Skuteczne postępowanie egzekucyjne

Stan prawny na 28 sierpnia 2007 r.

Adam Malinowski - radca prawny

Wyrok sądu

Wyrok sądu (podobnie jak ugoda, czy też np. akt notarialny ze stosownym zobowiązaniem) to tytuł egzekucyjny, czyli dokument, który może stać się podstawą egzekucji komorniczej. Wyrok musi być prawomocny lub też natychmiast wykonalny (tak jest np. przy wyrokach zaocznych, w sytuacji gdy dłużnik uznał powództwo albo przy alimentach). Natychmiastowa wykonalność oznacza po prostu, że można od razu (nie czekając na uprawomocnienie, czyli w praktyce wyrok sądu II instancji) udać się do komornika i złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji. Naturalnie w takim wypadku trzeba liczyć się z koniecznością zwrotu pieniędzy, jeśli rozstrzygnięcie „nie ostanie się” w wyższej instancji. Ponadto żeby skutecznie prowadzić egzekucję wyrok trzeba zaopatrzyć w tzw. klauzulę wykonalności. Jest to pieczęć na odwrocie dokumentu, stwierdzająca, że każdy, kogo wyrok dotyczy, powinien poddać się jego postanowieniom. Taki wyrok jest to już tytuł wykonawczy, który może stać się podstawą egzekucji. Jeśli dłużnik nie uiści należności, to następnym krokiem jest złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji wraz z oryginałem tytułu wykonawczego.

Warto wiedzieć, że możemy dokonać wyboru komornika, który zajmie się odzyskaniem długu. Do 28 grudnia 2007 r. wybór komornika jest przez prawo dość mocno limitowany. Ogólne zasady mówią, że egzekucja z ruchomości należy do komornika tego sądu, w którego okręgu ruchomości się znajdują. Z kolei egzekucja z nieruchomości należy do komornika działającego przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona. Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 167, poz. 1191 z późn. zm.), wierzyciel ma prawo wyboru komornika w granicach właściwości sądu apelacyjnego (oczywiście ze wskazanymi wyżej zastrzeżeniami). Jest to więc szerokie uprawnienie, bo sądy apelacyjne obejmują w zasadzie swoją właściwością całe województwo, ale dotyczy ono tylko ruchomości (samochody, kosztowności). Jest też jeszcze jedno obostrzenie - z wyłączeniem spraw o egzekucję z nieruchomości komornik może, na pisemny wniosek wierzyciela, prowadzić egzekucję na obszarze właściwości sądu apelacyjnego, jeżeli zaległość spraw nie przekracza sześciu miesięcy. Trzeba też podkreślić, że niestety w razie działania komornika na żądanie wierzyciela poza rewirem, kosztami (diety, zwrot za przejazdy, transporty specjalistyczne oraz koszty noclegów) obciąża się wierzyciela, niezależnie od przysługującego mu zwolnienia od kosztów sądowych. Na pokrycie kosztów wierzyciel wpłaca zaliczkę przed podjęciem czynności.