Interpretacja indywidualna z dnia 7 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.811.2025.2.ACZ

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

30 sierpnia 2025 r. złożyli Państwo wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 7 października 2025 r. (data wpływu 10 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowana będąca stroną postępowania:(…)

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:(…)

3. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:(…)

4. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:(…)

Opis zdarzenia przyszłego

(…) 2008 r. pomiędzy Panią A.A., Panem B.A., Panem C.A., Panią D.A. a Bankiem – (…) S.A. z siedzibą w (…), została zawarta umowa kredytu hipotecznego nominowanego do CHF, Nr (…), standardowe oprocentowanie. Umowa została zawarta przez osoby fizyczne działające jako konsumenci.

Umowa kredytu została zabezpieczona hipotecznie.

Przeznaczeniem kredytu był remont oraz rozbudowa domu pod adresem (…).

Cała kwota kredytu została przeznaczona wyłącznie na potrzeby Pani A.A. oraz Pana B.A., którzy są małżeństwem. Osoby te nie miały wystarczającej zdolności kredytowej na samodzielne uzyskanie kredytu, zatem Stronami umowy byli również Pani D.A. oraz Pan C.A.

Kredyt został w całości spłacony (…) 2021 r., a Bank zwolnił wszystkie zabezpieczenia.

W toku wykonywania umowy Pani A.A. oraz Pan B.A. dokonali na rzecz Banku zapłaty łącznie kwoty 336 388,83 zł tytułem rat kapitałowo-odsetkowych. Pan C.A. oraz Pani D.A. nie dokonywali jakichkolwiek spłat na rzecz Banku.

Od chwili zakupu nieruchomości do dzisiaj – z nieruchomości zakupionej z kredytu korzystali jedynie Pani A.A. oraz Pan B.A. Nieruchomość od chwili zakupu do dzisiaj stanowiła Ich miejsce zamieszkania. Z dniem (…) 2020 r. (kilka miesięcy przed całkowitą spłatą kredytu) na nieruchomości Pan B.A. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w formie małej agroturystyki pod firmą „(…)”, od początku rozliczanej w formie karty podatkowej (PKD 55.20.Z Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania). Pan B.A. i Pani A.A. cały czas zamieszkują pod adresem (…). W chwili zawierania umowy nie planowali prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej na nieruchomości.

Po dokonaniu spłaty kredytu Kredytobiorcy dowiedzieli się o tym, że umowa zawierała niedozwolone postanowienia umowne, które mogą być podstawą pozwu sądowego o zwrot nienależnego świadczenia w wykonaniu nieważnej umowy kredytu. Pozew został wniesiony do Sądu, a postępowanie aktualnie toczy się pod sygn. akt (…), Sądu Okręgowego w (…).

W trakcie trwania postępowania sądowego Bank zaproponował zawarcie ugody polegającej na zapłacie przez Bank kwoty 167 031,29 zł na rzecz Pani A.A. oraz Pana B.A. Kwota ta została określona jako zwrot kwoty w celu całkowitego rozliczenia umowy oraz kwoty 10 800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Kwota 167 031,29 zł mieści się w sumie kwot zapłaconych przez Nich w wykonaniu umowy kredytu.

Ugoda nie wskazuje na nieważność umowy i Bank nie uznaje za zasadne roszczeń o uznanie postanowień umowy za niewiążące na podstawie art. 385¹ Kodeksu cywilnego lub stwierdzenie nieważności umowy, jak również o zapłatę na podstawie wyżej wymienionych tytułów, jak również ugoda nie precyzuje, że zapłacona kwota stanowi zwrot nienależnego świadczenia.

Bank nie umarza jakiegokolwiek długu.

Ugoda nie została jeszcze podpisana.

Żaden z Kredytobiorców nie korzystał wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że umowa o kredyt została zawarta na okres 180 miesięcy. Kredyt w całości spłacony został (…) 2021 r.

