Artykuł
1. Pożyczki udziałowców jako istotne źródło finansowania spółki
W okresie zwiększonego zapotrzebowania na kapitał obrotowy ogromnego znaczenia nabiera finansowanie działalności spółek przez ich udziałowców w formie pożyczek. Aby taka pożyczka nie budziła zastrzeżeń organów skarbowych, powinna być udzielona na warunkach rynkowych. Mimo że są pewne ograniczenia w możliwości zaliczenia odsetek do kosztów podatkowych, ta forma finansowania jest poważną alternatywą dla trudno dostępnych kredytów bankowych. W poniższym materiale zwrócimy uwagę na najważniejsze aspekty prawno-podatkowe związane z otrzymanymi pożyczkami.
W okresie spowolnienia gospodarki przedsiębiorstwa doświadczają negatywnych zjawisk, które utrudniają rozwój: pogorszenie wskaźnika rotacji należności, wzrost rezerw na tzw. złe długi, wzrost liczby upadłości i postępowań układowych wśród kontrahentów. Jednocześnie kurczący się popyt zaostrza konkurencję na rynku, co uniemożliwia firmom rekompensowanie rosnących kosztów nadzwyczajnych przez podniesienie marży handlowych. Jak wskazuje doświadczenie ostatniego roku, kredyt bankowy jest w kryzysie trudniej dostępny. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera finansowanie działalności spółek przez ich udziałowców. Nisko oprocentowane pożyczki w wielu przypadkach pomagają spółkom nie tylko wyjść obronną ręką z kryzysu, ale wręcz wzmocnić ich pozycję konkurencyjną wobec podmiotów, które nie mają możliwości pozyskania finansowania od swoich udziałowców.
Pożyczki udziałowców zalicza się do dłużnych form dokapitalizowania spółek. O ile operacja podwyższenia kapitału zakładowego lub wniesienia dopłat do kapitału spółki oraz samo udzielenie pożyczki są obojętne podatkowo, o tyle zapłata odsetek na rzecz udziałowców, które w całości lub w części stanowią koszt uzyskania przychodów, może przynosić korzyści podatkowe w grupie kapitałowej. Nie od dziś wiadomo, że obrót handlowy "przyzwyczaja się" do wpompowanego weń pieniądza. Jeżeli zdarza się, że spółka nie może spłacić otrzymanej pożyczki, zawsze jest możliwa konwersja wierzytelności na kapitały. Ewentualne umorzenie pożyczki lub odsetek skutkuje powstaniem dochodu do opodatkowania u pożyczkobiorcy.
