Interpretacja indywidualna z dnia 28 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.772.2025.2.MKA

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 15 października 2025 r. (wpływ 21 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

(…)

2.Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

(…).

Opis zdarzenia przyszłego

Kredytobiorcy w dniu 9 czerwca 2005 r. zawarli z X Bank (występującym aktualnie pod firmą Y Bank SA, dalej: „Bank”) umowę kredytu hipotecznego nominowanego do CHF standardowe oprocentowanie (dalej: „umowa kredytowa" lub „umowa"). Na jej podstawie Kredytobiorcy zaciągnęli kredyt hipoteczny indeksowany do CHF.

Zgodne z § 1 i 2 umowy kredytowej Bank udzielił Kredytobiorcom kredytu w kwocie (…) zł nominowanego do waluty CHF, według kursu kupna walut dla CHF obowiązującego w Banku w dniu uruchomienia całości kredytu lub jego poszczególnych transz – w przypadku kredytu wypłacanego w transzach Kredyt został przeznaczony na sfinansowanie przebudowy domu jednorodzinnego położonego w (…) na działce o numerze ewidencyjnym (…). Kredyt miał zostać wypłacony w złotych polskich przy jednoczesnym przeliczeniu wypłacanej kwoty (transzy) na CHF według kursu kupna walut dla CHF ustalonego przez Bank i obowiązującego w Banku w dniu wypłaty środków (§ 2 ust. 1 i § 3 ust. 2 umowy kredytowej).

Zgodnie z § 5 ust. 3-6 umowy kredytowej wysokość rat kapitałowo-odsetkowych zostanie ustalona po przeliczeniu kwoty wypłaconego kredytu na CHF stosownie do postanowień umowy. Raty kredytu wraz z należnymi odsetkami płatne są w złotych, w kwocie stanowiącej równowartość CHF na rachunek kredytu. Jako datę spłaty raty kredytu przyjmuje się datę wpływu środków na rachunek kredytu. Kwota wpłaty raty w złotych przeliczana jest na CHF według kursu sprzedaży obowiązującego w NBP na dzień przed datą wpływu środków do Banku.

Zgodnie z § 4 umowy kredytowej wysokość stopy oprocentowania może ulegać zmianie w każdym czasie odpowiednio do zmiany jednego lub kilku z niżej wymienionych czynników:

1)zmiany stopy procentowej kredytu lombardowego, ustalanej i ogłaszanej przez Radę Polityki Pieniężnej na podstawie ustawy o Narodowym Banku Polskim, wysokości stóp procentowych lub/oraz tzw. stopy interwencyjnej NBP,

2)zmiany oprocentowania 1 miesięcznych lokat na rynku międzybankowym według notowań Reuters’a (strona WIBOR, LIBOR, EURIBOR),

3)zmiany stopy rezerwy obowiązkowej banków wynikającej z obowiązujących Bank przepisów,

4)zmiany opublikowanego przez Prezesa GUS średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem,

5)zmiany marży uzyskiwanej przez bank w odniesieniu do danego Kredytobiorcy, obliczanej jako różnica pomiędzy nominalnym oprocentowaniem danego kredytu, zweryfikowanym o rezerwę utworzoną przez Bank, a stawką WIBOR 1M, LIBOR 1M albo EURIBOR 1M.

przy czym dokonywana przez Bank zmiana oprocentowania nie przekroczy (odpowiednio) najwyższej zmiany wymienionych wyżej wskaźników, które miały wpływ na zmianę stopy procentowej (ust. 1). Decyzję w przedmiocie ustalenia zasad oprocentowania kredytów na bazie stopy zmiennej oraz ich wysokości i zmianie podejmuje zarząd Banku (ust. 2). Stopa oprocentowania zmienia się zgodnie z postanowieniami ust. 1 i 2 i obowiązuje od dnia wprowadzenia zmienionej stawki przez bank. Bank pisemnie zawiadomi Kredytobiorców o zmianie oprocentowania przesyłając aktualny harmonogram spłat. Koszt korespondencji ponoszą Kredytobiorcy (ust. 3). Zmiana oprocentowania kredytu zgodnie z ust. 1-3 nie stanowi zmiany umowy kredytowej i nie wymaga aneksu (ust. 4). Od kredytu naliczane są odsetki od faktycznego zadłużenia Kredytobiorców (ust 5).

Zabezpieczenie wierzytelności Banku z tytułu udzielonego kredytu stanowiła hipoteka kaucyjna na rzecz Banku do kwoty (…) zł ustanowiona na prawie własności kredytowanej nieruchomości.

Aneksem datowanym na dzień 29 lipca 2015 r. zmieniono zasady oprocentowania z mocą wsteczną od dnia 10 lutego 2015 r., przyjmując, że stanowi ono sumę stałej marży banku w wysokości 2,7% w stosunku rocznym i stopy bazowej LIBOR 6M dla CHF. W czasie zawarcia umowy kredytowej Kredytobiorcy byli małżeństwem, w którym panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Kredyt został zaciągnięty na zaspokojenie ich potrzeb mieszkaniowych. Wszelkie wpłaty Kredytobiorców na poczet umowy kredytowej były dokonywane z majątku wspólnego małżonków.

Kredyt w wysokości (…) zł został wypłacony Kredytobiorcom w następujących transzach, przeliczonych przez Bank na łącznie (…) CHF.

-transza z 13 czerwca 2005 r. – (…) zł, bank przeliczył kwotę wypłaty na (…) CHF,

-transza z 27 lipca 2005 r. – (…) zł, bank przeliczył kwotę wypłaty na (…) CHF,

-transza z 19 września 2005 r. – (…) zł, bank przeliczył kwotę wypłaty na (…) CHF,

-transza z 19 października 2005 r. – (…) zł, bank przeliczył kwotę wypłaty na (…) CHF.

Pozwem z 29 lutego 2024 r. Kredytobiorcy wnieśli w żądaniu głównym o zasądzenie od Y Bank z na ich rzecz kwoty (…) zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 16 lutego 2024 r. do dnia zapłaty, a także o ustalenie, że nie istnieje stosunek prawny wynikający z umowy kredytowej ze zmianami zawartej między Kredytobiorcami a X Bank (występującym aktualnie pod firmą: Y Bank).

W pozwie Kredytobiorcy wskazywali na nieważność bezwzględną umowy kredytowej oraz na niedozwolony charakter postanowień (art. 385 (1) § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, dalej: „k.c”), dotyczących indeksacji (klauzule ryzyka kursowego i spreadowe), zmiany oprocentowania oraz ubezpieczenia pomostowego, których usunięcie (dot. klauzul indeksacyjnych i zmiany oprocentowania) z umowy skutkowało upadkiem (nieważnością) umowy kredytowej. Przedmiotem żądania pozwu w zakresie zapłaty był zwrot nienależnych rat kredytu oraz prowizji/opłat za okres od 14 lipca 2005 r. do 12 października 2023 r., a także kosztów ubezpieczenia pomostowego. W okresie następującym Kredytobiorcy dokonywali dalszych wpłat na poczet umowy kredytowej.

W toku procesu toczącego się przez Sądem Okręgowym (sygn. akt (…)) Strony uzgodniły warunki ugody. Zgodnie z treścią projektu ugody Kredytobiorca i Bank oświadczają, że:

-ze względu na przyjęte w Ugodzie rozwiązania zgodnym zamiarem Stron jest również zaniechanie dochodzenia w przyszłości roszczeń w zakresie związanym z postanowieniami dotyczącymi zawarcia i wykonywania Umowy w walucie obcej w brzmieniu sprzed zawarcia Ugody,

-zamiarem Banku i Kredytobiorcy jest polubowne rozstrzygnięcie sporu dotyczącego ważności Umowy lub niedozwolonego charakteru jej postanowień, a tym samym uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy poprzez przyjęte w Ugodzie rozwiązania, jak również zakończenie sporu sądowego.

Celem dokonania wzajemnych rozliczeń Stron:

-Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu i umarza zadłużenie Kredytobiorcy z tytułu Umowy w wysokości stanowiącej równowartość aktualnego (na dzień wskazany w Ugodzie) zadłużenia Kredytobiorcy wynikającego z umowy kredytowej (kapitał i odsetki wyrażone w CHF, koszty wyrażone w PLN) po przeliczeniu na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wskazanego w Ugodzie,

-Bank zobowiązuje się zapłacić na rzecz Kredytobiorcy kwotę (…) zł (kwota zapłaty ustalona według stanu na koniec lipca 2025 r. obejmuje również rozliczenie wpłat Kredytobiorców nieobjętych pozwem),

-Bank zobowiązuje się zapłacić na rzecz Kredytobiorcy kwotę (…) zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego,

-Bank zobowiązuje się zapłacić na rzecz Kredytobiorcy kwotę (…) zł tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu.

