Wyrok SN z dnia 4 marca 2022 r., sygn. II CSKP 57/22

Przepis art. 531 § 1 k.c. ma charakter wyjątku, nie podlega zatem wykładni rozszerzającej. Jego ratio legis sprowadza się do tego, że osoba trzecia, która uzyskała korzyść majątkową kosztem majątku dłużnika, w razie uwzględnienia skargi pauliańskiej ma obowiązek znoszenia egzekucji z przedmiotu objętego umową.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Dariusz Dończyk

‎SSN Karol Weitz

w sprawie z powództwa A. spółki z o.o. w S. ‎przeciwko K. D., H. D. i L. D. ‎o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 marca 2022 r., ‎skargi kasacyjnej pozwanych od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 13 marca 2019 r., sygn. akt I ACa […],

‎oddala skargę kasacyjną i zasądza od pozwanych solidarnie ‎na rzecz powoda kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód „A.” Sp. z o.o. w S. w pozwie wniesionym przeciwko pozwanym K. D., H. D. i L. D. wniósł o uznanie z bezskuteczną w stosunku do niego umowy darowizny zawartej w dniu 17 kwietnia 2013 r. w części, w jakiej dotyczyła nieodpłatnego zbycia prawa własności opisanej bliżej nieruchomości przez H. D. na rzecz córki K. D. oraz jednoczesnego obciążenia przez obdarowaną tej nieruchomości służebnością osobistą dożywotniego i nieodpłatnego mieszkania na rzecz H. i l. D., w celu umożliwienia egzekucji należności wynikających z określonych w pozwie tytułów wykonawczych.

Wyrokiem z dnia 20 września 2018 r. Sąd Okręgowy w Ł. uwzględnił powództwo w części dotyczącej uznania za bezskuteczną w stosunku do powoda umowy darowizny nieruchomości wraz ze służebnością osobistą mieszkania ustanowioną przez K. D. w celu egzekucji opisanej bliżej wierzytelności, oddalił powództwo w pozostałej części i orzekł o kosztach procesu. Z uzasadnienia wyroku wynika, że powództwo zostało oddalone wobec pozwanych H. i L. D..

Z ustaleń wynika, że pozwany L. D., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą U. z siedzibą w Ł. zawarł z S. w G. umowę pożyczki. Poręczycielem tej pożyczki była pozwana H. D.. Strony pożyczki zawarły ugodę, określającą termin spłaty wymagalnej wierzytelności w kwocie 68 636,23 zł w ratach miesięcznych wraz z odsetkami na dzień 4 lipca 2015 r. Wobec zaprzestania terminowej spłaty rat pożyczkodawca wypowiedział w dniu 7 marca 2013 r. umowę ugody, skierował pozew o zapłatę do sądu. Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 9 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy w L. nakazał H. i L. D. solidarnie zapłatę na rzecz wierzyciela kwotę 78 153,58 zł z odsetkami umownymi w wysokości 4-krotności stopy lombardowej NBP od dnia 14 listopada 2013 r. do dnia zapłaty oraz 4594,59 zł tytułem zwrotu kosztów zapłaty. W dniu 28 stycznia 2014 r. nakazowi zapłaty nadana została klauzule wykonalności. Umową z dnia 29 stycznia 2015 r. wierzyciel dokonał cesji wierzytelności określonej w nakazie zapłaty na rzecz A. S.a.r.l. w Luksemburgu, który następnie przeniósł wierzytelność na powoda w niniejszym postepowaniu. Powód uzyskał na swoją rzecz klauzulę wykonalności w dniu 9 grudnia 2013 r.