Zwolnienia grupowe

Ewa Wronikowska

l dopuszczalne przyczyny zwolnień grupowych

l wysokość odprawy pieniężnej

l ochrona pracowników

Pracodawca dokonujący zwolnień grupowych powinien dla obrony zasadności tej czynności wykazać, że zastosował obiektywne, sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia i wziął przy tym pod uwagę wszystkich pracowników, których dotyczą przyczyny zmuszające go do rozwiązania stosunku pracy.

Zwolnienia grupowe podlegają szczególnemu reżimowi prawnemu. Podstawą prawną zwolnień grupowych jest od 1 stycznia 2004 r. ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm. - zwana dalej ustawą lub ustawą o zwolnieniach grupowych). Na gruncie wskazanej regulacji ustawowej na pracodawcy spoczywa wiele obowiązków o charakterze formalnym, od których spełnienia zależy poprawność dokonanych zwolnień.

Nie każdy pracodawca, który zwalnia pracownika z przyczyn od niego niezależnych, ma obowiązek stosować przepisy powyższej ustawy.

Przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych stosuje się do pracodawców, zatrudniających co najmniej 20 pracowników, jeżeli zachodzi konieczność rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w okresie nieprzekraczającym 30 dni i zwolnienie obejmuje określoną w przepisach grupę osób.

Przepisy ustawy stosuje się zarówno do zwolnień grupowych, jak i indywidualnych, czyli nawet wówczas, gdy zwalniany jest jeden pracownik. Dotyczy ona jednak wyłącznie zatrudniających co najmniej 20 pracowników.

Przy ustalaniu liczby pracowników należy wziąć pod uwagę wszystkich pozostających w stosunku pracy, niezależnie od:

l podstawy nawiązania stosunku pracy (przy obliczaniu należy także uwzględnić pracowników mianowanych, mimo że nie stosuje się do nich przepisów ustawy),

l faktycznego świadczenia pracy,

 korzystania z urlopów pracowniczych (należy wliczyć pracowników przebywających na urlopach: wypoczynkowym, wychowawczym, bezpłatnym itp.),