Wpłaty gotówkowe bez pokrycia w prowadzonej przez podatnika ewidencji sprzedaży są podstawą do oszacowania podstawy opodatkowania – wyrok NSA

Wpłaty gotówkowe dokonywane przez podatnika na własny rachunek bankowy mogą być podstawą do ustalenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli takie „wpłaty własne” nie posiadały pokrycia w sprzedaży wykazanej przez podatnika w rozliczeniach podatkowych za odpowiadające wpłatom okresy – wyrok NSA z 4 marca 2025 r., sygn. akt I FSK 2082/24.

Stan faktyczny i stanowisko organu podatkowego

Podatnik, osoba fizyczna, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych. Organ podatkowy, po przeprowadzeniu kontroli, stwierdził, że prowadzona przez podatnika ewidencja sprzedaży jest nierzetelna, gdyż nie wykazywał on do opodatkowania całości uzyskanego obrotu, o czym świadczą kwoty gotówkowe wpłacane przez podatnika na jego rachunek bankowy związany z prowadzoną działalnością gospodarczą jako „wpłaty własne”, a które nie posiadały pokrycia w sprzedaży wykazanej przez podatnika w rozliczeniach podatkowych za odpowiadające wpłatom okresy. W konsekwencji organ uznał, że zachodzą podstawy do oszacowania opodatkowania w trybie art. 23 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (dalej: Ordynacja podatkowa). Brak było bowiem jakichkolwiek dowodów wynikających z ksiąg lub zebranych w postępowaniu, które pozwalałyby na określenie podstawy opodatkowania. Co więcej, nie było możliwe zastosowanie żadnej z metod oszacowania podstawy opodatkowania, które są wymienione w art. 23 § 3 Ordynacji podatkowej. W efekcie podstawę opodatkowania określono na podstawie wpłat gotówkowych na rachunek bankowy podatnika, które uznano za niezaewidencjonowany przychód z tytułu działalności gospodarczej, gdyż podatnik nie osiągał w kontrolowanym okresie żadnych innych przychodów.