Według Stron stosunku prawnego wszyscy Kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za całą kwotę kredytu.

Kredyt został udzielony przez Bank działający na podstawie ustawy Prawo bankowe i podlegający pod nadzór KNF.

Kredyt nie został zaciągnięty w ramach i na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Kredyt został zaciągnięty przez Kredytobiorców jako osoby fizyczne. W momencie zaciągania kredytu Pan B.A. był rolnikiem, a Pani A.A. prowadziła działalność gospodarczą – sklep spożywczy w innej miejscowości. Działalność gospodarcza nie była powiązana z domem w (…) i jego hipoteką. Pani D.A. i Pan C.A. nigdy nie prowadzili działalności gospodarczej. Raty kredytu nie były zaliczane przez Pana B.A. do kosztów uzyskania przychodów. Nie były zaliczane do kosztów uzyskania przychodu także przez Panią A.A.

Celem zaciągnięcia kredytu było, zgodnie z umową – sfinansowanie przebudowy domu jednorodzinnego położonego w miejscowości (…), gm. (…), nr działki: X.

Celem, na który zaciągnięto kredyt było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, socjalno-bytowych małżeństwa A.A. i B.A. oraz Ich trójki dzieci, czyli jednego gospodarstwa domowego. Dom ten został zakupiony w (…) r. i wówczas był on budynkiem posiadającym jeden pokój, kuchnię i toaletę. Pozostała część budynku stanowiła oborę. Przez wiele lat budynek ten był modernizowany na miarę możliwości rodziny. Z biegiem lat wymagał on generalnego remontu i w związku z uzyskanym kredytem został przebudowany i wyremontowany. Dzieci mieszkały z rodzicami do czasu usamodzielnienia. Jedynymi właścicielami nieruchomości są Pani A.A. i Pan B.A. od (…) r.

Zgodnie z umową, Pani A.A. i Pan B.A. hipoteką kaucyjną obciążyli nieruchomość położoną w gminie (…), (…), nr działki: X.

Planowany termin zawarcia porozumienia z bankiem to grudzień 2025 r. – najpóźniej do dnia 31 grudnia 2025 r. Stronami umowy z Bankiem będą wszyscy Kredytobiorcy – Pani A.A., Pan B.A., Pani D.A., Pan C.A.

Z uwagi na to, że kredyt został spłacony w całości (…) 2021 r., ugoda nie przewiduje „przewalutowania”, a jedynie zwrot części kwot.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Z czego będzie wynikała wypłata kwoty 167 031,29 zł na rzecz Pani oraz Pana B.A., którą proponuje bank, jaki będzie miała charakter, jakim tytułem bank ją Państwu wypłaci – w szczególności, czy będzie to:

·zwrot środków, które zostały wpłacone przez Panią i Pana B.A. do banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem, a które w wyniku ponownego przeliczenia zobowiązań kredytowych według kursu waluty przyjętego w ugodzie zostaną uznane za nadpłatę kredytu nienależną bankowi albo

·zwrot środków wpłaconych przez Panią i Pana B.A. wcześniej do banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem i które w wyniku ugody staną się nienależne bankowi (z jakiego powodu)? albo

·świadczeniem z tytułu kredytu mieszkaniowego związanym z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania?”,

wskazali Państwo, że sama treść ugody nie wskazuje jednoznacznie na źródło zwrotu środków, ale zgodnie z rozmowami prowadzonymi przez Strony jest to zwrot części środków, które zostały wpłacone przez Panią A.A. i Pana B.A. do Banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem. Z tego powodu, w treści ugody wyraźnie zaznaczono, że Strony zgodnie oświadczają, iż wskazana wyżej kwota 167 031,29 zł mieści się w sumie wpłat. Strony też wskazują, że Kredytobiorcy – Pani A.A. i Pan B.A. od dnia uruchomienia kredytu do dnia (…) 2021 r. dokonali łącznych wpłat z tytułu spłat rat kapitałowo-odsetkowych z umowy w kwocie 336 388,83 zł. Na rachunek Umowy Bank zwrócił także kwotę 1 746,14 zł tytułem zwrotu składki ubezpieczeniowej za ubezpieczenie kredytu. Dokonanie zwrotu części tych środków ma spowodować wygaśnięcie roszczeń wszystkich Kredytobiorców w związku z zawarciem i wykonywaniem umowy, jak i ewentualnych zarzutów dotyczących jej nieważności, abuzywności jej zapisów i skutków z tego wynikających, tj. rozwiązać spór co do tego, czy umowa kredytu była ważna i skutecznie zawarta.

