Skapitalizowane odsetki - w kręgu podatkowych wątpliwości
W jakim momencie skapitalizowane odsetki uznać za przychód? Czy przy pożyczce od zagranicznej osoby fizycznej przy kapitalizowaniu odsetek pożyczkobiorca musi pobrać podatek jako płatnik?
Małgorzata Rymarz
Odsetki nie są instytucją definiowaną przez przepisy prawa cywilnego. Przyjmuje się, że mogą mieć one dwojaką naturę: wynagrodzenia za korzystanie z cudzego kapitału (a niekiedy także rzeczy) albo przysługującej wierzycielowi rekompensaty za nienależyte wykonanie świadczenia pieniężnego przez dłużnika.
W myśl art. 482 § 1 ustawy - Kodeks cywilny od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Ograniczenie powyższe nie dotyczy jedynie pożyczek długoterminowych, udzielanych przez instytucje kredytowe.
Nieskuteczna kapitalizacja a rozliczenie podatkowe
Artykuł 482 § 1 k.c. stanowi nie tylko prawną podstawę kapitalizacji, ale również zakaz anatocyzmu, czyli pobierania odsetek od odsetek. Aby doliczenie odsetek do kapitału (dłużnej sumy) było skuteczne, świadczenie uboczne powinno stanowić zaległość.
W myśl art. 476 k.c. zaległość powstaje wówczas, gdy dłużnik dopuszcza się zwłoki, tzn. nie spełnia świadczenia w terminie. Okoliczność ta często umyka stronom przy konstruowaniu umowy pożyczki, a skutki takiej nieuwagi mogą mieć również wymiar podatkowy.
