Jak inflacja wpływa na wycenę środków trwałych

Czy wartość początkowa środków trwałych i dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą podlegać aktualizacji wyceny ze względu na wysoką inflację? Jeśli tak, to na co należy wtedy zwrócić uwagę i jakich księgowań dokonać?

Środki trwałe wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy według cen nabycia, kosztów wytworzenia lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji ich wyceny spowodowanej inflacją), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe (będące wyrazem naturalnej utraty wartości przez środki trwałe w związku z ich zużyciem w toku eksploatacji), a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości; dalej: u.r.). Wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia (Wn ‒ konto 08 „Środki trwałe w budowie”; Ma ‒ różne konta oraz Wn ‒ konto 01 „Środki trwałe”; Ma ‒ konto 08 „Środki trwałe w budowie”). Ulepszenie polega na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powoduje, że wartość użytkowa środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.

Wartość początkową środków trwałych zmniejszają z kolei odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości wskutek używania lub upływu czasu (Wn ‒ konto 40 „Koszty według rodzajów-amortyzacja” lub odpowiednie konto zespołu 5; Ma ‒ konto 07 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”).