US rozstrzygnie wątpliwości na korzyść podatnika - zmiany w Ordynacji podatkowej
13 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, który jest częścią drugiego pakietu deregulacyjnego. Zaproponowane rozwiązania mają rozszerzyć zasadę rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika (in dubio pro tributario). W postępowaniu podatkowym, które rozpoczynane jest z urzędu, wątpliwości dotyczące stanu faktycznego, będą rozstrzygane na korzyść podatnika.

"Proponowana zmiana polega na objęciu zasadą in dubio pro tributario (tj. zasadą rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika) przypadku, gdy w sprawie wystąpią niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego. W celu wzmocnienia ochrony interesów podatnika i innych stron w prowadzonych postępowaniach podatkowych, przewidziano zmianę polegającą na wyraźnym wskazaniu, że wątpliwości co do stanu faktycznego, których nie udało się usunąć po przeprowadzeniu wnikliwego i wszechstronnego postępowania dowodowego, tj. po podjęciu wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, należy rozstrzygać na ich korzyść" - czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Reguła ta dotyczyć będzie przypadków, w których, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, nie można przyjąć, że dana okoliczność faktyczna została jednoznacznie wykazana. Wątpliwości te powinny mieć charakter konkretny i realny, co oznacza, że nie mogłyby zostać rozstrzygnięte przez dalsze czynności procesowe.
Jak podkreśla MF, taka regulacja umieszczona w zasadach ogólnych postępowania podatkowego będzie stanowiła dodatkową gwarancję chroniącą interes strony toczącego się postępowania. Jednocześnie, zasada ta nie nakłada obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla strony, lecz chodzi o "zakaz czynienia niekorzystnych domniemań w sytuacji, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów". W sytuacji gdy możliwe będzie przyjęcie dwóch równoważnych wersji zdarzeń, należy wybrać wersję korzystniejszą dla strony postępowania podatkowego.
Jednocześnie przewidziano wyjątki od tej zasady, które mają chronić uczestników postępowania o spornych interesach, czy inne osoby, na których interes ma wpływ wydawane przez organ rozstrzygnięcie, a także interes publiczny czy interes państwa.
Zasada ta nie znajdzie zastosowania w przypadkach gdy:
- w postępowaniu uczestniczą strony o spornych interesach lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy innych osób;
- przepisy odrębne wymagają od strony wykazania określonych faktów;
- sprzeciwia się temu ważny interes publiczny, w tym istotny interes państwa.
Nowe przepisy będą dotyczyły postępowania podatkowego, które rozpoczynane jest z urzędu, a także będą miały zastosowanie odpowiednio w czynnościach sprawdzających, kontroli podatkowej oraz kontroli celno-skarbowej.
Nowelizacja wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
Oprac. Katarzyna Bogucka
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa - opubl. 16 kwietnia 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji
