Zwolnienie podmiotowe z VAT w 2025 r. Jak prawidłowo ustalić wartość sprzedaży?

W 2025 r. ze zwolnienia z podatku VAT mogą korzystać podatnicy posiadający siedzibę działalności gospodarczej w Polsce, o ile wartość ich sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła w 2024 r. kwoty 200 000 zł. Limit ten obowiązuje również w trakcie 2025 r. – do momentu jego przekroczenia. Zwolnienie przysługuje zarówno przedsiębiorcom kontynuującym działalność, jak i tym, którzy rozpoczęli ją w danym roku – przy czym w ich przypadku limit ustalany jest proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności. Należy jednak pamiętać, że nie każda transakcja wykazywana w deklaracji VAT podlega uwzględnieniu przy ustalaniu limitu zwolnienia.

Zwolnienie z opodatkowania VAT w 2025 r. przysługuje podatnikom posiadającym siedzibę działalności w Polsce, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w 2024 r. kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Ze zwolnienia mogą korzystać do czasu, aż w 2025 r. nie przekroczą tego limitu. Od 2026 r. limit ma zostać podniesiony do 240 000 zł.

Ze zwolnienia w 2025 r. mogą korzystać nie tylko podatnicy kontynuujący działalność gospodarczą, ale również ci, którzy dopiero ją rozpoczynają w tym roku. U podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług zwolnieniu podlega sprzedaż, której przewidywana wartość nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 9 ustawy o VAT). Limit zwolnienia należy zatem ustalać z uwzględnieniem okresu prowadzenia działalności gospodarczej, a nie np. okresu prowadzonej sprzedaży.

Jakie transakcje wlicza się do limitu zwolnienia z VAT?

Podatnik traci prawo do zwolnienia, gdy wartość sprzedaży opodatkowanej (bez VAT) przekroczy limit 200 000 zł. Jednak nie każda transakcja, która jest rozliczana w deklaracji VAT, powinna być wliczona przy ustalaniu limitu. Do limitu wliczamy wyłącznie kwotę sprzedaży, czyli kwotę z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Dlatego nie wliczamy importu usług, WNT, dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca. Do limitu sprzedaży, od którego zależy prawo do stosowania zwolnienia z opodatkowania, nie wlicza się też sprzedaży, która podlega opodatkowaniu poza terytorium Polski. Odpłatne dostawy towarów i odpłatne świadczenie usług, które nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, nie są wliczane do limitu sprzedaży, od którego zależy prawo do zwolnienia z opodatkowania.

W art. 113 ust. 2 ustawy o VAT ten katalog został jeszcze zawężony. Od 2025 r do limitu nie wlicza się:

1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju, oraz sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;

2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy, z wyjątkiem:

• transakcji związanych z nieruchomościami,

• usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, czyli zwolnionych z VAT usług finansowych,

• usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych

– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Przepisy o VAT nie definiują pojęcia „transakcje pomocnicze”. Zdaniem organów podatkowych transakcje pomocnicze to takie transakcje, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Należy pamiętać, że podatnik korzystający ze zwolnienia jest obowiązany rozliczyć VAT, gdy nabywa towary i usługi, dla których podatnikiem jest nabywca. Wówczas składa deklarację VAT-8 albo VAT-9M. Podatnik zwolniony jest obowiązany do rozliczenia: WNT (do limitu 50 000 zł może nie opodatkować tego nabycia), importu usług, dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca.

Oprac. Katarzyna Bogucka