Kwota 167 031,29 zł zostanie wypłacona wyłącznie Pani A.A. i Panu B.A.

Kwota 10 800 zł to kwota minimalna wynikająca z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, stanowiąca zwrot kosztów ustanowienia pełnomocnika w sprawie. Są to koszty faktycznie poniesione. Kwota 10 800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, tj. kosztów ustanowienia pełnomocnika w sprawie, zostanie wypłacona tylko Pani A.A. i Panu B.A., albowiem Oni jako wyłącznie spłacający kredyt są powodami w zawisłej sprawie sądowej.

Pytania

1. Czy w przypadku zawarcia planowanej ugody kwota 167 031,29 zł wypłacona na rzecz Pani A.A. oraz Pana B.A., podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych wobec Kredytobiorców – Pani A.A., Pana B.A., Pana C.A., Pani D.A.?
2. Czy w przypadku zawarcia planowanej ugody Kredytobiorcy – Pani A.A., Pan B.A., Pan C.A., Pani D.A., są obowiązani do zapłaty podatku dochodowego od umarzanych kwot, które mogą podlegać rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, w odniesieniu do pytania nr 1, wypłacana kwota nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z treści ugody wynika, iż w celu zakończenia sporu Bank dokona zwrotu części wpłat dokonanych w wykonaniu ugody, co będzie kończyć spór sądowy w zakresie ważności umowy. Wobec tego, iż nie dochodzi do wypłaty dodatkowego świadczenia, a jedynie do zwrotu kwoty mieszczącej się we wcześniej dokonanych wpłatach, po stronie Kredytobiorców nie powstaje żaden przychód. Kredytobiorcy – Pan C.A. oraz Pani D.A. nie otrzymają żadnych środków pieniężnych, lecz również nie spełnili żadnego świadczenia, zatem zawarcie ugody jest dla nich neutralne podatkowo.

W Państwa ocenie, w odniesieniu do pytania nr 2, wskutek zawarcia planowanej ugody nie powstaje obowiązek zapłaty podatku dochodowego, gdyż z uwagi na wcześniejsze pełne wykonanie umowy w księgach banku nie widnieje jakakolwiek wierzytelność z tytułu umowy kredytu, zatem nie dochodzi do umorzenia jakiegokolwiek długu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

·dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

·dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Skutki podatkowe zwrotu przez bank ustalonej kwoty

Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że 25 marca 2008 r. pomiędzy Panią A.A., Panem B.A., Panem C.A., Panią D.A. a Bankiem została zawarta umowa kredytu hipotecznego nominowanego do CHF. Umowa została zawarta przez osoby fizyczne działające jako konsumenci. Wszyscy Kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za całą kwotę kredytu. Przeznaczeniem kredytu był remont oraz rozbudowa domu. Cała kwota kredytu została przeznaczona wyłącznie na potrzeby Pani A.A. oraz Pana B.A., którzy są małżeństwem. Osoby te nie miały wystarczającej zdolności kredytowej na samodzielne uzyskanie kredytu, zatem Stronami umowy byli również Pani D.A. oraz Pan C.A. Kredyt nie został zaciągnięty w ramach i na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Kredyt został zaciągnięty przez Kredytobiorców jako osoby fizyczne. Raty kredytu nie były zaliczane przez Pana B.A. do kosztów uzyskania przychodów. Nie były zaliczane do kosztów uzyskania przychodu także przez Panią A.A.