Zapłata przez Bank ww. kwot wskazanych powyżej wyczerpie w całości roszczenia pieniężne Kredytobiorcy względem Banku. Kredytobiorca oświadcza, iż z chwilą zawarcia Ugody nie rości wobec Banku jakichkolwiek roszczeń w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy, a Ugoda zaspokaja jego wszystkie dotychczasowe roszczenia wobec Banku wynikające z Umowy. W terminie 3 dni od daty wpływu ww. kwot na wskazane w Ugodzie rachunki bankowe Kredytobiorca cofnie pozew ze zrzeczeniem się roszczenia. Strony wzajemnie oświadczają, iż z chwilą zawarcia Ugody nie będą miały wobec siebie jakichkolwiek roszczeń w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy kredytu, a Ugoda zaspokaja ich wszelkie dotychczasowe roszczenia wynikające z Umowy kredytu.

Bank nie proponuje zapłaty za spełnienie innego świadczenia względem Banku. Jednocześnie w projekcie ugody wskazano, że Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z długu i umorzenia zadłużenia, powstaje po jego stronie przychód, a na Banku w związku z powstaniem przychodu dąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT-11). Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w celu skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych (skorzystania z możliwości nieopodatkowywania kwoty umorzenia), o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U z 2022 r. poz. 592), którego obowiązywanie zostało przedłużone do dnia 31 grudnia 2026 r. na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. (Dz. U z 2024 r. poz. 1912), niezbędne jest spełnienie przez Kredytobiorcę warunków wskazanych w tym rozporządzeniu tj. kredyt mieszkaniowy (udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r., zabezpieczony w postaci hipoteki, wydatkowany na cele mieszkaniowe, w tym również kredyt refinansowy/kredyt konsolidacyjny w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego) został zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej w rozumieniu tego rozporządzenia, oraz Kredytobiorca nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej. Kredytobiorca powyższe potwierdza poprzez wypełnienie, podpisanie i przesłanie do Banku Oświadczenia stanowiącego Załącznik nr 1 do Ugody. Po otrzymaniu Oświadczenia Bank dokona weryfikacji informacji w nim zawartych i na tej podstawie podejmie ostateczną decyzję w zakresie sporządzenia informacji PIT-11.

Bank, z którym Kredytobiorcy zawarli umowę kredytu hipotecznego jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Bank zwróci Kredytobiorcom kwotę (…) zł (ewentualnie powiększoną o ich wpłaty dokonane w okresie od końca lipca 2025 r. do dnia zawarcia ugody) tytułem zwrotu środków pieniężnych (tj. tytułem uzgodnionej w ugodzie nadpłaty), które wcześniej na mocy umowy kredytu mieszkaniowego Kredytobiorcy przekazali na rzecz Banku w ramach spłaty rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. Ww. kwota została uzgodniona przez Strony w drodze negocjacji ugodowych, w toku których zarówno Bank, jak i Kredytobiorcy dokonali wzajemnych ustępstw. Kwota, na którą składa się łączna suma wpłat dokonanych przez Kredytobiorców na rzecz Banku z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego pomniejszona o łączny zwrot otrzymany z Banku nie jest i nie będzie mniejsza niż kwota uzyskanego przez Kredytobiorców kapitału z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego.

Kwota (…) zł stanowi część sumy wpłat Kredytobiorców na poczet umowy kredytowej, która jest kwestionowana przez Kredytobiorców jako nienależna ze względu na abuzywny charakter klauzul indeksacyjnych i zmiany oprocentowania. W przypadku, gdyby doszło do ustalenia nieważności umowy kredytowej przez Sąd, Bank byłby zobowiązany do zwrotu na rzecz Kredytobiorców zapłaconych rat kredytowych (oraz opłat, prowizji i ubezpieczenia pomostowego) jako nienależnie przez nich zapłaconych. Kredytobiorcy wpłacili na poczet umowy kredytowej sumę o co najmniej (…) zł przewyższającą wypłaconą im przez Bank kwotę kapitału.

