Dywidenda w formie niepieniężnej a powstanie przychodu

Jak wynika z wyroku z 26 lutego 2014 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku (sygn. akt I SA/Gd 5/14) umowa spółki lub uchwała zgromadzenia wspólników może postanawiać, że dywidenda będzie wypłacana akcjonariuszom (udziałowcom) w formie niepieniężnej. Przepis art. 12 ust. 1 updop nie wyczerpuje swoim zakresem wszystkich źródeł przychodu, które mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych. Z treści tego przepisu wynika, że przychodami są w szczególności przychody wymienione w pkt 1-10 tego przepisu. Przepis ten sankcjonuje tym samym możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych przychodów niewymienionych w tym katalogu. Przy czym nie został w nim wymieniony przychód pochodzący z tytułu wypłacenia, czy przekazania w formie rzeczowej, dywidendy przez osobę prawną (spółkę). Uwzględniając cel i charakter dywidendy, nie sposób określić, jakie przysporzenie po stronie spółki miałoby powstać poprzez świadczenie przedmiotu dywidendy uprawnionym akcjonariuszom (udziałowcom). To spółka przekazuje im część posiadanego majątku (zysku) albo w formie pieniężnej, albo formie rzeczowej, o ile zostaną spełnione przewidziane umową spółki i przepisami prawa wymogi formalne. Niewątpliwie z przepisów prawa podatkowego wynika, że świadczenie takie (bez względu na formę) będzie źródłem przychodu do opodatkowania, ale tylko po stronie akcjonariusza (wspólnika), w sytuacji gdy będzie on osobą prawną, na podstawie art. 10 ust. 1 updop. Nie sposób przyjąć, aby obydwa podmioty - zarówno wyzbywający się prawa, jak i podmiot nabywający to samo prawo - uzyskiwały jednocześnie przychód, który podlegałby opodatkowaniu. Możliwe jest wywiedzenie obowiązku podatkowego jedynie po stronie udziałowca (akcjonariusza) uprawnionego do dywidendy, nie zaś po stronie przekazującej ją spółki. Jeśli weźmiemy pod uwagę okoliczność, że skarżąca spółka, gromadząc swój zysk, jest także opodatkowywana (np. w momencie nabycia znaku towarowego, następnie przekazywanego w drodze dywidendy), który to zysk poprzez wypłatę dywidendy rodziłby obowiązek podatkowy po stronie akcjonariuszy (wspólników), którzy tę dywidendę otrzymują, to bez wątpienia dochodziłoby do naruszenia zakazu podwójnego opodatkowania i nierównego traktowania podatników, którzy wypłacą dywidendę w formie pieniężnej.