Kredyt został w całości spłacony (…) 2021 r., a Bank zwolnił wszystkie zabezpieczenia. W toku wykonywania umowy Pani A.A. oraz Pan B.A. dokonali na rzecz Banku zapłaty łącznie kwoty 336 388,83 zł tytułem rat kapitałowo-odsetkowych. Pan C.A. oraz Pani D.A. nie dokonywali jakichkolwiek spłat na rzecz Banku.

Po dokonaniu spłaty kredytu Kredytobiorcy dowiedzieli się o tym, że umowa zawierała niedozwolone postanowienia umowne, które mogą być podstawą pozwu sądowego o zwrot nienależnego świadczenia w wykonaniu nieważnej umowy kredytu. Pozew został wniesiony do Sądu, a postępowanie aktualnie toczy się.

W trakcie trwania postępowania sądowego Bank zaproponował zawarcie ugody polegającej na zapłacie przez Bank m.in. kwoty 167 031,29 zł na rzecz Pani A.A. oraz Pana B.A. Kwota ta została określona jako zwrot kwoty w celu całkowitego rozliczenia umowy.

Ugoda nie wskazuje na nieważność umowy i Bank nie uznaje za zasadne roszczeń o uznanie postanowień umowy za niewiążące na podstawie art. 385¹ Kodeksu cywilnego lub stwierdzenie nieważności umowy, jak również o zapłatę na podstawie wyżej wymienionych tytułów, jak również ugoda nie precyzuje, że zapłacona kwota stanowi zwrot nienależnego świadczenia.

Planowany termin zawarcia porozumienia z bankiem to grudzień 2025 r. – najpóźniej do dnia 31 grudnia 2025 r. Stronami umowy z Bankiem będą wszyscy Kredytobiorcy – Pani A.A., Pan B.A., Pani D.A., Pan C.A.

Z uwagi na to, że kredyt został spłacony w całości (…) 2021 r., ugoda nie przewiduje „przewalutowania”, a jedynie zwrot części kwot.

Sama treść ugody nie wskazuje jednoznacznie na źródło zwrotu środków, ale zgodnie z rozmowami prowadzonymi przez Strony jest to zwrot części środków, które zostały wpłacone przez Panią A.A. i Pana B.A. do banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem. Z tego powodu, w treści ugody wyraźnie zaznaczono, że Strony zgodnie oświadczają, iż wskazana wyżej kwota 167 031,29 zł mieści się w sumie wpłat. Strony też wskazują, że Kredytobiorcy – Pani A.A. i Pan B.A. od dnia uruchomienia kredytu do dnia (…) 2021 r. dokonali łącznych wpłat z tytułu spłat rat kapitałowo-odsetkowych z umowy w kwocie 336 388,83 zł.

Kwota 167 031,29 zł zostanie wypłacona wyłącznie Pani A.A. i Panu B.A.

Wskazać należy, że jeżeli kredytobiorcy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej, czyli zgodnie z umową kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za kredyt, to podatnik jako kredytobiorca solidarny za zadłużenie wynikające z tej umowy również odpowiada solidarnie, a więc do pełnej wysokości.

Na podstawie przepisu art. 366 § 1 i § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

W sytuacji więc gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu uzyskania korzyści przez pozostałe strony zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego, nie może dojść do powstania przychodu u któregokolwiek z pozostałych dłużników. Solidarny dłużnik spłaca bowiem własny dług a nie cudzy.

Na podstawie art. 376 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników.

Dawni współdłużnicy są dalej dłużnikami – lecz wobec innego wierzyciela (dłużnika, który wierzyciela zaspokoił), w stosunku do którego odpowiada każdy za przypadającą na niego część długu. Zatem kredytobiorca, który spłacił kredyt może żądać od kredytobiorcy niedokonującego spłat zwrotu części długu, który na niego przypadał.

