Jak wynagradzać nauczycieli za czas wycieczki szkolnej - wyjaśnienia MEN

Nauczyciel powinien zachować prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przydzielone mu w arkuszu organizacji szkoły, w czasie których sprawował opiekę nad uczniami na wycieczce szkolnej, realizowanej m.in. w programie „Podróże z klasą”. Takie stanowisko zajął resort edukacji. 

wycieczka szkolna dzieci autokar szkoła

Przepisy dotyczące wynagradzania nauczycieli podczas wycieczek szkolnych wyjaśniono w odpowiedzi na poselską interpelację w sprawie programu „Podróże z klasą”. Jak wskazał resort edukacji, co do zasady wycieczki szkolne lub inne aktywności są zajęciami wynikającymi z zadań statutowych szkoły. Oznacza to, że nauczyciele realizują je w ramach czasu pracy, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela i ustalonego wynagrodzenia. 

W odpowiedzi odniesiono się również do kwestii wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe. Jak wskazał resort, Karta wycieczki podpisana przez dyrektora szkoły jest poleceniem służbowym, a nauczyciel opiekujący się dziećmi w czasie wycieczki jest oddelegowany przez dyrektora do innej pracy, którą wykonuje zamiast realizacji lekcji, w tym godzin ponadwymiarowych.

Nauczyciel, który uczestniczy w wycieczce otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w takiej samej wysokości, jak gdyby prowadził zajęcia w danym dniu na terenie szkoły. Ponadto, w opinii MEN, nauczyciel powinien zachować prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przydzielone mu w arkuszu organizacji szkoły, w czasie których sprawował opiekę nad uczniami na wycieczce szkolnej.  

Resort stwierdził, że przypadku wycieczek szkolnych nauczyciel nie pozostaje w gotowości do pracy, lecz zgodnie z decyzją pracodawcy świadczy w tym czasie pracę innego rodzaju niż przydzielona mu w arkuszu organizacji szkoły.

W odpowiedzi na interpelację przytoczono też wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 29 października 2020 r. (V Pa 39/20), w którym Sąd orzekł, iż 

SO

„(…) zajęcia kwalifikowane z 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela zawierane są w statutach szkół i przedszkoli i mogą polegać m.in. na przygotowaniu uroczystości szkolnej lub przedszkolnej, przygotowaniu do konkursów, prowadzeniu zajęć opiekuńczych, organizowaniu i udziale w wycieczkach i wyjściach poza teren szkoły, udział w radach pedagogicznych, opracowywaniu pomocy dydaktycznych, zebraniach z rodzicami. Ocena, czy dane zajęcia są zajęciami ponadwymiarowymi, czy też wchodzą w zakres normalnego czasu pracy nauczyciela, nie może być wynikiem arbitralnej decyzji dyrektora szkoły. Zgodnie bowiem z treścią art. 35 ust. 2 Karty Nauczyciela przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych”.

Przypomniano też, że na podstawie art. 42c ust. 1 i 3 Karty Nauczyciela, nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Nauczycielom dokształcającym się, odbywającym szkolenie branżowe, wykonującym inne ważne społecznie zadania lub - jeżeli to wynika z organizacji pracy w szkole - dyrektor szkoły może ustalić czterodniowy tydzień pracy. Za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, wykonywane w dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy. Jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odrębne wynagrodzenie.

Oprac. Bożena Goliszewska-Chojdak,

prawnik, ekspert w zakresie wynagrodzeń