Najciekawsze wyroki sądowe z zakresu prawa pracy z 2023 r.

W  2023 r. sądy, w tym Sąd Najwyższy, zajmowały się m.in. problematyką uprawnień pracowniczych w przypadku korzystania z urlopu bezpłatnego, rozróżnienia zatrudnienia pracowniczego i niepracowniczego czy kwestią odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania przy rozwiązywaniu umowy o pracę. Sąd Najwyższy wskazał także sposób liczenia zadośćuczynienia za mobbing. Wypowiedział się również w kwestii celu ochrony działaczy związków zawodowych.

Poniżej przedstawiamy najciekawsze orzeczenia, jakie wydał Sąd Najwyższy w obszarze prawa pracy w 2023 r.

Urlop bezpłatny a uprawnienia pracownicze

Sąd Najwyższy wypowiedział się w kwestii urlopu bezpłatnego i jego wpływu na uprawnienia pracownicze, wskazując, że pomimo trwania stosunku pracy w trakcie korzystania z tego rodzaju urlopu nie jest on wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Według Sądu Najwyższego urlop bezpłatny stanowi czas „swoistego” zawieszenia stosunku pracy.

• wyrok Sądu Najwyższego z 26 września 2023 r. (III USKP 26/23), w którego uzasadnieniu sąd wskazał:

Okres urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie art. 174 Kodeksu pracy stanowi przerwę w zatrudnieniu. Mimo że w czasie korzystania z takiego urlopu stosunek pracy trwa, to jednak okresu tego urlopu, zgodnie z dyspozycją § 2 komentowanego artykułu, nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Oznacza to negatywny wpływ omawianego urlopu zarówno na nabywanie określonych uprawnień, jak i ustalenie ich wymiaru, jeżeli wymiar ten jest uzależniony od stażu pracy pracownika. Urlop bezpłatny nie ma cech niewykonywania pracy podobnych do okresu zwolnienia lekarskiego czy urlopu wypoczynkowego. Urlop bezpłatny stanowi zatem czas swoistego zawieszenia stosunku pracy.

Ochrona stosunku pracy w okresie przedemerytalnym

Sąd Najwyższy zajął się kwestią rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy w okresie ochronnym przewidzianym w art. 39 Kodeksu pracy (ochrona przedemerytalna) w kontekście wysokości roszczenia pracownika w razie ewentualnego odwołania do sądu pracy. W swoim postanowieniu SN wypowiedział się także w kwestii możliwości ustalenia w umowie o pracę bardziej korzystnych warunków rozwiązania stosunku pracy niż określone w Kodeksie pracy, a konkretnie – podwyższenia wysokości wynagrodzenia za wydłużony okres wypowiedzenia.