Z przytoczonej wyżej definicji przychodu, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywieść należy, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

W sytuacji takiej, jak przedstawiona we wniosku, w związku z wypłatą kwoty objętej pytaniem w przypadku zawarcia w 2025 r. ugody z bankiem, Pani D.A. oraz Pan C.A. nie uzyskają więc faktycznie korzyści majątkowej, która mogłaby zostać potraktowana jak trwałe przysporzenie w Ich majątku, spełniając w ten sposób definicję przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku wypłaty Pani A.A. oraz Panu B.A. przez bank kwoty objętej pytaniem w związku z planowanym zawarciem w 2025 r. ugody, po stronie Pani D.A. oraz Pana C.A. nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji po Ich stronie nie wystąpi również obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu wypłaty tej kwoty.

W przypadku natomiast wypłaty Pani A.A. oraz Panu B.A. przez bank kwoty objętej pytaniem w związku z planowanym zawarciem w 2025 r. ugody i skutków podatkowych po Ich stronie z tego tytułu, stwierdzam, że jeżeli objęta pytaniem kwota – jak wynika z opisu sprawy – będzie stanowiła zwrot części środków, które zostały wpłacone przez Panią A.A. i Pana B.A. do banku tytułem rat kapitałowo-odsetkowych i innych opłat związanych z kredytem i które w wyniku ugody staną się nienależne bankowi, to zwrot ten nie będzie stanowił dla Pani A.A. oraz dla Pana B.A. przychodu.

Czynność ta nie spowoduje uzyskania przez Panią A.A. oraz Pana B.A. przysporzenia majątkowego, wzrostu Ich majątku. Otrzymana przez Nich kwota będzie stanowiła zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacili wcześniej do banku.

Pieniądze te nie będą dla Pani A.A. oraz dla Pana B.A. przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, Pani A.A. oraz Pan B.A. nie będą mieli obowiązku rozliczenia tych środków pieniężnych dla celów podatkowych.

Umorzenie wierzytelności i skutki z tego tytułu

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.):

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.

Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy Kodeks cywilny:

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Przy czym, zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.) w aktualnie obowiązującym brzmieniu zmienionym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. 2024 poz. 1912):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Stosownie do § 4a tego rozporządzenia:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wobec powyższego, ww. zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy, planowany termin zawarcia ugody z bankiem to grudzień 2025 r. Ugoda będzie polegała na zapłacie przez bank kwoty 167 031,29 zł na rzecz Pani A.A. oraz Pana B.A., określonej jako zwrot kwoty w celu całkowitego rozliczenia umowy oraz kwoty 10 800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Bank nie umarza jakiegokolwiek długu. Na rachunek bank zwróci także kwotę 1 746,14 zł tytułem zwrotu składki ubezpieczeniowej za ubezpieczenie kredytu.

Zatem, odpowiadając na Państwa pytanie, czy w przypadku zawarcia planowanej ugody z bankiem będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od umarzanych kwot, które mogą podlegać rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, stwierdzam, że nie będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od umarzanych kwot, ponieważ – jak wskazali Państwo w opisie sprawy – bank w związku z zawarciem ugody nie będzie umarzał jakiegokolwiek długu. Wobec braku umorzenia Państwu przez bank wierzytelności z tytułu kredytu (zwolnienia Państwa z długu), nie powstanie u Państwa przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umorzonych kwot, do którego ewentualnie mogłoby mieć zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe i od którego – w przypadku niespełnienia warunków do zaniechania poboru podatku na mocy tego rozporządzenia – byliby Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście zadanych pytań, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu zdarzenia przyszłego, które nie były przedmiotem pytań i własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej.

Podkreślam, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Nie prowadzę postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyrażam swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Państwa w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto, wydając interpretacje indywidualne nie weryfikuję kwot i obliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek określenia podstawy opodatkowania, a prawidłowość takiego obliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowaną, która jest stroną postępowania

Pani A.A. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.