Osuszenie kolonii wewnętrznej

Powołaniu Biura Projektu Melioracji Polesia towarzyszyła wielka pompa. Upadło w ciszy i poczuciu wstydu

Jarmark nad Piną w Pińsku. Zdjęcie z lat 30. XX w.

ze Sławomirem Łotyszem rozmawia Estera Flieger

Biorąc mapę do ręki, gdzie szukać tytułowych „Pińskich błot”?

To zależy, o jakim okresie rozmawiamy. Najłatwiej byłoby odpowiedzieć, że to ziemie, które zamieszkiwali Poleszucy, opisani w źródłach jako „nawykli do brodzenia w błotach”. Polesie to nizina rozciągająca się od Bugu do Dniepru, a nawet na wschód od niego. Środkiem tego płaskiego i bagnistego terenu płynie Prypeć. Przed rozbiorami cała kraina leżała w granicach II RP. W międzywojniu, na mocy podpisanego w marcu 1921 r. traktatu ryskiego, kończącego wojnę polsko-bolszewicką, w granicach Polski znalazła się zachodnia część Polesia, podczas gdy w posiadanie wschodniej weszli Sowieci. W granicach współczesnej Polski leżą jedynie zachodnie krańce tej wielkiej krainy. O nich akurat piszę w książce najmniej.

Jest więc marzec 1921 r.: terytorium naszego kraju powiększa się o zachodnią część Polesia. Zanim projekt osuszenia położonych tu bagien zaczęto porównywać z budową Gdyni, w jakich kategoriach postrzegano nowy nabytek: przekleństwo czy błogosławieństwo?

Polesie budziło emocje, niekiedy sprzeczne. Wojskowi chcieli zachować naturalny charakter terenu, uważając, że trudne do pokonania bagna będą dobrą granicą naturalną i utrudnią Sowietom ewentualny atak. Zresztą to samo myśleli Sowieci, zakładając, że Polacy nie zdecydują się na atak z tego kierunku. Inni wyobrażali sobie, że ten słabo – przy założeniu, że bagno to nieużytek – zagospodarowany obszar o