Interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.188.2023.2.AD

Skutki podatkowe zbycia udziałów w nieruchomości nabytej w spadku.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 6 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziałów w nieruchomości nabytej w spadku. Uzupełnili go Państwo pismem z 12 marca 2023 r. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowana będąca stroną postępowania:

Pani A. B.

(...)

2)Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

Pani C. M.

(...)

Pan D. M.

(...)

Opis stanu faktycznego

17 lutego 2009 r. Państwa rodzice F. i E. M. wykupili na własność spółdzielcze mieszkanie w L. przy ul. (...), w którym mieszkali od kilkudziesięciu lat. Tego dnia została podpisana umowa ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu (Rep A 1/2009).

W małżeństwie rodziców panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, a więc stali się oni wspólnie właścicielami tego mieszkania.

Dla wyodrębnionego mieszkania została założona księga wieczysta 111/1.

8 sierpnia 2020 r. ojciec zmarł i na mocy testamentu cały majątek odziedziczyła Państwa matka, co zostało potwierdzone w akcie poświadczenia dziedziczenia Rep. A 2/2020 z 16 grudnia 2020 r.

W księdze wieczystej 111/1 zostały naniesione zmiany i Państwa matka została jedynym właścicielem przedmiotowego mieszkania. Następnie zgłosiła ten fakt do Urzędu Skarbowego w L., w związku z tym zastosowano zwolnienie od podatku od spadków i darowizn na mocy artykułu 4a ustawy o tym podatku, co zostało potwierdzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. (znak sprawy (...)).

3 sierpnia 2021 r. Państwa matka również zmarła i jej cały majątek odziedziczyli Państwo jako jej dzieci, czyli: D. M. (syn), C. M. (córka) oraz A. B. (córka), co zostało potwierdzone aktem poświadczenia dziedziczenia (Rep. A 1/2020).

Każde z Państwa stało się więc współwłaścicielem 1/3 przedmiotowego mieszkania, co zostało również w taki sposób ujęte w dziale II księgi wieczystej 111/1.

Otrzymanie spadku po zmarłej matce zostało również przez każde z Państwa osobno prawidłowo zgłoszone do Urzędu Skarbowego w L., w związku z czym zastosowano zwolnienie od podatku od spadków i darowizn na mocy artykułu 4a ustawy o tym podatku, co zostało potwierdzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. osobnymi zaświadczeniami dla każdego z nas (...).

15 listopada 2022 r. sprzedali Państwo przedmiotowe mieszkanie za cenę 360 000 zł (umowa sprzedaży Rep. A 1/2022). Sprzedaż nie nastąpiła w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Uzupełnienie wniosku

Dodatkowo w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że do 2009 r. Państwa rodzice F. i E. M. posiadali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...) w L..

Natomiast 17 lutego 2009 r. nastąpiło podpisanie „umowy ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu”, a więc wówczas spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu zostało przekształcone w prawo własności tego lokalu wraz z udziałem we współwłasności części wspólnych oraz udziałem w użytkowaniu wieczystym gruntu.

Pytanie

Czy od sprzedaży przedmiotowego mieszkania musimy zapłacić podatek dochodowy i złożyć stosowną deklarację?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa opinii, od sprzedaży przedmiotowego mieszkania nie muszą Państwo płacić podatku dochodowego, ani też składać deklaracji, gdyż zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości przez spadkodawcę, co miało miejsce w 2009 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 7 tej ustawy odziedziczenie połowy mieszkania po zmarłym małżonku przez Państwa matkę w 2020 r. nie stanowi „nabycia”, gdyż otrzymana część nieruchomości odpowiada udziałowi w spadku. W konsekwencji, nie stanowi to źródła przychodów w myśl art. 10 ust. 1 tej ustawy.

Ponadto, zgodnie z art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy między małżonkami następuje wspólność majątkowa ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Tak więc nabycie całości przedmiotowej nieruchomości przez Państwa matkę F. M. nastąpiło już w 2009 r. Późniejsze dziedziczenie po zmarłym małżonku nie może być traktowane jako powtórne „nabycie” udziału w nieruchomości, gdyż Państwa matka F. M. była cały czas właścicielem tej nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści wniosku wynika, że są Państwo spadkobiercami po zmarłej 3 sierpnia 2021 r. matce. W skład spadku weszła nieruchomość, którą na podstawie umowy sprzedaży sprzedali Państwo 15 listopada 2022 r. Sprzedaż nieruchomości nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

Na mocy art. 10 ust. 5 ww. ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment ich nabycia przez spadkodawcę.

Z opisu sprawy wynika, że do 2009 r. Państwa rodzice posiadali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które 17 lutego 2009 r. wykupili na własność. W małżeństwie rodziców panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. 8 sierpnia 2020 r. zmarł Państwa ojciec i na mocy testamentu cały majątek po nim odziedziczyła Państwa matka.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 Kodeksu stanowi, że:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.

Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, że nabyte przez Państwa mamę spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu miało miejsce do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, gdzie nie można wyodrębnić udziałów, które Państwa matce i ojcu przysługiwały w chwili nabycia tego prawa - za datę nabycia przez Państwa matkę opisanego we wniosku lokalu należy uznać datę, kiedy nabyła ona lokal wspólnie z mężem do majątku wspólnego.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W tym miejscu wskazać należy, że bez wpływu na ustalenie daty nabycia w danym przypadku pozostaje fakt, że rodzice Państwa 17 lutego 2009 r. wykupili lokal na własność. Ustanowienie bowiem odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz przeniesienie prawa własności w przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest zdarzeniem prawnopodatkowym, którego jednak nie należy utożsamiać z nabyciem. Jest tylko inną formą własności tego lokalu.

Uwzględniając zatem powyższe, pięcioletni okres o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku Państwa niewątpliwie minął, bowiem – jak wynika z wniosku – od końca roku, w którym spadkodawczyni Państwa nabyła opisaną we wniosku nieruchomość upłynęło ponad pięć lat (nabycie nastąpiło przed 2009 r.)

Tym samym, odpłatne zbycie przez Państwa 15 listopada 2022 r. odziedziczonej nieruchomości – nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej - nie stanowi dla Państwa źródła przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie nie są Państwo obowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych i złożenia zeznania.

Państwa stanowisko jest więc – co do zasady – prawidłowe.

W stanowisku wskazali Państwo jednak, że za datę nabycia przez rodziców opisanej we wniosku nieruchomości należy uznać 2009 r.

Zastrzec trzeba więc, że stwierdzenie to jest błędne, gdyż w 2009 r. rodzice Państwa - zgodnie z opisem sprawy - wykupili na własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, które posiadali już przed 2009 r.

Jak natomiast wskazano powyżej ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz przeniesienie prawa własności w przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest zdarzeniem prawnopodatkowym, którego nie należy utożsamiać z nabyciem. Jest tylko inną formą własności tego lokalu. Tym samym rodzice nabyli opisaną nieruchomość przed 2009 r.

Jednocześnie wskazać należy, że powołany przez Państwa we własnym stanowisku art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania w Państwa sprawie. Pozostaje również bez wpływu na niniejsze rozstrzygniecie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

•Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pani A. B. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).