Czy sprzedaż posiłków pracownikom niepedagogicznym w stołówce szkolnej podlega VAT
Stołówka szkolna przygotowuje posiłki przede wszystkim dla uczniów, ale z obiadu mogą korzystać także nauczyciele i pracownicy administracji oraz obsługi. W praktyce pojawia się pytanie czy sprzedaż takiego posiłku pracownikowi niepedagogicznemu, np. woźnej czy konserwatorowi, powinna być opodatkowana VAT, czy też pozostaje poza zakresem tego podatku?

Stołówka szkolna a status gminy na gruncie VAT
Szkoła prowadzona przez gminę działa w imieniu tej jednostki samorządu terytorialnego. Gmina z kolei ma na gruncie ustawy o VAT „podwójny” status:
- z jednej strony jest podatnikiem VAT, gdy wykonuje działalność gospodarczą,
- z drugiej – nie jest podatnikiem w zakresie zadań publicznych realizowanych jako organ władzy publicznej (art. 15 ust. 6 ustawy o VAT).
Interpretacja ogólna MF – klucz do rozstrzygnięcia
W 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną dotyczącą opodatkowania czynności realizowanych przez jednostki samorządu w obszarze edukacji i pomocy społecznej. Podkreślono w niej, że wyłączenie z VAT ma zastosowanie, gdy organ działa w reżimie publicznoprawnym, realizując zadania nałożone przepisami prawa, a opłaty mają charakter regulowany (ustalony przepisami, nieodzwierciedlający pełnego kosztu świadczenia).
Tak właśnie jest w przypadku stołówek szkolnych. Gmina, mimo pobierania opłat, nie działa jak przedsiębiorca, lecz jako organ realizujący zadanie własne. Świadczenie wyżywienia nie podlega więc VAT.
Posiłki dla pracowników niepedagogicznych – świadczenie ściśle związane z edukacją
Interpretacja ogólna nie wymienia wprost pracowników szkoły, koncentruje się na uczniach. Jednak w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęto, że posiłki wydawane w stołówkach szkolnych także nauczycielom i pracownikom niepedagogicznym są świadczeniami ściśle związanymi z realizacją zadań w zakresie edukacji i opieki. Nie ma podstaw, by inaczej traktować obiady dla nauczycieli, a inaczej dla woźnych czy konserwatorów.
Wszystkie te świadczenia należy uznać za część realizacji zadania własnego gminy w zakresie edukacji i opieki nad dziećmi i młodzieżą, wyłączoną spod opodatkowania VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.
Skutek dla szkół – brak VAT także dla pracowników niepedagogicznych
W konsekwencji:
- sprzedaż posiłków pracownikom niepedagogicznym w stołówce szkolnej nie podlega VAT,
- szkoła nie stosuje 8% stawki VAT jak przy klasycznych usługach gastronomicznych,
- nie musi wyodrębniać tych posiłków jako sprzedaży opodatkowanej.
art. 106 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 1043 ze zm.)
art. 15 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.)
POWOŁANE ORZECZNICTWO:
wyrok NSA z 11 marca 2021 r. (sygn. akt I FSK 1649/20)
POWOŁANE INTERPRETACJE URZĘDOWE:
interpretacja ogólna MF z 10 czerwca 2020 r. (nr PT1.8101.3.2019)
Oprac. Milena Drozd
Przeczytaj artykuł źródłowy w najnowszym wydaniu RB »
Czy sprzedaż posiłków w przedszkolu pracownikom niepedagogicznym podlega VAT »

RB12_2025
RB12_2025
