Postanowienie WSA w Poznaniu z dnia 11 kwietnia 2025 r., sygn. II SA/Po 163/25
Dnia 11 kwietnia 2025 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący: Asesor Sądowy WSA Robert Talaga po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2025 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi R. L. na uchwałę Rady Miejskiej w Gostyniu z dnia 20 czerwca 2024 roku Nr III/23/24 w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego postanawia: 1) odrzucić skargę; 2) zwrócić stronie skarżącej 300 zł (słownie: trzysta złotych) tytułem uiszczonego wpisu od skargi.
Uzasadnienie
Pismem z dnia 22 stycznia 2025 r. R. L. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na uchwałę Rady Miejskiej w Gostyniu Nr III/23/24 z dnia 20 czerwca 2024 r. w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru w rejonie ulic: Jędrzeja Moraczewskiego, Dusińskiej, Poznańskiej w Gostyniu oraz w Dusinie.
W odpowiedzi na skargę Rada Miejska w Gostyniu wniosła o jej odrzucenie, wskazując, że skarga na uchwałę o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania jest niedopuszczalna.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 5a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2024 r., poz. 935; dalej jako: "P.p.s.a.") sąd odrzuca skargę, jeżeli interes prawny lub uprawnienie wnoszącego skargę na uchwałę lub akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 nie zostały naruszone stosownie do wymagań przepisu szczególnego. Z kolei art. 58 § 3 P.p.s.a. stanowi, że sąd odrzuca skargę postanowieniem, a odrzucenie skargi może nastąpić na posiedzeniu niejawnym. Takim przepisem szczególnym w rozumieniu art. 58 § 1 pkt 5a P.p.s.a. jest art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2024 r., poz. 1465; dalej jako: "u.s.g."), który stanowi, że każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Z kolei w myśl art. 101a ust. 1 u.s.g. przepisy art. 101 stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób trzecich.
W rozpoznawanej sprawie przedmiotem skargi R. L. uczynił uchwałę Rady Miejskiej w Gostyniu w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Poza przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pozostaje okoliczność, że skarżący jest właścicielem nieruchomości znajdującej się na obszarze, który ma podlegać ustaleniom przyszłego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, tj. działki nr [...], obręb 0001 Gostyń.
Kwestie związane z podjęciem wyżej wskazanej uchwały reguluje art. 14 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1130; dalej jako: "u.p.z.p.").
W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowane jest stanowisko, zgodnie z którym uchwała o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego jest uchwałą intencyjną, wyrażającą jedynie zamiar gminy uregulowania zasad zagospodarowania terenu w formie aktu prawa miejscowego (sama takim aktami prawa miejscowego nie jest), wszczynając w tym zakresie stosowne postępowanie. Wprawdzie przepis art. 14 ust. 1 u.p.z.p. wskazuje, że uchwała o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego podejmowana jest w celu ustalenia przeznaczenia terenów, w tym dla inwestycji celu publicznego, oraz określenia sposobów ich zagospodarowania i zabudowy, to jednakże zrealizowanie tego celu następuje dopiero w dalszym stadium postępowania planistycznego, jakim jest uchwalenie planu miejscowego. Konsekwencją podjęcia uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego jest wyłącznie rozpoczęcie procedury związanej z powstaniem tego planu i określenie granic obszaru nim objętego (por. np. wyrok WSA w Krakowie z dnia 12 grudnia 2023 r., II SA/KR 1305/23).
Konsekwencją powyższego stanowiska jest uznanie, że zaskarżona uchwała nie narusza interesu prawnego R. L., ponieważ uchwała intencyjna, co do zasady nie wywołuje skutków prawnych dla osób trzecich. Jedynym skutkiem uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest wyrażenie woli organu stanowiącego gminy.
Rada gminy, jako organ kolegialny, składa oświadczenia w formie uchwał, które mogą mieć charakter zewnętrzny albo wewnętrzny. Uchwała ma charakter zewnętrzny, gdy skierowana jest do jednostek będących poza podlegającym jej aparatem administracji, a więc wywołuje skutki prawne wobec obywateli i innych jednostek organizacyjnych. Tymczasem uchwała o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, czy też zmiany takiej uchwały ma charakter wewnętrzny. Wskazać przy tym trzeba, że taka uchwała w żaden sposób nie determinuje końcowego kształtu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a skierowana jest wyłącznie do organu wykonawczego gminy, który w jej wyniku rozpocznie bieg procedury planistycznej.
Odnosząc się do zarzutów stawianych w skardze wskazać należy, że Burmistrz G. dokonał analiz wymaganych przez przepisy prawa przed przystąpieniem do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, co wynika z akt sprawy. Jeśli chodzi o zarzut nieuwzględnienia skutków finansowych w zakresie ewentualnych roszczeń odszkodowawczych – uznać należy ich uwzględnienie na tym etapie postępowania za przedwczesne, gdyż podjęta uchwała nie przesądza o ostatecznym przeznaczeniu terenów. Skarżący będzie też miał możliwość udziału w konsultacjach i zgłaszania uwag co do projektu przedmiotowego planu na dalszych etapach procedury planistycznej, gdyż wynika to z przepisów u.p.z.p.
Żaden przepis prawa nie daje zainteresowanemu nieuchwaleniem nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ochrony prawnej gwarantującej ukończenie swoich inwestycji realizowanych na podstawie udzielonych wcześniej pozwoleń na budowę. Subiektywne przewidywania co do postanowień projektowanego planu miejscowego nie mogą być uznane za źródło legitymacji skargowej do zaskarżenia uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Rada Miejska w Gostyniu w uchwale o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego nie przesądziła o ostatecznym przeznaczeniu terenu, a wyraża jedynie zamiar ustalenia zasad zagospodarowania przestrzennego na danym terenie i rozpoczyna procedurę planistyczną określoną w u.p.z.p. Dopiero plan miejscowy, w przyszłości będzie kształtować sposób zagospodarowania działek objętych jego postanowieniami. Ponadto, rada gminy, posiadająca w granicach prawa samodzielność i swobodę decydowania o losach wszczętej procedury planistycznej, może w toku prac planistycznych, w miarę potrzeby, dokonywać zmian co do obszaru objętego przyszłym planem, a nawet, gdy uzna to za konieczne, przerwać procedurę sporządzenia planu i wycofać się z inicjatywy planistycznej (zob. postanowienia NSA: z dnia 24 kwietnia 2024 r., sygn. akt II OSK 480/24; z dnia 10 stycznia 2024 r., sygn. akt II OSK 2429/23, CBOSA).
Dla możliwości procedowania zmian, czy uchwalenia nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego irrelewantny jest ustawowy obowiązek sporządzenia planu ogólnego. Regułę kolizyjną w tym zakresie zawiera art. 27a u.p.z.p., który stanowi, że plan miejscowy albo jego zmiana może być sporządzany w trakcie sporządzania planu ogólnego albo jego zmiany. Uchwalenie planu miejscowego albo jego zmiany mogą nastąpić najwcześniej po upływie terminu na wydanie przez wojewodę rozstrzygnięcia nadzorczego dotyczącego uchwały w sprawie planu ogólnego albo jego zmiany.
Wobec powyższego, na podstawie art. 58 § 1 pkt 5a i § 3 P.p.s.a. Sąd orzekł, o odrzuceniu skargi. O zwrocie uiszczonego wpisu od skargi Sąd orzekł z kolei na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 i § 2 P.p.s.a.
