Urlop wychowawczy a odprawa

Pytanie

Mam następujący problem - przeprowadzamy w firmie zwolnienia grupowe. Co dzieje się z osobą przebywającą na urlopie wychowawczym? Czy można rozwiązać z nią umowę wbrew kodeksowym przesłankom?

Odpowiedź

Zasadą jest, że firma nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu. Rozwiązanie umowy w tym czasie jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jest to przypadek tzw. dyscyplinarki, czyli np. ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych lub utraty uprawnień do wykonywania zawodu. Istotną jest też zasada, że w przypadku złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego po dokonaniu czynności zmierzającej do rozwiązania umowy - rozwiązuje się ona w terminie wynikającym z tej czynności. Z kolei art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych stanowi, że art. 5 ust. 3-7 (dotyczący szczegółów wypowiedzeń - w tym zmieniającego) i art. 8 (dotyczący odprawy) stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 osób stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie lub rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę osób niż określona w art. 1 (w naszym wypadku 10 pracowników). W takim przypadku pracodawca może rozwiązać umowy - w drodze wypowiedzenia - z osobami, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie przed rozwiązaniem i wobec których jest dopuszczalne wypowiedzenie w ramach grupowego zwolnienia, pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu. Zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy, wypowiedzenie pracownikom umów w sytuacjach, o których mowa w art. 41 k.p. (urlop wychowawczy), jest dopuszczalne w czasie urlopu trwającego co najmniej 3 miesiące, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności, jeżeli upłynął już okres uprawniający pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pomimo skomplikowania wskazanych przepisów - dochodzimy do sedna i do rozwikłania naszego problemu. Po prostu przepisy o zwolnieniach grupowych korzystają z pierwszeństwa przed ochronnymi unormowaniami kodeksowymi. Potwierdzeniem tej tezy może być uchwała SN z 15 lutego 2006 r. (sygn. akt II PZP 13/05, Wspólnota z 2006 r. nr 9, poz. 47), w której stwierdzono: