Data publikacji: 2007-11-13
Pracodawca i pracownik toczą spór
W praktyce, w przeważającej ilości wypadków spory pracownicze stanowią newralgiczny i niezwykle istotny fragment działalności firmy. Nie da się ich bowiem uniknąć, a ich rozwiązywanie wpływa na rozmaite dziedziny funkcjonowania pracodawcy. Dlatego tak ważne jest polubowne rozstrzyganie problemów na linii pracodawca-pracownik. Naturalnie, największe kłopoty może powodować sytuacja zwolnienia pracownika, ale i w trakcie zatrudnienia niejednokrotnie dochodzi do sytuacji konfliktowych, czy to na gruncie konkretnych uprawnień pracowniczych, czy na gruncie naruszenia prawa przez pracodawcę. Zmieniający się na przestrzeni kilku ostatnich lat polski rynek pracy ośmielił zresztą znacznie pracowników i obecnie znacznie chętniej i konsekwentniej dochodzą oni swoich praw. Powoduje to znaczne obłożenie sądów pracy, co z kolei w naturalny sposób kieruje zainteresowanie stron sporów w kierunku pozasądowych sposobów ich łagodzenia.
Stan prawny na 30 października 2007 r.
Krzysztof Grodzicki
pgp@infor.pl
WYŚLIJ PYTANIE
W „Poradniku” zajmujemy się przede wszystkim możliwościami wyjścia z impasu przy jak najmniejszych kosztach dla obu stron. Omawiamy więc pozasądowe możliwości rozwiązywania sporów, przy zagwarantowaniu poszanowania praw obu stron. Szeroko omawiamy również sądy pracy, ponieważ nadal - zwłaszcza dla szeregowych pracowników - są one podstawowym miejscem odwoływania się od decyzji pracodawcy. Ponadto zajmujemy się także procesowymi aspektami dochodzenia praw, wskazując na pułapki w przepisach i miejsca, na które trzeba zwrócić uwagę, by w pełni i skutecznie realizować zasądzone roszczenia.
Polubowne formy rozwiązywania sporów
Przed złożeniem powództwa do sądu warto podjąć próbę polubownego załatwienia sporu. Prawo nawet do tego zachęca, wychodząc z założenia, że strony najlepiej się porozumieją i będą respektować poczynione przez siebie ustalenia.
Ugoda na linii pracodawca-pracownik
Ugoda pozasądowa
Możemy wyróżnić dwa rodzaje ugód - sądową i pozasądową. Ugoda pozasądowa to swoista umowa, w ramach której strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w celu uchylenia niepewności co do swych roszczeń lub zażegnania powstałego lub mogącego powstać sporu. Zakres możliwych spraw jest więc w tym wypadku spory - można uzgodnić np. sposób zaspokojenia roszczenia przedawnionego. W normalnych warunkach dłużnik mógłby odmówić takiego świadczenia, mimo iż rzeczywiście był do niego zobowiązany. W pisemnej ugodzie pracownik może również wyrazić zgodę na dokonanie potrąceń z jego wynagrodzenia (oczywiście w granicach dopuszczalnych przez przepisy). Ugoda taka nie może być sprzeczna z prawem i z zasadami współżycia społecznego. Nie można np. w drodze ugody zrzec się w ogóle pensji, przestrzegania zasad bhp czy też prawa do urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że przy formułowaniu treści ugody strony powinny mieć na względzie zasady prawa pracy, w tym zawartą w art. 18 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. -
Kodeks pracy (t.j.
Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.; ost. zm.
Dz.U. z 2007 r. nr 176, poz. 1239) zasadę uprzywilejowania pracownika.