Zwrot przez Bank kwoty stanowiącej nadpłatę ww. kredytu dotyczyć będzie wszystkich współkredytobiorców.

Za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej Kredytobiorcy odpowiadają solidarnie.

Kredytobiorcy nigdy nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

Planowany termin zawarcia ugody sądowej to październik 2025 r.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku podali Państwo następujące informacje:

Kwota, która – zgodnie z ustaleniami ugody – ma być zapłacona Kredytobiorcom przez Bank, będzie stanowiła zwrot środków, które zostały wpłacone przez Kredytobiorców do Banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem i które w wyniku planowania zawarcia ugody staną się nienależne Bankowi (precyzyjniej: środki te są nienależne Bankowi). W wyniku zawarcia ugody Bank zwróci Kredytobiorcom środki pieniężne w kwocie niższej niż uprzednio spłacona przez Kredytobiorców (z uwzględnieniem wartości udostępnionego kredytu, tj. po odjęciu tej wartości). Oznacza to, że Bank zwróci Kredytobiorcom środki w kwocie niższej niż różnica między sumą wpłat Kredytobiorców na poczet umowy kredytowej (raty i opłaty związane z kredytem), a wartością udostępnionego kredytu.

Dodatkowo wskazali Państwo, że wniosek zawiera informacje, do których podania Kredytobiorcy zostali wezwani:

„Bank zwróci Kredytobiorcom kwotę (…) zł (ewentualnie powiększoną o ich wpłaty dokonane w okresie od końca lipca 2025 r. do dnia zawarcia ugody) tytułem zwrotu środków pieniężnych (tj. tytułem uzgodnionej w ugodzie nadpłaty), które wcześniej na mocy umowy kredytu mieszkaniowego Kredytobiorcy przekazali na rzecz Banku w ramach spłaty rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. Ww. kwota została uzgodniona przez Strony w drodze negocjacji ugodowych, w toku których zarówno Bank, jak i Kredytobiorcy dokonali wzajemnych ustępstw. Kwota, na którą składa się łączna suma wpłat dokonanych przez Kredytobiorców na rzecz Banku z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego pomniejszona o łączny zwrot otrzymany z Banku nie jest i nie będzie mniejsza niż kwota uzyskanego przez Kredytobiorców kapitału z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego.

Kwota (…) zł stanowi część sumy wpłat Kredytobiorców na poczet umowy kredytowej, która jest kwestionowana przez Kredytobiorców jako nienależna ze względu na abuzywny charakter klauzul indeksacyjnych i zmiany oprocentowania. W przypadku, gdyby doszło do ustalenia nieważności umowy kredytowej przez Sąd, Bank byłby zobowiązany do zwrotu na rzecz Kredytobiorców zapłaconych rat kredytowych (oraz opłat, prowizji i ubezpieczenia pomostowego) jako nienależnie przez nich zapłaconych. Kredytobiorcy wpłacili na poczet umowy kredytowej sumę o co najmniej (…) zł przewyższającą wypłaconą im przez Bank kwotę kapitału.”

Pytanie

Czy w związku z zamiarem zawarcia przez Kredytobiorców z Y Bank ugody, mającej na celu zakończenie sporu na tle umowy kredytowej, otrzymana kwota (…) zł stanowić będzie dla Kredytobiorców przychód i czy w związku z tym po stronie Kredytobiorców powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647)?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, w zaistniałym stanie faktycznym kwota (…) zł nie będzie stanowiła przychodu Kredytobiorców. Kwota (…) zł została pobrana przez Bank w związku z zawarciem w umowie kredytowej klauzul abuzywnych. Na mocy projektu ugody klauzule te zostaną z umowy usunięte, w związku z czym Bank dokona na rzecz Kredytobiorców zwrotu nienależnie – bez podstawy prawnej – pobranego świadczenia w kwocie (…) zł. Otrzymanie kwoty (…) zł nie stanowi dla Kredytobiorców żadnej dodatkowej korzyści, a jedynie prowadzi do stanu rozliczeń, który jest zgodny z prawem.

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r – Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.

Kredyt otrzymany przez Kredytobiorców na podstawie umowy kredytowej wypełnia przesłanki zawarte w § 1 ust. 1 pkt 1 ust. 2 i ust. 5-7 i § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 592 ze zm.; dalej: „rozporządzenie"), gdyż kredyt był zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f., tj. wydatki na cele mieszkaniowe (na sfinansowanie przebudowy domu jednorodzinnego położonego w (…) na działce o numerze ewidencyjnym (…)) i miał na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego.

Wskazać należy, iż zgodnie z uzasadnieniem do rozporządzenia za jego wydaniem stoi „szczególna potrzeba wyprowadzenia istotnej zachęty do zawierania przez kredytodawców i kredytobiorców ugód w celu restrukturyzacji tzw. kredytów frankowych, które ograniczają negatywne skutki wynikające ze zmiany kursu waluty szwajcarskiej na możliwość terminowej spłaty kredytów mieszkaniowych denominowanych w tej walucie przez polskich obywateli”. Jednocześnie w uzasadnieniu wskazano, że „nie bez znaczenia jest fakt, że część kredytobiorców toczy spory sądowe z bankami zarzucając abuzywność klauzul indeksacyjnych przy hipotecznych kredytach mieszkaniowych denominowanych lub indeksowanych do waluty obcej. Opodatkowanie umarzanych kredytobiorcom kwot w sytuacji, gdy dochodzą oni przed sądami nieważności zawartych przez nich umów (częściowej lub całkowitej), czyli podważają zasadność wymagalności tych kwot, budziłoby zatem istotne kontrowersje”. Ponadto „uzyskane przez kredytobiorców umorzenie kredytu będzie stanowiło dla tej grupy realną wymiernie poprawiającą jej położenie korzyść, wyłącznie w sytuacji, jeśli działania instytucji finansowych zmierzające do ułatwienia spłaty zadłużenia kredytobiorcom spotkają się z synergiczną reakcją ze strony państwa”.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm., dalej „u.p.d.o.f.”), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nienależne świadczenie (art. 410 w zw. z art. 405 k.c.), nie zostało wymienione jako odrębne źródło przychodów w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 u.p.d.o.f.

Z uwagi na to, że nie ma możliwości przyporządkowania danego świadczenia do jakiegokolwiek źródła przychodu (w tym również do „innych źródeł przychodu”, o których mowa w art. 20 u.p.d.o.f.), to nie można go uznać za przychód podatkowy, choćby nawet odpowiadał ogólnej definicji przychodu zawartego w przepisach art. 11 u.p.d.o.f. (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 164/15). Ponadto, u.p.d.o.f. określa dochód jako nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania (art. 9 ust. 2 u.p.d.o.f.). Przychód podatkowy warunkuje możliwość powstania dochodu podatkowego w tym znaczeniu, że dopóki nie mamy do czynienia z przychodem w sensie podatkowym, dopóty nie może powstać dochód podatkowy.

Otrzymanego zwrotu nie można traktować w kategorii przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 11 u.p.d.o.f., ponieważ w tej sytuacji nie następuje po stronie Kredytobiorców żadne przysporzenie majątkowe.

Na takim stanowisku stoi również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacjach podatkowych wskazuje, że przy nienależnie pobranych świadczeniach, po stronie kredytobiorców nie dochodzi do powstania przysporzenia majątkowego z tytułu otrzymanego zwrotu (interpretacje indywidualne z 28 kwietnia 2023 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.243.2023.1.MN ze wskazanymi tam interpretacjami indywidualnymi, z 28 sierpnia 2023 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.607.2023.2.MN, z 9 lipca 2024 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.514.2024.2.DJ, z 29 listopada 2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.676.2024.2.TR).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:

Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytu są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec powyższego, skoro kwota którą uzyskają Państwo w wyniku Ugody będzie stanowiła zwrot środków, które zostały wpłacone przez Kredytobiorców do Banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem i które w wyniku planowania zawarcia ugody staną się nienależne Bankowi, to otrzymanie tej kwoty nie spowoduje po Państwa stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie będą Państwa przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie będzie skutkowało po Państwa stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Państwa we wniosku interpretacji indywidualnych, stwierdzam, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.