Postanowienie NSA z dnia 13 czerwca 2025 r., sygn. II OZ 904/25

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2025 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia W. F. i P. F. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 8 listopada 2024 r. sygn. akt II SA/Kr 1150/24 o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi W. F. i P. F. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia 23 listopada 2022 r. znak WI-I.7840.10.1.2021.PL w przedmiocie zatwierdzenia projektu zagospodarowania terenu i projektu architektoniczno-budowalnego oraz udzielenia pozwolenia na budowę postanawia: oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z 8 listopada 2024 r., II SA/Kr 1150/24, na podstawie art. 61 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 935; dalej: p.p.s.a.), odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi W. F. i P. F. (dalej: skarżący) na decyzję Wojewody Małopolskiego z 23 listopada 2022 r. znak WI-I.7840.10.1.2021.PL w przedmiocie zatwierdzenia projektu zagospodarowania terenu i projektu architektoniczno-budowalnego oraz udzielenia pozwolenia na budowę. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że za przyznaniem skarżącym wnioskowanej ochrony nie mogą przemawiać zarzuty skargi oraz opisana skala naruszeń prawa, do których zdaniem skarżących miało dojść przy wydawaniu zaskarżonej decyzji. Zarówno ewentualny negatywny wpływ oddziaływania inwestycji, jak i błędy proceduralne nie wypełniają przesłanek wstrzymania wykonania aktu, lecz w istocie są merytorycznymi zarzutami pod adresem zaskarżonej decyzji. Ewentualna niezgodność decyzji z prawem, która będzie przedmiotem oceny Sądu w dalszym toku postępowania, jest kwestią niezależną od ochrony tymczasowej wynikającej z art. 61 § 3 p.p.s.a. Sąd rozpatrując wniosek o wstrzymanie nie rozpoznaje merytorycznie sprawy, lecz bada jedynie ryzyko rzeczywistego zaistnienia przesłanek określonych w art. 61 § 3 p.p.s.a. Sama potencjalna możliwość uchylenia zaskarżonej decyzji nie stanowi przesłanki wstrzymania jej wykonania. Ustawodawca w żaden bowiem sposób nie wiąże wystąpienia podstaw udzielenia ochrony tymczasowej z prawdopodobieństwem uwzględnienia skargi na decyzję, dlatego też sąd administracyjny, rozpoznający wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji, nie może badać, choćby wstępnie, czy zaskarżona decyzja dotknięta jest wadą uzasadniającą jej uchylenie lub stwierdzenie nieważności (zob. uchwała NSA z 16 kwietnia 2007 r., l GPS 1/07). Niezgodność decyzji z prawem jest przedmiotem oceny sądu w toku merytorycznego badania sprawy, tak więc oparcie wniosku o ochronę tymczasową na niezgodności decyzji z prawem, niweczyłoby kontrolę sądową legalności decyzji administracyjnej (por. postanowienie NSA z 28 kwietnia 2005 r., II OZ 184/05). Sąd I instancji wyjaśnił, że wstrzymanie wykonania decyzji zatwierdzającej projekt budowlany oraz udzielającej pozwolenia na budowę ustawodawca każe traktować w sposób wyjątkowy. Specjalny charakter wstrzymania wykonania takiej decyzji wynika z regulacji zawartej w art. 35a ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725). Mimo, że w niniejszej sprawie przepis ten nie został zastosowany, to już sama możliwość uzależnienia wstrzymania wykonania decyzji od złożenia kaucji na zabezpieczenie roszczeń inwestora powinna skłonić stronę skarżącą do rozwagi przy składaniu wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji i jego argumentacji. Zastosowanie ochrony tymczasowej w stosunku do wskazanego rodzaju decyzji wydawanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej powinno mieć na uwadze zarówno interesy strony skarżącej, ale także interes uczestnika procesu budowlanego, tj. inwestora (por. postanowienie NSA z 21 maja 2015 r., II OZ 464/15). Sąd I instancji podzielił pogląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 17 października 2018 r., II OZ 999/18, zgodnie z którym wstrzymanie wykonania decyzji o pozwoleniu na budowę zasadniczo stanowi zawsze dużą dolegliwość dla inwestora, mogącą nierzadko spowodować większą szkodę niż szkoda, jaka może wyniknąć z kontynuowania robót budowlanych prowadzonych w oparciu o zaskarżone pozwolenie na budowę. Ze swej natury decyzja o pozwoleniu na budowę – wskutek jej realizacji – zmienia stan nieruchomości i może spowodować powstanie trudnych do odwrócenia skutków związanych z jej przeobrażeniem, jednakże skutki te, jeżeli mają prowadzić do wstrzymania wykonania udzielonego inwestorowi pozwolenia na budowę, z uwagi na konieczność rozważenia sprzecznych interesów uczestników postępowania należy zawsze szczegółowo uzasadnić i w koniecznym zakresie wykazać je we wniosku. Takich argumentów w kontekście powołanych okoliczności w rozpatrywanej sprawie skarżący nie podali, ogólnikowo wskazując, że wykonanie decyzji spowoduje spadek wartości ich nieruchomości czy też niebezpieczeństwo wystąpienia po ich stronie szkody w postaci rozstroju zdrowia czy wystąpienia innych negatywnych skutków na ich życiu i zdrowiu na skutek nadmiernego oddziaływania pola elektrometrycznego. Te okoliczności nie zostały w żaden sposób bliżej skonkretyzowane ani uprawdopodobnione.