Problemy podatkowe z rozliczaniem inwestycji w obcych środkach trwałych

Małgorzata Rymarz

Inwestycje w obcych środkach trwałych, tak jak pozostałe środki trwałe, z założenia powinny być użytkowane przez dłuższy czas. Zdarza się jednak, że podatnik zawiera umowę najmu lub dzierżawy środka trwałego na czas krótszy niż potrzebny do całkowitego zamortyzowania inwestycji albo rozwiązuje taki kontrakt przed ustalonym terminem jego wygaśnięcia. Często w takich przypadkach zmieniony środek trwały trafia do rąk właściciela składnika majątkowego. Jeśli nie towarzyszy temu gratyfikacja pieniężna, to z punktu widzenia ekonomicznego po stronie najemcy (inwestora) powstaje strata.

Strata na inwestycji jako koszt

Zdaniem organów podatkowych straty tej najemca (inwestor) nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że tylko okoliczności losowe, tzn. zdarzenia nagłe i nieprzewidywalne (powódź, pożar, kradzież itp.), mogą uzasadnić zaliczenie do kosztów niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym. Przykładem takiego stanowiska jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 maja 2010 r., nr IPPB3/423-143/10-2/JG: "W okresie użytkowania wynajętego lokalu związek wydatku z osiąganym przez spółkę przychodem niezaprzeczalnie istniał, lecz po rozwiązaniu umowy brak tego związku przesądza o tym, iż spółka nie ma prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym z uwagi na fakt, że nieumorzona wartość nie będzie spełniała generalnej zasady wynikającej z treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. istnienia racjonalnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi kosztami a uzyskanymi przychodami, gdyż lokale te nie będą już wykorzystywane w jej działalności gospodarczej".