Zatrudnianie pracowników tymczasowych - jakie obowiązki ma pracodawca?
Jedną z popularnych form zatrudnienia przy pracach sezonowych jest praca tymczasowa. Przedsiębiorcy mogą w ten sposób zwiększyć zatrudnienie tylko w pewnych okresach, korzystając z pracy pracowników tymczasowych zatrudnianych bezpośrednio przez agencje pracy tymczasowej. Agencja wykonuje obowiązki pracodawcy związane z: zawarciem umowy, zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, wypłatą wynagrodzenia i odprowadzaniem składek na ubezpieczenie społeczne. Jakie obowiązki wobec pracowników tymczasowych ma pracodawca użytkownik?
Zatrudnianie pracowników tymczasowych
Praca tymczasowa jest specyficzną formą zatrudnienia, która ma charakter okresowy. Jest to stosunek prawny pomiędzy trzema podmiotami: agencją pracy tymczasowej, pracodawcą użytkownikiem oraz pracownikiem tymczasowym. Agencja pracy tymczasowej jest pracodawcą pracownika tymczasowego, którego, na podstawie zawartej umowy o pracę, kieruje do wykonywania pracy w innym podmiocie - u pracodawcy użytkownika. Agencja pracy tymczasowej wykonuje obowiązki pracodawcy związane z: zawarciem umowy, zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, wypłatą wynagrodzenia, odprowadzaniem składek na ubezpieczenie społeczne oraz podatki. Pracodawca użytkownik, na rzecz którego pracownik tymczasowy faktycznie wykonuje pracę, pełni nadzór nad jej wykonywaniem - wyznacza pracownikowi zadania i kontroluje ich realizację.
Pracownik tymczasowy wykonuje swoje obowiązki u pracodawcy użytkownika, a nie w agencji pracy tymczasowej, z którą podpisał umowę.
W zatrudnienie tymczasowe są zaangażowane 3 podmioty:
• pracownik lub zleceniobiorca zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej,
• agencja pracy tymczasowej, która zatrudnia pracownika lub zleceniobiorcę i kieruje go do pracy do pracodawcy użytkownika,
• pracodawca użytkownik, na rzecz którego pracownik lub zleceniobiorca świadczy pracę.
Wykonywanie pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika jest jednak ograniczone. Co do zasady okres ten nie może przekraczać łącznie 18 miesięcy w okresie 36 kolejnych miesięcy. Wyjątkowo, w przypadku zastępstwa za nieobecnego pracownika, okres zatrudnienia tymczasowego może trwać 36 miesięcy.
Zobacz również: Zatrudnianie pracowników sezonowych – jaką formę współpracy powinien wybrać pracodawca »
Zakres prac możliwych do wykonania i zabronionych
Na rzecz danego pracodawcy użytkownika pracownik tymczasowy może wykonywać prace:
- o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub
- których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe bądź
- których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika (art. 2 pkt 3 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych).
Istnieją też pewne ograniczenia w zakresie rodzaju pracy, którą pracodawca użytkownik może powierzyć pracownikowi w ramach tymczasowego zatrudnienia.
Zabronione, pod karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł, jest zlecanie pracy:
- szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 23715 Kodeksu pracy (np. związanej z narażeniem na pole elektromagnetyczne, w odlewniach stopów żelaza i metali nieżelaznych);
- na stanowisku pracy, na którym jest zatrudniony pracownik pracodawcy użytkownika w okresie uczestniczenia tego pracownika w strajku;
- tego samego rodzaju co praca wykonywana przez pracownika pracodawcy użytkownika, z którym został rozwiązany stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w okresie ostatnich 3 miesięcy poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego, jeżeli taka praca miałaby być wykonywana w jakiejkolwiek jednostce organizacyjnej pracodawcy użytkownika położonej w gminie, na terenie której znajduje się lub znajdowała jednostka organizacyjna, w której był zatrudniony zwolniony pracownik;
- wymagającej uzbrojenia pracownika ochrony w broń palną bojową lub przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej, których posiadanie wymaga uzyskania pozwolenia, o którym mowa w ustawie z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (art. 8 ustawy o pracownikach tymczasowych).
Jakie obowiązki ma pracodawca użytkownik?
Pracodawca, który zdecyduje się na korzystanie z pracy pracowników tymczasowych, ma też obowiązki i korzysta z praw przysługujących mu w zakresie niezbędnym do organizowania pracy z udziałem tych pracowników.
W związku z korzystaniem z pracy pracownika tymczasowego, pracodawca użytkownik jest w szczególności zobowiązany do:
- zapewnienia pracownikowi tymczasowemu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
- prowadzenia ewidencji czasu pracy;
- udostępnienia pracownikowi tymczasowemu urządzeń socjalnych na zasadach przewidzianych dla pracowników etatowych;
- dostarczenia pracownikowi tymczasowemu odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej,
- zapewnienia napojów i posiłków profilaktycznych, przeprowadzenia szkolenia w zakresie bhp, ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, przeprowadzania ocen ryzyka zawodowego oraz informowania o tym ryzyku;
- wypełniania innych obowiązków dotyczących bhp, przejętych od agencji pracy tymczasowej oraz
- wypłacania należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową w zakresie ustalonym z agencją pracy tymczasowej.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca użytkownik nie może powierzać pracownikowi tymczasowemu innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym (art. 42 § 4 Kodeksu pracy) ani powierzać mu wykonywania pracy na rzecz i pod kierownictwem innego podmiotu.
Pracodawca musi prowadzić ewidencję osób wykonujących pracę tymczasową na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego, w postaci papierowej lub elektronicznej, dla każdej osoby odrębnie i przechowywać ją przez okres jej prowadzenia oraz przez 36 miesięcy przypadających bezpośrednio po tym okresie.
W czasie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika pracownik tymczasowy nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia niż pracownicy zatrudnieni przez tego pracodawcę użytkownika na takim samym lub podobnym stanowisku pracy. Zatem pracodawca użytkownik musi przestrzegać zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Opracowanie: Katarzyna Bogucka
Przeczytaj również: Jak optymalizować koszty zatrudnienia. Poradnik dla pracodawców »
POTRZEBUJESZ POMOCY?