Zakaz pogarszania sytuacji pracowników

Strony stosunku pracy mają ograniczoną swobodę w umownym kształtowaniu swoich praw i obowiązków. W szczególności nie mogą w umowach o pracę pogarszać sytuacji pracowników w stosunku do ich uprawnień wynikających z przepisów prawa pracy. Niedopuszczalne jest więc wprowadzanie do umów o pracę dodatkowych klauzul zawierających rozwiązania mniej korzystne dla pracowników niż przepisy prawa pracy.

Zakaz ten określa wprost art. 18 § 1 k.p., w myśl którego postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. W razie zastosowania w umowach postanowień mniej korzystnych dla pracownika niż przepisy prawa pracy, postanowienia te stają się nieważne i zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy (art. 18 § 2 k.p.).