Pracownicy oświaty - od zatrudnienia do zwolnienia

Magdalena Kasprzak

Joanna Nowicka

Wstęp

Pracownicy publicznych placówek oświaty (szkół, przedszkoli) należą do szeroko pojętej oświaty.

Pomimo że stosunek pracy dla każdego pracownika znaczy to samo, to jednak nie z każdym zatrudnieniem pracownik ma takie same prawa i obowiązki.

Podstawowe różnice można zaobserwować już na podstawie zawartych z pracownikami umów o pracę. Sam rodzaj umowy nie jest jeszcze najważniejszy. Dużo większe znaczenie ma przynależność poszczególnych pracowników do różnych grup zawodowych, a każda z tych grup podlega innym przepisom prawa.

Z takimi różnicami mamy do czynienia wśród pracowników szkół, gdzie współpracują ze sobą dwie grupy pracowników - nauczyciele oraz osoby niebędące nauczycielami, pracownicy administracji i obsługi.

W Poradniku zostały omówione zarówno różnice, jak i zagadnienia wspólne dla obu tych grup - w zakresie zatrudniania, wynagradzania, prawa do urlopu oraz odpraw i innych świadczeń należnych w związku z zakończeniem zatrudnienia.

Dodatkowo wyjaśnione zostały ogólne zasady podlegania opodatkowaniu i oskładkowaniu świadczeń otrzymywanych przez pracowników.

Na zakończenie przedstawiono w formie tabelarycznej orzecznictwo z zakresu tematów poruszanych w Poradniku.

1. Warunki zatrudniania pracowników oświaty

W każdej szkole publicznej współpracują ze sobą dwie grupy zawodowe - nauczyciele oraz pozostali pracownicy szkoły niebędący nauczycielami.

Pracownicy zatrudnieni w szkołach lub innych publicznych placówkach oświatowych, niezależnie od tego, czy są to nauczyciele czy inni pracownicy, podlegają tzw. pragmatykom służbowym. Przez pojęcie "pragmatyka" należy rozumieć przepisy szczególne względem ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.), które regulują status prawny, prawa i obowiązki osób zatrudnionych w wybranych zawodach, np. ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (dalej: Karta Nauczyciela) czy ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ustawa o pracownikach samorządowych). Jest to związane z charakterem pracy tych grup zawodowych, mającym cechy służby publicznej.