Kiedy o wykonaniu usługi może przesądzić dopiero odbiór prac przez nabywcę

Pojęcie wykonania usługi jest istotne o tyle, że wpływa na datę określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT. Przez dłuższy czas organy podatkowe i część składów orzekających sądów administracyjnych uznawały, że wykonanie usługi trzeba powiązać z momentem faktycznego zakończenia przez wykonawcę czynności objętych danym świadczeniem, kontraktem itp. Przełomem okazał się wyrok TSUE z 2 maja 2019 r. (C-224/18) w sprawie polskiej spółki Budimex, gdzie Trybunał pod pewnymi warunkami potwierdził, że istotna jest chwila, kiedy to świadczeniobiorca przyjął prace bądź je zaakceptował.  Ostatnio coraz bardziej zyskuje na znaczeniu teza, iż to orzeczenie ma uniwersalny charakter i nie odnosi się jedynie do usług budowlanych, ale - pod pewnymi warunkami – ma odniesienie do różnych branż i świadczeń.

Przypomnijmy, że w zależności od rodzaju usług czy od sytuacji – co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ich wykonania. W odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług – usługę uznaje się również za wykonaną w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę. Natomiast dla usług budowlanych, choć obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, to fakturę należy wystawić nie później niż 30 dnia od dnia wykonania usług. Tak czy inaczej ważne jest ustalenie, kiedy usługę wykonano.

1. Zasady ustalenia momentu wykonania usługi, aby rozliczyć VAT

W ustawie o VAT, mimo że moment powstania obowiązku podatkowego uzależniono generalnie od wykonania usługi, to nie zdefiniowano tego pojęcia. Przy czym i tak mogłoby to być utrudnione, na pewno zaś trzeba kierować się zasadami logiki czy doświadczenia życiowego. Przy czym zdaniem organów podatkowych, z pewnymi wyjątkami, powinna to być zasadniczo data faktycznego wykonania usługi (zakończenia świadczenia przez jej wykonawcę), a nie data akceptacji rezultatu wykonania usług przez zleceniodawcę.