KODEKS PRACY. KOMENTARZ DLA PRAKTYKÓW

Waldemar Gujski, Magdalena Przybysz

Gujski Zdebiak Kancelaria Adwokacko-Radcowska

Rozdział Ia. Wynagrodzenia za pracę

Art. 78. § 1. Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.

§ 2. W celu określenia wynagrodzenia za pracę ustala się, w trybie przewidzianym w art. 77¹-77³, wysokość oraz zasady przyznawania pracownikom stawek wynagrodzenia za pracę określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, a także innych (dodatkowych) składników wynagrodzenia, jeżeli zostały one przewidziane z tytułu wykonywania określonej pracy.

1. Paragraf 1 komentowanego przepisu określa podstawowe kryteria ustalania wynagrodzenia - rodzaj wykonywanej pracy, kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu, ilość i jakość świadczonej pracy.

2. Wynagrodzenie pracownika określane jest w umowie o pracę (art. 29 § 1 pkt 3 k.p.). Przepis art. 78 k.p. nie może być podstawą domagania się przez pracownika wyższego wynagrodzenia, jeżeli w umowie ustalono je zgodnie z niedyskryminującymi przepisami płacowymi obowiązującymi u pracodawcy.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 18 maja 2006 r. (III PK 22/06, OSNP 2007/9-10/132), poza przypadkiem naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, sąd pracy nie może ukształtować wynagrodzenia za pracę, jeżeli jest ono wypłacane w wysokości mieszczącej się w granicach określonych w przepisach prawa pracy i umowie o pracę.

 Szeroko stosowanym w praktyce, samodzielnym, a przy tym uzupełniającym elementem wynagrodzenia za pracę jest premia. Może ona mieć charakter stały. Na ogół jest jednak ruchomym składnikiem wynagrodzenia za pracę. Rozmaicie mogą być wyznaczone warunki nabycia prawa do premii. Różnorodnie może być także określona wysokość premii i zasady jej wypłaty. W każdym jednak przypadku prawo do premii powstaje z chwilą spełnienia regulaminowych przesłanek jej nabycia. Przyjmuje się, że przyznanie premii przez pracodawcę ma charakter deklaratywny - jest tylko potwierdzeniem, że zaistniały okoliczności uzasadniające wypłatę pracownikowi tego składnika wynagrodzenia.