CZAS PRACY W 2003 ROKU

Ryszard Bessaraba

specjalista z firmy konsultingowej

Znajdujący się w Dziale VI kodeksu pracy „Czas pracy” art. 129^5a przewiduje możliwość stosowania „przerywanego” czasu pracy (maksymalnie jedna pięciogodzinna przerwa w pracy w ciągu doby) w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją. Przerwy nie wlicza się do czasu pracy, jednak za czas jej trwania pracownikowi przysługuje połowa wynagrodzenia należnego za czas przestoju. Przerywanego czasu pracy nie można stosować do pracowników objętych systemem czasu pracy, o którym mowa w art. 129⁴ k.p., art. 132 § 2 i 4 i art. 142.

Przerywany czas pracy wprowadza się do układu zbiorowego lub do umowy o pracę. Na podstawie umowy o pracę może być wprowadzony przerywany czas pracy jedynie u pracodawcy będącego osobą fizyczną, prowadzącego działalność w zakresie rolnictwa, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. Pracownikowi przysługuje wówczas prawo do wynagrodzenia za czas tej przerwy, jeżeli wynika to z umowy o pracę.

Wprowadzenie do kodeksu pracy regulacji art. 129^5a jest trafne. W poprzednim stanie prawnym w literaturze przedmiotu istniał zasadniczy spór, czy możliwość stosowania przerywanego czasu pracy została ograniczona w kodeksie pracy tylko do kierowców transportu samochodowego, czy też przerywany czas pracy może być stosowany także poza przypadkami określonymi przepisem § 1 art. 129⁶ k.p. Spór ten był szczególnie widoczny na tle uchwały SN z 9 października 1997 r., III ZP 21/97 (OSNAP z 1998 r. nr 5, poz. 143). W tejże uchwale SN stwierdził, iż „skoro żaden przepis prawa nie zakazuje stosowania przerywanego czasu pracy, to nie można w drodze interpretacji posługującej się argumentem korzyści dla pracownika doprowadzać do uniemożliwienia pracodawcy racjonalnej organizacji pracy”.

Wskazać należy, iż także przepisy Dyrektywy Rady UE Nr 93/104/EC z dnia 23 listopada 1993 r. w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy nie zakazują stosowania przerywanego czasu pracy, przy czym chronią one jednak pracownika w ten sposób, iż art. 3 przewiduje jako minimalny okres dziennego wypoczynku 11 nieprzerwanych godzin w ciągu 24 godzin.