Ochrona działaczy związkowych

Zmiany w ustawie o związkach zawodowych wprowadzone zostały ustawą z 26 lipca 2002 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 135, poz. 1146) i obowiązują od 1 stycznia i od 1 lipca 2003 r. Przepisami tymi wprowadzono m.in. obowiązek informowania pracodawcy raz na kwartał o liczbie członków organizacji. Przyznano ponadto możliwość wykonywania uprawnień zakładowej organizacji związkowej tylko wówczas, jeśli zrzesza ona co najmniej 10 członków - pracowników, osób wykonujących pracę nakładczą lub funkcjonariuszy wymienionych w ustawie organów. Ograniczono także liczbę chronionych działaczy związkowych, uzależniając ją od reprezentatywności organizacji związkowej, jej liczebności albo liczebności kadry kierowniczej w zakładzie pracy.

Związki zawodowe spełniają ważną rolę w kształtowaniu stosunków społecznych. Zgodnie z art. 26 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) do zakresu działania zakładowej organizacji związkowej należy w szczególności:

• zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy,

zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników,

• sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

• kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy i współdziałanie z Państwową Inspekcją Pracy,