 1997 r. Zgodnie z § 5 regulaminu osobami uprawnionymi do nabycia akcji były, między innymi, osoby będące pracownikami Banku 1 stycznia 1997 r., o ile pozostawały w stosunku pracy w dniu dopuszczenia akcji Banku do publicznego obrotu, tj. 7 maja 1997 r. Z kolei stosownie do § 3 ust. 1 i 2 regulaminu uprawnienia pracowników do nabywania akcji Banku wygasły 21 listopada 1997 r. ponieważ udostępnienie akcji nastąpiło 21 sierpnia 1997 r.